Bernikla białolica

Zasięg występowania

Bernikla białolica zamieszkuje wschodnią Grenlandię, Svalbard, Nową Ziemię, rozrzucone stanowiska w północno-zachodniej Syberii, Skandynawii i rejonie Bałtyku^[5]. Na bałtyckich wyspach Olandii i Gotlandii od lat 70. rośnie populacja lęgowa. Zimuje głównie w północnej Wielkiej Brytanii i na wybrzeżach Morza Północnego^[5].

W Polsce pojawia się stosunkowo rzadko na przelotach; bardzo nielicznie zimuje na zachodzie kraju^[6]. W latach 2013–2018 liczebność populacji zimującej w Polsce szacowano na 200–500 osobników^[7].

Remove ads

Morfologia

Długość ciała 58–71 cm, rozpiętość skrzydeł 132–145 cm; masa ciała 1290–2400 g, przy czym samice najczęściej w przedziale 1300–1900 g, natomiast samce 1500–2200 g^[9].

Gęś średniej wielkości, między płciami nie ma różnic w wielkości i ubarwieniu. Potylica, szyja i pierś czarne. Spód ciała biały, wierzch szaroniebieski z poprzecznymi prążkami. Głowa poza potylicą biała (co ją wyróżnia od innych gęsi), dziób i łapy czarne. Młodociane są pokryte szarobrązowym nalotem, a ich białe policzki mają brunatny odcień od brunatnych piór rozsianych wśród białych. Takie upierzenie utrzymuje się przez dwa lata. W locie widać biały, czarno zakończony ogon i ciemny spód skrzydeł. Lotki na końcach brązowe lub brązowawe u dorosłych, a z białym paskiem u młodych.

Ekologia i zachowanie

Biotop: Skaliste obszary tundry w pobliżu morskiego wybrzeża, jeziora, rzeki lub wyspy na jeziorze. Zimuje na położonych w pobliżu morza łąkach i polach.
Głos: Powtarzalne „gwak gwak” przypominające szczekanie.
Gniazdo: Na skalistym pagórku, w pobliżu morskiego brzegu. Jako ptak towarzyski tworzy kolonie różnej wielkości, zwykle z innymi ptakami morskimi. Gniazdo umieszczone jest zazwyczaj na wzniesieniu, nawet do kilkudziesięciu metrów nad poziomem terenu. Jest to zagłębienie w ziemi otoczone kamieniami, a wypełnione obficie puchem, mchem, porostami i trawą. Od gniazd innych gęsi odróżniają je wały zbudowane z odchodów. Wynika to z tego, że samica ani na chwilę nie opuszcza swojego gniazda, bo szybko byłoby splądrowane przez mewy i wydrzyki.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając 2 do 9 (zazwyczaj 4 do 5) białych lub żółtawych jaj. Jaja mają średnio wymiary 76 × 50 mm i ważą 107 g.
Wysiadywanie i dorastanie: Jaja wysiadywane są przez okres 24–26 dni przez samicę, podczas gdy samiec broni gniazda i trzyma się w pobliżu. Jest to trudny okres dla przyszłych rodziców, są bardzo wychudzeni, bo niewiele jedzą. Pisklęta opuszczają gniazdo po wykluciu; po obeschnięciu wyskakują z gniazda i zmierzają ku wodzie, w przypadku, gdy gniazdo jest na skałach. Czasem jednak gąsięta wynoszone są przez rodziców w dziobach lub na plecach. Usamodzielniają się po 40–45 dniach. Uczą się latać po 7. tygodniu życia. Odlatują na zimowisko pod koniec sierpnia i na początku września, skąd powracają dopiero w maju.
Pożywienie: Tam, gdzie gniazduje, spożywa tylko pokarm roślinny, ale na zimowisku bernikla żywi się również mięczakami i skorupiakami morskimi.

Remove ads

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody bernikla białolica jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2015 roku liczebność światowej populacji, według szacunków organizacji Wetlands International, wynosiła około 880 tysięcy osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy^[3].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową^[10].

Remove ads

Bernikla białolica

Zasięg występowania

Systematyka

Morfologia

Ekologia i zachowanie

Status i ochrona

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on