Remove ads
Powiat cieszyński – powiat w Polsce (województwo śląskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Cieszyn.
| powiat | |||||||||
 Siedziba starostwa w Cieszynie | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| TERC |
2403 | ||||||||
| Siedziba | |||||||||
| Starosta |
Janina Żagan | ||||||||
| Powierzchnia |
730,29 km² | ||||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||||
| • gęstość |
240 os./km² | ||||||||
| Urbanizacja |
46,3% | ||||||||
| Tablice rejestracyjne |
SCI, SCN[2] | ||||||||
Adres urzędu: ul. Bobrecka 2943-400 Cieszyn | |||||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Położony jest w południowej części województwa śląskiego, przy granicy z Czechami i Słowacją. Powierzchnia powiatu wynosi 730,29 km², zamieszkuje go 175 200 mieszkańców. Gęstość zaludnienia wynosi 240 mieszkańców na 1 km² (2012). Wszystkie gminy powiatu należą do Euroregionu Śląsk Cieszyński, zarazem stanowiąc trzon tego euroregionu po polskiej stronie.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[3] powiat zamieszkiwało 178 191 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 178 005 osób[4].
Powiat obejmuje tereny z rozwiniętym rolnictwem i turystyką. Na jego obszarze utrzymywane są stawy rybne. Na południu dominują tereny wyżynno-górzyste, na północy równinne. Głównymi rzekami są: Wisła, Olza oraz Brennica[5].
Remove ads
W skład powiatu wchodzi 12 gmin:
Gminy miejsko-wiejskie:
- Skoczów (26 696 mieszk., 2012): Skoczów, Ochaby, Pogórze, Pierściec, Kiczyce, Harbutowice, Międzyświeć, Wiślica, Kowale, Bładnice, Wilamowice;
- Strumień (12 659 mieszk., 2012): Strumień, Pruchna, Drogomyśl, Zabłocie, Bąków, Zbytków;
- Brenna (10 923 mieszk., 2012): Brenna, Górki Wielkie, Górki Małe;
- Chybie (9 488 mieszk., 2012): Chybie, Mnich, Zaborze, Frelichów, Zarzecze;
- Dębowiec (5 665 mieszk., 2012): Dębowiec, Simoradz, Ogrodzona, Iskrzyczyn, Kostkowice, Gumna, Łączka;
- Goleszów (12 753 mieszk., 2012): Goleszów, Cisownica, Puńców, Dzięgielów, Bażanowice, Godziszów, Kisielów, Leszna Górna, Kozakowice;
- Hażlach (10 543 mieszk., 2012): Hażlach, Pogwizdów, Kończyce Wielkie, Zamarski, Rudnik, Brzezówka;
- Istebna (11 854 mieszk., 2012): Istebna, Koniaków, Jaworzynka;
- Zebrzydowice (13 089 mieszk., 2012): Zebrzydowice, Kaczyce, Kończyce Małe, Marklowice Górne;
W obrębie powiatu cieszyńskiego znajduje się 5 miast:
Remove ads
| Ugrupowanie | 2002-2006[6] | 2006-2010[7] | 2010-2014[8] | 2014-2018[9] | 2018-2023[10] |
|---|---|---|---|---|---|
| Sojusz Lewicy Demokratycznej | 12 (SLD-UP) | - | - | - | - |
| KWW Piotra Gruszczyka | 2 | - | - | - | - |
| Cieszyńska Inicjatywa Społeczna | 14 | - | - | - | - |
| Obywatelski Śląsk Cieszyński | 1 | - | - | - | - |
| Prawo i Sprawiedliwość | - | 6 | 6 | 12 | 12 |
| Platforma Obywatelska | - | 7 | 9 | 9 | - |
| Żyj Godnie | - | 1 | - | - | - |
| Cieszyńska Inicjatywa Samorządowa | - | 5 | 4 | 2 | - |
| Samorządowy Ruch Ziemi Cieszyńskiej | - | 7 | - | - | - |
| Cieszyńska Zorganizowana Akcja Samorządowa | - | 3 | - | - | - |
| Polskie Stronnictwo Ludowe | - | - | 1 | - | - |
| Lewica Ziemi Cieszyńskiej | - | - | 4 | 3 | - |
| Cieszyński Ruch Samorządowy | - | - | 5 | 3 | - |
| Akcja Samorządowa AS | - | - | - | - | 1 |
| Młodzi dla Powiatu Cieszyńskiego | - | - | - | - | 1 |
| Ruch dla Ziemi Cieszyńskiej | - | - | - | - | 9 |
| Porozumienie dla Samorządów | - | - | - | - | 6 |
Remove ads
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2012):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 177 124 | 100 | 91 500 | 51,66 | 85 624 | 48,34 |
| Miasto | 81 929 | 46,26 | 43 114 | 24,34 | 38 815 | 21,91 |
| Wieś | 95 195 | 53,74 | 48 386 | 27,32 | 46 809 | 26,43 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu cieszyńskiego w 2014 roku[11].
Ludność w latach
Powiat zajmuje środkową i zachodnią część Pogórza Śląskiego oraz Beskid Śląski. Północna część powiatu to Kotlina Oświęcimska.
Przez powiat przechodzą następujące drogi:
- Droga ekspresowa S52
- Droga krajowa nr 81 („Wiślanka”)
- Droga wojewódzka nr 937
- Droga wojewódzka nr 938
- Droga wojewódzka nr 939
- Droga wojewódzka nr 941
- Droga wojewódzka nr 942
- Droga wojewódzka nr 943
- Droga wojewódzka nr 944
Na terenie powiatu istnieją też linie kolejowe:
- Linia kolejowa nr 90: Zebrzydowice – Cieszyn
- Linia kolejowa nr 93: Trzebinia – Zebrzydowice
- Linia kolejowa nr 157: Pawłowice Śląskie – Skoczów
- Linia kolejowa nr 190: Bielsko-Biała Główna – Cieszyn
- Linia kolejowa nr 191: Goleszów – Wisła Głębce
Obecnie[kiedy?] pociągi Kolei Śląskich kursują na następujących trasach:
Remove ads
Powiat cieszyński zajmuje znaczny obszar Śląska Cieszyńskiego, czyli dawnych ziem Księstwa Cieszyńskiego. Nawiązywanie powiatu do przeszłości tych ziem jest także podkreślone w herbie powiatu cieszyńskiego, które jest dawnym herbem Księstwa. Cieszyn został pierwotnie stolicą powiatu politycznego w czasach austriackich (niem. Bezirk Teschen) w 1849. W 1920 roku większa część tego powiatu znalazła się w Czechosłowacji, gdzie utworzono następnie powiat Czeski Cieszyn. Po polskiej stronie pozostała mniejsza część powiatu, którą powiększono o gminy powiatu bielskiego i przyłączono do województwa śląskiego. Po aneksji Zaolzia w październiku 1938 jego obszar krótkotrwale utworzył Powiat cieszyński zachodni, który został wkrótce wchłonięty przez polski powiat cieszyński.
Remove ads
Na terenie powiatu znajdują się licznie odwiedzane miejscowości wypoczynkowe, jak Wisła, Brenna i Ustroń, gdzie znajdują się liczne pensjonaty i hotele.
Powiat cieszyński jest zamieszkiwany przez duży odsetek ludności autochtonicznej, określających się jako tzw. Cieszyniocy.
Gospodarka powiatu oparta jest głównie o rolnictwo i usługi.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads