Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Podział administracyjny Polski
podział terytorialny Polski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Remove ads
Podział terytorialny Polski – zmieniał się wielokrotnie. Od II wojny światowej reformy miały miejsce w latach 1946, 1950, 1957 i 1975. Obecny trójstopniowy podział administracyjny obowiązuje od ostatniej zmiany, wprowadzonej 1 stycznia 1999 r.
Podział administracyjny Polski


LEGENDA:
czarne linie – granice województw
czerwone linie – granice powiatów
zielone linie – granice gmin
szare linie – granice miast w gminach miejsko-wiejskich


Stan na 1 stycznia 2025[1]:
- jednostki I stopnia – 16 województw
- jednostki II stopnia – 380 powiatów, w tym:
- 66 miast na prawach powiatu – gminy o statusie miasta, wykonujące zadania powiatu, potocznie zwane „powiatami grodzkimi”,
- 314 powiatów – skupiają od kilku do kilkunastu sąsiadujących ze sobą[a] gmin, potocznie zwane „powiatami ziemskimi”; mogą mieć siedzibę w mieście na prawach powiatu, które nie leży na ich obszarze
- jednostki III stopnia – 2479 gmin, w tym:
- 302 miejskie – gminy, które zawierają się w administracyjnych granicach miasta (w tym 66 gmin będących jednocześnie miastami na prawach powiatu),
- 718 miejsko-wiejskich – gminy, w skład których wchodzi miasto oraz kilka wsi,
- 1459 wiejskich – gminy, które na swoim terytorium nie zawierają miasta (z tego 158 takich gmin ma siedzibę w mieście poza swoim obszarem, tzw. gmina obwarzankowa).
Remove ads
Dane statystyczne
Podsumowanie
Perspektywa
Stan na 30 czerwca 2024 r.[2][3]
Remove ads
Oceny podziału administracyjnego
Podsumowanie
Perspektywa
Bohdan Wyżnikiewicz (Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową) wskazuje, że różnice w wielkości i potencjale województw są znaczne i że wynika to z faktu, że tworzeniu nowych województw towarzyszyły przetargi polityczne w sprawie ich liczby. Przedstawia ponadto, że mniejsze i słabsze ekonomicznie województwa rozwijają się wolniej niż duże i silne ekonomicznie regiony[4].
W 2000 rząd Jerzego Buzka uznał potrzebę rozpoczęcia pilnych działań prowadzących do łączenia się miast na prawach powiatu i powiatów mających siedzibę swych władz w tych miastach, z uwagi na znaczące dysproporcje występujące w zakresie potencjału instytucjonalnego jednostek powiatowych. Analizy rządowe wskazywały na znacząco wyższy potencjał miast na prawach powiatu i szczególnie niski potencjał powiatów pozbawionych większych ośrodków miejskich. Dane wskazują, że powiaty pozbawione dużych miast mają znacząco mniejsze zasoby służące do wypełniania powiatowych zadań publicznych[5].
W 2001 Sejm i Senat zgodnie uznały nowy zasadniczy podział terytorialny państwa za poprawny i spełniający założenia reformy administracji publicznej. Senat wskazał na konieczność wspierania inicjatyw zmierzających do racjonalizacji podziału terytorialnego kraju na powiaty[6]. Sejm stwierdził, że część powiatów jest zbyt słaba ekonomicznie, a przez to mało sprawna i mało efektywna. Analiza potencjału rozwojowego jednostek powiatowych wskazuje na duże zróżnicowanie między miastami na prawach powiatu a powiatami pozbawionymi ośrodków miejskich. Za korzystne dla wykonywania funkcji publicznych Sejm uznał łączenie się miast na prawach powiatu i otaczających je powiatów mających siedziby w tych miastach[7].
Remove ads
Podział administracyjny Polski
Podsumowanie
Perspektywa
Poniższa lista przedstawia podział administracyjny Polski na województwa. Najpierw wymienione jest miasto (lub miasta) wojewódzkie (wytłuszczoną czcionką) oraz pozostałe miasta na prawach powiatu. Dalej wszystkie powiaty wraz z miastami będącymi siedzibą władz powiatu. Podział powiatów na gminy przedstawiono na stronach „Dokładniejsze informacje”.
województwo dolnośląskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa dolnośląskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- Wrocław
- Jelenia Góra
- Legnica
- Wałbrzych (do 31 grudnia 2002 i ponownie od 1 stycznia 2013)
- powiaty:
- powiat bolesławiecki ⇒ Bolesławiec
- powiat dzierżoniowski ⇒ Dzierżoniów
- powiat głogowski ⇒ Głogów
- powiat górowski ⇒ Góra
- powiat jaworski ⇒ Jawor
- powiat kamiennogórski ⇒ Kamienna Góra
- powiat karkonoski ⇒ Jelenia Góra (do 31 grudnia 2020 powiat jeleniogórski)
- powiat kłodzki ⇒ Kłodzko
- powiat legnicki ⇒ Legnica
- powiat lubański ⇒ Lubań
- powiat lubiński ⇒ Lubin
- powiat lwówecki ⇒ Lwówek Śląski
- powiat milicki ⇒ Milicz
- powiat oleśnicki ⇒ Oleśnica
- powiat oławski ⇒ Oława
- powiat polkowicki ⇒ Polkowice
- powiat strzeliński ⇒ Strzelin
- powiat średzki ⇒ Środa Śląska
- powiat świdnicki ⇒ Świdnica
- powiat trzebnicki ⇒ Trzebnica
- powiat wałbrzyski ⇒ Wałbrzych
- powiat wołowski ⇒ Wołów
- powiat wrocławski ⇒ Wrocław
- powiat ząbkowicki ⇒ Ząbkowice Śląskie
- powiat zgorzelecki ⇒ Zgorzelec
- powiat złotoryjski ⇒ Złotoryja
województwo kujawsko-pomorskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa kujawsko-pomorskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat aleksandrowski ⇒ Aleksandrów Kujawski
- powiat brodnicki ⇒ Brodnica
- powiat bydgoski ⇒ Bydgoszcz
- powiat chełmiński ⇒ Chełmno
- powiat golubsko-dobrzyński ⇒ Golub-Dobrzyń
- powiat grudziądzki ⇒ Grudziądz
- powiat inowrocławski ⇒ Inowrocław
- powiat lipnowski ⇒ Lipno
- powiat mogileński ⇒ Mogilno
- powiat nakielski ⇒ Nakło nad Notecią
- powiat radziejowski ⇒ Radziejów
- powiat rypiński ⇒ Rypin
- powiat sępoleński ⇒ Sępólno Krajeńskie
- powiat świecki ⇒ Świecie
- powiat toruński ⇒ Toruń
- powiat tucholski ⇒ Tuchola
- powiat wąbrzeski ⇒ Wąbrzeźno
- powiat włocławski ⇒ Włocławek
- powiat żniński ⇒ Żnin
województwo lubelskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa lubelskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bialski ⇒ Biała Podlaska
- powiat biłgorajski ⇒ Biłgoraj
- powiat chełmski ⇒ Chełm
- powiat hrubieszowski ⇒ Hrubieszów
- powiat janowski ⇒ Janów Lubelski
- powiat krasnostawski ⇒ Krasnystaw
- powiat kraśnicki ⇒ Kraśnik
- powiat lubartowski ⇒ Lubartów
- powiat lubelski ⇒ Lublin
- powiat łęczyński ⇒ Łęczna
- powiat łukowski ⇒ Łuków
- powiat opolski ⇒ Opole Lubelskie
- powiat parczewski ⇒ Parczew
- powiat puławski ⇒ Puławy
- powiat radzyński ⇒ Radzyń Podlaski
- powiat rycki ⇒ Ryki
- powiat świdnicki ⇒ Świdnik
- powiat tomaszowski ⇒ Tomaszów Lubelski
- powiat włodawski ⇒ Włodawa
- powiat zamojski ⇒ Zamość
województwo lubuskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa lubuskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat gorzowski ⇒ Gorzów Wielkopolski
- powiat krośnieński ⇒ Krosno Odrzańskie
- powiat międzyrzecki ⇒ Międzyrzecz
- powiat nowosolski ⇒ Nowa Sól
- powiat słubicki ⇒ Słubice
- powiat strzelecko-drezdenecki ⇒ Strzelce Krajeńskie
- powiat sulęciński ⇒ Sulęcin
- powiat świebodziński ⇒ Świebodzin
- powiat wschowski ⇒ Wschowa (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat zielonogórski ⇒ Zielona Góra
- powiat żagański ⇒ Żagań
- powiat żarski ⇒ Żary
województwo łódzkie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa łódzkiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bełchatowski ⇒ Bełchatów
- powiat brzeziński ⇒ Brzeziny (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat kutnowski ⇒ Kutno
- powiat łaski ⇒ Łask
- powiat łęczycki ⇒ Łęczyca
- powiat łowicki ⇒ Łowicz
- powiat łódzki wschodni ⇒ Łódź
- powiat opoczyński ⇒ Opoczno
- powiat pabianicki ⇒ Pabianice
- powiat pajęczański ⇒ Pajęczno
- powiat piotrkowski ⇒ Piotrków Trybunalski
- powiat poddębicki ⇒ Poddębice
- powiat radomszczański ⇒ Radomsko
- powiat rawski ⇒ Rawa Mazowiecka
- powiat sieradzki ⇒ Sieradz
- powiat skierniewicki ⇒ Skierniewice
- powiat tomaszowski ⇒ Tomaszów Mazowiecki
- powiat wieluński ⇒ Wieluń
- powiat wieruszowski ⇒ Wieruszów
- powiat zduńskowolski ⇒ Zduńska Wola
- powiat zgierski ⇒ Zgierz
województwo małopolskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa małopolskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bocheński ⇒ Bochnia
- powiat brzeski ⇒ Brzesko
- powiat chrzanowski ⇒ Chrzanów
- powiat dąbrowski ⇒ Dąbrowa Tarnowska
- powiat gorlicki ⇒ Gorlice
- powiat krakowski ⇒ Kraków
- powiat limanowski ⇒ Limanowa
- powiat miechowski ⇒ Miechów
- powiat myślenicki ⇒ Myślenice
- powiat nowosądecki ⇒ Nowy Sącz
- powiat nowotarski ⇒ Nowy Targ
- powiat olkuski ⇒ Olkusz
- powiat oświęcimski ⇒ Oświęcim
- powiat proszowicki ⇒ Proszowice
- powiat suski ⇒ Sucha Beskidzka
- powiat tarnowski ⇒ Tarnów
- powiat tatrzański ⇒ Zakopane
- powiat wadowicki ⇒ Wadowice
- powiat wielicki ⇒ Wieliczka
województwo mazowieckie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa mazowieckiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat białobrzeski ⇒ Białobrzegi
- powiat ciechanowski ⇒ Ciechanów
- powiat garwoliński ⇒ Garwolin
- powiat gostyniński ⇒ Gostynin
- powiat grodziski ⇒ Grodzisk Mazowiecki
- powiat grójecki ⇒ Grójec
- powiat kozienicki ⇒ Kozienice
- powiat legionowski ⇒ Legionowo
- powiat lipski ⇒ Lipsko
- powiat łosicki ⇒ Łosice
- powiat makowski ⇒ Maków Mazowiecki
- powiat miński ⇒ Mińsk Mazowiecki
- powiat mławski ⇒ Mława
- powiat nowodworski ⇒ Nowy Dwór Mazowiecki
- powiat ostrołęcki ⇒ Ostrołęka
- powiat ostrowski ⇒ Ostrów Mazowiecka
- powiat otwocki ⇒ Otwock
- powiat piaseczyński ⇒ Piaseczno
- powiat płocki ⇒ Płock
- powiat płoński ⇒ Płońsk
- powiat pruszkowski ⇒ Pruszków
- powiat przasnyski ⇒ Przasnysz
- powiat przysuski ⇒ Przysucha
- powiat pułtuski ⇒ Pułtusk
- powiat radomski ⇒ Radom
- powiat siedlecki ⇒ Siedlce
- powiat sierpecki ⇒ Sierpc
- powiat sochaczewski ⇒ Sochaczew
- powiat sokołowski ⇒ Sokołów Podlaski
- powiat szydłowiecki ⇒ Szydłowiec
- powiat warszawski zachodni ⇒ Ożarów Mazowiecki
- powiat węgrowski ⇒ Węgrów
- powiat wołomiński ⇒ Wołomin
- powiat wyszkowski ⇒ Wyszków
- powiat zwoleński ⇒ Zwoleń
- powiat żuromiński ⇒ Żuromin
- powiat żyrardowski ⇒ Żyrardów
województwo opolskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa opolskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat brzeski ⇒ Brzeg
- powiat głubczycki ⇒ Głubczyce
- powiat kędzierzyńsko-kozielski ⇒ Kędzierzyn-Koźle
- powiat kluczborski ⇒ Kluczbork
- powiat krapkowicki ⇒ Krapkowice
- powiat namysłowski ⇒ Namysłów
- powiat nyski ⇒ Nysa
- powiat oleski ⇒ Olesno
- powiat opolski ⇒ Opole
- powiat prudnicki ⇒ Prudnik
- powiat strzelecki ⇒ Strzelce Opolskie
województwo podkarpackie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa podkarpackiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bieszczadzki ⇒ Ustrzyki Dolne
- powiat brzozowski ⇒ Brzozów
- powiat dębicki ⇒ Dębica
- powiat jarosławski ⇒ Jarosław
- powiat jasielski ⇒ Jasło
- powiat kolbuszowski ⇒ Kolbuszowa
- powiat krośnieński ⇒ Krosno
- powiat leski ⇒ Lesko (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat leżajski ⇒ Leżajsk
- powiat lubaczowski ⇒ Lubaczów
- powiat łańcucki ⇒ Łańcut
- powiat mielecki ⇒ Mielec
- powiat niżański ⇒ Nisko
- powiat przemyski ⇒ Przemyśl
- powiat przeworski ⇒ Przeworsk
- powiat ropczycko-sędziszowski ⇒ Ropczyce
- powiat rzeszowski ⇒ Rzeszów
- powiat sanocki ⇒ Sanok
- powiat stalowowolski ⇒ Stalowa Wola
- powiat strzyżowski ⇒ Strzyżów
- powiat tarnobrzeski ⇒ Tarnobrzeg
województwo podlaskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa podlaskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat augustowski ⇒ Augustów
- powiat białostocki ⇒ Białystok
- powiat bielski ⇒ Bielsk Podlaski
- powiat grajewski ⇒ Grajewo
- powiat hajnowski ⇒ Hajnówka
- powiat kolneński ⇒ Kolno
- powiat łomżyński ⇒ Łomża
- powiat moniecki ⇒ Mońki
- powiat sejneński ⇒ Sejny
- powiat siemiatycki ⇒ Siemiatycze
- powiat sokólski ⇒ Sokółka
- powiat suwalski ⇒ Suwałki
- powiat wysokomazowiecki ⇒ Wysokie Mazowieckie
- powiat zambrowski ⇒ Zambrów
województwo pomorskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa pomorskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bytowski ⇒ Bytów
- powiat chojnicki ⇒ Chojnice
- powiat człuchowski ⇒ Człuchów
- powiat gdański ⇒ Pruszcz Gdański
- powiat kartuski ⇒ Kartuzy
- powiat kościerski ⇒ Kościerzyna
- powiat kwidzyński ⇒ Kwidzyn
- powiat lęborski ⇒ Lębork
- powiat malborski ⇒ Malbork
- powiat nowodworski ⇒ Nowy Dwór Gdański
- powiat pucki ⇒ Puck
- powiat słupski ⇒ Słupsk
- powiat starogardzki ⇒ Starogard Gdański
- powiat sztumski ⇒ Sztum (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat tczewski ⇒ Tczew
- powiat wejherowski ⇒ Wejherowo
województwo śląskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa śląskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat będziński ⇒ Będzin
- powiat bielski (województwo śląskie) ⇒ Bielsko-Biała
- powiat bieruńsko-lędziński ⇒ Bieruń (do 31 grudnia 2001 powiat tyski)
- powiat cieszyński ⇒ Cieszyn
- powiat częstochowski ⇒ Częstochowa
- powiat gliwicki ⇒ Gliwice
- powiat kłobucki ⇒ Kłobuck
- powiat lubliniecki ⇒ Lubliniec
- powiat mikołowski ⇒ Mikołów
- powiat myszkowski ⇒ Myszków
- powiat pszczyński ⇒ Pszczyna
- powiat raciborski ⇒ Racibórz
- powiat rybnicki ⇒ Rybnik
- powiat tarnogórski ⇒ Tarnowskie Góry
- powiat wodzisławski ⇒ Wodzisław Śląski
- powiat zawierciański ⇒ Zawiercie
- powiat żywiecki ⇒ Żywiec
województwo świętokrzyskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa świętokrzyskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat buski ⇒ Busko-Zdrój
- powiat jędrzejowski ⇒ Jędrzejów
- powiat kazimierski ⇒ Kazimierza Wielka
- powiat kielecki ⇒ Kielce
- powiat konecki ⇒ Końskie
- powiat opatowski ⇒ Opatów
- powiat ostrowiecki ⇒ Ostrowiec Świętokrzyski
- powiat pińczowski ⇒ Pińczów
- powiat sandomierski ⇒ Sandomierz
- powiat skarżyski ⇒ Skarżysko-Kamienna
- powiat starachowicki ⇒ Starachowice
- powiat staszowski ⇒ Staszów
- powiat włoszczowski ⇒ Włoszczowa
województwo warmińsko-mazurskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa warmińsko-mazurskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat bartoszycki ⇒ Bartoszyce
- powiat braniewski ⇒ Braniewo
- powiat działdowski ⇒ Działdowo
- powiat elbląski ⇒ Elbląg
- powiat ełcki ⇒ Ełk
- powiat giżycki ⇒ Giżycko
- powiat gołdapski ⇒ Gołdap (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat iławski ⇒ Iława
- powiat kętrzyński ⇒ Kętrzyn
- powiat lidzbarski ⇒ Lidzbark Warmiński
- powiat mrągowski ⇒ Mrągowo
- powiat nidzicki ⇒ Nidzica
- powiat nowomiejski ⇒ Nowe Miasto Lubawskie
- powiat olecki ⇒ Olecko (do 31 grudnia 2001 powiat olecko-gołdapski)
- powiat olsztyński ⇒ Olsztyn
- powiat ostródzki ⇒ Ostróda
- powiat piski ⇒ Pisz
- powiat szczycieński ⇒ Szczytno
- powiat węgorzewski ⇒ Węgorzewo (utworzony 1 stycznia 2002)
województwo wielkopolskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa wielkopolskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat chodzieski ⇒ Chodzież
- powiat czarnkowsko-trzcianecki ⇒ Czarnków
- powiat gnieźnieński ⇒ Gniezno
- powiat gostyński ⇒ Gostyń
- powiat grodziski ⇒ Grodzisk Wielkopolski
- powiat jarociński ⇒ Jarocin
- powiat kaliski ⇒ Kalisz
- powiat kępiński ⇒ Kępno
- powiat kolski ⇒ Koło
- powiat koniński ⇒ Konin
- powiat kościański ⇒ Kościan
- powiat krotoszyński ⇒ Krotoszyn
- powiat leszczyński ⇒ Leszno
- powiat międzychodzki ⇒ Międzychód
- powiat nowotomyski ⇒ Nowy Tomyśl
- powiat obornicki ⇒ Oborniki
- powiat ostrowski ⇒ Ostrów Wielkopolski
- powiat ostrzeszowski ⇒ Ostrzeszów
- powiat pilski ⇒ Piła
- powiat pleszewski ⇒ Pleszew
- powiat poznański ⇒ Poznań
- powiat rawicki ⇒ Rawicz
- powiat słupecki ⇒ Słupca
- powiat szamotulski ⇒ Szamotuły
- powiat średzki ⇒ Środa Wielkopolska
- powiat śremski ⇒ Śrem
- powiat turecki ⇒ Turek
- powiat wągrowiecki ⇒ Wągrowiec
- powiat wolsztyński ⇒ Wolsztyn
- powiat wrzesiński ⇒ Września
- powiat złotowski ⇒ Złotów
województwo zachodniopomorskie
- Podział powiatów na gminy zamieszczono w podział administracyjny województwa zachodniopomorskiego.
- miasta na prawach powiatu:
- powiaty:
- powiat białogardzki ⇒ Białogard
- powiat choszczeński ⇒ Choszczno
- powiat drawski ⇒ Drawsko Pomorskie
- powiat goleniowski ⇒ Goleniów
- powiat gryficki ⇒ Gryfice
- powiat gryfiński ⇒ Gryfino
- powiat kamieński ⇒ Kamień Pomorski
- powiat kołobrzeski ⇒ Kołobrzeg
- powiat koszaliński ⇒ Koszalin
- powiat łobeski ⇒ Łobez (utworzony 1 stycznia 2002)
- powiat myśliborski ⇒ Myślibórz
- powiat policki ⇒ Police
- powiat pyrzycki ⇒ Pyrzyce
- powiat sławieński ⇒ Sławno
- powiat stargardzki ⇒ Stargard (do 2015 pod nazwą Stargard Szczeciński)
- powiat szczecinecki ⇒ Szczecinek
- powiat świdwiński ⇒ Świdwin
- powiat wałecki ⇒ Wałcz
Remove ads
Historyczny podział Polski
- podział administracyjny Polski 1569–1795
- podział administracyjny Polski 1807–1815
- podział administracyjny Polski 1816–1914
- podział administracyjny Polski 1918–1939
- podział administracyjny Polski 1944–1950
- podział administracyjny Polski 1950–1957
- podział administracyjny Polski 1957–1975
- podział administracyjny Polski 1975–1998
- powiaty w Polsce od 1945
Zobacz też
Uwagi
- Gminy nie zawsze sąsiadują ze sobą bezpośrednio, np. gmina Fabianki w powiecie włocławskim nie posiada granicy z żadną inną gminą w tym powiecie.
- Stan na 1 stycznia 2025 r.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads