Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Wybory parlamentarne w Polsce w 2019 roku
wybory parlamentarne w Polsce przeprowadzone dnia 13 października 2019 roku, w których zagłosowało 61,74 % osób uprawnionych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Wybory parlamentarne w Polsce w 2019 roku – zarządzone na 13 października wybory do Sejmu i Senatu przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę dnia 6 sierpnia[1].
Remove ads


Był to najwcześniejszy możliwy termin (na podstawie art. 194 kodeksu wyborczego, wybory w tym wypadku mogły się odbyć najpóźniej 11 listopada)[2].
Wybory przeprowadzone zostały na podstawie kodeksu wyborczego z 5 stycznia 2011. Obywatele Polski uprawnieni do głosowania wybrali w nich 460 posłów i 100 senatorów. Wybory do Sejmu zakończyły się zwycięstwem Prawa i Sprawiedliwości. Do Sejmu dostały się także Koalicja Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Sojusz Lewicy Demokratycznej oraz Konfederacja Wolność i Niepodległość, jeden mandat przypadł też Mniejszości Niemieckiej. W Senacie mandaty uzyskały komitety PiS, KO, PSL i SLD oraz czworo kandydatów niezależnych (komitety wyborcze wyborców). Komitet wyborczy PiS uzyskał większość mandatów w Sejmie, natomiast nie zdobył jej w Senacie (choć w wyborach do tej izby także uzyskał najwięcej mandatów).
Remove ads
Sytuacja na scenie politycznej przed wyborami
Podsumowanie
Perspektywa
Do ogłoszenia wyborów doszło podczas trwających od 2015 rządów Prawa i Sprawiedliwości (sprawującego władzę wraz z zasiadającymi w jego klubie koalicjantami), w momencie urzędowania pierwszego rządu Mateusza Morawieckiego, który w 2017 zastąpił urzędujący od 2015 rząd Beaty Szydło[3]. Swój start zapowiedziały rządzące PiS oraz pozostające w opozycji Koalicja Obywatelska[4] (powstała w 2018 roku jako koalicja Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej, następnie rozszerzona o partie Inicjatywa Polska i Zieloni), Lewica (koalicja lewicowych partii politycznych startująca formalnie pod szyldem Sojuszu Lewicy Demokratycznej[5]), Koalicja Polska (centrowo-prawicowa koalicja startująca formalnie pod szyldem Polskiego Stronnictwa Ludowego[6]) i Konfederacja Wolność i Niepodległość (zarejestrowana pod tą nazwą powstała w 2018 koalicja Ruchu Narodowego i partii KORWiN[7], do której m.in. w styczniu 2019 do koalicji dołączyło środowisko skupione wokół Grzegorza Brauna[8]). Prawo rejestracji kandydatów we wszystkich okręgach wyborczych w całej Polsce uzyskało pięć komitetów: PiS, KO, SLD, PSL i Konfederacja[9]. W wyborach do Senatu Koalicja Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe i Sojusz Lewicy Demokratycznej po raz pierwszy nawiązały współpracę w ramach tzw. paktu senackiego[10]. Wybory parlamentarne odbyły się kilka miesięcy po odbywających się 26 maja tego samego roku wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce, w których Prawo i Sprawiedliwość zdobyło najwięcej głosów i uzyskało wynik 45,38%, drugie miejsce zajęła Koalicja Europejska z wynikiem 38,47% głosów, a trzecie miejsce partia Wiosna Roberta Biedronia z wynikiem 6,06% głosów, inne komitety wyborcze nie przekroczyły progu 5%[11].
Remove ads
Terminy wyborcze
Podsumowanie
Perspektywa
Prezydent ustalił następujący kalendarz wyborczy[12]:
- do 26 sierpnia
- złożenie zawiadomień o utworzeniu komitetów wyborczych
- powołanie okręgowych komisji wyborczych
- do 3 września
- zgłoszenie list kandydatów na posłów i kandydatur na senatorów
- do 13 września
- losowanie numerów list kandydatów na posłów
- zgłaszanie kandydatów do obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych
- do 23 września
- powołanie przez komisarzy wyborczych obwodowych komisji wyborczych
- podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych
- sporządzenie spisów wyborców przez gminy
- od 22 września do 30 września – składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywających ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę wojskową w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej wniosków o dopisanie do wybranego przez nich spisu wyborców sporządzanego dla miejscowości, w której odbywają służbę
- do 30 września – zgłaszanie komisarzowi wyborczemu przez wyborców niepełnosprawnych zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania w alfabecie Braille’a
- od 28 września do 11 października do godz. 24:00 – nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych przygotowanych przez komitety wyborcze
- do 3 października – podanie przez okręgowe komisje wyborcze w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów i kandydatach na senatorów
- do 4 października – składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania
- do 8 października
- składanie wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania
- składanie przez komitety wyborcze wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych oświadczeń do Państwowej Komisji Wyborczej o korzystaniu ich list kandydatów na posłów ze zwolnienia z warunku określonego w art. 196 § 1 Kodeksu wyborczego, tj. obowiązku przekroczenia progu wyborczego
- do 10 października
- zgłaszanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą
- zgłaszanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach
- 11 października (godz. 24:00) – zakończenie kampanii wyborczej i rozpoczęcie ciszy wyborczej, która potrwa do zakończenia głosowania we wszystkich obwodach w Polsce
- 12 października – przekazanie przewodniczącym obwodowych komisji wyborczych spisów wyborców
- 13 października 2019 – głosowanie w godz. 7:00–21:00
Remove ads
Rejestracja komitetów wyborczych
W przewidzianym terminie zgłaszania komitetów wyborczych zawnioskowano o rejestrację 94 komitetów, spośród których zarejestrowano 88: 1 koalicyjny, 30 partii politycznych oraz 57 wyborców. 37 komitetów zadeklarowało start zarówno do Sejmu, jak i do Senatu, 2 tylko do Sejmu, a 49 tylko do Senatu[13].
Komitety wyborcze do Sejmu i Senatu
Podsumowanie
Perspektywa
* Inne partie startujące z list danych komitetów (w wypadku KWW wszystkie partie):
- PSL – Unia Europejskich Demokratów, Ślonzoki Razem, Stronnictwo Demokratyczne, Polska Nas Potrzebuje, po 1 członku: Nowoczesna, Jeden-PL, Platforma Obywatelska, Liga Polskich Rodzin
- PiS – Porozumienie, Solidarna Polska, Partia Republikańska, 1 członek Stronnictwa „Piast” (oprócz tego bezpartyjni przedstawiciele Unii Polityki Realnej i Wolnych i Solidarnych)
- SLD – Lewica Razem, Wiosna, Polska Partia Socjalistyczna, Twój Ruch, po 1 członku: Komunistyczna Partia Polski, Ruch Sprawiedliwości Społecznej, Polska Partia Internetowa, Nowoczesna
- Konfederacja WiN – Ruch Narodowy, KORWiN, Zjednoczenie Chrześcijańskich Rodzin, po 2 członków: Liga Narodowa, Liga Polskich Rodzin, po 1 członku: Partia Kierowców, Kongres Nowej Prawicy, Wolni i Solidarni
- KO – Śląska Partia Regionalna, Socjaldemokracja Polska, po 1 członku: PSL, Twój Ruch, Wolność i Równość, SLD, Unia Pracy
* Inne partie startujące z list danych komitetów (w wypadku KWW wszystkie partie):
- Prawica – Kongres Nowej Prawicy
- AZER – Samoobrona, po 1 członku: Organizacja Narodu Polskiego – Liga Polska, Polska Patriotyczna/Związek Słowiański, Piast – Jedność Myśli Europejskich Narodów, Stronnictwo Pracy, Wolni i Solidarni
- KBiS – po 1 członku: Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej, PiS, PSL, Porozumienie
- Skuteczni – Wolni i Solidarni (w większości), po 1 członku: PSL, Jedność Narodu, KORWiN
- MN – Regionalna. Mniejszość z Większością
** Jako komitet mniejszości narodowej zwolniony z obowiązku przekraczania progu wyborczego.
*W tym partie: Normalny Kraj, Stronnictwo Pracy, Związek Słowiański, Narodowe Odrodzenie Polski
Remove ads
Listy wyborcze w poszczególnych okręgach oraz ich liderzy
Podsumowanie
Perspektywa
Poniższe zestawienie zostało opracowane na podstawie danych z serwisu informacyjnego PKW[32]
Remove ads
Lista kandydatów do Senatu
Podsumowanie
Perspektywa
Poniższe zestawienie zostało opracowane na podstawie danych z serwisu informacyjnego PKW[33].
senator ubiegający się o reelekcję | |
senator ubiegający się o reelekcję z innego okręgu niż reprezentowany |
Kolor w pierwszej kolumnie – przynależność klubowa senatora z danego okręgu na koniec kadencji lub urzędowania w przypadku braku wyborów uzupełniających (PiS/PO/PSL/niez.)


Remove ads
Głosowanie, frekwencja i wyniki wyborów
Podsumowanie
Perspektywa
Wyniki wyborów do Sejmu RP
Podział mandatów i rozkład procentowy poparcia w wyniku wyborów z uwzględnieniem podziału na późniejszą większość rządzącą w kolejności: ugrupowanie rządowe, opozycja parlamentarna i pozaparlamentarna (komitety, które nie przekroczyły 1% poparcia w skali kraju, potraktowano zbiorczo):
↓ | ||||||
235 | 134 | 49 | 30 | 11 | ||
PiS | KO | SLD | PSL | Konf. |
PiS | KO | SLD | PSL | Konf. |
Wyniki głosowania w skali okręgów
Wszystkie dane wyrażono w procentach
Podział mandatów w skali okręgów

- Rozkład mandatów


Wyniki wyborów do Senatu RP
↓ | |||||
48 | 43 | 3 | 2 | 4 | |
PiS | KO | PSL | SLD | KWW |
PiS | KO | PSL | SLD |
Frekwencja
Do wzięcia udziału w głosowaniu uprawnionych było 30 253 556 osób. Frekwencja do godz. 12:00 wyniosła 18,14%, do godz. 17:00 – 45,94%, a ostateczna 61,74%[49]. Najwyższą frekwencję odnotowano w województwie mazowieckim (69,46%), a najniższą w województwie opolskim (52,91%). Najniższą frekwencję odnotowano w gminie Zębowice (34,96%), a najwyższą w Warszawskiej dzielnicy Wilanów (85,24%).
Remove ads
Debaty przedwyborcze
lider lub kandydat na premiera | |
inny przedstawiciel komitetu |
Remove ads
Ważność wyborów
23 grudnia 2019, po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego (której legalność zanegowały potem trzy inne izby SN oraz Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej[57][58]) uznała uchwałą wybory za ważne[59].
Sondaże
Wykres sondaży obejmujący okres kadencji poprzedzającej wybory:
Koszt wyborów
Krajowe Biuro Wyborcze przekazało PAP, że na organizację wyborów parlamentarnych w planie wydatków przewidziano kwotę 224 mln 724 tys. zł. Ponad 88 mln zł zostanie przeznaczonych na diety dla członków obwodowych komisji wyborczych, a blisko 36 mln zł – na druk kart do głosowania[60].
Zobacz też
Uwagi
- W porównaniu z sumarycznym wynikiem Platformy Obywatelskiej RP i Nowoczesnej Ryszarda Petru z wyborów w 2015.
- W porównaniu z sumą mandatów Platformy Obywatelskiej RP i Nowoczesnej Ryszarda Petru zdobytych w wyborach w 2015.
- W porównaniu z wynikiem KKW Zjednoczonej Lewicy SLD+TR+PPS+UP+Zieloni i Partii Razem z wyborów w 2015.
- W porównaniu z brakiem mandatów KKW Zjednoczonej Lewicy SLD+TR+PPS+UP+Zieloni zdobytych w wyborach 2015.
- W porównaniu z sumarycznym wynikiem Platformy Obywatelskiej RP i Nowoczesnej Ryszarda Petru z wyborów w 2015.
- W porównaniu z liczbą mandatów Platformy Obywatelskiej zdobytych w wyborach w 2015.
- W porównaniu z wynikiem KKW Zjednoczonej Lewicy SLD+TR+PPS+UP+Zieloni z wyborów w 2015.
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads