Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grzybieniowce (Nymphaeales Dumort.) – rząd roślin zielnych, hydrofitów o dawniej różnym ujęciu systematycznym. Grupa ta wyewoluowała zanim od okrytonasiennych oddzielił się klad jednoliściennych. Grzybieniowce wyodrębniły się prawdopodobnie już 171-153 milionów lat temu. Dłuższy czas zaliczano tu dwie (w najnowszych ujęciach czasem łączone w jedną) rodziny z 8 rodzajami i 64 gatunkami (w tym 40 gatunków z jednego tylko rodzaju grzybienie Nymphaea). W marcu 2007 opublikowano wyniki badań[3], z których wynika, że współczesnymi potomkami siostrzanej linii rozwojowej dla grzybieniowców są rośliny z rodziny hydatellowatych Hydatellaceae. Odkrycie to przedstawiło w nowym świetle ewolucję przodków grzybieniowców. Okazało się bowiem, że wobec znacznych różnic (np. morfologicznych) między przedstawicielami tych dwóch kladów o wspólnym pochodzeniu, dojść musiało w przeszłości do znacznego zróżnicowania planów budowy i wykształcenia rozmaitych adaptacji do życia w środowisku wodnym. Hydatellowate zaczęły być włączane do grzybieniowców[2].
 Grzybienie białe | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd |
grzybieniopodobne |
| Rząd |
grzybieniowce |
| Nazwa systematyczna | |
| Nymphaeales Dumort. Anal. Fam. Pl.: 53. 1829. | |
.jpg)
Rząd w aktualnych ujęciach systematycznych (system APG IV z 2016) obejmuje trzy rodziny z 6–7 rodzajami i 74 gatunkami[2][4].
W budowie anatomicznej i chemicznej rośliny te wyróżniają się brakiem kambium, obecnością miękiszu powietrznego, woreczkiem zalążkowym 4-jądrowym, wytwarzaniem śluzów roślinnych i obecnością alkaloidów, ale nie benzyloizochinolinowych. W nasionach obecne jest obielmo[4].
Rząd grzybieniowców zaliczany był do szeroko ujmowanej i polifiletycznej klasy dwuliściennych (np. w systemie Cronquista 1981), w systemie Reveala (1994-1999) do parafiletycznej z kolei klasy Piperopsida. Jeszcze w XX wieku zaczęto włączać grzybieniowce do parafiletycznej grupy tzw. wczesnych dwuliściennych[2]. W systemie Ruggiero i in. (2015) rząd tworzy jeden z 18 nadrzędów okrytonasiennych[1] – grzybieniopodobne Nymphaeanae[1][7].
Pozycja grzybieniowców w systemie APG IV z uwzględnieniem aktualnych informacji o ich filogenezie na podstawie APweb[2]:
| ← |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
W systemie APG II (2003) wymienione były tylko dwie rodziny (pływcowate i grzybieniowate, w tym m.in. rodzaj barklaja Barclaya wyłączany w niektórych systemach w odrębną rodzinę Barclayaceae), przy czym ze względu na powiązania filogenetyczne dopuszczano możliwość połączenia ich w jedną rodzinę Nymphaeaceae s.l. W systemie APG III (2009) dołączona została do rzędu rodzina hydatellowatych Hydatellaceae. W systemie APG IV nie wprowadzono zmian w klasyfikacji rzędu[8].
Klasa: Piperopsida Bartl., podklasa: grzybieniowe (Nymphaeidae J.W. Walker ex Takht.), nadrząd: Nymphaeanae Thorne ex Reveal[9].
Klasa: dwuliścienne Magnoliopsida, podklasa: Magnoliidae. W obrębie rzędu wyróżniono rodziny:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
