Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Jaskinia Niedźwiedzia (Sudety)
jaskinia w Sudetach Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Jaskinia Niedźwiedzia – najdłuższa jaskinia całych Sudetów, położona w Masywie Śnieżnika, w dolinie Kleśnicy, w pobliżu wsi Kletno. Odkryta podczas eksploatacji kamieniołomu marmuru w 1966 roku, w obrębie wzniesienia Stroma (1166 m n.p.m.).
Remove ads
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Odkrycie
Jaskinię odkryto 14 października 1966 roku podczas eksploatacji wyrobiska „Kletno III” przez Bystrzyckie Zakłady Kamienia Budowlanego wydobywające w tej okolicy marmur metodą odkrywkową. Około godziny 13.00 wykonano odstrzał, po którym odsłonił się dwumetrowy otwór o soczewkowatym kształcie. Wiertacz strzałowy Roman Kińczyk z Lądka-Zdroju wraz z jednym z pracujących tu więźniów zajrzeli pierwsi do otworu jaskini i znaleźli w nim kości. Duża ilość szczątków nasunęła odkrywcom przypuszczenie o zbiorowym grobie. Powiadomiono natychmiast kierownictwo zakładu i geologa z pobliskiego uzdrowiska i milicję[2]. Trzy dni później dokonano pierwszych fachowych oględzin. Łączną długość korytarzy i sal na dwóch poziomach oszacowano na ok. 200 m. Liczne kości stwierdzone w namuliskach okazały się szczątkami prehistorycznych ssaków[3].
W tej sytuacji decyzją Ministra Budownictwa i Materiałów Budowlanych przerwano eksploatację kamieniołomu, a teren przekazano do dyspozycji naukowców. W 1967 r. Instytut Geograficzny Uniwersytetu Wrocławskiego opracował plan badań jaskini. Kierownictwo badań objął ówczesny rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, prof. dr Alfred Jahn. Latem 1967 r. prowadzone były wykopaliska paleontologiczne. 4 grudnia grupa grotołazów z Akademickiego Klubu Turystycznego we Wrocławiu pod kierownictwem dr. Mariana Puliny przekopała korytarz prowadzący do dalszych ciągów jaskiniowych o bardzo bogatej i barwnej szacie naciekowej. Łączna długość korytarzy, których wysokość sięga 15 m, wyniosła wówczas ok. 400 m[4].
W latach 1968–1969 prowadzono dalszą eksplorację, w trakcie której odkryto tzw. „Stare piętro wrocławskie”, położone za Salą Blokową oraz silnie naruszone tektonicznie partie z Korytarzem Wodnym. Po przekopaniu namuliska w Sali Lwa Jaskiniowego łączna długość dostępnych korytarzy jaskini wzrosła do ok. 800 m, zaś różnica poziomów do ok. 50 m[5].
W grudniu 2011 roku, w Korytarzu Kryształowym, członkowie Sekcji Grotołazów Wrocław oraz Sekcji Speleologicznej Niedźwiedzie z Kletna odkryli nowe partie jaskini (Gang Zdzicha). W kwietniu 2012 roku odkryta została kontynuacja Gangu Zdzicha obfitująca w bardzo trudne do pokonania zaciski. 2 maja 2012 roku dokonano kolejnego, spektakularnego odkrycia – po przejściu skrajnie trudnego zacisku (Gilotyna) znaleziona została ogromna sala o długości około 115 m, szerokości około 30 m i wysokości do 30 m, którą nazwano Salą Mastodonta. Występują w niej wielkie i różnorodne formy naciekowe: stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, żyrandole, kopuły, kaskady i draperie[6]. 8 września 2012 roku zostały odkryte dalsze, położone na południe od Sali Mastodonta partie, których długość przekracza 1000 metrów. Jaskinia posiada w dalszym ciągu olbrzymi potencjał eksploracyjny. Podczas praktycznie każdego wejścia speleolodzy znajdują w jaskini nowe korytarze. Badania geofizyczne pozwalają przypuszczać, że możliwa jest kontynuacja ciągów Jaskini Niedźwiedziej pod kopułą Śnieżnika Kłodzkiego aż na stronę Republiki Czeskiej, do Doliny Morawy[7].
Remove ads
Opis jaskini
Otwór wejściowy na wysokości 800 m n.p.m. Rozłożone horyzontalnie korytarze mają łączną długość około 4,5 km i rozwinęły się na 3 poziomach.
Jaskinia Niedźwiedzia jest najdłuższą i posiadającą największą deniwelację jaskinią Sudetów. Korytarze jaskini pokrywają liczne i zróżnicowane formy naciekowe – okazałe stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, kaskady, kopuły, misy martwicowe oraz draperie naciekowe. Jaskinia uznawana jest za jedną z najpiękniejszych w Polsce[8].
W jaskini stwierdzono występowanie radonu (Rn) – promieniotwórczego gazu, który osiąga w niektórych miejscach stężenie do 4,16 kBq/m³[9]. DNA organizmów z jaskiń jest narażone na większą częstotliwość mutacji. W innych jaskiniach stężenie radonu osiąga wartości 3 razy wyższe.
Remove ads
Kopalne szczątki zwierzęce
W latach 1967–1970 w jaskini przeprowadzono szczegółowe badania archeologiczne eksplorując warstwę 10–15 cm namuliska znajdującego się w jaskini. Ogółem wydobyto 20 000 szczątków kostnych zwierząt plejstoceńskich, których analiza pozwoliła stwierdzić obecność takich gatunków jak niedźwiedź jaskiniowy, lew jaskiniowy, wilk szary, hiena jaskiniowa, lis, kuna oraz pomniejsze ssaki[10]. Prawie 90% znalezionych szczątków należało do niedźwiedzia jaskiniowego, głównie samic. W jaskini wydobyto 5 prawie kompletnych czaszek i 18 czaszek zdekompletowanych w wyniku uszkodzeń, a także kompletny niedźwiedzi szkielet. Stosunek liczby samców do samic wynosił w całym wydobytym materiale średnio 0,86[11]. Kolekcja szczątków niedźwiedzia jaskiniowego jest najbogatszą tego typu znalezioną na terenie Polski.
Zbiory szczątków zwierzęcych wykopanych w Jaskini Niedźwiedziej przechowywane są w Zakładzie Paleozoologii Uniwersytetu Wrocławskiego, a niewielka część tego materiału znajduje się również w zbiorach Muzeum w Kłodzku oraz eksponowana jest w budynku ekspozycyjnym przylegającym do jaskini oraz w samej jaskini[12].
Rezerwat
Jaskinia Niedźwiedzia leży na terenie rezerwatu przyrody Jaskinia Niedźwiedzia (powierzchnia 89 ha), utworzonego w 1977 w celu ochrony jaskini, lasu rosnącego w otulinie oraz zjawisk krasowych.
Rezerwat porasta bór bukowo-świerkowy z domieszką jodły i modrzewi oraz roślinami wapieniolubnymi w runie, takimi jak tojad smukły, ostróżka wyniosła, sesleria tatrzańska, driakiew lśniąca i inne.
Udostępnianie
Partie środkowe (około 700 m) są dostępne dla turystów od 1983 roku, a ich największą atrakcją są nacieki wewnątrz jaskini. Dolne partie zostały po raz pierwszy zaprezentowane szerszej publiczności dzięki powstaniu filmu w 2003 r.
Jaskinia jest czynna przez cały rok oprócz poniedziałków i czwartków (w czwartki czynna od maja do sierpnia). Czas zwiedzania jaskini wynosi ok. 45 minut[13].
Galeria
Wejście do pawilonu Jaskini Niedźwiedziej
Wnętrze pawilonu
Naciek w formie kaskad
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads