Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Województwo dolnośląskie

województwo w Polsce Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Województwo dolnośląskiemap
Remove ads

Województwo dolnośląskie – jednostka podziału administracyjnego Polski, jedno z 16 województw, ze stolicą we Wrocławiu. Zostało utworzone w 1999 roku z ziem poprzednich województw wrocławskiego, legnickiego, jeleniogórskiego, wałbrzyskiego i części leszczyńskiego oraz kaliskiego. Województwo to jest położone na południowym zachodzie Polski, obejmuje zachodnią część historycznego Śląska, czyli większość Dolnego Śląska, a także ziemię kłodzką oraz wschodnie Łużyce Górne. Według danych z 30 czerwca 2023 r. województwo zamieszkiwały 2 883 133 osoby[2].

Szybkie fakty Państwo, Kod ISO 3166-2 ...
Remove ads
Nie mylić z: Dolny Śląsk.
Thumb
Krainy historyczne woj. dolnośląskiego i Polski na tle współczesnych granic administracyjnych
Remove ads

Historia

Thumb
Województwa z lat 1975–1998 z granicą obecnego województwa dolnośląskiego
Szybkie fakty

Województwo dolnośląskie zostało utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

Zobacz też: Historia Śląska.
Remove ads

Geografia

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Mapa fizyczna województwa

Według danych z 1 stycznia 2024 r. powierzchnia województwa wynosiła 19 947,04 km², co stanowi 6,4% powierzchni Polski[3].

Według danych z 31 grudnia 2012 r. w woj. dolnośląskim lasy obejmowały powierzchnię 591,3 tys. ha, co stanowiło 29,6% jego powierzchni. 9,7 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych[4].

Położenie administracyjne

Województwo jest położone w południowo-zachodniej Polsce i graniczy z[5]:

oraz z województwami:

  • lubuskim na długości 224,4 km na północnym zachodzie
  • opolskim na długości 193,7 km na wschodzie
  • wielkopolskim na długości 218,4 km na północy

Położenie historyczne

Teren województwa obejmuje większą część Dolnego Śląska, ziemię kłodzką oraz skrawek Saksonii (wschodnie Łużyce Górne).

Położenie fizycznogeograficzne

Thumb
Śnieżka - najwyższy szczyt województwa

Województwo dolnośląskie obejmuje fragmenty Niziny Środkowoeuropejskiej (makroregiony: Nizina Śląsko-Łużycka, Nizina Południowowielkopolska, Obniżenie Milicko-Głogowskie, Wał Trzebnicki i Nizina Śląska) oraz Masywu Czeskiego (makroregiony: Przedgórze Sudeckie, Pogórze Zachodniosudeckie, Sudety Zachodnie, Sudety Środkowe i Sudety Wschodnie).

Topografia

Thumb
Topografia województwa

W wymiarze północ-południe województwo rozciąga się na długości 196 km, to jest około 1°40′. W wymiarze wschód-zachód rozpiętość województwa wynosi 211 km, co w mierze kątowej daje ok. 3°[6].

Współrzędne geograficzne skrajnych punktów:

Ukształtowanie powierzchni ma charakter nizinny (średnia wysokość 248,4 m n.p.m.) – 74,7% województwa leży poniżej 300 m n.p.m., a 0,5% powyżej 1000 m n.p.m.[7]

Najwyższym punktem jest wierzchołek Śnieżki – 1603 m n.p.m.
Najniższym punktem jest dno doliny Odry w okolicy Dobrzejowic koło Głogowa – 69 m n.p.m.[8]

Stosunki wodne

Thumb
Sieć rzeczna województwa (kolor żółty – zlewisko M. Bałtyckiego, czerwony – M. Północnego, zielony – M. Czarnego)

Praktycznie w całości terytorium województwa dolnośląskiego położone jest w dorzeczu Odry (98,866% powierzchni województwa) należącej do zlewiska Morza Bałtyckiego. Pozostałe skrawki terytorium leżą w dorzeczu Łaby (1,130%) należącej do zlewiska Morza Północnego i dorzeczu Dunaju (0,004%) należącego do zlewiska Morza Czarnego[9].

Duże rzeki: Odra oraz jej dopływy Barycz, Bóbr z Kwisą, Bystrzyca, Kaczawa, Nysa Kłodzka, Nysa Łużycka, Oława, Ślęza i Widawa.

Największym jeziorem jest Jezioro Kunickie – 0,95 km² wchodzące w skład Pojezierza Legnickiego. Największym sztucznym zbiornikiem wodnym jest Jezioro Mietkowskie utworzone w 1986 roku na Bystrzycy – 9,29 km². W pn.-wsch. części województwa zlokalizowany jest wielki zespół Stawów Milickich – ok. 77 km² m.in. z Janem, Niezgodą, Rudym, Słonecznym Górnym Stawem, Stawem Słupickim Dużym i największym Grabownicą o powierzchni 2,83 km².

Klimat

  • Thumb
    Średnia roczna temperatura
  • Thumb
    Średnia temperatura stycznia (najzimniejszego miesiąca)
  • Thumb
    Średnia temperatura lipca (najcieplejszego miesiąca)

Średnia roczna temperatura w województwie wynosi 7,7 °C (biorąc pod uwagę wyłącznie część nizinną – do 300 m n.p.m. temperatura ta wzrasta do 8,2 °C). W najzimniejszym miesiącu (styczeń) temperatura średnia wynosi –3,2 °C (w części nizinnej –2,9 °C), a w najcieplejszym (lipiec) osiąga 17,3 °C (17,9 °C). Średnia roczna suma opadu atmosferycznego wynosi 595,2 mm (568,9 mm w części nizinnej). W najsuchszym miesiącu (styczeń) suma opadu wynosi 30,0 mm (28,9 mm), a w najwilgotniejszym (lipiec) osiąga 82,0 mm (79,0 mm). Średni roczny współczynnik suchości wynosi dla całego województwa 0,8, a dla części nizinnej 0,7[10].

  • Thumb
    Średnia roczna suma opadu atmosferycznego
  • Thumb
    Średnia suma opadu atmosferycznego stycznia (najsuchszego miesiąca)
  • Thumb
    Średnia suma opadu atmosferycznego lipca (najwilgotniejszego miesiąca)
  • Thumb
    Średni roczny współczynnik suchości

Bogactwa naturalne

Thumb
Skały powierzchniowe

Województwo jest jednym z bardziej zasobnych w surowce mineralne regionów Polski. Tradycje górnictwa sięgają początków XII w. Większość znanych z kraju rodzajów kopalin występuje właśnie tu co związane jest z mozaikową, urozmaiconą budową geologiczną Sudetów i ich przedgórza. Kopaliny województwa dolnośląskiego dzielą się na: energetyczne, metaliczne, chemiczne i skalne.

Thumb
Złoża kopalin

Kopaliny energetyczne
Małe złoża gazu ziemnego eksploatowane są w regionie Góra – Żmigród – Milicz, złoża węgla kamiennego znajdujące się w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym przestano ostatecznie eksploatować w 2000 r., natomiast złoża węgla brunatnego położone są w zach. części województwa, a eksploatuje się je obecnie jedynie w Kopalni Węgla Brunatnego Turów[11].

Kopaliny metaliczne
Z udokumentowanych 14 złóż rud miedzi wydobycie prowadzi się w 6 z nich w Legnicko-Głogowskim Okręgu Miedziowym. Rudy niklu pozyskiwano z okolic Ząbkowic Śląskich i praktycznie są na wyczerpaniu, a ostatnie złoża przestano eksploatować w 1983 r. Złoto w Polsce pozyskiwano wyłącznie z terenu Dolnego Śląska z okolic Złotego Stoku, Lwówka Śląskiego, Złotoryi i Legnicy. Obecnie koncentracje złota mają minimalne znaczenie gospodarcze. Arsen z okolic Złotego Stoku zaprzestano wydobywać w 1960 r. Rudy cyny z Gór Izerskich ze względu na niską jakość rudy nie są obecnie eksploatowane.

Kopaliny chemiczne
Baryty i fluoryty nie są obecnie wydobywane, a ostatnie kopalnie tych minerałów zamknięto w końcu lat 90. XX w. Pokłady gipsów i anhydrytów udokumentowane w okolicach Lwówka Śląskiego i Bolesławca wydobywa się obecnie w dwóch kopalniach. Jedyne udokumentowane złoże halitu znajduje się w Sieroszowicach.

Kopaliny skalne
Obecnie eksploatuje się na potrzeby przemysłu kamieni budowlanych i drogowych magmowe skały plutoniczne (granitoidy, gabra) i wulkaniczne (bazalty, porfiry, melafiry), skały osadowe (piaskowce, szarogłazy, wapienie i dolomity) i skały metamorficzne (gnejsy, amfibolity, serpentynity, marmury). Jedynie w województwie dolnośląskim eksploatuje się bloczne granity, sjenity, gabra, melafiry, amfibolity, serpentynity, hornfelsy i marmury dolomityczne.

Granitoidy wydobywa się w masywie strzegomskim, strzelińskim, karkonoskim i strefie Niemczy. Wystąpienia gabra znajdują się w okolicach Sobótki, Braszowic i Nowej Rudy.

Remove ads

Administracja i polityka

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Logo Województwa Dolnośląskiego

Samorząd

Organem uchwałodawczym jest Sejmik Województwa Dolnośląskiego, składający się z 36 radnych[12]. Sejmik wybiera organ wykonawczy województwa, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem. Siedzibą sejmiku województwa jest Wrocław[13].

Marszałkowie Województwa Dolnośląskiego:

Więcej informacji Nr, Marszałek województwa ...

Administracja rządowa

Thumb
Budynek Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu

Organem administracji rządowej jest Wojewoda Dolnośląski, powoływany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Wrocław[13], gdzie znajduje się Dolnośląski Urząd Wojewódzki we Wrocławiu. Działają także 3 delegatury urzędu w Jeleniej Górze, Legnicy i Wałbrzychu[14][15].

Więcej informacji Lp., Rejonizacja delegatur administracji rządowej ...

Rejonizacja delegatur Urzędu Województwa Dolnośląskiego obejmuje dawne tereny województwa:

  1. wałbrzyskiego
  2. legnickiego
  3. jeleniogórskiego.

Wojewodowie Dolnośląscy:

Więcej informacji Nr, Wojewoda ...
Remove ads

Podział administracyjny

Podsumowanie
Perspektywa
Osobny artykuł: Podział administracyjny województwa dolnośląskiego.

Województwo dolnośląskie jest podzielone na 26 powiatów oraz 4 miasta na prawach powiatu. Dane dotyczące powiatów według stanu z 31 grudnia 2022 r.[19] Wyróżniono miasta na prawach powiatu.

Thumb
Mapa powiatów
Więcej informacji Herb, Flaga ...

Podregiony statystyczne

Województwo dolnośląskie składa się z 5 podregionów statystycznych (GUS)[20] – zgodnych ze standardem NUTS Unii Europejskiej:

Remove ads

Urbanizacja

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Miasta województwa dolnośląskiego w granicach administracyjnych
Thumb
Rynek we Wrocławiu
Thumb
Rynek w Wałbrzychu
Thumb
Rynek w Legnicy
Thumb
Rynek w Jeleniej Górze
Osobny artykuł: Miasta w województwie dolnośląskim.

W województwie dolnośląskim są 93 miasta, w tym 8 miast prezydenckich, w tym 4 miasta na prawach powiatu. W pierwszej części wymienione są miasta prezydenckie, wśród których kursywą zapisano nazwy miast na prawach powiatu, zaś gwiazdką oznaczono miasto wojewódzkie. W drugiej części wymienione są pozostałe miasta.

Miasta prezydenckie:

Miasta pozostałe:

Remove ads

Demografia

Podsumowanie
Perspektywa

Dane z 31 grudnia 2022 roku:[19]

Więcej informacji Opis, Ogółem ...
  • Piramida wieku mieszkańców W. dolnośląskiego w 2014 roku[21].


Thumb

Skład narodowościowy województwa dolnośląskiego według spisu z 2021 roku i statystyk migracyjnych (migracje.gov.pl)
  1. Polacy (94.77%)
  2. Ukraińcy (w tym łemkowie) (2.44%)
  3. Białorusini (0.48%)
  4. Niemcy (0.34%)
  5. Anglicy (0.17%)
  6. Inni (1.81%)
Więcej informacji Liczba, Udział ...
Remove ads

Religia

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Wnętrze Kościoła Pokoju w Świdnicy
Więcej informacji Liczba, Udział ...
Osobny artykuł: Religia w województwie dolnośląskim.

Na terenie województwa działalność prowadzą: Kościół Rzymskokatolicki, Kościół Greckokatolicki w Polsce, Kościół Polskokatolicki, Polski Narodowy Katolicki Kościół w RP, Katolicki Kościół Narodowy w Polsce, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Zielonoświątkowy, Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa, Kościół Wolnych Chrześcijan, Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, Kościół Ewangelicko-Reformowany, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Chrystusowy, Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej, Kościół Boży w Chrystusie, Kościół Nowoapostolski, Świadkowie Jehowy, Świecki Ruch Misyjny „Epifania”, Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu, Związek Buddyjski Tradycji Karma Kamtzang, Drukpa Kagyu, Związek Buddyjski Khordong, Patrul Rinpocze, Szkoła Zen Kwan Um w Polsce, Taego, Misja Buddyjska, Sōtō, Stowarzyszenie Buddyjskie Kanzeon Sangha, Związek Buddystów Zen „Bodhidharma”, Związek Garuda w Polsce, Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Muzułmański Związek Religijny, Liga Muzułmańska w RP i Karaimski Związek Religijny.

Remove ads

Mniejszości narodowe i etnograficzne w powiatach i gminach

Udział ludności ukraińskiej, niemieckiej i łemkowskiej według spisu statystycznego z 2021 roku.
Thumb
udział ludności ukraińskiej w gminach województwa dolnośląskiego
Thumb
udział ludności niemieckiej w gminach województwa dolnośląskiego
Thumb
udział ludności łemkowskiej w gminach województwa dolnośląskiego
Więcej informacji Populacja, Ukraińcy ...


Remove ads

Gospodarka

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Największe centrum handlowe w Polsce – Aleja Bielany w Bielanach Wrocławskich

W 2012 roku produkt krajowy brutto woj. dolnośląskiego wynosił 138,3 mld zł, co stanowiło 8,2% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 47,4 tys. zł (113,1% średniej krajowej), co plasowało dolnośląskie na 2. miejscu względem innych województw[23]. Według Eurostat w 2009 r. PKB na 1 mieszkańca woj. dolnośląskiego, według zestandaryzowanego parytetu siły nabywczej, wynosiło 61,9% średniego PKB w Unii Europejskiej[24], natomiast PKB województwa bez uwzględnienia siły nabywczej stanowiło w 2009 r. 37,9% średniego PKB Unii (8900 euro na mieszkańca wobec średniej w Unii 23500 euro)[25].

W 2010 produkcja sprzedana przemysłu w woj. dolnośląskim wynosiła 89,3 mld zł, co stanowiło 9,1% produkcji przemysłu Polski. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w dolnośląskim wynosiła 13,0 mld zł, co stanowiło 8,1% tej sprzedaży Polski[26].

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. dolnośląskiego w 3. kwartale 2011 roku wynosiło 3584,44 zł brutto, co lokowało je na 4. miejscu względem wszystkich województw[27].

W końcu września 2019 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 56,1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 4,6% do aktywnych zawodowo[28], w końcu stycznia 2014 stopa bezrobocia wynosiła 13,8%, w końcu października 2014 – 10,6%[29], a w październiku 2017 – 6,1%[30].

Według danych z 2011 roku 4,7% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. dolnośląskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji)[31].

Na terenie województwa działają cztery specjalne strefy ekonomiczne: Kamiennogórska, Legnicka, Tarnobrzeska, Wałbrzyska.

W Bogatyni znajduje się Kopalnia Węgla Brunatnego „Turów” oraz Elektrownia Turów.

W Wierzchowicach znajduje się największy w Polsce podziemny magazyn gazu.

W województwie działa 35 browarów: Spiż, Stu Mostów, Profesja, Genius Loci, Pol A Czech, Złoty Pies, Prost, Solipiwko, Warsztat Piwowarski, Baba Jaga, wBrew, Wielka Wyspa we Wrocławiu, Caminus w Kątach Wrocławskich, Widawa w Chrząstawie Małej, Sancti Lucas w Siechnicach, Cześć Brat w Jelczu-Laskowicach, Cztery Ściany w Trzebnicy, Lwówek w Lwówku Śląskim, Zielone Wzgórze w Sulistrowiczkach, Browarnia w Sobótce-Górce, Wieżyca w Sobótce, Jamrozowa Polana w Dusznikach-Zdroju, Jedlinka w Jedlinie-Zdroju, Probus w Oławie, Miedzianka w Miedziance, Rebelia w Ząbkowicach Śląskich, Roch w Nowych Rochowicach, Craft Browar Świdnica w Świdnicy, Hoppy Lab w Żarowie, Browar Kamienica w Kamienicy, Staromiejski Piwowar w Legnicy, Browar Rzemieślniczy Sowie w Bielawie, Dolina BoBru we Wleniu, Wagabunda w Niechlowie, Browar Milicz w Miliczu.

We Wrocławiu znajduje się wytwórnia napojów alkoholowych – Akwawit-Polmos Wrocław.

W województwie dolnośląskim znajduje się największa w Polsce ilość upraw kukurydzy. Uprawia się także zboża, głównie pszenicę, jęczmień oraz pszenżyto, a także chmiel, rzepak, rzepik, jabłka, porzeczki, truskawki i tytoń. Na terenie województwa znajduje się 9 winnic.

Na liście produktów tradycyjnych znajdują się 44 produkty z województwa dolnośląskiego[32].

Transport

Podsumowanie
Perspektywa

Transport drogowy

Thumb
Autostrada A4 z wiaduktu zjazdu w Pietrzykowicach koło Kątów Wrocławskich w kierunku zachodnim
Thumb
Autostrada A8
Thumb
Autostrada A18
Thumb
Droga ekspresowa S8 w okolicach Oleśnicy
Thumb
DK5 zjazd do Przedwojowa
Więcej informacji Droga, Trasa ...

Transport kolejowy

Thumb
Dworzec kolejowy Wrocław Główny
Thumb
Tunel pod Małym Wołowcem, widok od strony Jedliny Zdroju
Thumb
Wiadukt kolejowy w Ludwikowicach Kłodzkich
Thumb
Wiadukt kolejowy w Lewinie Kłodzkim

Największą stacją pasażerską jest Wrocław Główny, stanowiący punkt Wrocławskiego węzła kolejowego.

Na trasach kolejowych w Sudetach znajdują się obiekty inżynieryjne, np. Tunel pod Małym Wołowcem, Tunel pod Sajdakiem, Tunel w Świerkach, Czarny Most w Nowej Rudzie, wiadukt w Ludwikowicach Kłodzkich, wiadukt kolejowy w Lewinie Kłodzkim.

W 2017 roku statystyczny mieszkaniec województwa dolnośląskiego jechał 8,6 raza pociągiem[35].

Linie kolejowe (normalnotorowe) czynne

Uwaga: długość linii i lata budowy podane kursywą dotyczą wyłącznie odcinka w granicach województwa dolnośląskiego

Koleje wąskotorowe (nieczynne)

Thumb
Dawna stacja kolei wąskotorowej we Wrocławiu.
  • Zittau – Bogatynia Wąskotorowa – Heřmanicé 15,8 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1884; rozebrana 2004
  • Przedkowice – Milicz Wąskotorowa – Sulmierzyce 23,1 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1894; rozebrana 2004
  • Żmigród Wąskotorowa – Przedkowice 7,5 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1894; rozebrana 2004
  • Trzebnica Gaj – Przedkowice 18,6 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1895; rozebrana 2004
  • Wrocław Wąskotorowy – Trzebnica Gaj 26,0 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1898; rozebrana 1970
  • Kamieniec Ząbkowicki – Byczeń – Złoty Stok 11,8 km; 1000 mm; 1 tor; bud. 1900; normalnotorowa od 1911
  • Bogatynia Wąskotorowa – Turoszów Wąskotorowa 6,0 km; 750 mm; 1 tor; bud. 1910; rozebrana 2004

Tabor kolejowy

Thumb
SA135 w barwach Kolei Dolnośląskich na dworcu Wrocław Główny

Województwo dolnośląskie wraz z samorządową spółką Koleje Dolnośląskie jest właścicielem 57 pojazdów zakupionych przez Urząd Marszałkowski oraz Koleje Dolnośląskie.

Więcej informacji Seria, Typ ...

Transport lotniczy

Thumb
Hala strefy ogólnodostępnej w terminalu T2 Portu Lotniczego Wrocław

Głównym i największym lotniskiem województwa jest międzynarodowy Port Lotniczy Wrocław z pasem 2500/45 m i ILS II.

Poza tym w województwie znajduje się kilka małych lotnisk i lądowisk należących do aeroklubów:

Telekomunikacja

Strefa numeracyjna; numer kierunkowy[44].

Bezpieczeństwo publiczne

W województwie dolnośląskim działa centrum powiadamiania ratunkowego, które znajduje się we Wrocławiu i które obsługuje zgłoszenia alarmowe kierowane do numerów alarmowych 112, 997, 998 i 999[45].

Flora i fauna

Podsumowanie
Perspektywa

Flora

Thumb
Zanokcica klinowata
Thumb
Cis Henrykowski – najstarsze drzewo w Polsce

Bogata szata roślinna obejmuje swym zasięgiem zarówno niżowe typy środowisk jak grądy, bory sosnowe, acydofilne dąbrowy, jak i górskie i podgórskie zbiorowiska roślinne (murawy kserotermiczne, łąki halne, ciepłolubne buczyny storczykowe, jaworzyny). Na terenie województwa występuje szereg roślin, mających tu jedyne stanowiska w kraju. Są to: dzwonek brodaty, tojad sudecki, skalnica bazaltowa, dzwonek karkonoski, gnidosz sudecki, przytulia sudecka, zanokcica ciemna, zanokcica serpentynowa, zanokcica klinowata, koleantus delikatny, zmienka górska, turzyca patagońska, cyklamen purpurowy, mieczyk błotny. Oprócz tego, szereg gatunków ma w województwie swoje centrum występowania w kraju. Są to: szafirek miękkolistny, śnieżyca wiosenna, przytulia stepowa, lindernia mułowa, kruszczyk Muellera, kruszczyk połabski, kruszczyk siny, śniedek cienkolistny, zdrojek błyszczący, kukułka bzowa i zaraza bladokwiatowa[46][47]

Paprotniki

Widłaki:
widłakowce – wroniec widlasty, widłaczek torfowy, widłak goździsty, widłak jałowcowaty, widlicz alpejski, widlicz spłaszczony, widlicz Isslera, widlicz Zeillera, widlicz cyprysowy
widliczkowce – widliczka ostrozębna
porybliny – poryblin jeziorny.

Skrzypy:
skrzypowce – skrzyp olbrzymi, skrzyp leśny, skrzyp łąkowy, skrzyp polny, skrzyp bagienny, skrzyp błotny, skrzyp gałęzisty, skrzyp zimowy, skrzyp pstry, skrzyp pośredni.

Paprocie:
nasięźrzałowce – nasięźrzał pospolity, podejźrzon rutolistny, podejźrzon księżycowy, podejźrzon marunowy
długoszowce – długosz królewski
rozpłochowate – włosocień delikatny
paprotkowce – zmienka górska; orlica pospolita; zaproć górska, zachylnik błotny, zachyłka oszczepowata; zanokcica północna, zanokcica skalna, zanokcica zielona, zanokcica serpentynowa, zanokcica murowa, zanokcica klinowata, zanokcica ciemna, zanokcica kończysta, zanokcica niemiecka, zanokcica języcznik; wietlica samicza, wietlica alpejska, paprotnica krucha, paprotnica sudecka, rozrzutka alpejska, rozrzutka brunatna, pióropusznik strusi; paprotnik ostry, paprotnik kolczysty, paprotnik Brauna, nerecznica grzebieniasta, nerecznica samcza, nerecznica krótkoostna, nerecznica pośrednia, nerecznica górska, nerecznica szerokolistna, cienistka trójkątna, cienistka Roberta; podrzeń żebrowiec; paprotka zwyczajna, paprotka przejściowa, paprotka Mantona
salwiniowce – salwinia pływająca; azolla karolińskai, azolla paprotkowai.

Nasienne

Iglaste:
sosnowce – jodła pospolita, daglezja zielonai, świerk pospolity, modrzew japońskii, modrzew europejskii, sosna Banksai, sosna wejmutkai, sosna czarnai, sosna zwyczajna, sosna błotna, kosodrzewina; cyprysik groszkowyi, cyprysik Lawsonai, żywotnik zachodnii, jałowiec pospolity
cisowce – cis pospolity.

Okrytonasienne:
grzybieniowce – grzybienie białe, grzybienie północne†, grążel żółty
pieprzowce – kopytnik pospolity, kokornak powojnikowy
rogatkowce – rogatek sztywny, rogatek krótkoszyjkowy
jaskrowce – mak piaskowy, mak wątpliwy, mak polny, mak lekarskii, kokorycz pusta, kokorycz wątła, kokorycz drobna†, kokorycz pełna, dymnica pospolita, dymnica różowa, dymnica drobnokwiatowa; berberys pospolity, mahonia pospolitai; ciemiernik białyi, ciemiernik zielonyi, rannik zimowyi, czarnuszka damasceńskai, czarnuszka polnai, czarnuszka siewnai, pełnik europejski, zdrojówka rutewkowata, czerniec gronkowy, knieć błotna, tojad pstry, ostróżeczka polnai, ostróżeczka ogrodowai, ostróżeczka wschodniai†, zawilec koronowyi, zawilec wielkokwiatowy, zawilec gajowy, zawilec żółty, przylaszczka pospolita, sasanka otwarta, sasanka wiosenna, sasanka łąkowa, sasanka zwyczajna, powojnik prosty, powojnik pnącyi, miłek szkarłatnyi, miłek letnii, miłek jesiennyi, włosienicznik wodny, włosienicznik tarczowaty, włosienicznik pędzelkowaty, włosienicznik krążkolistny, włosienicznik skąpopręcikowy, włosienicznik rzeczny, ziarnopłon wiosenny, jaskier wielki, jaskier płomiennik, jaskier bulwkowy, jaskier jadowity, jaskier polnyi, jaskier rozłogowy, jaskier sardyński, jaskier wielokwiatowy, jaskier gajowy, jaskier kaszubski, jaskier różnolistny, jaskier kosmaty, jaskier ostry, mysiurek drobny, orlik pospolity, rutewka orlikolistna, rutewka mniejsza, rutewka wąskolistna, rutewka żółta
skalnicowce – grubosz wodny, rojownik pospolity, rozchodnik alpejski, rozchodnik białyi, rozchodnik kaukaskii, rozchodnik ostry, rozchodnik owłosiony, rozchodnik ościsty, rozchodnik sześciorzędowy, rozchodnik wielki, różeniec górski; wywłócznik kłosowy, wywłócznik okółkowy; porzeczka agresti, porzeczka alpejska, porzeczka czarna, porzeczka zwyczajnai, porzeczka dzika, porzeczka skalna; tawułka Dawidai, śledziennica naprzeciwlistna, śledziennica skrętolistna, skalnica darniowa, skalnica mchowata, skalnica naprzeciwlistna, skalnica śnieżna, skalnica trójpalczasta, skalnica ziarenkowata, skalnica zwodnicza
winoroślowce – winobluszcz zaroślowyi, winorośl właściwai
dławiszowce – trzmielina brodawkowata, trzmielina pospolita, dziewięciornik błotny

Fauna

Bezkręgowce

Thumb
Zanclognatha zelleralis

Przez teren województwa przechodzą granice zasięgów wielu gatunków, i tak: północne, izolowane populacje tworzą pająk Chiracanthium elegans, świdrzyk łamliwy, wij Glomeris guttata, obrostka murówka – prawdopodobnie wymarła, pomrowiec nakrapiany i modraszek dafnid. Południowe populacje tworzą gatunki arktyczne, m.in. poczwarówka północna – prawdopodobnie wymarła i muchówka Rhamphomya caudata. Z reliktów glacjalnych należy wymienić motyla Ectoedemia woolhopiella spotykanego w Karkonoszach i Górach Izerskich. Z gatunków karpackich, osiągających w Sudetach Wschodnich zachodnie granice swoich zasięgów należą, m.in. 8 gatunków ślimaków, np. pomrów błękitny i ślimak Lubomirskiego, czy biegacz Pterostichus negligens. Z bezkręgowców wapniolubnych wymienić należy równonoga skuliczka gładkiego Cylisticus convexus, piramidkę naskalną znalezioną na Miłku i świdrzyka ozdobnego z kamieniołomów w okolicach Żelazna. Do gatunków, znanych jedynie z pojedynczych stanowisk należą m.in. motyle Zanclognatha zelleralis i Aplota kadeniella z Ostrzycy, ryjkowce Ceutorhynchus niyazzi spod Głogowa i Ceutorhynchus leprieuri z Wrocławia i Masywu Śnieżnika, chrząszcz Anommatus pannonicus z Wrocławia oraz prapierścienica jaskiniowa z Jaskini Radochowskiej. Stwierdzono także nieliczne endemity jak owad bezskrzydły Onychiurus paxi z Gór Bystrzyckich, skąposzczet Trichodrilus spelaeus i obunóg Crangonyx paxi znane jedynie spod Kletna oraz skoczogonek Oncopodura reyersdorfensis stwierdzony jedynie w Jaskini Radochowskiej. Warto również wspomnieć o gatunkach o ograniczonym zasięgu w Polsce, które na terenie województwa wymarły – perłoródka rzeczna czy niepylak apollo[48].

Kręgowce

Thumb
Muflon
Thumb
Suseł moręgowany
Thumb
Czapla purpurowa
Thumb
Sokół wędrowny
Thumb
Żołna zwyczajna
Thumb
Jaszczurka murowa
Thumb
Głowacz pręgopłetwy

Kręgowce województwa dolnośląskiego są bogato reprezentowane. Występuje tu 77 gatunków ssaków (w tym 21 gatunków nietoperzy), 360 gatunków ptaków (z czego 200 gatunków tu gniazduje, a 29 gatunków ptaków występujących w województwie to gatunki zagrożone wyginięciem wpisane do polskiej Czerwonej Księgi), 9 gatunków gadów, 15 gatunków płazów i 52 gatunki ryb (w tym 11 introdukowanych)[48][49].
gatunek: † – wymarły, r – reintrodukowany, i – introdukowany, zawleczony, kursywą oznaczono gatunki nierozradzające się (w tym ptaki nielęgowe), małą czcionką gatunki rzadko, nieregularnie zalatujące/zachodzące

Ssaki:
owadożerne – jeż wschodni, jeż zachodni; kret europejski; zębiełek karliczek, rzęsorek mniejszy, rzęsorek rzeczek, ryjówka aksamitna, ryjówka górska, ryjówka malutka
nietoperze – podkowiec mały; mopek zachodni, mroczek pozłocisty, mroczek późny, nocek Alkatoe, nocek Bechsteina, nocek Brandta, nocek duży, nocek łydkowłosy, nocek Natterera, nocek orzęsiony, nocek rudy, nocek wąsatek, borowiaczek, borowiec wielki, karlik drobny, karlik malutki, karlik większy, gacek brunatny, gacek szary, mroczak posrebrzany
gryzonie – wiewiórka pospolita, suseł moręgowanyr; smużka leśna; bóbr europejskir; chomik europejski; nutriai; karczownik ziemnowodny, karczownik górski (karczownik mniejszy), nornica ruda, nornik bury, nornik północny, nornik zwyczajny, darniówka pospolita, piżmaki; koszatka leśna, popielica szara, orzesznica leszczynowa; mysz polna, mysz leśna, mysz zielna, mysz zaroślowa, badylarka pospolita, mysz domowai, szczur śniadyi, szczur wędrownyi
zajęczaki – królik europejskii, zając szarak
drapieżne – wilk szary, jenot azjatyckii, lis rudy; niedźwiedź brunatny; wydra europejska, kuna domowa, kuna leśna, borsuk europejski, łasica pospolita, gronostaj europejski, norka europejska†, norka amerykańskai, tchórz zwyczajny; szop praczi; ryś euroazjatyckir, żbik†
parzystokopytne – mufloni, kozica północnai; dzik; łoś euroazjatycki, sarna europejska, jeleń szlachetny, danieli.

Ptaki:
nury – nur rdzawoszyi, nur czarnoszyi, nur lodowiec
perkozy – perkozek zwyczajny, perkoz dwuczuby, perkoz rdzawoszyi, perkoz rogaty, perkoz zausznik
rurkonose – nawałnik burzowy, nawałnik duży
pelikanowe – pelikan różowy, pelikan kędzierzawy; bąk zwyczajny, bączek zwyczajny, ślepowron zwyczajny, czapla modronosa, czapla złotawa, czapla nadobna, czapla biała, czapla siwa, czapla purpurowa; ibis kasztanowaty, warzęcha zwyczajna; kormoran zwyczajny, kormoran mały; bocian czarny, bocian biały
flamingowe – flaming różowy
blaszkodziobe – łabędź niemy, łabędź czarnodzioby, łabędź krzykliwy, gęś zbożowa, gęś krótkodzioba, gęś białoczelna, gęś mała, gęgawa, śnieżyca mała, bernikla kanadyjskai, bernikla białolica, bernikla obrożna, bernikla rdzawoszyja, kazarka egipskai, kazarka rdzawa, ohar, mandarynkai, świstun zwyczajny, krakwa, cyraneczka zwyczajna, cyraneczka karolińska, krzyżówka, rożeniec zwyczajny, cyranka zwyczajna, płaskonos zwyczajny, hełmiatka zwyczajna, głowienka zwyczajna, czerniczka, podgorzałka zwyczajna, czernica, ogorzałka zwyczajna, edredon zwyczajny, lodówka, markaczka zwyczajna, uhla zwyczajna, gągoł, bielaczek, szlachar, nurogęś, sterniczka zwyczajna, sterniczka jamajskai
szponiaste – trzmielojad zwyczajny, kania czarna, kania ruda, bielik zwyczajny, ścierwnik, sęp płowy, sęp kasztanowaty, gadożer zwyczajny, błotniak stawowy, błotniak zbożowy, błotniak stepowy, błotniak łąkowy, jastrząb zwyczajny, krogulec zwyczajny, myszołów zwyczajny, kurhannik, myszołów włochaty, orlik krzykliwy, orlik grubodzioby, orzeł cesarski, orzeł przedni, orzełek włochaty; rybołów zwyczajny
sokołowe – pustułka zwyczajna, kobczyk zwyczajny, drzemlik, kobuz, sokół skalny, raróg zwyczajny, białozór, sokół wędrowny
grzebiące – jarząbek zwyczajny, cietrzew zwyczajny, głuszec zwyczajnyr, kuropatwa zwyczajna, przepiórka zwyczajna, bażant zwyczajnyi
żurawiowe – wodnik zwyczajny, kropiatka, zielonka, derkacz zwyczajny, kokoszka zwyczajna, łyska zwyczajna; żuraw zwyczajny, żuraw stepowy
dropie – strepet, hubara arabska, drop zwyczajny
siewkowe – ostrygojad zwyczajny; szczudłak zwyczajny, szablodziób zwyczajny; kulon zwyczajny; żwirowiec łąkowy, żwirowiec stepowy; sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna, mornel, siewka złota, siewnica, czajka towarzyska, czajka zwyczajna; biegus rdzawy, piaskowiec, biegus malutki, biegus mały, biegus długoskrzydły, biegus arktyczny, biegus krzywodzioby, biegus morski, biegus zmienny, biegus płaskodzioby, biegus płowy, batalion, bekasik, bekas kszyk, bekas dubelt, szlamiec długodzioby, słonka zwyczajna, rycyk, szlamnik zwyczajny, kulik mniejszy, kulik cienkodzioby, kulik wielki, brodziec śniady, krwawodziób, brodziec pławny, kwokacz, brodziec piegowaty, samotnik, łęczak, terekia, brodziec piskliwy, brodziec plamisty, kamusznik zwyczajny, płatkonóg szydłodzioby, płatkonóg płaskodzioby; wydrzyk tęposterny, wydrzyk ostrosterny, wydrzyk długosterny, wydrzyk wielki; mewa orlica, mewa czarnogłowa, mewa mała, mewa obrożna, mewa śmieszka, mewa delawarska, mewa siwa, mewa żółtonoga, mewa srebrzysta, mewa białogłowa, mewa romańska, mewa blada, mewa siodłata, mewa trójpalczasta, rybitwa krótkodzioba, rybitwa wielkodzioba, rybitwa czubata, rybitwa różowa, rybitwa rzeczna, rybitwa popielata, rybitwa białoczelna, rybitwa białowąsa, rybitwa czarna, rybitwa białoskrzydła
stepówki – pustynnik zwyczajny
gołębiowe – gołąb skalnyi, siniak, grzywacz, sierpówka, turkawka zwyczajna
kukułkowe – kukułka czubata, kukułka zwyczajna
sowy – płomykówka zwyczajna; syczek zwyczajny, puchacz zwyczajny, puchacz śnieżny, sowa jarzębata, sóweczka zwyczajna, pójdźka zwyczajna, puszczyk zwyczajny, puszczyk uralski†, uszatka zwyczajna, uszatka błotna, włochatka zwyczajna
lelkowe – lelek zwyczajny; jerzyk zwyczajny
kraskowe – zimorodek zwyczajny; żołna zwyczajna; kraska zwyczajna†
dzioborożcowe – dudek
dzięciołowe – krętogłów zwyczajny, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł zielony, dzięcioł czarny, dzięcioł duży, dzięcioł białoszyi, dzięcioł średni, dzięcioł białogrzbiety, dzięciołek, dzięcioł trójpalczasty
wróblowe – kalandra szara, skowrończyk krótkopalcowy, dzierlatka zwyczajna, lerka, skowronek zwyczajny, górniczek zwyczajny; brzegówka zwyczajna, dymówka, oknówka zwyczajna; świergotek polny, świergotek drzewny, świergotek łąkowy, świergotek rdzawogardły, siwerniak, świergotek nadmorski, pliszka żółta, pliszka cytrynowa, pliszka górska, pliszka siwa, pliszka brytyjska; jemiołuszka zwyczajna; pluszcz zwyczajny; strzyżyk zwyczajny; płochacz pokrzywnica, płochacz halny; drozdaczek ciemny, drozd obrożny, kos zwyczajny, drozd oliwkowy, drozd rdzawy, drozd rdzawogardły, drozd czarnogardły, kwiczoł, drozd śpiewak, droździk, paszkot; rudzik, słowik szary, słowik rdzawy, podróżniczek, modraczek zwyczajny, kopciuszek zwyczajny, pleszka zwyczajna, pokląskwa, kląskawka zwyczajna, białorzytka zwyczajna, nagórnik zwyczajny, muchołówka szara, muchołówka mała, muchołówka białoszyja, muchołówka żałobna; pokrzewka aksamitna, jarzębatka, piegża, cierniówka, gajówka, kapturka; wójcik, świstunka żółtawa, świstunka górska, świstunka leśna, pierwiosnek, świstunka iberyjska, piecuszek; mysikrólik zwyczajny, zniczek; świerszczak zwyczajny, strumieniówka, brzęczka; tamaryszka, wodniczka, rokitniczka, łozówka, trzcinniczek zwyczajny, trzciniak zwyczajny, zaroślówka, zaganiacz zwyczajny, zaganiacz mały; wąsatka; raniuszek zwyczajny; sikora uboga, czarnogłówka zwyczajna, czubatka europejska, sosnówka, modraszka zwyczajna, sikora lazurowa, bogatka zwyczajna; kowalik zwyczajny; pomurnik; pełzacz leśny, pełzacz ogrodowy; remiz zwyczajny; wilga zwyczajna; gąsiorek, dzierzba czarnoczelna, srokosz, dzierzba rudogłowa†; sójka zwyczajna, sroka zwyczajna, orzechówka zwyczajna, wieszczek, kawka zwyczajna, gawron, wrona siwa, czarnowron, kruk zwyczajny; szpak zwyczajny, pasterz; wróbel zwyczajny, mazurek, wróbel skalny†, śnieżka zwyczajna; zięba zwyczajna, jer, kulczyk zwyczajny, osetnik zwyczajny, dzwoniec zwyczajny, szczygieł, czyż zwyczajny, makolągwa zwyczajna, rzepołuch, czeczotka zwyczajna, czeczotka tundrowa, krzyżodziób modrzewiowy, krzyżodziób świerkowy, dziwonia zwyczajna, łuskowiec, gil zwyczajny, grubodziób zwyczajny; trznadel zwyczajny, cierlik, głuszek, ortolan, trznadel czubaty, trznadelek, potrzos zwyczajny, trznadel czarnogłowy, potrzeszcz; poświerka zwyczajna, śnieguła zwyczajna.

Gady:
żółwie – żółw błotnyr, żółw ozdobnyi
łuskonośne – jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna, jaszczurka murowai; padalec zwyczajny; zaskroniec zwyczajny, gniewosz plamisty; żmija zygzakowata.

Płazy:
płazy ogoniaste – salamandra plamista, traszka grzebieniasta, traszka zwyczajna, traszka górska
płazy bezogonowe – kumak nizinny; grzebiuszka ziemna; ropucha szara, ropucha zielona, ropucha paskówka; rzekotka drzewna; żaba jeziorkowa, żaba wodna, żaba śmieszka, żaba trawna, żaba moczarowa.

Ryby:
minogokształtne – minóg morski†, minóg rzeczny, minóg strumieniowy
jesiotrokształtne – jesiotr ostronosy†
węgorzokształtne – węgorz europejski
śledziokształtne – aloza†
karpiokształtne – brzana pospolita, karpi, karaś pospolity, karaś srebrzystyi, amur białyi, kiełb pospolity, kiełb białopłetwy, lin, różanka pospolita, leszcz, krąp, rozpiór, certa, płoć, wzdręga, świnka pospolita, tołpyga białai, tołpyga pstrai, boleń pospolity, słonecznica pospolita, strzebla potokowa, jelec pospolity, jaź, kleń, ciosa†, ukleja pospolita, piekielnica†, czebaczek amurskii; koza pospolita, koza dunajska, koza złotawa, piskorz; śliz pospolity
sumokształtne – sumik karłowatyi; sum pospolity
szczupakokształtne – szczupak pospolity
stynkokształtne – stynka†
łososiokształtne – lipień pospolity, lipień bajkalskii†, głowacicai, pstrąg źródlanyi, łosoś szlachetny†, troć wędrowna, pstrąg potokowy, pstrąg tęczowyi
dorszokształtne – miętus pospolity
ciernikokształtne – cierniczek północny, ciernik
skorpenokształtne – głowacz białopłetwy, głowacz pręgopłetwy
okoniokształtne – bass słonecznyi; okoń pospolity, jazgarz, sandacz pospolity.

Ochrona środowiska

Thumb
Śnieżne Kotły
Thumb
„Piekło” na Szczelińcu Wielkim
Thumb
Dolina Baryczy
Thumb
Dolina Baryczy

W województwie znajdują się[50]:

oraz wiele obszarów objętych programem Natura 2000.

Zobacz też: Rezerwaty przyrody w województwie dolnośląskim.

Turystyka

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Zamek Książ
Thumb
Zamek Czocha
Thumb
Zamek w Legnicy
Thumb
Zamek Grodno
Thumb
Zamek w Bolkowie
Thumb
Pałac w Kamieńcu Ząbk.

Największym miastem jest Wrocław – stolica województwa i historyczna stolica całego Śląska. W mieście znajduje się Hala Stulecia wpisana na listę UNESCO i uznany za pomnik historii Zespół historycznego centrum Wrocławia, oraz wiele innych zabytków i atrakcji jak np. Panorama Racławicka, Wrocławska Fontanna, Ogród Japoński, najstarszy i największy w Polsce Ogród Zoologiczny, Ogród Botaniczny.

Na liście UNESCO znajdują się również Kościoły Pokoju w Świdnicy i Jaworze.

Województwo słynie z bardzo dużej liczby zamków (99) i pałaców (kilkaset):

dwory
pałace
zamki
Thumb
Świątynia Wang w Karpaczu
Thumb
Kaplica Czaszek w Czermnej
Thumb
Jaskinia Niedźwiedzia

Godne uwagi są też Twierdza Kłodzko, Twierdza Srebrna Góra, Wambierzyce, Legnickie Pole, Oleśnica Mała, Sokołowsko, Opactwo Cystersów w Lubiążu, Opactwo Cystersów w Krzeszowie, Opactwo Cystersów w Henrykowie, Muzeum Górnictwa i Hutnictwa Złota w Złotym Stoku, Kopalnia Węgla Kamiennego Nowa Ruda, Muzeum Przemysłu i Techniki w Wałbrzychu, Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej, Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju, Kaplica Czaszek w Czermnej, Świątynia Wang, Bazylika Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu, Arboretum w Wojsławicach oraz związane z historią II wojny światowej – sztolnie kompleksu Riese, niemiecki obóz koncentracyjny Groß-Rosen, Niemiecki cmentarz wojenny i Park Pokoju w Nadolicach Wielkich oraz I wojny światowej – Cmentarz Żołnierzy Włoskich we Wrocławiu.

W województwie dolnośląskim znajduje się najwięcej w Polsce uzdrowisk:

Bardzo licznie odwiedzana przez turystów jest Jaskinia Niedźwiedzia w Masywie Śnieżnika.

Województwo posiada trzy skocznie narciarskie: na Kruczej Skale, Orlinek i Karpatka.

Szlaki turystyczne:

Wybrane obiekty na szlaku cysterskim
Thumb
Opactwo Cystersów w Henrykowie
Thumb
Bazylika WNMP w Krzeszowie
Thumb
Zespół opactwa cystersów w Lubiążu

Filmy

Thumb
Ulica Miernicza we Wrocławiu – często wykorzystywana przez filmowców
Z tym tematem związana jest kategoria: Filmy kręcone w województwie dolnośląskim.

Na Dolnym Śląsku nakręcono trylogię polskich komedii – „Sami swoi”, „Nie ma mocnych”, „Kochaj albo rzuć”. W Lubomierzu znajduje się Muzeum Kargula i Pawlaka, a w podwrocławskich Dobrzykowicach domy Kargula i Pawlaka.

Na Dolnym Śląsku nakręcono m.in. filmy „Baza ludzi umarłych”, „Krzyż Walecznych”, „Gdzie jest generał...”, „Zaraza”, „Mniejsze niebo”, „Wielki Szu”, „Wyjście awaryjne”, „Konsul”, „Nie ma zmiłuj”, „Randka w ciemno”, 80 milionów” oraz polski serial „Tajemnica twierdzy szyfrów”.

Co roku we wrześniu w Lądku-Zdroju odbywa się Festiwal Górski im. Andrzeja Zawady.

Sport

Thumb
Stadion Miejski we Wrocławiu

Piłka nożna

Najbardziej znanymi klubami piłkarskimi województwa są Śląsk Wrocław – Mistrz Polski 1977, 2012, zdobywca Pucharu Polski 1976, 1987 i zdobywca Superpucharu Polski 1987, 2012 oraz KGHM Zagłębie Lubin, Mistrz Polski 1991 i 2007. Oba kluby są swoimi "sportowymi wrogami" a ich spotkania są nazywane Derbami Dolnego Śląska. Śląsk jest obecnie na ósmym miejscu w tabeli wszech czasów ekstraklasy i rozgrywa mecze na Stadionie Miejskim we Wrocławiu.

Inne sporty

Regiony partnerskie

Lista regionów z którymi samorząd województwa podjął współpracę, podpisał umowę partnerską[53]:

W latach 2003–2022 województwo posiadało umowę partnerską również z obwodem leningradzkim w Rosji. Umowa ta została wypowiedziana przez stronę polską 1 marca 2022 z powodu inwazji Rosji na Ukrainę[54].

Zobacz też

Uwagi

  1. [a]
    Niektóre rezerwaty przyrody skategoryzowane są w więcej niż jednym rodzaju.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads