Nasięźrzał pospolity

Nasięźrzał pospolity (Ophioglossum vulgatum L.) – gatunek byliny^[3] należący do rodziny nasięźrzałowatych (Ophioglossaceae).

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony. Występuje w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Północnej^[4]. Zwarty zasięg gatunku obejmuje w Europie obszar od Wysp Brytyjskich i Francji po południową Skandynawię, Polskę i łuk Karpat, na południu obejmując Bułgarię, Serbię i środkowe Włochy. W rozproszeniu spotykany jest jednak poza tym na całym kontynencie^[5]. W Polsce rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju^[6].

Remove ads

Morfologia i anatomia

Pokrój: Roślina o wysokości od 5 do 30 cm. Z krótkiego, bezzieleniowego i nierozgałęzionego kłącza wyrasta co roku jeden liść nadziemny, podzielony na część wegetatywną i kłos zarodnionośny. Gametofit żyje pod ziemią, współżyje na zasadzie mikoryzy z grzybami, zachowując zdolności fotoautotroficzne w odsłoniętych częściach zawierających chlorofil^[7].
Liść płonny (asymilacyjny): Pojedynczy, podłużnie jajowaty lub eliptyczny, całobrzegi, tępy, ku nasadzie zwężony, lekko zbiegający w ogonek, obejmujący część zarodnionośną liścia. Osiąga do 10 cm długości, 4 cm szerokości.
Kłos zarodnionośny: Pojedynczy, z dwoma szeregami zarodni^[3] ułożonych po 10-35. Ścianka zarodni zbudowana jest z wielu warstw komórek i nie posiada żadnego mechanizmu otwierającego. Zarodniki produkowane są w dużej ilości (nawet do kilkunastu tysięcy). Są one jednakowe co oznacza że roślina jest paprocią jednakozarodnikową^[8].

Remove ads

Biologia i ekologia

Pęd nadziemny widoczny jest od czerwca do sierpnia na wilgotnych, śródleśnych polanach, łąkach oraz na glebach wapiennych^[3]. Gatunek charakterystyczny łąk trzęślicowych ze związku Molinion caeruleae^[9]. Odnotowano występowanie tego gatunku także w lasach grądowych, w miejscach nasłonecznionych (np. po wyrębie drzew, w młodych lasach odradzających się po pożarze oraz lasach w fazie regeneracji)^[10].

Liczba chromosomów (w wersji diploidalnej) nasięźrzału pospolitego odnotowana dla roślin występujących w Indiach i Europie wynosi 480, podczas gdy w Ameryce, w rejonie Appalachów, dochodzi ona do 1320^[11].

Rozmieszczenie geograficzne