Remove ads
Lew jaskiniowy, europejski lub euroazjatycki lew jaskiniowy (Panthera leo spelea lub Panthera spelaea) – wymarły ssak drapieżny z rodziny kotowatych.
Był prawdopodobnie największym drapieżnikiem z grupy wielkich kotów z rodzaju Panthera jaki kiedykolwiek żył na Ziemi, około 25% większy od dzisiejszego lwa afrykańskiego i nieco większy od tygrysa. Wywodzi się z linii afrykańskich prymitywnych lwów określanych jako grupa P. leo fossilis-spelaea. Z wyglądu stanowił formę pośrednią między współczesnym lwem a tygrysem. Ludzie pierwotni pozostawili jego liczne wizerunki w jaskiniach. Większość malowideł i rycin skalnych przedstawia lwy jaskiniowe bez grzywy, co sugeruje, że jej nie posiadały. Pokryte długą i gęstą sierścią, osiągały 3,5 m długości (od głowy do końca ogona). Samce ważyły średnio 270-320 kg, a samice 175 kg. Samiec największego żyjącego współcześnie kota – tygrysa syberyjskiego – waży średnio od 250 do 300 kg. Żywił się koniowatymi i jeleniowatymi.
Lew jaskiniowy egzystował w plejstocenie od co najmniej 300 tys. lat temu. Wymarł prawdopodobnie 10-11 tys. lat temu, podczas ostatniego zlodowacenia. Pewne niepotwierdzone przesłanki wskazują, że lew jaskiniowy zachował się znacznie dłużej na Bałkanach, aż do epoki historycznej 2 tys. lat temu, a o jego występowaniu w lasach Grecji wspominają Herodot i Arystoteles. Według tej teorii wytępiono go około I w. n.e. Większość uczonych jest jednak zdania, iż te relacje mówią o północnej rasie lwa azjatyckiego.
Jego głównym środowiskiem były stepy i lasy parkowe na północy oraz półpustynne obszary południowej Eurazji. Nie był przystosowany do warunków panujących na terenach pokrytych śniegiem, ani gęstą roślinnością. Lew jaskiniowy żył w całej Europie i w Azji, od Anglii do Syberii, a także na terenie Polski[1]. W Polsce lew jaskiniowy znany jest ze stanowisk jaskiniowych na terenie Sudetów, Tatr oraz Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Jego szczątki spotykano również na terenach otwartych znajdujących się na Dolnym i Górnym Śląsku, na Pomorzu oraz w Wielkopolsce[2]. Liczne szczątki zwierzęcia znalezione zostały w latach 1967–1970 w Jaskini Niedźwiedziej w Sudetach. Paleontolodzy podczas eksploracji jaskini wydobyli prawie kompletną czaszkę, kręgi, fragmenty miednicy i łopatki należące do dorosłych osobników[3].
Remove ads
Lew jaskiniowy jest najczęściej opisywany jako podgatunek Panthera leo - pod nazwą P. l. spelea. Badania genetyczne wykazują jednak wiele cech pośrednich pomiędzy lwem jaskiniowym, współczesnym lwem (afrykańskim i indyjskim) i tygrysem, co sugeruje wydzielenie lwa jaskiniowego jako odrębnego gatunku, który wyewoluował niezależnie od Panthera leo[4]. Z tych samych badań wynika również, że amerykańska linia lwów (lew amerykański, P. l. atrox) jest bardzo blisko spokrewniona z linią euroazjatycką[4][5]. Prawdopodobnie lwy europejskie przedostały się do Ameryki Północnej przez most lądowy Beringa.
Remove ads
Rekonstrukcja Panthera leo spelea, stada lwów jakiniowych przy upolowanym reniferze
Malowidło naskalne z Jaskini Chauveta przedstawiające lwy jaskiniowe
Czaszka Panthera leo spelea, Muzeum Ziemi Morawskiej w Brnie
Czaszka Panthera leo spelea, w tle szkielet niedźwiedzia jaskiniowego Muzeum Ziemi Morawskiej
Czaszka Panthera leo spelea, Muzeum Historii Naturalnej w Weronie
_-_Mauricio_Antón.jpg)
.jpg)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads