Premierzy Polski

W Polsce oficjalnym tytułem premiera (szefa rządu) od 1921 roku (tj. od wejścia w życie części przepisów Konstytucji marcowej) jest prezes Rady Ministrów. W latach 1917–1921 szefa rządu oficjalnie określano jako „prezydenta ministrów”.

Ignacy Daszyński – pierwszy premier niepodległej Polski

Władysław Sikorski – premier Polski na uchodźstwie

Hanna Suchocka – pierwsza kobieta sprawująca urząd premiera

Donald Tusk – obecny premier

Zgodnie z obowiązującą Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku prezesem Rady Ministrów jest osoba powołana przez prezydenta Rzeczypospolitej w trybie art. 154 ust. 1 zd. 2, art. 154 ust. 3 zd. 2 lub art. 155 ust. 1 zd. 1 Konstytucji RP (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483, ze zm.), która sprawuje obowiązki do czasu powołania nowego prezesa Rady Ministrów w przepisanym trybie.

Polska pod zaborami (do 1918)

Prezesi Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego (1807–1815)

Lp.	Portret	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Panujący książę warszawski
1.		Stanisław Małachowski (1736–1809)	3 października 1807	14 grudnia 1807	72 dni	Fryderyk August III Wettyn
2.		Ludwik Szymon Gutakowski (1738–1811)	14 grudnia 1807	23 marca 1809	465 dni
3.		Stanisław Kostka Potocki (1755–1821)	23 marca 1809	16 czerwca 1815 (faktycznie maj 1813)	2276 dni

Prezesi Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego (1815–1830)

Lp.	Portret	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Panujący król Polski
–		Adam Jerzy Czartoryski (1770–1861) Wiceprezes Rządu Tymczasowego	16 czerwca 1815	24 grudnia 1815	191 dni	Aleksander I (II)
1.		Józef Zajączek (1752–1826) z urzędu jako namiestnik króla	25 grudnia 1815	28 lipca 1826	3868 dni
2.		Walenty Faustyn Sobolewski (1765–1831)	28 lipca 1826	3 grudnia 1830	1589 dni	Mikołaj

Prezesi Rządu Narodowego Królestwa Polskiego (1830–1831)

Lp.	Portret	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania
1.		Adam Jerzy Czartoryski (1770–1861)	3 grudnia 1830	17 sierpnia 1831	257 dni
–		Józef Chłopicki (1771–1854) dyktator	5 grudnia 1830	17 stycznia 1831	43 dni
2.		Jan Krukowiecki (1772–1850)	17 sierpnia 1831	7 września 1831	21 dni
3.		Bonawentura Niemojowski (1787–1835)	8 września 1831	23 września 1831[a]	17 dni
–		Jan Nepomucen Umiński[b] (1778–1851)	23 września 1831	23 września 1831	kilka godzin
–		Maciej Rybiński[b] (1784–1874)	25 września 1831	9 października 1831	14 dni

Prezesi Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (1846)

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania
–		Jan Tyssowski, członek triumwiratu Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej	22 lutego 1846	24 lutego 1846	2 dni
–		Ludwik Gorzkowski, członek triumwiratu Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
–		Aleksander Grzegorzewski, członek triumwiratu Rządu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
–		Jan Tyssowski, dyktator	24 lutego 1846	3 marca 1846	7 dni

Prezesi Komitetu Narodowego w Poznaniu (1848)

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania
1.		Gustaw Potworowski	20 marca 1848	9 maja 1848	50 dni

Prezesi Rządu Narodowego (1863–1864)

Herb powstańców styczniowych

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania
1.		Stefan Bobrowski, przewodniczący Komisji Wykonawczej (Tymczasowego) Rządu Narodowego	21 stycznia 1863	17 lutego 1863	27 dni
–		Ludwik Mierosławski, dyktator	17 lutego 1863	11 marca 1863	22 dni
–		Marian Langiewicz, dyktator	11 marca 1863	18 marca 1863	7 dni
2.		Stefan Bobrowski, przewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego	21 marca 1863	12 kwietnia 1863	22 dni
3.		Agaton Giller, przewodniczący Tymczasowego Rządu Narodowego (od 10 maja 1863 przewodniczący Rządu Narodowego)	12 kwietnia 1863	23 maja 1863	41 dni
4.		Franciszek Dobrowolski, przewodniczący Rządu Narodowego	23 maja 1863	9 czerwca 1863	17 dni
5.		Piotr Kobylański, przewodniczący Rządu Narodowego	9 czerwca 1863	10 czerwca 1863	1 dzień
6.		Karol Majewski, przewodniczący Rządu Narodowego	14 czerwca 1863	17 września 1863	95 dni
7.		Franciszek Dobrowolski, przewodniczący Rządu Narodowego	17 września 1863	17 października 1863	30 dni
8.		Romuald Traugutt, dyktator Rządu Narodowego	17 października 1863	10 kwietnia 1864	176 dni
9.		Bronisław Brzeziński, przewodniczący Rządu Narodowego	20 kwietnia 1864	październik 1864	bd.

Zwierzchnicy władz wykonawczych w okupowanym Królestwie Polskim (1917–1918)

Prezydenci Ministrów Królestwa Polskiego oraz kierownicy ministrów w prowizoriach rządowych.

Pieczęć Królestwa Polskiego (1917–1918)

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Rząd	Kadencja Sejmu	Urzędująca głowa państwa
–		Józef Mikułowski-Pomorski przewodniczący Komisji Przejściowej, pełniący obowiązki marszałka koronnego	30 sierpnia 1917	13 grudnia 1917[1]	105 dni	Komisja Przejściowa	stan przed zwołaniem Rady Stanu	Rada Regencyjna
1.		Jan Kucharzewski (dwukrotnie)	26 listopada 1917	27 lutego 1918	93 dni	rząd Jana Kucharzewskiego
			2 października 1918	9 października 1918	7 dni
–		Antoni Ponikowski kierownik ministrów	27 lutego 1918	4 kwietnia 1918	36 dni	prowizorium rządowe Antoniego Ponikowskiego
2.		Jan Kanty Steczkowski	4 kwietnia 1918	2 października 1918	181 dni	rząd Jana Kantego Steczkowskiego	Rada Stanu – stan przed zwołaniem Sejmu Ustawodawczego
–		Bohdan Broniewski pełniący obowiązki	10 października 1918	23 października 1918	13 dni
3.		Józef Świeżyński	23 października 1918	3 listopada 1918	11 dni	rząd Józefa Świeżyńskiego
–		Władysław Wróblewski kierownik ministrów	3 listopada 1918	14 listopada 1918	11 dni	prowizorium rządowe Władysława Wróblewskiego

Polska okresu międzywojennego (1918–1939)

Godło II Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1927

Premier Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Rząd	Kadencja Sejmu	Urzędująca głowa państwa
1.		Ignacy Daszyński	7 listopada 1918	11 listopada 1918	4 dni	Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej	przed zwołaniem Sejmu Ustawodawczego	Rząd utworzony w opozycji do Rady Regencyjnej. Od 14 listopada 1918 r. władzę zwierzchnią sprawował Naczelny Dowódca Wojska Polskiego Józef Piłsudski.
2.		Stanisław Thugutt zastępował premiera w Lublinie, od 12 listopada w stanie dymisji rządu	11 listopada 1918	17 listopada 1918	6 dni

Premierzy II Rzeczypospolitej (1918–1939)

Godło II Rzeczypospolitej Polskiej od 1927

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Rząd	Kadencja Sejmu	Urzędująca głowa państwa
1.		Ignacy Daszyński	14 listopada 1918	17 listopada 1918	3 dni	Rząd Ignacego Daszyńskiego	przed zwołaniem Sejmu Ustawodawczego	Józef Piłsudski
2.		Jędrzej Moraczewski	17 listopada 1918	16 stycznia 1919	60 dni	Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
3.		Ignacy Jan Paderewski	16 stycznia 1919	27 listopada 1919	313 dni	Rząd Ignacego Jana Paderewskiego
							Sejm Ustawodawczy
4.		Leopold Skulski	13 grudnia 1919	9 czerwca 1920	179 dni	Rząd Leopolda Skulskiego
5.		Wincenty Witos Nie utworzył rządu	10 czerwca 1920	23 czerwca 1920	13 dni	–
6.		Władysław Grabski	27 czerwca 1920	24 lipca 1920	27 dni	Pierwszy rząd Władysława Grabskiego
(5.)		Wincenty Witos	24 lipca 1920	13 września 1921	416 dni	Pierwszy rząd Wincentego Witosa
7.		Antoni Ponikowski (dwukrotnie)	19 września 1921	5 marca 1922	167 dni	Pierwszy rząd Antoniego Ponikowskiego
			10 marca 1922	6 czerwca 1922	88 dni	Drugi rząd Antoniego Ponikowskiego
8.		Artur Śliwiński	28 czerwca 1922	7 lipca 1922	9 dni	Rząd Artura Śliwińskiego
9.		Julian Nowak	31 lipca 1922	14 grudnia 1922	136 dni	Rząd Juliana Nowaka
							Sejm RP I kadencji
								Gabriel Narutowicz
10.		Władysław Sikorski	16 grudnia 1922	26 maja 1923	161 dni	Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego		Maciej Rataj (p.o.)[c]
								Stanisław Wojciechowski
(5.)		Wincenty Witos Ponownie	28 maja 1923	14 grudnia 1923	200 dni	Drugi rząd Wincentego Witosa
(6.)		Władysław Grabski Ponownie	19 grudnia 1923	14 listopada 1925	696 dni	Drugi rząd Władysława Grabskiego
11.		Aleksander Skrzyński	20 listopada 1925	5 maja 1926	166 dni	Rząd Aleksandra Skrzyńskiego
(5.)		Wincenty Witos Ponownie	10 maja 1926	14 maja 1926	4 dni	Trzeci rząd Wincentego Witosa
12.		Kazimierz Bartel (trzykrotnie)	15 maja 1926	4 czerwca 1926	20 dni	Pierwszy rząd Kazimierza Bartla		Maciej Rataj (p.o.)[c]
								Ignacy Mościcki
			8 czerwca 1926	24 września 1926	108 dni	Drugi rząd Kazimierza Bartla
			27 września 1926	30 września 1926	3 dni	Trzeci rząd Kazimierza Bartla
13.		Józef Piłsudski	2 października 1926	27 czerwca 1928	634 dni	Pierwszy rząd Józefa Piłsudskiego
							Sejm RP II kadencji
(12.)		Kazimierz Bartel Ponownie	27 czerwca 1928	13 kwietnia 1929	290 dni	Czwarty rząd Kazimierza Bartla
14.		Kazimierz Świtalski	14 kwietnia 1929	7 grudnia 1929	237 dni	Rząd Kazimierza Świtalskiego
(12.)		Kazimierz Bartel Ponownie	29 grudnia 1929	15 marca 1930	76 dni	Piąty rząd Kazimierza Bartla
15.		Walery Sławek	29 marca 1930	23 sierpnia 1930	147 dni	Pierwszy rząd Walerego Sławka
(13.)		Józef Piłsudski Ponownie	25 sierpnia 1930	4 grudnia 1930	101 dni	Drugi rząd Józefa Piłsudskiego
							Sejm RP III kadencji
(15.)		Walery Sławek Ponownie	4 grudnia 1930	26 maja 1931	173 dni	Drugi rząd Walerego Sławka
16.		Aleksander Prystor	27 maja 1931	9 maja 1933	713 dni	Rząd Aleksandra Prystora
17.		Janusz Jędrzejewicz	10 maja 1933	13 maja 1934	368 dni	Rząd Janusza Jędrzejewicza
18.		Leon Kozłowski	15 maja 1934	28 marca 1935	317 dni	Rząd Leona Kozłowskiego
(15.)		Walery Sławek Ponownie	28 marca 1935	12 października 1935	198 dni	Trzeci rząd Walerego Sławka
19.		Marian Zyndram-Kościałkowski	13 października 1935	15 maja 1936	215 dni	Rząd Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego
20.		Felicjan Sławoj Składkowski	15 maja 1936	30 września 1939	1233 dni	Rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego
							Sejm RP IV kadencji
							Sejm RP V kadencji

Polskie władze na emigracji (1939–1990)

Premierzy Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie (1939–1990)

Od 5 lipca 1945 rządy te nie miały uznania międzynarodowego.

Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustanowione przez rząd na uchodźstwie

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Rząd	Urzędująca głowa państwa
1.		Władysław Sikorski	30 września 1939	18 lipca 1940	292 dni	Drugi rząd Władysława Sikorskiego	Władysław Raczkiewicz
2.		August Zaleski	18 lipca 1940	20 lipca 1940	2 dni	Nie utworzył rządu
(1.)		Władysław Sikorski	20 lipca 1940	4 lipca 1943	1079 dni	Trzeci rząd Władysława Sikorskiego
3.		Stanisław Mikołajczyk	14 lipca 1943	24 listopada 1944	499 dni	Rząd Stanisława Mikołajczyka
4.		Tomasz Arciszewski	29 listopada 1944	2 lipca 1947 / 5 lipca 1945[2]	945 dni / 218 dni[2]	Rząd Tomasza Arciszewskiego
							August Zaleski (od 1954 równolegle z tymczasowo utworzoną Radą Trzech w związku ze złamaniem przez niego konstytucji)
5.		Tadeusz Bór-Komorowski	2 lipca 1947	10 lutego 1949	589 dni	Rząd Tadeusza Komorowskiego
6.		Tadeusz Tomaszewski	7 kwietnia 1949	25 września 1950	536 dni	Rząd Tadeusza Tomaszewskiego
7.		Roman Odzierzyński	25 września 1950	8 grudnia 1953	1170 dni	Rząd Romana Odzierzyńskiego
8.		Jerzy Hryniewski[3]	18 stycznia 1954	13 maja 1954	115 dni	Rząd Jerzego Hryniewskiego
9.		Stanisław Cat-Mackiewicz	8 czerwca 1954	21 czerwca 1955	378 dni	Rząd Stanisława Mackiewicza
10.		Hugon Hanke	8 sierpnia 1955	10 września 1955	33 dni	Rząd Hugona Hankego
11.		Antoni Pająk	10 września 1955	14 czerwca 1965	3565 dni	Pierwszy rząd Antoniego Pająka
						Drugi rząd Antoniego Pająka
						Trzeci rząd Antoniego Pająka
12.		Aleksander Zawisza	25 czerwca 1965	9 czerwca 1970	1810 dni	Rząd Aleksandra Zawiszy
13.		Zygmunt Muchniewski	20 lipca 1970	13 lipca 1972	724 dni	Rząd Zygmunta Muchniewskiego
							Stanisław Ostrowski
14.		Alfred Urbański	18 lipca 1972	15 lipca 1976	1458 dni	Pierwszy rząd Alfreda Urbańskiego
						Drugi rząd Alfreda Urbańskiego
15.		Kazimierz Sabbat	5 sierpnia 1976	8 kwietnia 1986	3533 dni	Pierwszy rząd Kazimierza Sabbata
						Drugi rząd Kazimierza Sabbata
						Trzeci rząd Kazimierza Sabbata	Edward Bernard Raczyński
						Czwarty rząd Kazimierza Sabbata
16.		Edward Szczepanik	8 kwietnia 1986	22 grudnia 1990	1719 dni	Pierwszy rząd Edwarda Szczepanika	Kazimierz Sabbat
							Ryszard Kaczorowski
						Drugi rząd Edwarda Szczepanika

Przewodniczący Egzekutywy Zjednoczenia Narodowego (1955–1972)

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko	Objął urząd	Złożył urząd	Długość urzędowania	Urzędująca głowa państwa (Rada Trzech)
1.		Roman Odzierzyński (1892–1975) (bezpartyjny)	27 sierpnia 1954	29 lutego 1956	551 dni	Tomasz Arciszewski (do 1955), Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders
2.		Adam Ciołkosz (1901–1978) (PPS)	29 lutego 1956	14 marca 1959	1109 dni	Tadeusz Bór-Komorowski (1956-1966), Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders
3.		Witold Czerwiński (1901–1982) (bezpartyjny)	14 marca 1959	15 stycznia 1963	1403 dni
(2.)		Adam Ciołkosz (1901–1978) (PPS)	15 stycznia 1963	19 grudnia 1966	1434 dni
p.o.		Jan Starzewski (1895–1973) (LNP)	19 grudnia 1966	15 marca 1967	86 dni	Roman Odzierzyński, Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders
4.		Kazimierz Sabbat (1913–1989) (bezpartyjny)	15 marca 1967	8 lipca 1972	1942 dni	Roman Odzierzyński (do 1968), Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders (do 1970),
						Stanisław Mglej (1968-1969), Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders (do 1970),
						Alfred Urbański (od 1969), Edward Bernard Raczyński, Władysław Anders (do 1970)
						Alfred Urbański (od 1969), Edward Bernard Raczyński, Stanisław Kopański (od 1970)

Rzeczpospolita Polska/Polska Rzeczpospolita Ludowa (1944–1989)

Prezesi Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Godło Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

W okresie Polski Ludowej obowiązywały trzy akty rangi konstytucyjnej regulujące procedurę wyłaniania nowego rządu:

• od 21 lipca 1944 do 20 lutego 1947 Ustawa z dnia 21 lipca 1944 r. o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.
• od 31 grudnia 1944 do 20 lutego 1947 Ustawa z dnia 31 grudnia 1944 roku o powołaniu Rządu Tymczasowego Rzeczypospolitej Polskiej.
• od 20 lutego 1947 do 21 lipca 1952 Ustawa konstytucyjna z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej.
• od 22 lipca 1952 do 31 grudnia 1989 Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r.

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko (partia polityczna)	Objęcie urzędu[d]	Złożenie urzędu[e]	Długość urzędowania	Rząd	Kadencja sejmu	Urzędujący prezydent/ przewodniczący Rady Państwa
1.		Edward Osóbka-Morawski (PPS) (1909–1997)	21 lipca 1944	31 grudnia 1944	929 dni	Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego	Krajowa Rada Narodowa	Urząd opróżniony[f]
			31 grudnia 1944	28 czerwca 1945		Rząd Tymczasowy
			28 czerwca 1945	5 lutego 1947		Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
								Bolesław Bierut (1947–1952)
2.		Józef Cyrankiewicz (PPS, od 15 grudnia 1948 PZPR) (1911–1989)	5 lutego 1947[g]	20 listopada 1952	2115 dni[4]	Pierwszy rząd Józefa Cyrankiewicza	Sejm Ustawodawczy
3.		Bolesław Bierut (PZPR) (1892–1956)	20 listopada 1952[h]	18 marca 1954	483 dni	Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza	Sejm PRL I kadencji	Aleksander Zawadzki (1952–1964)
(2.)		Józef Cyrankiewicz (PZPR) (1911–1989)	18 marca 1954[5]	20 lutego 1957	6124 dni[4]
			20 lutego 1957[i]	15 maja 1961		Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza	Sejm PRL II kadencji
			15 maja 1961[j]	24 czerwca 1965		Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza	Sejm PRL III kadencji
								Urząd opróżniony[k]
								Edward Ochab (1964–1968)
			24 czerwca 1965[l]	27 czerwca 1969		Czwarty rząd Józefa Cyrankiewicza	Sejm PRL IV kadencji
								Marian Spychalski (1968–1970)
			27 czerwca 1969[m]	23 grudnia 1970		Rząd Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza	Sejm PRL V kadencji
4.		Piotr Jaroszewicz (PZPR) (1909–1992)	23 grudnia 1970[5]	28 marca 1972	3344 dni			Józef Cyrankiewicz (1970–1972)
			28 marca 1972[n]	25 marca 1976		Rząd Piotra Jaroszewicza	Sejm PRL VI kadencji	Henryk Jabłoński (1972–1985)
			25 marca 1976[o]	18 lutego 1980		Rząd Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha	Sejm PRL VII kadencji
5.		Edward Babiuch (PZPR) (1927–2021)	18 lutego 1980[5]	2 kwietnia 1980	144 dni
			2 kwietnia 1980[p]	24 sierpnia 1980		Rząd Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego	Sejm PRL VIII kadencji
6.		Józef Pińkowski (PZPR) (1929–2000)	5 września 1980[q][5]	11 lutego 1981	171 dni
7.		Wojciech Jaruzelski (PZPR) (1923–2014)	11 lutego 1981[5]	6 listopada 1985	1729 dni
8.		Zbigniew Messner (PZPR) (1929–2014)	6 listopada 1985[r]	27 września 1988	1117 dni	Rząd Zbigniewa Messnera	Sejm PRL IX kadencji	Wojciech Jaruzelski (1985–1990)
9.		Mieczysław Rakowski[6] (PZPR) (1926–2008)	27 września 1988[s]	2 sierpnia 1989	309 dni	Rząd Mieczysława Rakowskiego
10.		Czesław Kiszczak[7] (PZPR) (1925–2015)	2 sierpnia 1989	24 sierpnia 1989	22 dni	Nie utworzył rządu	Sejm PRL X kadencji
11.		Tadeusz Mazowiecki[8] (KO „S”, od 2 grudnia 1990 UD) (1927–2013)	24 sierpnia 1989[t]	4 stycznia 1991	498 dni	Rząd Tadeusza Mazowieckiego

Przerywane pogrubione linie oddzielają poszczególne kadencje sejmu.

III Rzeczpospolita (od 1989)

Prezesi Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej

Godło Rzeczypospolitej Polskiej

W III Rzeczypospolitej obowiązywały trzy akty rangi konstytucyjnej regulujące procedurę wyłaniania nowego rządu:

• od 7 kwietnia 1989 do 7 grudnia 1992 Konstytucja PRL z 1952 (od 31 grudnia 1989 jako Konstytucja RP) w wersji po noweli kwietniowej, wedle której proces powołania nowego rządu oparty był na stosownych uchwałach Sejmu (podejmowanych samoistnie bądź na wniosek Prezydenta RP) w sprawie odwołania urzędującego prezesa Rady Ministrów z jednoczesnym powołaniem nowego prezesa Rady Ministrów z misją składania wniosków co do składu Rady Ministrów. Do wyłącznej kompetencji Sejmu należało dymisjonowanie urzędującego rządu i jednoczesne powierzanie mu dalszego sprawowania obowiązków do czasu wyłonienia nowego składu Rady Ministrów. Misja kompletowania składu nowego rządu przez premiera kończyła się z chwilą podjęcia przez Sejm uchwały wyrażającej nowemu gabinetowi wotum zaufania w składzie przedstawionym przez premiera. Uchwały te publikowane w Monitorze Polskim wchodziły w życie z chwilą ich podjęcia. Poszczególni ministrowie byli odwoływani uchwałami Sejmu.

Nowo powołany prezes Rady Ministrów do czasu skompletowania własnego składu Rady Ministrów stał na czele dotychczasowej Rady Ministrów.

• od 8 grudnia 1992 do 16 października 1997 tzw. Mała Konstytucja, która stanowiła, że nowy rząd powoływany i odwoływany był zarządzeniem Prezydenta RP, po którym Rada Ministrów winna uzyskać w Sejmie wotum zaufania.
• od 17 października 1997 Konstytucja RP reguluje proces powołania rządu w tzw. systemie trzech kroków oraz konstruktywnym wotum nieufności. Do powołania nowej Rady Ministrów niezbędne jest postanowienie Prezydenta RP. Wotum zaufania udzielane jest przez Sejm i jest warunkiem niezbędnym do dalszego sprawowania władzy przez Radę Ministrów.

Lp.	Zdjęcie	Imię i nazwisko (ugrupowanie polityczne)	Desygnacja[u]	Objęcie urzędu[v]	Głosowanie nad wotum zaufania	Głosy w wotum zaufania	Dymisja lub wotum nieufności	Złożenie urzędu[w]	Długość urzędowania	Rząd	Kadencja sejmu	Urzędujący prezydenci RP
1.		Tadeusz Mazowiecki (KO „S”, od 2 grudnia 1990 UD) (1927–2013)	20 sierpnia 1989[x] 24 sierpnia 1989[y]	24 sierpnia 1989[z]	12 września 1989[aa]	402 0 13	25 listopada 1990[ab], 14 grudnia 1990[ac]	4 stycznia 1991[ad]	498 dni	Rząd Tadeusza Mazowieckiego	Sejm PRL X kadencji	Wojciech Jaruzelski[ae] (1989–1990)
												Lech Wałęsa (1990–1995)
2.		Jan Krzysztof Bielecki (KLD) (ur. 1951)	4 stycznia 1991	4 stycznia 1991	12 stycznia 1991[af]	272 4 62	5 grudnia 1991[9]	6 grudnia 1991[ag]	336 dni	Rząd Jana Krzysztofa Bieleckiego
3.		Jan Olszewski (PC) (1930–2019)	6 grudnia 1991[10][11]	6 grudnia 1991	23 grudnia 1991	235 60 139	16 grudnia 1991[ah] 5 czerwca 1992[12]	5 czerwca 1992[ai]	182 dni	Rząd Jana Olszewskiego	Sejm RP I kadencji
4.		Waldemar Pawlak[aj] (PSL) (ur. 1959)	5 czerwca 1992[13]	5 czerwca 1992	brak wniosku o wotum zaufania	–	7 lipca 1992 10 lipca 1992[14]	10 lipca 1992	35 dni[ak]	Nie utworzył rządu
5.		Hanna Suchocka (UD) (ur. 1946)	10 lipca 1992[al]	10 lipca 1992	11 lipca 1992[15]	226 124 28	28 maja 1993	26 października 1993	472 dni	Rząd Hanny Suchockiej
(4.)		Waldemar Pawlak (PSL) (ur. 1959)	18 października 1993	26 października 1993	10 listopada 1993[16]	310 83 24	1 marca 1995[17]	7 marca 1995	496 dni[ak]	Rząd Waldemara Pawlaka	Sejm RP II kadencji
6.		Józef Oleksy (SdRP, koalicja SLD) (1946–2015)	1 marca 1995[17]	7 marca 1995[am]	4 marca 1995[18]	272 99 13	26 stycznia 1996	7 lutego 1996	337 dni	Rząd Józefa Oleksego
												Aleksander Kwaśniewski (1995–2005)
7.		Włodzimierz Cimoszewicz (bezpartyjny, związany z partią SdRP, należący do koalicji SLD[19]) (ur. 1950)	1 lutego 1996	7 lutego 1996	15 lutego 1996[20]	273 87 28	17 października 1997[an][21]	31 października 1997	632 dni	Rząd Włodzimierza Cimoszewicza
8.		Jerzy Buzek (koalicja AWS, partia RS AWS) (ur. 1940)	17 października 1997[22]	31 października 1997	11 listopada 1997[23]	260 173 2	19 października 2001[ao][24]	19 października 2001	1449 dni	Rząd Jerzego Buzka	Sejm RP III kadencji
9.		Leszek Miller (SLD) (ur. 1946)	4 października 2001[25][ap]	19 października 2001	26 października 2001[27] 13 czerwca 2003[aq][28]	306 140 1 236 213 0	2 maja 2004[an][29]	2 maja 2004	926 dni	Rząd Leszka Millera	Sejm RP IV kadencji
10.		Marek Belka (SLD) (ur. 1952)	2 maja 2004[30]	2 maja 2004	14 maja 2004[ar]	188 262 0	14 maja 2004[as][31]	11 czerwca 2004	547 dni	Pierwszy rząd Marka Belki
			11 czerwca 2004[32]	11 czerwca 2004	24 czerwca 2004[33] 15 października 2004[aq][34]	236 215 1 234 218 0	6 maja 2005[35][36] 19 października 2005[ao][37]	31 października 2005		Drugi rząd Marka Belki
11.		Kazimierz Marcinkiewicz (PiS) (ur. 1959)	19 października 2005[38]	31 października 2005	10 listopada 2005[39]	272 187 0	10 lipca 2006[an][40]	14 lipca 2006	256 dni	Rząd Kazimierza Marcinkiewicza	Sejm RP V kadencji
												Lech Kaczyński (2005–2010)
12.		Jarosław Kaczyński (PiS) (ur. 1949)	10 lipca 2006[41]	14 lipca 2006	19 lipca 2006[42]	240 205 0	5 listopada 2007[an][43]	16 listopada 2007	490 dni	Rząd Jarosława Kaczyńskiego
13.		Donald Tusk (PO) (ur. 1957)	9 listopada 2007[44]	16 listopada 2007[45]	24 listopada 2007[46]	238 204 2	8 listopada 2011[ao][47]	18 listopada 2011	2502 dni[at]	Pierwszy rząd Donalda Tuska	Sejm RP VI kadencji
												Urząd opróżniony[au]
												Bronisław Komorowski (2010–2015)
			8 listopada 2011[48]	18 listopada 2011	19 listopada 2011[49] 12 października 2012[aq][50] 25 czerwca 2014[aq][51]	234 211 2 233 219 0 237 203 0	9 września 2014[an][52]	22 września 2014		Drugi rząd Donalda Tuska	Sejm RP VII kadencji
14.		Ewa Kopacz (PO) (ur. 1956)	15 września 2014[53]	22 września 2014	1 października 2014[54]	259 183 7	12 listopada 2015[ao][55]	16 listopada 2015	420 dni	Rząd Ewy Kopacz
												Andrzej Duda (od 2015)
15.		Beata Szydło (PiS) (ur. 1963)	13 listopada 2015[56]	16 listopada 2015[57]	18 listopada 2015[58]	236 202 18	8 grudnia 2017[an][59]	11 grudnia 2017	756 dni	Rząd Beaty Szydło	Sejm RP VIII kadencji
16.		Mateusz Morawiecki (PiS) (ur. 1968)	8 grudnia 2017[60]	11 grudnia 2017[61]	12 grudnia 2017[62] 12 grudnia 2018[aq][63]	243 192 0 231 181 2	12 listopada 2019[ao][64]	15 listopada 2019	2193 dni	Pierwszy rząd Mateusza Morawieckiego
			14 listopada 2019[65]	15 listopada 2019[66][67]	19 listopada 2019[68] 4 czerwca 2020[aq][69]	237 214 3 235 219 2	13 listopada 2023[ao][70]	27 listopada 2023		Drugi rząd Mateusza Morawieckiego	Sejm RP IX kadencji
			13 listopada 2023[71]	27 listopada 2023[72][73]	11 grudnia 2023[ar]	190 266 0	11 grudnia 2023[as][74]	13 grudnia 2023		Trzeci rząd Mateusza Morawieckiego	Sejm RP X kadencji
(13.)		Donald Tusk (PO) (ur. 1957)	11 grudnia 2023[av][75]	13 grudnia 2023[76][77]	12 grudnia 2023[aw][78]	248 201 0			507 dni[at]	Trzeci rząd Donalda Tuska
Stan na 3 maja 2025

Przerywana pogrubiona linia oznacza poszczególne kadencje Sejmu.

Długość urzędowania premierów

Premierem najdłużej sprawującym swój urząd na przestrzeni lat był Józef Cyrankiewicz, który w ramach pięciu gabinetów RP i PRL urzędował 8239 dni. W okresie międzywojennym najdłużej urzędującym premierem był Felicjan Sławoj Składkowski (1233 dni), wśród premierów rządu na uchodźstwie Antoni Pająk (3565 dni), a w III RP Donald Tusk (3009 dni).

Najkrócej urzędującym premierem był gen. Jan Nepomucen Umiński, który stanowisko prezesa Rządu Narodowego stracił tego samego dnia, w którym je uzyskał.

Najwięcej rządów w III RP stworzyli Mateusz Morawiecki (3 rządy, przy czym ostatni nie uzyskał wotum zaufania) oraz Donald Tusk.

Obecnie urzędujący premier swój urząd sprawuje nieprzerwanie 507 pełnych dni, a łącznie z poprzednimi kadencjami 3009 (według stanu na 3 maja 2025).

Żyjący byli premierzy

Obecnie żyje 12 byłych premierów Polski. Najstarszym jest urodzony w 1940 Jerzy Buzek. Ostatnia śmierć byłego premiera, Edwarda Babiucha, miała miejsce 1 lutego 2021. Babiuch był najdłużej żyjącym byłym premierem Polski w historii (93 lata).

1. Jerzy Buzek (ur. 1940), społeczny doradca ministra do spraw Unii Europejskiej
2. Hanna Suchocka (ur. 1946), honorowa przewodnicząca Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo
3. Leszek Miller (ur. 1946)
4. Jarosław Kaczyński (ur. 1949), poseł na Sejm X kadencji oraz prezes PiS
5. Włodzimierz Cimoszewicz (ur. 1950)
6. Jan Krzysztof Bielecki (ur. 1951)
7. Marek Belka (ur. 1952), przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Ekspertyz Ekonomicznych i Finansowych
8. Ewa Kopacz (ur. 1956), wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego X kadencji z ramienia EPL oraz wiceprzewodnicząca PO
9. Waldemar Pawlak (ur. 1959), senator XI kadencji, przewodniczący Rady Naczelnej PSL oraz prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych
10. Kazimierz Marcinkiewicz (ur. 1959)
11. Beata Szydło (ur. 1963), posłanka do Parlamentu Europejskiego X kadencji oraz wiceprezeska PiS
12. Mateusz Morawiecki (ur. 1968), poseł na Sejm X kadencji, wiceprezes PiS oraz przewodniczący Partii Europejskich Konserwatystów i Reformatorów

Zobacz też

Zobacz galerię związaną z tematem: Premierzy Polski

• prezydenci Polski
• Prezydium Rady Ministrów
• Rada Ministrów w Polsce
• składy rządów polskich

Uwagi

1. Tego dnia złożył dymisję, ale prezesem Rządu Narodowego był formalnie do 25 września 1831 r.
2. Wódz naczelny z pełnią władzy cywilnej.
3. W oparciu o przepisy Konstytucji marcowej z 1921, od dnia śmierci lub rezygnacji prezydenta Rzeczypospolitej, jego obowiązki sprawuje tymczasowo marszałek Sejmu.
4. Objęcie urzędu – pierwszy dzień urzędowania – zaprzysiężenie.
5. Złożenie urzędu – ostatni dzień urzędowania.
6. W oparciu o przepisy Ustawy z dnia 11 września 1944 r. o kompetencji Prezydenta Krajowej Rady Narodowej w związku z uznaniem opróżnienia urzędu Prezydenta RP jego obowiązki sprawuje tymczasowo od chwili ogłoszenia ustawy 20 września 1944 Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej, a od 31 grudnia 1944 Prezydent Krajowej Rady Narodowej. Obowiązki pełnił Bolesław Bierut.
7. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania przez Prezydenta RP kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Edwarda Osóbki-Morawskiego do 6 lutego 1947.
8. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. pierwszym gabinetem Józefa Cyrankiewicza do 21 listopada 1952.
9. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza do 27 lutego 1957.
10. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. drugim gabinetem Józefa Cyrankiewicza do 18 maja 1961.
11. W oparciu o przepisy Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 1952 roku Radę Państwa reprezentuje Przewodniczący lub jego zastępca. Wskutek wakatu Radę Państwa reprezentowali zastępcy Stanisław Kulczyński, Oskar Lange, Edward Ochab oraz Bolesław Podedworny.
12. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. trzecim gabinetem Józefa Cyrankiewicza do 25 czerwca 1965.
13. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. czwartym gabinetem Józefa Cyrankiewicza do 28 czerwca 1969.
14. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza do 29 marca 1972.
15. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Piotra Jaroszewicza do 27 marca 1976.
16. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha do 3 kwietnia 1980.
17. Wiceprezes Rady Ministrów pełniący obowiązki prezesa Rady Ministrów od 24 sierpnia 1980.
18. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego do 12 listopada 1985.
19. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Zbigniewa Messnera do 14 października 1988.
20. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem Mieczysława Rakowskiego do 12 września 1989.
21. Desygnacja aktem prezydenta lub uchwałą Sejmu RP.
22. Objęcie urzędu – pierwszy dzień urzędowania – zaprzysiężenie.
23. Złożenie urzędu – ostatni dzień urzędowania.
24. Akt desygnowania na prezesa Rady Ministrów podpisany przez prezydenta PRL Jaruzelskiego i przedstawiony Sejmowi PRL do zatwierdzenia na mocy art. 32f ust. 1 pkt 6 Konstytucji PRL.
25. Uchwała Sejmu PRL powołująca na urząd Prezesa Rady Ministrów.
26. Jako nowo mianowany prezes Rady Ministrów do czasu zgłoszenia wniosków co do składu własnej Rady Ministrów i ich zaakceptowania uchwałą Sejmu PRL kieruje Radą Ministrów w dotychczasowym składzie osobowym tj. gabinetem M. Rakowskiego.
27. Uchwała Sejmu PRL wyrażająca wotum zaufania dla rządu w składzie zaproponowanym przez premiera Mazowieckiego.
28. Prezes Rady Ministrów podał się do dymisji.
29. Uchwała Sejmu odwołująca rząd i powierzająca mu pełnienie obowiązków do czasu powołania nowego rządu.
30. Rząd pełnił obowiązki bez premiera Mazowieckiego do czasu powołania rządu Bieleckiego 12 stycznia 1991.
31. Od 19 lipca 1989 jako prezydent PRL; od 31 grudnia 1989 jako prezydent RP.
32. Uchwała Sejmu udzielająca wotum zaufania i powołująca nowy składu Rady Ministrów.
33. Rząd pełnił obowiązki bez premiera Bieleckiego do czasu powołania rządu Olszewskiego 23 grudnia 1991.
34. 18 grudnia 1991 r. dymisja premiera została odrzucona przez Sejm.
35. Rząd pełnił obowiązki bez premiera Olszewskiego do czasu powołania rządu Suchockiej 11 lipca 1992.
36. Nie zdołał sformować gabinetu.
37. Waldemar Pawlak urzędował łącznie jako premier w dwóch gabinetach 531 dni.
38. Powołana Uchwałą Sejmu RP z dnia 10 lipca 1992 r. w sprawie powołania prezesa Rady Ministrów (M.P. z 1992 r. nr 23, poz. 167) na prezesa Rady Ministrów z misją przedstawienia Sejmowi składu Rady Ministrów (tryb art. 32f ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 37 ust. 1 Konstytucji RP).
39. Rada Ministrów powołana zarządzeniem Prezydenta RP z dnia 6 marca 1995 r.
40. Tryb art. 162 ust. 2 pkt 3.
41. Dymisja na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu w trybie art. 162 ust. 1 Konstytucji RP.
42. Było to rozwiązanie precedensowe (dotychczas powyborcze desygnowanie premiera następowało w dniu dymisji poprzedniego gabinetu), ale – zdaniem części doktryny prawa konstytucyjnego – w tamtej sytuacji, konstytucyjnie dopuszczalne i pozwalające na szybsze utworzenie nowego rządu^[26]
43. Wotum zaufania na wniosek Prezesa Rady Ministrów udzielone przez Sejm w trybie art. 160 Konstytucji RP.
44. Nie uzyskał wotum zaufania.
45. Dymisja w trybie art. 162 ust. 2 pkt 1 Konstytucji RP.
46. Donald Tusk urzędował łącznie jako premier w trzech gabinetach 3009 dni.
47. W oparciu o przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku od dnia wakatu na urzędzie Prezydenta Rzeczypospolitej jego obowiązki sprawuje tymczasowo Marszałek Sejmu, w razie niemożności wykonywania tych obowiązków przez Marszałka Sejmu, funkcja ta przypada Marszałkowi Senatu. Obowiązki pełnili kolejno Bronisław Komorowski (10 kwietnia 2010 – 8 lipca 2010), Bogdan Borusewicz (8 lipca 2010) i Grzegorz Schetyna (8 lipca 2010 – 6 sierpnia 2010).
48. Uchwała Sejmu w sprawie wyboru Prezesa Rady Ministrów w trybie art. 154 ust. 3 Konstytucji RP.
49. Uchwała Sejmu w sprawie wyboru członków Rady Ministrów w trybie art. 154 ust. 3 Konstytucji RP.