1635 – gdy prawie całe Łużyce Górne przyłączone do Elektoratu Saksonii, miasto Schirgiswalde czeską eksklawą. Łużyce Górne przestają być częścią Korony Czeskiej.
1691 – powołanie przez stany górnołużyckie komisji serbskich duchownych do stworzenia górnoserbskiego języka pisanego[3]
1693 – przetłumaczenie na język serbski Małego Katechizmu przez proboszcza Michała Frencla[3]
1697–1763 – Łużyce Górne jako część Elektoratu Saksonii w unii personalnej z Polską. Przez miasta Hoyerswerda, Königsbrück czy Lubań wiodą trasy częstych przejazdów królów PolskiAugusta II i Augusta III z Drezna do Warszawy i Wschowy. Pamiątką po tym okresie są m.in. liczne pocztowe słupy dystansowe ozdobione herbami Polski i Saksonii, monogramami królów Augusta II i Augusta III i polską koroną królewską w miastach łużyckich oraz kamienie milowe ozdobione monogramami królów w pomniejszych miejscowościach i dzielnicach
Miasto początkowo stanowiło część Czech, następnie także Dolnego Śląska jako przynależne do piastowskiego księstwa jaworskiego w latach 1319–1346, związane z Łużycami Górnymi po 1346, choć w momencie zakładania Związku Sześciu Miast w 1346 wciąż formalnie uznawane za miasto niełużyckie, jedyne miasto czeskie w związku obok pięciu miast łużyckich[5][6]. Nie odnotowano formalnego włączenia Żytawy do Górnych Łużyc[7], jednakże po 1346 dzieliła ich historię polityczną.
Miasto zaliczane także do Dolnego Śląska z racji na przynależność do piastowskiego księstwa jaworskiego w latach 1319–1337 i prowincji Śląsk i Dolny Śląsk w latach 1815–1945.
Osada wraz z okręgiem żytawskim początkowo stanowiła część Czech, następnie także Dolnego Śląska jako przynależna do piastowskiego księstwa jaworskiego w latach 1319–1346, związana z Łużycami Górnymi po 1346, choć w momencie zakładania Związku Sześciu Miast w 1346 okręg żytawski wciąż formalnie był uznawany nie za łużycki, lecz czeski. Nie odnotowano formalnego włączenia okręgu żytawskiego do Górnych Łużyc[7], jednakże po 1346 dzielił ich historię polityczną.
LechLeciejewicz:Słowianie zachodni. Z dziejów tworzenia się średniowiecznej Europy.Wrocław:Zakład Narodowy im. Ossolińskich,1989,s.234, 235. ISBN83-04-02690-2.
Jasper von Richtohofen, Bieżuczanie – Milczanie – Serbowie, Słowiańskie osadnictwo na niemieckich i polskich Górnych Łużycach po obu stronach Nysy, [w:] Milicz. Gród na pograniczu, Wrocław 2008.