രണ്ട് ജോടി ചിറകുകളും സങ്കീർണ്ണമായ കണ്ണുകളും നീണ്ട ശരീരവുമുള്ള പറക്കാൻ കഴിയുന്ന ഒരു ജലജന്യ ഷഡ്പദമാണ് തുമ്പി. കല്ലൻതുമ്പികൾ (Anisoptera), സൂചിത്തുമ്പികൾ (Zygoptera), അനിസോസൈഗോപ്റ്ററ (Anisozygoptera) എന്നീ ഉപനിരകളായി ഇവയെ തരം തിരിച്ചിരിക്കുന്നു.[1] ഇന്ന് ലോകത്തിൽ 686 ജനുസുകളിലായി ഏകദേശം 6,256 ഇനം തുമ്പികളെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.[2] ഇന്ത്യയിൽ 488 തുമ്പി ഇനങ്ങൾ കാണപ്പെടുന്നു.[3] പശ്ചിമഘട്ടത്തിൽ കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ള 194 ഇനം തുമ്പികളിൽ 74 തദ്ദേശീയ ഇനങ്ങൾ ഉണ്ട്.[4] കേരളത്തിൽ 7 കുടുംബങ്ങളിലായി 53 ജനുസ്സുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന 103 ഇനം കല്ലൻ തുമ്പികളെയും 7 കുടുംബങ്ങളിലായി 30 ജനുസ്സുകളിൽ പെടുന്ന 75 ഇനം സൂചിത്തുമ്പികളെയും കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. ആകെ 178 ഇനം തുമ്പികൾ.[4][5][6][7][8][9]
- കേരളത്തിലെ തുമ്പികളുടെ ശാസ്ത്രീയ വർഗ്ഗീകരണം ആധാരമാക്കിയുള്ള പട്ടിക.
Genus (ജനുസ്സ്): Indolestes
പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി
Genus (ജനുസ്സ്): Lestes
Lestes concinnus (ആൺതുമ്പി)
Lestes concinnus (പെൺതുമ്പി)
Lestes elatus (പെൺതുമ്പി)
Lestes nodalis (ആൺതുമ്പി)
Lestes nodalis (പെൺതുമ്പി)
ആൺതുമ്പി (ഉരസ്സിന്റെ മുതുകുഭാഗം)
Lestes praemorsus (ആൺതുമ്പി)
Lestes praemorsus (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Platylestes
Platylestes platystylus (ആൺതുമ്പി)
Platylestes platystylus (പ്രായപൂർത്തി ആവാത്ത ആൺതുമ്പി)
Platylestes platystylus (പെൺതുമ്പി)
Platylestes platystylus (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Indosticta
Indosticta deccanensis (ആൺതുമ്പി)
Indosticta deccanensis (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Protosticta
Species (സ്പീഷീസ്): Protosticta armageddonia (അർമഗെഡോൺ നിഴൽത്തുമ്പി)
Protosticta gravelyi (ആൺതുമ്പി)
Protosticta gravelyi (പെൺതുമ്പി)
Protosticta hearseyi (ആൺതുമ്പി)
Protosticta monticola (ആൺതുമ്പി)
Protosticta monticola (പെൺതുമ്പി)
Protosticta ponmudiensis (ആൺതുമ്പി)
Protosticta ponmudiensis (ആൺതുമ്പി)
Protosticta rufostigma (ആൺതുമ്പി)
Protosticta rufostigma (പെൺതുമ്പി)
Protosticta sanguinostigma (ആൺതുമ്പി)
Protosticta sanguinostigma (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Neurobasis
Neurobasis chinensis (ആൺതുമ്പി)
Neurobasis chinensis (പെൺതുമ്പി)
Neurobasis chinensis (ആൺതുമ്പി) (wing flashing)
Genus (ജനുസ്സ്): Vestalis
Vestalis apicalis (ആൺതുമ്പി)
Vestalis apicalis (പെൺതുമ്പി)
Vestalis gracilis (ആൺതുമ്പി)
Vestalis gracilis (പെൺതുമ്പി)
Vestalis submontana (ആൺതുമ്പി)
Vestalis submontana (പ്രായപൂർത്തി ആവാത്ത ആൺതുമ്പി)
Vestalis submontana (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Calocypha
Calocypha laidlawi (ആൺതുമ്പി)
Calocypha laidlawi (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Heliocypha
Rhinocypha bisignata (ആൺതുമ്പി)
Rhinocypha bisignata (പെൺതുമ്പി)
Rhinocypha bisignata (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Rhinocypha bisignata (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Libellago
Libellago indica (ആൺതുമ്പി)
Libellago indica (പെൺതുമ്പി)
Libellago indica (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Libellago indica (ഇണചേരുന്നു)
Libellago indica (മുട്ടയിടുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Dysphaea
Dysphaea ethela (ആൺതുമ്പി)
Dysphaea ethela (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Euphaea
Euphaea cardinalis (ആൺതുമ്പി)
Euphaea dispar (ആൺതുമ്പി)
Euphaea fraseri (ആൺതുമ്പി)
Euphaea fraseri (പെൺതുമ്പി)
Euphaea fraseri (ആൺതുമ്പി) (ഇണയെ ആകർഷിക്കുന്നു)
Euphaea fraseri (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Caconeura
Caconeura ramburi (ആൺതുമ്പി)
Caconeura ramburi (പെൺതുമ്പി)
Caconeura risi (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Copera
Copera marginipes (ആൺതുമ്പി)
Copera marginipes (പെൺതുമ്പി)
Copera marginipes (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Copera vittata (ആൺതുമ്പി)
Copera vittata (പെൺതുമ്പി)
Copera vittata (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Disparoneura
Disparoneura apicalis (ആൺതുമ്പി)
Disparoneura apicalis (പെൺതുമ്പി)
Disparoneura quadrimaculata (ആൺതുമ്പി)
Disparoneura quadrimaculata (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Elattoneura
Genus (ജനുസ്സ്): Esme
Esme longistyla (ആൺതുമ്പി)
Esme mudiensis (ആൺതുമ്പി)
Esme mudiensis (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Melanoneura
Genus (ജനുസ്സ്): Onychargia
Onychargia atrocyana (ആൺതുമ്പി)
പ്രായപൂർത്തി ആവാത്ത ആൺതുമ്പി
Onychargia atrocyana (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Phylloneura
Phylloneura westermanni (ആൺതുമ്പി)
Phylloneura westermanni (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Prodasineura
Prodasineura verticalis (ആൺതുമ്പി)
Prodasineura verticalis (പെൺതുമ്പി)
Prodasineura verticalis (മുട്ടയിടുന്നു)
Prodasineura verticalis (പെൺതുമ്പി) (emergence)
Genus (ജനുസ്സ്): Aciagrion
പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത പെൺതുമ്പി
Genus (ജനുസ്സ്): Agriocnemis
Agriocnemis pieris (ആൺതുമ്പി)
Agriocnemis pieris (പെൺതുമ്പി)
Agriocnemis pieris (പെൺതുമ്പി - ചുവന്ന രൂപം)
Agriocnemis pieris (ഇണചേരുന്നു)
Agriocnemis pieris (ഇണചേരുന്നു)
Agriocnemis pygmaea (ആൺതുമ്പി)
Agriocnemis pygmaea (പെൺതുമ്പി)
Agriocnemis splendidissima (ആൺതുമ്പി)
Agriocnemis splendidissima (പെൺതുമ്പി) (red)
Agriocnemis splendidissima (പെൺതുമ്പി) (green)
Agriocnemis splendidissima (ഇളംപ്രായമുളള ആൺതുമ്പി)
Agriocnemis splendidissima (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Amphiallagma
Amphiallagma parvum (ആൺതുമ്പി)
Amphiallagma parvum (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Archibasis
Archibasis oscillans (ആൺതുമ്പി)
Archibasis oscillans (ഇണചേരുന്നു)
Archibasis oscillans(ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി ചേർന്നത്)
Archibasis oscillans (മുട്ടയിടുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Ceriagrion
Ceriagrion cerinorubellum (ആൺതുമ്പി)
Ceriagrion cerinorubellum (പെൺതുമ്പി)
Intra-male sperm translocation
Ceriagrion cerinorubellum (ഇണചേരുന്നു)
Ceriagrion coromandelianum (ആൺതുമ്പി)
Ceriagrion coromandelianum (പെൺതുമ്പി)
Ceriagrion olivaceum (ആൺതുമ്പി)
Ceriagrion olivaceum (പെൺതുമ്പി)
Ceriagrion olivaceum auraniacum (ആൺതുമ്പി)
Ceriagrion rubiae (ആൺതുമ്പി)
Ceriagrion rubiae (ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി ചേർന്നത്)
Genus (ജനുസ്സ്): Ischnura
Ischnura rubilio (ആൺതുമ്പി)
Ischnura rubilio (പെൺതുമ്പി)
Ischnura rubilio (ഇണചേരുന്നു)
പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത പെൺതുമ്പി(ചുവന്ന രൂപം)
Genus (ജനുസ്സ്): Mortonagrion
Mortonagrion varralli (ആൺതുമ്പി)
Mortonagrion varralli (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Paracercion
Paracercion calamorum (ആൺതുമ്പി)
Paracercion calamorum (പെൺതുമ്പി)
പ്രായപൂർത്തി ആവാത്ത ആൺതുമ്പി
Genus (ജനുസ്സ്): Pseudagrion
Pseudagrion decorum (ആൺതുമ്പി)
Pseudagrion decorum (പെൺതുമ്പി)
Pseudagrion indicum (ആൺതുമ്പി)
Pseudagrion indicum (ഇണചേരുന്നു)
ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി ചേർന്നത്
Pseudagrion microcephalum (ആൺതുമ്പി)
Pseudagrion microcephalum (പെൺതുമ്പി)
Pseudagrion microcephalum (ഇണചേരുന്നു)
Pseudagrion rubriceps (ആൺതുമ്പി)
Pseudagrion rubriceps (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Anaciaeschna
Anaciaeschna jaspidea (ആൺതുമ്പി)
Anaciaeschna jaspidea (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Anax
Anax ephippiger (ആൺതുമ്പി)
Anax ephippiger (പെൺതുമ്പി)
Anax immaculifrons (ആൺതുമ്പി)
Anax immaculifrons (ആൺതുമ്പി)
Anax immaculifrons (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Gynacantha
Gynacantha dravida (ആൺതുമ്പി)
Gynacantha dravida (പെൺതുമ്പി)
Gynacantha millardi (ആൺതുമ്പി)
Gynacantha millardi (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Acrogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Asiagomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Burmagomphus
Burmagomphus laidlawi (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Cyclogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Davidioides
Genus (ജനുസ്സ്): Gomphidia
Genus (ജനുസ്സ്): Heliogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Ictinogomphus
Ictinogomphus rapax (ആൺതുമ്പി)
Ictinogomphus rapax (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Lamelligomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Macrogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Megalogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Melligomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Merogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Microgomphus
Microgomphus souteri (ആൺതുമ്പി)
Microgomphus souteri (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Nychogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Onychogomphus
Genus (ജനുസ്സ്): Paragomphus
Paragomphus lineatus (ആൺതുമ്പി)
Paragomphus lineatus (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Epophthalmia
Epophthalmia vittata (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Macromia
Macromia cf. ellisoni (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Hemicordulia
Genus (ജനുസ്സ്): Acisoma
Acisoma panorpoides (ആൺതുമ്പി)
Acisoma panorpoides (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Aethriamanta
Aethriamanta brevipennis (ആൺതുമ്പി)
Aethriamanta brevipennis (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Brachydiplax
Brachydiplax chalybea (ആൺതുമ്പി)
Brachydiplax chalybea (പെൺതുമ്പി)
Brachydiplax sobrina (ആൺതുമ്പി)
Brachydiplax sobrina (പെൺതുമ്പി)
Brachydiplax sobrina (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Brachythemis
Brachythemis contaminata (ആൺതുമ്പി)
Brachythemis contaminata (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Bradinopyga
Bradinopyga geminata (ആൺതുമ്പി)
Bradinopyga geminata (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Cratilla
Cratilla lineata (ആൺതുമ്പി)
Cratilla lineata (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Crocothemis
Crocothemis servilia (ആൺതുമ്പി)
Crocothemis servilia (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Diplacodes
Diplacodes lefebvrii (ആൺതുമ്പി)
Diplacodes lefebvrii (പെൺതുമ്പി)
Diplacodes nebulosa (ആൺതുമ്പി)
Diplacodes nebulosa (പെൺതുമ്പി)
Diplacodes trivialis (ആൺതുമ്പി)
Diplacodes trivialis (പെൺതുമ്പി)
Diplacodes trivialis (ഇളംപ്രായമുളള ആൺതുമ്പി)
Diplacodes trivialis (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Epithemis
Epithemis mariae (ആൺതുമ്പി)
Epithemis mariae (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Hydrobasileus
Hydrobasileus croceus (ആൺതുമ്പി)
Hydrobasileus croceus (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Hylaeothemis
Hylaeothemis apicalis (ആൺതുമ്പി)
Hylaeothemis apicalis (പെൺതുമ്പി)
Hylaeothemis apicalis (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Hylaeothemis apicalis (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Indothemis
Indothemis carnatica (ആൺതുമ്പി)
Indothemis carnatica (പെൺതുമ്പി)
Indothemis limbata (ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Lathrecista
Lathrecista asiatica (ആൺതുമ്പി)
Lathrecista asiatica (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Lyriothemis
Lyriothemis acigastra (ആൺതുമ്പി)
Lyriothemis acigastra (പെൺതുമ്പി)
Lyriothemis acigastra (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Lyriothemis acigastra (ഇണചേരുന്നു)
Lyriothemis tricolor (ആൺതുമ്പി)
Lyriothemis tricolor (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Macrodiplax
Macrodiplax cora (ആൺതുമ്പി)
Macrodiplax cora (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Neurothemis
Neurothemis fulvia (ആൺതുമ്പി)
Neurothemis fulvia (പെൺതുമ്പി)
Neurothemis intermedia (ആൺതുമ്പി)
Neurothemis intermedia (ഇളംപ്രായമുളള ആൺതുമ്പി)
Neurothemis intermedia (പെൺതുമ്പി)
Neurothemis tullia (ആൺതുമ്പി)
Neurothemis tullia (പെൺതുമ്പി)
Neurothemis tullia (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Onychothemis
Onychothemis testacea (ആൺതുമ്പി)
Onychothemis testacea (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Orthetrum
Orthetrum chrysis (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum chrysis (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum chrysis (ഇണചേരുന്നു)
Orthetrum glaucum (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum glaucum (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum luzonicum (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum luzonicum (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum luzonicum (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Orthetrum luzonicum (ഇണചേരുന്നു)
Orthetrum pruinosum (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum pruinosum (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum pruinosum (ഇണചേരുന്നു)
Orthetrum sabina (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum sabina (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum sabina (ഇണചേരുന്നു)
Orthetrum taeniolatum (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum taeniolatum (പെൺതുമ്പി)
Orthetrum triangulare (ആൺതുമ്പി)
Orthetrum triangulare (ഇണചേരുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Palpopleura
Palpopleura sexmaculata (ആൺതുമ്പി)
Palpopleura sexmaculata (പെൺതുമ്പി)
Palpopleura sexmaculata (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Pantala
Pantala flavescens (ആൺതുമ്പി)
Pantala flavescens (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Potamarcha
Potamarcha congener (ആൺതുമ്പി)
Potamarcha congener (പെൺതുമ്പി)
Potamarcha congener (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Rhodothemis
Rhodothemis rufa (ആൺതുമ്പി)
Rhodothemis rufa (പെൺതുമ്പി)
Rhodothemis rufa (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Rhyothemis
Rhyothemis triangularis (ആൺതുമ്പി)
Rhyothemis triangularis (പെൺതുമ്പി)
Rhyothemis variegata (ആൺതുമ്പി)
Rhyothemis variegata (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Sympetrum
Sympetrum fonscolombii (ആൺതുമ്പി)
Sympetrum fonscolombii (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Tetrathemis
Tetrathemis platyptera (ആൺതുമ്പി)
Tetrathemis platyptera (ഇണചേരുന്നു)
Tetrathemis platyptera (മുട്ടയിടുന്നു)
Genus (ജനുസ്സ്): Tholymis
Tholymis tillarga (ആൺതുമ്പി)
Tholymis tillarga (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Tramea
Tramea basilaris (ആൺതുമ്പി)
Tramea basilaris (പെൺതുമ്പി)
Tramea limbata (ആൺതുമ്പി)
Tramea limbata (പെൺതുമ്പി)
Trithemis aurora (ആൺതുമ്പി)
Trithemis aurora (പെൺതുമ്പി)
Trithemis aurora (പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി)
Trithemis festiva (ആൺതുമ്പി)
Trithemis festiva (പെൺതുമ്പി)
പ്രായപൂർത്തിയാകാത്ത ആൺതുമ്പി
Trithemis kirbyi (ആൺതുമ്പി)
Trithemis kirbyi (പെൺതുമ്പി)
Trithemis pallidinervis (ആൺതുമ്പി)
Trithemis pallidinervis (പെൺതുമ്പി)
Urothemis signata (ആൺതുമ്പി)
Urothemis signata (പെൺതുമ്പി)
ആൺതുമ്പിയുടെ സാദൃശ്യത്തിലുള്ള പെൺതുമ്പി
Genus (ജനുസ്സ്): Zyxomma
Zyxomma petiolatum (ആൺതുമ്പി)
Zyxomma petiolatum (പെൺതുമ്പി)
Genus (ജനുസ്സ്): Idionyx
Idionyx gomantakensis (ആൺതുമ്പി)
Idionyx gomantakensis (ആൺതുമ്പി)
Idionyx gomantakensis (പെൺതുമ്പി)
Idionyx travancorensis ആൺതുമ്പി
Idionyx travancorensis പെൺതുമ്പി
Genus (ജനുസ്സ്): Macromidia
Macromidia donaldi (ആൺതുമ്പി)
Macromidia donaldi (പെൺതുമ്പി)
Dijkstra, K-D. B., G. Bechly, S. M. Bybee, R. A. Dow, H. J. Dumont, G. Fleck, R. W. Garrison, M. Hämäläinen, V. J. Kalkman, H. Karube, M. L. May, A. G. Orr, D. R. Paulson, A. C. Rehn, G. Theischinger, J. W. H. Trueman, J. van Tol, N. von Ellenrieder, & J. Ware. 2013. The classification and diversity of dragonflies and damselflies (Odonata). Zootaxa 3703(1): 36-45.
K.A., Subramanian; K.G., Emiliyamma; R., Babu; C., Radhakrishnan; S.S., Talmale (2018). Atlas of Odonata (Insecta) of the Western Ghats, India. Zoological Survey of India. ISBN 9788181714954.
Jose, Jeevan; Chandran A, Vivek (2020). Introduction to Odonata with Identification Keys for Dragonflies & Damselflies Found in Kerala; Version 2.0. Kottayam, Kerala: Society for Odonate Studies.
Chandran, A. Vivek; Sherif, Muhamed (2022). "Comments on "The Dragonflies and Damselflies (Odonata) of Kerala – Status and Distribution"". Journal of Threatened Taxa. 14 (6): 21282–21284. doi:10.11609/jott.7989.14.6.21282-21284.
- ജൊഹാൻ കൃസ്ത്യൻ ഫബ്രീഷ്യസ് (1793) Entomologia Systematica Emendata et Aucta. Secundum, Classes, Ordines, Genera, Species, adjectis synonimis, locis, observationibus, descriptionibus - Classis V. Odonata. Hafniae, :impensis Christ. Gottl. Proft.
- Jules Pierre Rambur (1842) Histoire naturelle des insectes. Névroptères. Paris. Roret. (through HathiTrust)
- Edmond de Sélys Longchamps (1854) Monographie des Calopterygines. Mémoires de la Société Royale des Sciences de Liége 9:1-292
- Edmond de Sélys Longchamps (1858) Monographie des Gomphines. Mémoires de la Société Royale des Sciences de Liége 11:257-713
- Edmond de Sélys Longchamps (1850-1883) Synopsis des Gomphines, Synopsis des Cordulines, Synopsis des Aeschnines. Première partie: Classification. Bulletin de l'Académie royale des Sciences de Belgique.
- വില്യം ഫോർസെൽ കിൽബി (1890) A synonymic catalogue of Neuroptera Odonata, or Dragonflies. With an appendix of fossil species. London. Gurney & Jackson.
- René Martin (1906) Collections zoologiques du baron Edm. de Selys Longchamps. Cordulines. Bruxelles. Hayez.
- René Martin (1909) Collections zoologiques du baron Edm. de Selys Longchamps. Aeschnines. Bruxelles. Hayez.
- Friedrich Ris (1909-1919) Libellulinen. Collections zoologiques du baron Edm. de Selys Longchamps. Bruxelles.
- Friedrich Ris (1909) Odonata. Süsswasserfauna Deutschlands; Heft 9. Jena, G. Fischer.
- Robert John Tillyard (1917) The biology of dragonflies (Odonata or Paraneuroptera). Cambridge. University Press.
- Laidlaw, F. F. (1914-1934) Bibliography of Laidlaw, F. F.. Records of the Indian Museum. Zoological Survey of India.
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1919-1933) Bibliography of Fraser, F. C.. Records of the Indian Museum. Zoological Survey of India.
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1917-1934). Indian dragonflies. The Journal of the Bombay Natural History Society. 25: 454-471, 25: 608-627, 26: 141-171, 26: 488-517, 26: 734-744, 26: 919-932, 27: 48-56, 27: 253-269, 27: 492-498, 27: 673-691, 28: 107-122, 28: 481-492, 28: 610-620, 28: 899-910, 29: 36-47, 29: 324-333, 29: 659-680, 29: 982-1006, 30: 106-117, 30: 397-405, 30: 657-663, 30: 846-857, 31: 158-171, 31: 408-426, 31: 733-747, 31: 882-889, 32: 183-196, 32: 311-319, 32: 450-459, 32: 683-691, 33: 47-59, 33: 288-301, 33: 576-597, 33: 834-850, 34: 87-107, 34: 752-753, 34: 965-972, 35: 66-76, 35: 325-341, 35: 645-656, 36: 141-151, 36: 607-617, 37: 553-572.
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1922-1924). Dragonfly collecting in India. The Journal of the Bombay Natural History Society. 28: 889-898, 29: 48-69, 29: 474-481, 29: 741-756
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1924) A Survey of the Odonate (Dragonfly) Fauna of Western India and Descriptions of Thirty New Species. Records of the Indian Museum.
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1931) Additions to the Survey of the Odonate (Dragonfly) Fauna of Western India, with Descriptions of Nine New Species. Records of the Indian Museum.
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1933) The fauna of British India, including Burma and Ceylon, Odonata Vol. I. Taylor and Francis. London. (സൂചിത്തുമ്പികൾ)
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1934) The fauna of British India, including Burma and Ceylon, Odonata Vol. II. Taylor and Francis. London. (കടുവത്തുമ്പികൾ, Calopterygoidea)
- എഫ്. സി. ഫ്രേസർ (1936) The fauna of British India, including Burma and Ceylon, Odonata Vol. III. Taylor and Francis. London. (സൂചിവാലൻ കല്ലൻതുമ്പികളും നീർമുത്തന്മാരും)
- Kimmins, D. E. (1966) A list of the Odonata types described by F. C. Fraser, now in the British Museum (Natural History). Bulletin of the British Museum (Natural History). Vol. 18. Pages: 173-227.
- Kimmins, D. E. (1968) A list of the type-specimens of Libellulidae and Corduliidae (Odonata) in the British Museum (Natural History). Bulletin of the British Museum (Natural History). Vol. 22. Pages: 277-305.
- Kimmins, D. E. (1969) A list of the type-specimens of Odonata in the British Museum (Natural History) Part II. Bulletin of the British Museum (Natural History). Vol. 23. Pages: 287-314.
- Kimmins, D. E. (1970) A list of the type-specimens of Odonata in the British Museum (Natural History) Part III. Bulletin of the British Museum (Natural History). Vol. 24. Pages: 171-205.
- Philip S. Corbet. 1991. A brief history of Odonatology. Advances in odonatology, vol 5 (1991) nr. 1 p. 21-44
- Norman W. Moore. (1997) Dragonflies: Status Survey and Conservation Action Plan. IUCN. SBN: 2-8317-0420-0
- Chandran; M. D. Subash. (1997). On the ecological history of the Western Ghats. Current Science. 73 (2): 99-212
- Emiliyamma, K.G., Radhakrishnan, C. and Palot, M.J. 2005. Pictorial Handbook on Common Dragonflies and Damselflies of Kerala. p. 1-67. Zoological Survey of India, Kolkata.
- Emiliyamma, K.G., Radhakrishnan, C. and Palot, M.J. 2007. Odonata (Insecta) of Kerala. Records of the Zoological Survey of India, Occasional Paper No. 269, p. 1-195.
- Kiran, C. G.; V. Raju, David (2011). "Checklist of Odonata of Kerala with their Malayalamnames". Malabar Trogon Archived 2017-09-25 at the Wayback Machine.. 9 (3): 31–35.
- Kiran, C. G.; V. Raju, David (2013). Dragonflies and Damselflies of Kerala (First Edition ed.). Kottayam, Kerala: Tropical Institute of Ecological Sciences (TIES). ISBN 978-81-920269-1-6.
- K. A., Subramanian (2005). Dragonflies and Damselflies of Peninsular India - A Field Guide. Vigyan Prasar, New Delhi.
- Mitra, T.R. 2006. Handbook on - Common Indian Dragonflies (Insecta Odonata) 1-124.
- Mitra, T.R. and Babu, R. 2010. Revision of Indian species of the families Platycnemididae and Coenagrionidae (Insecta : Odonata : Zygoptera)-Taxonomy and Zoogeography. Records of the Zoological Survey of India, Occasional Paper No. 315, p. 1-103.
- Subramanian. K.A., Kakkassery, F. and Nair, M.V. 2011. The status and distribution of dragonflies and damselflies (Odonata) of the Western Ghats. In: Status and Distribution of Freshwater Biodiversity in the Western Ghats (Compilers: Molur, S., Smith, K.G., Daniel, B.A. and Darwall, W.R.T.), pp. 63–74. Cambridge, UK and Gland, Switzerland: IUCN, and Coimbatore, India: Zoo Outreach Organization.
- Babu, R., Subramanian, K.A. and Supriya Nandy 2013. Endemic Odonates of India. Records of the Zoological Survey of India, Occasional Paper No. 347: 1-60.
- Dijkstra, K-D. B., G. Bechly, S. M. Bybee, R. A. Dow, H. J. Dumont, G. Fleck, R. W. Garrison, M. Hämäläinen, V. J. Kalkman, H. Karube, M. L. May, A. G. Orr, D. R. Paulson, A. C. Rehn, G. Theischinger, J. W. H. Trueman, J. van Tol, N. von Ellenrieder, & J. Ware. 2013. The classification and diversity of dragonflies and damselflies (Odonata). Zootaxa 3703(1): 36-45.
- Emiliyamma, K.G. 2014. Systematic studies on Odonata (Insecta) of southern Western Ghats. Records of the Zoological Survey of India, 114(Part-1): 57-87.
- Dijkstra, K-D. B., V. J. Kalkman, R. A. Dow, F. R. Stokvis & J. van Tol. 2014. Redefining the damselfly families: a comprehensive molecular phylogeny of Zygoptera (Odonata). Systematic Entomology 39(1): 68-96.
- Subramanian, K.A.; Babu, R. (2017). Checklist of Odonata (Insecta) of India. Version 3.0. www.zsi.gov.in
- K.A., Subramanian; K.G., Emiliyamma; R., Babu; C., Radhakrishnan; S.S., Talmale (2018). Atlas of Odonata (Insecta) of the Western Ghats, India. Zoological Survey of India. ISBN 9788181714954.
- Kalkman, V. J.; Babu, R.; Bedjanič, M.; Conniff, K.; Gyeltshenf, T.; Khan, M. K.; Subramanian, K. A.; Zia, A.; Orr, A. G. (2020-09-08). "Checklist of the dragonflies and damselflies (Insecta: Odonata) of Bangladesh, Bhutan, India, Nepal, Pakistan and Sri Lanka". Zootaxa. Magnolia Press, Auckland, New Zealand. 4849: 001–084. doi:10.11646/zootaxa.4849.1.1. ISBN 978-1-77688-047-8. ISSN 1175-5334.
- Gopalan, Sujith V.; Sherif, Muhamed; Chandran, A. Vivek (2022). "A checklist of dragonflies & damselflies (Insecta: Odonata) of Kerala, India". Journal of Threatened Taxa. 14 (2): 20654–20665. doi:10.11609/jott.7504.14.2.20654-20665.
- ഇന്ത്യയിലെ തുമ്പികൾ. National Centre for Biological Sciences (NCBS), Tata Institute of Fundamental Research, India.
- ഇന്ത്യയുടെ ജൈവവൈവിധ്യത്തിലേക്കുള്ള വാതിൽ
- Martin Schorr; Dennis Paulson. ലോകത്തിലെ തുമ്പികളുടെ പട്ടിക Archived 2021-10-05 at the Wayback Machine.. Slater Museum of Natural History, University of Puget Sound, Tacoma, WA.
- Bridges, C. A. 1993. Catalogue of the family-group, genus-group and species-group names of the Odonata of the world (Second Edition). C. A. Bridges, Urbana, Illinois.
- Davies, D.A.L., & P. Tobin. 1984. The dragonflies of the world: A systematic list of the extant species of Odonata. Vol. 1. Zygoptera, Anisozygoptera. Societas Internationalis Odonatologica Rapid Comm. (Suppl.) No. 3, Utrecht.
- Davies, D.A.L., & P. Tobin. 1985. The dragonflies of the world: a systematic list of extant species of Odonata. Vol. 2. Anisoptera. Soc. Int. Odonatol. Rapid Comm. (Suppl.) No. 5., Utrecht.
- Garrison, R. W. 1991. A synonymic list of the New World Odonata Archived 2019-04-27 at the Wayback Machine.. Argia 3(2): 1-30.
- Tsuda, S. 1991. A distributional list of World Odonata. Published by author, Osaka.
- Matti Hämäläinen. 2016. Calopterygoidea of the World: A synonymic list of extant damselfly species of the superfamily Calopterygoidea (sensu lato) (Odonata: Zygoptera) Archived 2018-08-15 at the Wayback Machine.