Loading AI tools
|
A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż |
- 19 kwietnia 1943 roku wybuchło powstanie w getcie. Cała Warszawa mimo strasznego terroru, jaki nad nią wisi, i mimo że każdego dnia giną setki Polaków, zelektryzowana, wstrząśnięta, bezsilna i – dumna. Po całym mieście krąży wiadomość: nad murami walczącego getta powiewa sztandar polski i żydowski.
- Autor: Stefan Korboński
- Opis: o Warszawie podczas powstania w gettcie.
- Źródło: Stefan Korboński, W Imieniu Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1991, s. 225.
- A ja… kiedy noc zapada…
by wszystko wyrównać i zatrzeć,
dopadam do okna w ciemności
i patrzę… żarłocznie patrzę…
i kradnę zgaszoną Warszawę,
szumy i gwizdy dalekie,
zarysy domów i ulic,
kikuty wieżyc kalekie…
Kradnę sylwetkę Ratusza,
u stóp mam plac Teatralny,
pozwala księżyc Wachmeister
na szmugiel sentymentalny…
Wbijają się oczy żarłocznie,
jak ostrza w pierś nocy utkwione,
w warszawski wieczór milczący,
w miasto me zaciemnione…
A kiedy mam dość zapasu
na jutro, a może i więcej…
żegnam milczące miasto,
magicznie podnoszę ręce…
zamykam oczy i szepce:
– Warszawo… odezwij się… czekam.- Autor: Władysław Szlengel, Okno na tamtą stroną
- Anno ab urbe destructa
Quinquagesimo sexto
Wspomni Cię w gronie młodych
Starzec, dzisiejsze dziecko,
Wspomni cię łachmaniarko,
I – niepojęty – zapłacze:
Że nie będzie świetniejszej
Od tej strasznej, żebraczej,
Od pogryzionej, garbatej,
Od przyklękłej nad sobą
Przystrojonej jak w kwiaty
Ołtarzykową żałobą…
Na pięknie odbudowaną
Popatrzy obojętnie
Położy palec na ustach
I – niepojęty – klęknie.- Autor: Julian Tuwim, Warszawa w roku 2000 (1946)
- będąc zerem – w Warszawie
Można być geniuszem prawie.- Autor: Mikołaj Biernacki
- Była jedną z najpiękniejszych stolic Europy. Teraz zaś (…) swąd dymu dawnych pożarów wisiał w powietrzu, a przyprawiający o mdłości, słodkawy odór rozkładających się ciał ludzkich ostrzegał, że wkraczamy do miasta umarłych. (…) Moje oczy szukały nadaremnie jakiegokolwiek znanego placu lub budynku, dopóki w centrum, w Alejach Jerozolimskich, nie zobaczyłem dwóch poczerniałych wież z pogiętego metalu; nagle pojąłem, że to było wszystko, co pozostało z luksusowego niegdyś dworca kolejowego.
- Autor: Arthur Bliss Lane
- Opis: o Warszawie zniszczonej przez Niemców w czasie II wojny światowej.
- Źródło: Ambasador, opoka.org.pl, 29 grudnia 2008.
- Zobacz też: Europa, Aleje Jerozolimskie
- Całkowicie pochłonięci operacją „Burza”, która miała znaczenie drugorzędne, zapomnieliśmy o Warszawie, o duszy kraju.
- Autor: Kazimierz Iranek-Osmecki
- Opis: o znaczeniu Warszawy dla Polski, przed powstaniem warszawskim 1944.
- Źródło: Leopold Okulicki. Biogram. 1944–1945. Na straconym posterunku, ipn.gov.pl
- Zobacz też: akcja „Burza”
- Cha! cha! cha! w Radomiu! w Radomiu łatwo być
cnotliwym, ale w Warsawie!- Autor: Stanisław Dobrzański
- Chciałbym mieć paszport Urugwaju,
mieć Costa Rica, Paragwaj,
po to, by mieszkać spokojnie w Warszawie,
to jednak najpiękniejszy kraj.- Autor: Władysław Szlengel, Paszporty
- Chyba nie ma na świecie takiego miasta, tak właśnie jak niepowtarzalne nigdzie indziej są warszawskie wiosenne zapachy, nastroje, uczucia i myśli. I dlatego nie mówcie nam o wiosnach paryskich czy wiedeńskich! Nam, którzy wiedzą, czym jest, czym potrafi być warszawska wiosna.
- Autor: Leopold Tyrmand, Zły
- Cieszymy się, że możemy grać w mieście wolności!
- Autor: Andrej Takindang
- Opis: okrzyk ze sceny w trakcie występu zespołu Recha na koncercie „Solidarni z Białorusią”, 22 kwietnia 2012.
- Źródło: gazeta.pl, 22 kwietnia 2012
- Co nam zdrady! – Jest u nas kolumna w Warszawie,
Na której usiadają podróżne żurawie,
Spotkawszy jej liściane czoło śród obloką;
Taka zda się odludna i taka wysoka!
Za tą kolumną, we mgły tęczowe ubrana,
Stoi trójca świecących wież Świętego Jana;
Dalej ciemna ulica, a z niej jakieś szare
Wygląda w perspektywie sinej M i a s t o S t a r e;
A dalej jeszcze we mgle, która tam się mroczy,
Szkła okien – jak zielone Kilińskiego oczy,
Czasami uderzone płomieniem latarni,
Nioby oczy cichego upiora spod darni.- Autor: Juliusz Słowacki, Uspokojenie
- Co odróżnia Warszawę od innych miast polskich, to zapał, z jakim ona w każdej sprawie, w której idea szlachetna jest pokrzywdzoną, bierze udział serdeczny; wszyscy się rozgorączkowują dla uciśnionego człowieka, dla heroizmu czynu stają w obronie sprawiedliwości i głośno poświadczają, że miłują prawdę i cnotę, nawet ci, dla których one są obojętne, posłuszni prądowi powszechnemu, wtórują masom, spieszą z głośnym współczuciem i datkiem.
- Autor: Józef Ignacy Kraszewski, Czarna Perełka, Lublin 1986, s. 103–104.
- Czytelniku wybredny, który śnisz o Troi
I chciałbyś widzieć wszystko na miarę Homera!
Ślepy człowiek w Warszawie na ulicy stoi
I śpiewa Warszawiankę, i grosz w czapkę zbiera.- Autor: Jan Lechoń
- Dnia pierwszego września roku pamiętnego,
Wróg napadł na Polskę z kraju sąsiedniego.
Najgorzej się zawziął na naszą Warszawę,
Warszawo kochana, tyś jest miasto krwawe.
Kiedyś byłaś piękna, bogata, wspaniała,
Dzisiaj tylko kupa gruzów pozostała.
Kościoły zburzone, domy popalone,
Gdzie się mają schronić ludzie poranione?- Źródło: piosenka podwórkowa z okresu okupacji hitlerowskiej
- Dokładnie o piątej aż błysnęły ulice, kiedy naraz otwarły się tysiące okien. Ze wszystkich stron grad kul posypał się na głowy przechodzących Niemców, na ich budynki, na maszerujące oddziały. W mgnieniu oka reszta cywilnych przechodniów zniknęła z ulic. Ze wszystkich bram ruszyli nasi chłopcy do natarcia. W ciągu piętnastu minut całe milionowe miasto objęła walka. Ustał wszelki ruch kołowy i pieszy. Warszawa przestała istnieć jako wielkie centrum komunikacyjne, którędy wszystkie drogi z północy i południa, ze wschodu i zachodu spływały w bezpośredni zasięg niemieckiego frontu, a stała się terenem zaciekłych walk.
- Autor: Tadeusz Komorowski, Armia Podziemna, Bellona, Warszawa 2009, s. 272–273.
- Opis: o rozpoczęciu bitwy o Warszawę, 1 sierpnia 1944.
- Doskonale się tutaj czuję. Warszawa jest jak najbardziej przyjazna, jeśli znajdzie się w niej swoje miejsce. Mam sprawdzonych przyjaciół w Warszawie.
- Autor: Monika Brodka
- Źródło: Już 20 września nowa płyta Moniki Brodki, gwiazdy z Twardorzeczki, Naszemiasto.pl, 18 września 2010
- Dotychczas nie wymyślono nic takiego, co mogłoby zapobiec wybuchowi wulkanu. A takim wulkanem była Warszawa w lipcu 1944 roku.
- Autor: Stefan Korboński, W imieniu Rzeczypospolitej…, wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2009, s. 344.
- Droga Warszawo mojej młodości,
W której się dla mnie zamykał świat!
Chcę choć na chwilę ujrzeć w ciemności
Dobrej przeszłości
Popiół i kwiat.- Autor: Jan Lechoń, Piosenka
- Gdańsk – Warszawa, wspólna sprawa!
- Opis: hasło skandowane podczas demonstracji Solidarności w okresie stanu wojennego.
- Zobacz też: Gdańsk
- Gdyśmy 1 października (1939 r.) z generałem Rómmlem i Kutrzebą na czele wyjeżdżali z Warszawy do obozu jeńców, przemówił do nas gen. Blaskowitz, dowódca armii oblegającej Warszawę. Refrenem powtarzającym się kilkakrotnie w jego mowie był „Festung Warschau”, Twierdza Warszawa. (…) Nie wiem, co Blaskowitz rozumiał przez wyrażenie – Twierdza Warszawa, ale jestem przekonany, że wiedział dobrze, że tymi bunkrami były piersi żołnierzy i bohaterskiej ludności Warszawy.
- Autor: Walerian Czuma
- Źródło: 55 lat temu zmarł gen. Walerian Czuma – dowódca obrony warszawy w 1939 r., radiomaryja.pl, 7 kwietnia 2017.
- Zobacz też: Juliusz Rómmel, Tadeusz Kutrzeba
- Jak kolejne kolce wbijają się w centrum miasta następne biurowe wieże. I wciąż nie widać końca tego boomu. Warszawskimi biurowcami interesują się dziś także największe globalne instytucje, które rozważają wyprowadzkę z Londynu w związku z Brexitem.
- Autor: Michał Wojtczuk, Tak się zmieni panorama Warszawy. 13 drapaczy chmur powstanie w centrum w ciągu kilku lat, warszawa.wyborcza.pl, 6 maja 2017.
- Zobacz też: Brexit
- Jak nie kochać strzaskanych tych murów,
tego miasta, co nocą odpływa,
kiedy obie z greckiego marmuru –
i umarła Warszawa, i żywa.- Autor: Tadeusz Gajcy
- Źródło: Śpiew murów, wolnelektury.pl
- Jak przygoda, to
Tylko w Warszawie, Warszawie,
Jak Warszawa, to
W maju, gdy kwitną bzy.- Autor: Ludwik Starski, Jak przygoda, to tylko w Warszawie
- Jak to mówią w Warszawie: Pić czy prowadzić? Tak czy inaczej nie mamy samochodów…
- Comme ils disent à Varsovie: Boire ou conduire? De toute façon on n’a pas de voitures… (fr.)
- Opis: przypisywane Coluche, komikowi francuskiemu.
- Jaka wielka jest Warszawa!
Ile domów, ile ludzi!
Ile dumy i radości
W sercach nam stolica budzi!- Autor: Julian Tuwim, Warszawa
- Jakże Ciebie, Warszawo, dosięgnąć przez pieśnie,
Ażeby Twoich murów nie dotknąć boleśnie,
Gdy każda droga nazwa jest teraz jak rana?
Oto dach potrzaskany od Świętego Jana
I mury Zamku w gruzach i stropy paradne.
A Zygmunt trzyma w ręku miecz i krzyż bezwładne.
Ale ja Cię nie widzę okrytą żałobą
I nie płaczę nad Tobą, nie płaczę nad sobą,
Ani nad zostałymi w niewoli bliskiemi.
I za żadne bogactwa i rozkosze ziemi,
Za spełnione marzenia i pałace w chmurach
Nie dałbym tego szczęścia, żem mieszkał w Twych murach.
- Jeden był specjalnie na Warszawę straszny pies,
Już mówił nawet: „Warschau ist kaput!”
Lecz pomylił się łachudra, rozczarował fest
I próżny był majchrowy jego trud.- Autor: Albert Harris, Nie masz cwaniaka nad warszawiaka (1946)
- Opis: piosenka śpiewana przez Stanisława Grzesiuka.
- Jedzie pociąg z daleka,
na nikogo nie czeka,
konduktorze łaskawy,
byle nie do Warszawy!- Autor: Jacek Cygan, Zwierzenia Ryśka, czyli Jedzie pociąg, wyk. Ryszard Rynkowski
- Opis: parafraza dziecięcej piosenki: Jedzie pociąg z daleka, na nikogo nie czeka, konduktorze łaskawy, zawieź nas do Warszawy.
- Jest sobota, za oknem świt,
I Warszawa kaszle miarowo.- Autor: Andrzej Sikorowski, Rozmowa przez ocean, wyk. Maryla Rodowicz
- Jeśli poznać chcesz zabawy,
Serce niewiast, świat ochoczy,
Gładkie słówka, piękne oczy:
To jedź, bracie, do Warszawy.- Autor: Wincenty Pol, Pieśń o ziemi naszej
- Jeżeli i ty runiesz, jeśli ciebie zburzą,
Na której sadzał ongi podróżne żurawie
Słowacki niewygasłą potrząsany burzą,
Widzący cię w obłokach, w swym śnie o Warszawie
Zostaną jeszcze oczy, Kilińskiego oczy,
Zielone od płomienia ulicznej latarni,
Jak w tamtym wierszu skryte…- Autor: Kazimierz Wierzyński, Na kolumnę Zygmunta
- Już od kilkunastu lat, co kwartał lub półrocze, z systematycznością zwycięzców sedańskich, zohydzacie warszawiakom Warszawę podwyższając ceny lokalów, które – bodaj psy zamieszkiwały! (…) Cudzoziemiec badający historię rozwoju komornego mógłby sądzić, że domy wasze przerobiliście na pałace nowej Jerozolimy, podwórza na Edeny, rynsztoki na spławne kanały; my tymczasem z praktyki wiemy doskonale, że te pałace, te podwórza i te ogrody były, są i na wiek wieków pozostaną rezerwoarami chłodu, głodu, ciemności, wilgoci i chorób epidemicznych tudzież menażeriami pluskw, szczurów, karaluchów, z małym dodatkiem istot ludzkich, na które diabli wiedzą z jakiej racji spadają wszystkie ciężary i niewygody.
- Autor: Bolesław Prus, Kroniki tygodniowe, t. 1, PIW, Warszawa 1958, s. 64.
- Opis: o kamienicznikach warszawskich.
- Kamienie lepiej w Łodzi tłuc
I po co jechać do Warszawy?- Autor: Julian Tuwim, Kwiaty polskie
- Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy.
- Autor: Adolf Hitler
- Opis: rozkaz wydany przez Hitlera po wybuchu powstania warszawskiego.
- Źródło: Rzeź Woli – tak Niemcy „oczyszczali” Warszawę z ludności cywilnej, polskieradio.pl, 5 sierpnia 2016.
- Zobacz też: Europa
- Kiedyś to się bardzo liczyło, że ktoś jest ze stolicy. Warszawa miała swój klimat, swoją kulturę, a nawet swoich złodziei, którzy mieli swój charakter. Nie kradli na własnych dzielnicach, byli szarmanccy i uprzejmi. W tej chwili, to się zamazało. Kilkadziesiąt lat temu była Warszawa z Pragi, ze Śródmieścia, z Mokotowa. Teraz to wszystko się pomieszało. Chyba nie ma już prawdziwych warszawiaków.
- Autor: Katarzyna Łaniewska, „Kieleckie Słowo Ludu”, 24 listopada 2005
- Zobacz też: Mokotów, Praga
- Kłóciły się ze sobą ciała różne części
o to, której najlepiej w Warszawie się szczęści.
Głowy są na to, aby nosić kapelusze,
dzwony mają serduszka, a żelazka – dusze…
Rzekły usta: „Gdy mieszkasz w Warszawie, niebożę,
bez głowy możesz posiąść najwyższe urzędy,
bez serca możesz zyskać dostojników względy,
lecz jeśli pleców nie masz – nic ci nie pomoże.”- Autor: Julian Ejsmond, Pochwała pleców
Zamek Królewski
- Mam, tak samo jak ty,
Miasto moje a w nim:
Najpiękniejszy mój świat
Najpiękniejsze dni
Zostawiłem tam, kolorowe sny
Kiedyś zatrzymam czas
I na skrzydłach jak ptak
Będę leciał co sił
Tam, gdzie moje sny,
I warszawskie kolorowe dniGdybyś ujrzeć chciał nadwiślański świt
Już dziś wyruszaj ze mną tam
Zobaczysz jak, przywita pięknie nas
Warszawski dzień.- Autor: Czesław Niemen, Sen o Warszawie
- Mamy w tym kraju jeden punkt, z którego pochodzi całe zło: to Warszawa. Gdybyśmy nie mieli Warszawy w Generalnym Gubernatorstwie, to nie mielibyśmy 4/5 trudności, z którymi musimy walczyć. Warszawa jest i pozostaje ogniskiem zamętu, punktem, z którego rozprzestrzenia się niepokój w tym kraju.
- Autor: Hans Frank na konferencji w Krakowie, 14 grudnia 1943
- Miasto Starzyńskiego padło, ale się nie poddało.
- Autor: Anna Jachnina
- Opis: o Warszawie w czasie obrony stolicy w 1939 podczas II wojny światowej i jej bohaterskim prezydencie Stefanie Starzyńskim.
- Źródło: Zabić wojnę śmiechem. Opowieść o Annie Jachninie - autorce słów piosenki „Siekiera, motyka…”, pomorska.pl, 14 czerwca 2010.
- Mieszkańcy uprzejmi, weseli, w ruchach i ruszaniu się dają dowody żywotności i zdrowia. Czynność mężczyzn skupiona w urzędzie, handlu i rzemiośle. Kobiety garną się do ołtarzy, ulicznego zepsucia nie znać. Taki pozór Warszawy, a zdaje się i treść życia.
- Autor: Rafał Kalinowski
- Opis: w liście o swoich wrażeniach po powrocie z zesłania.
- Źródło: Ryszard Bender, Powstaniec-zakonnik, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1977, s. 119.
- Mocarzu, jak Bóg silny, jak szatan złośliwy,
Gdy Turków za Bałkanem twoje straszą spiże,
Gdy poselstwo paryskie twoje stopy liże,
– Warszawa jedna twojej mocy się urąga,
Podnosi na cię rękę i koronę ściąga,
Koronę Kazimierzów, Chrobrych z twojej głowy,
Boś ją ukradł i skrwawił, synu Wasilowy!- Autor: Adam Mickiewicz, Reduta Ordona
- Na granicie Wawel – na piasku Warszawa
- Autor: Maria Konopnicka, Warszawa
- Na ulicach panował niezwykły ruch i ożywienie. Tramwaje, oblepione młodymi chłopcami, którzy bez ceremonii pakują się także na przedni pomost „Nur für Deutsche” (Tylko dla Niemców), na co Niemcy nie reagują. Po chodnikach, szybkim krokiem, z widocznym pośpiechem idą po dwie, trzy kobiety na raz, obładowane ciężkimi paczkami i torbami. Mówię do siebie po cichu: „Roznoszą broń na punkty zborne…”. Ulicą mkną rowery jeden za drugim. Chłopcy w butach z cholewami i w wiatrówkach pedałują co sił w nogach. Jednemu z plecaka wygląda coś, jakby kij okręcony gazetą i obwiązany sznurkiem. A to bezczelny smarkacz! Przecież każdy chyba widzi, że to lufa! Z rzadka, tu i ówdzie, mundurowy Niemiec i patrole krążą, nic nie widząc i nic nie rozumiejąc, co się wokół nich dzieje. Minąłem po drodze wielu mężczyzn, idących w różnych kierunkach. Mieli na twarzach wyraz powagi i skupienia. Wpatruję im się w oczy, odpowiadają spojrzeniem, pełnym cichego porozumienia.
- Autor: Stefan Korboński
- Opis: w Warszawie przed wybuchem powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944.
- Źródło: Zofia Korbońska, Refleksje z Powstania 1944. Zofia Korbońska świadek historii, Wyd. Fundacja im. Stefana Korbońskiego, Waszyngton – Warszawa 2004, z wkładką, ISBN 8392149203. s. 26.
- Nadajemy komunikat
z Warszawy
Nadzwyczajny komunikat
z Warszawy
Stacja Armii Krajowej
melduje:
Bój skończony i… nic,
oprócz sławy…
Wieść niesiemy do innych
narodów,
Konferencyj, przyjaciół
i braci:
Lud Stolicy za wolność
zapłacił
Swoim życiem.- Autor: Mieczysław Ubysz, Ostatni Komunikat 15 sierpnia 1944
- Naprzód Warszawo!
Na walkę krwawą.- Autor: Wacław Święcicki, Warszawianka 1905
- Nie sposób zrozumieć tego miasta, Warszawy, stolicy Polski, która w roku 1944 zdecydowała się na nierówną walkę z najeźdźcą, na walkę, w której została opuszczona przez sprzymierzone potęgi, na walkę, w której legła pod własnymi gruzami, jeśli się nie pamięta, że pod tymi samymi gruzami legł również Chrystus-Zbawiciel ze swoim krzyżem sprzed kościoła na Krakowskim Przedmieściu.
- Autor: Jan Paweł II, fragment homilii wygłoszonej podczas Mszy św. na Placu Zwycięstwa w Warszawie, 2 czerwca 1979.
- Źródło: Homilia Jana Pawła II wygłoszona podczas Mszy św. na Placu Zwycięstwa, ekai.pl
- Nigdzie się plotki tak bujnie nie rodzą (…)
Nigdzie nie są w takiej sławie,
Jak tu w Warszawie.- Autor: Julian Ursyn Niemcewicz
- Nie znam żadnej spokojnej okolicy w tym mieście.
- Postać: Andrzej Gajewski w serialu Glina
- Nikt nie miał pojęcia, że skończy się to taką tragedią i klęską. Nie aż taką! Że Warszawa zniknie, że 150 tys. ludzi zginie, że z dymem pójdą cała kultura, zabytki, biblioteki. Całe dziedzictwo.
- Autor: Stanisław Aronson
- Źródło: Emil Marat, Michał Wójcik Stanisław Aronson: Góra AK to byli megalomani. Powstanie warszawskie wywołało kilku niekompetentnych ludzi. Wbrew logice, wyborcza.pl, 29 lipca 2019.
- Od pięciu tygodni toczymy walkę o Warszawę (…) Jest to najcięższa walka jaką prowadziliśmy od początku wojny. Porównywalna jest tylko z walkami w Stalingradzie. Tak jest ciężka.
- Autor: Heinrich Himmler
- Opis: o powstaniu w Warszawie w 1944.
- Źródło: Powstanie warszawskie. Jak szybko zmieniała się sytuacja militarna zamykając wczorajsze i otwierając nowe polityczne opcje?, wpolityce.pl, 31 lipca 2017
- Ogłaszam alarm dla miasta Warszawy.
Niech trwa!- Autor: Antoni Słonimski, Alarm (1940)
- Pędzisz niepowstrzymana w tętniącym galopie
Wichrem dziejów swych gnana i przyszłości sławą!
Pędzisz i nas porywasz, na dziw Europie
Strzelista, wytężona stolico, Warszawo!- Autor: Julian Tuwim, Warszawa rozbłyskana (1936)
- Place się wiją jak kobry,
domy się pysznią jak pawie,
dajcie mi stary kamyczek,
niech się odnajdę w Warszawie.- Autor: Adam Ważyk, Poemat dla dorosłych
- Poczciwa Warszawa jest często dobroduszna i łatwowierna, choć oba te przymioty drogo opłaca.
- Autor: Józef Ignacy Kraszewski, Kopciuszek, cz. I, Wyd. Literackie, Kraków 1966, s. 103.
- Poetą i chciałbym pisać wiersze
o Warszawie byłyby najpiękniejsze.
Pisałbym je nad Wisłą wymyślał z serca, z głowy,
pisałbym je w Łazienkach, na liściach kasztanowych.
Pisał o Złotej Kaczce, choć mówią że jej nie ma,
napisałbym sto wierszy czyli poemat.
Opisałbym srebrzystą z wiślanych wód Syrenkę.
O Warsie i o Sawie ułożyłbym piosenkę.
Niechby wróble na dachu wierszami nam ćwierkały,
niechby moje piosenki łabędzie Wam śpiewały.- Autor: Tadeusz Kubiak, Kim chciałbym być
- Pojedziemy do Warszawy
Na uciechy i zabawy.- Autor: Feliks Sznajde
Félicien Rops, L’ordre règne à Varsovie (1863)
- Autor: Feliks Sznajde
- Polska właściwa to jest Witebsk, Mińsk, Wilno, Ryga, Kijów”. Ja mówię: »A Warszawa?«. »Warszawa? Małe, żydowskie miasteczko, gdzieś na granicy niemieckiej«”.
- Stefan Kisielewski we wspomnieniach rozmowy ze Stanisławem Cat-Mackiewiczem
- Porządek panuje w Warszawie.
- L’ordre règne à Varsovie. (fr.)
- Autor: Horace Sébastiani – francuski minister spraw zagranicznych
- Źródło: odpowiedź na interpelację parlamentarną z 16 września 1831, dotyczącą pacyfikacji przez Rosję powstania listopadowego
- Opis: użyte przez Féliciena Ropsa jako podpis pod jego litografią z 1863 komentującą stłumienie powstania styczniowego.
- Pozostała jednak nadzieja, że Armia Krajowa przepędzi Niemców z Warszawy i przynajmniej w stolicy przejmie władzę przed wkroczeniem Rosjan. Żadne miasto w Europie nie cierpiało pod okupacją niemiecką tak bardzo i tak długo. Ale pomimo pięciu lat okrutnych rządów Niemcy postrzegali Warszawę tak samo jak we wrześniu 1939 za prezydentury Stefana Starzyńskiego – jako „miasto bandytów”, główny bastion polskiego ruchu oporu. W Warszawie działało polityczne i wojskowe dowództwo, a ponadto około trzydziestu pięciu tysięcy oficerów i żołnierzy Armii Krajowej, palących się w tej krytycznej godzinie do walki o Polskę.
- Autor: Lynne Olson, Stanley Cloud, Sprawa honoru. Dywizjon 303 Kościuszkowski. Zapomniani bohaterowie II wojny światowej, wyd. AMF Plus, Warszawa 2007, ISBN 9788360532072, s. 305.
- Opis: o sytuacji Warszawy pod niemiecką okupacją, 1944.
- Zobacz też: Armia Krajowa
- Powstań, Warszawo, depcząc gwałt,
lecz nie ta dawna, nie ta:
dzisiaj nowy nada ci kształt
architekt, murarz, poeta!
W jedno sprzęgnięte serce mas –
to Polski obraz widomy.
Bracia! Do domu! stawiać czas
w Warszawie szklane domy…- Autor: Władysław Broniewski, Do domu
- Prawdą jest, że Niemcy już nigdy nie zdobędą Warszawy. Warszawa już nie istnieje. Te słowa wysłane z Warszawy ostatnim tchem konającego miasta [1 X] przejdą do polskiego katechizmu narodowego.
- Autor: Stanisław Mikołajczyk, premier
- Opis: z oświadczenia z dnia 4 października 1944.
- Przez sześćdziesiąt dni, przez sześćdziesiąt nocy złych,
nie żałując krwi, będziesz bronił zgliszczy tych,
aż nadejdzie dzień, że zrozumie świat
za coś walczył, za coś padł...
Warszawo! Wymawiam Twoje imię święte
i w oczach błyszczą łzy, i sercem targa ból,
i widzę mury Twe krwią żywą przesiąknięte,
a w murach tych karabin, w którym nie ma kul.
Warszawo! Twe wielkie serce w gruzach leży.
A jednak bije wciąż i wciąż ze śmierci drwi.
I każdy Polak wie, i każdy Polak wierzy,
Że ta, co nie zginęła
Wyrośnie z twojej krwi.- Autor: Feliks Konarski.
- Opis: Warszawo (Schütz, Konarski) (1944).
- Źródło: Warszawo (Schütz, Konarski), staremelodie.pl
- Przez szybę oglądam betonu stolicę
Już jestem na drugim jej brzegu
Gdy patrzę w twe oczy, zmęczone jak moje
To kocham to miasto, zmęczone jak ja
Gdzie Hitler i Stalin zrobili, co swoje
Gdzie wiosna spaliną oddycha.- Autor: Muniek Staszczyk, Warszawa
- Rynek, dawniej jeden z najpiękniejszych klejnotów architektury w Europie, był teraz stosem potrzaskanych kamieni. Przeszliśmy obok szkieletu katedry św. Jana (…). Stojąc pod zachowanym łukiem sklepienia, pokazałem Eisenhowerowi wspaniały widok na Wisłę i dalej, na Pragę, z widoczną w oddali, lśniącą w słońcu kopułą cerkwi. Wyjaśniłem mu, że w czasie powstania ta część miasta znajdowała się początkowo w rękach Armii Krajowej, która dzień w dzień oczekiwała wsparcia ze strony wojsk radzieckich. Podkreślając, że mówi wyłącznie jako żołnierz, generał zauważył: „Co za idealny przyczółek!”. Nawet tak osławiony strateg wojskowy nie mógł widocznie zrozumieć, dlaczego armia radziecka nie przyszła Warszawie z pomocą.
- Autor: Arthur Bliss Lane
- Opis: gdy pokazywał Warszawę odwiedzającemu Polskę gen. Dwightowi Eisenhowerowi, opisywał sytuację w czasie powstania warszawskiego oraz zniszczenia niemieckie Warszawy, wrzesień 1945.
- Źródło: Ambasador, opoka.org.pl, 29 grudnia 2008.
- Zobacz też: Armia Krajowa
- Stolica daje mi w życiu napęd, zmusza do walki.
- Strasznie dziwna ta Warszawa
Ciągły w niej krzyk, ciągła wrzawa.- Autor: Jan Kanty Gregorowicz
- Ściskamy z pełnym zrozumieniem dłoń Waszą i ślemy ku Wam wierne myśli żołnierskie. Obrona Stolicy przejdzie do dziejów naszych jako jeden z najwspanialszych czynów wojennych. Cześć i chwała bohaterskiej Armii Krajowej! Cześć i chwała Warszawie i wszystkim jej mężnym obrońcom. Niech Bóg ma w swojej opiece Was i Waszych żołnierzy. Z głębi serca wierzymy, że spotkamy się jeszcze, by razem bronić praw Ojczyzny. Niech żyje Polska!
- Opis: list dziesięciu generałów PSZ na Zachodzie do Dowódcy AK, w czasie walki o Warszawę, 11 września 1944.
- Autor: Władysław Anders, Janusz Głuchowski, Mateusz Iżycki, Stanisław Kopański, Marian Kukiel, Stanisław Maczek, Stanisław Sosabowski, Kazimierz Sosnkowski, wiceadm. Jerzy Świrski i Stanisław Turski (czyli Stanisław Tatar)
- Źródło: Andrzej Kunert, Rzeczpospolita Walcząca. Powstanie Warszawskie 1944, Wyd. Sejmowe, Warszawa 1994, s. 288
- Świat... świat... wielki jest świat,
A droga jest ciężka i długa.
Idą chłopcy szlakiem krwawym,
Do dalekiej, do Warszawy,
Raz... dwa... lewa... prawa...
Coraz bliżej jest Warszawa!
A Warszawa tęskni. A Warszawa czeka,
Kiedy przyjdą chłopcy malowani,
Chłopcy w Warszawie zakochani!- Autor: Feliks Konarski
- Opis: Droga do Warszawy, 1942 r.
- Źródło: Droga do Warszawy, staremelodie.pl
- Tak przetrwało Stare Miasto aż do oblężenia Warszawy w 1939 roku. Padła wówczas na Rynek jedna tylko bomba niewielkich rozmiarów, niszcząc częściowo kamienicę Fukierowską – mianowicie komnaty we frontowej części domu, ale od podwórka położone, aż do fundamentów. Podwóreczko zostało również poważnie uszkodzone. Był to przedsmak klęski, jaka miała spotkać wiekowe kamienice i kościoły staromiejskie. Na razie stał jednak Rynek dziwnie spokojny – z dala od okupantów. Czekał na chwilę, w której miał odegrać swą rolę, wymagającą największego poświęcenia, najwspanialszego bohaterstwa. Gdy chwila nadeszła, zjednoczył i przytulił setki powstańców; ukrył w swych murach i głębokich piwnicach tysiące warszawiaków. Bronił się wspaniale i nie poddał się, lecz padł Stary Rynek aż do ostatniego domu, zgładzony, rozszarpany, znieważony. Jego bohaterska wala stała się jeszcze jedną chlubną, wiekopomną kartą w historii Warszawy.
- Autor: Henryk Maria Fukier, Wspomnienia staromiejskie
- Teraz głucho milczy Warszawa
otępiała z bólu i ran –
zagrzebane i honor i sława
pod ścianami jej świętych bram.- Autor: Stanisław Ryszard Dobrowolski, Krzyże
- To ma być Warszawa? Stolica i w ogóle moja ziemia obiecana? Ja to kręcę. Tu jest okropnie. Spojrzałam na nazwę ulicy – Targowa. Chyba tu jakieś targi się odbywają albo co. Skręciłam i szłam dalej, gapiąc się na rozsypujące się domy i cuchnące bramy. (…) Weszłam na jakieś podwórko. Na środku stała odrapana Matka Boska i kontener ze śmieciami. To ma być Warszawa?
- Autor: Manula Kalicka, Szczęście za progiem
- Uważam, że w Warszawie są dużo poważniejsze sprawy do poprawienia, zarówno dla społeczeństwa, jak i w kwestii sportu, który jest w tragicznych warunkach. Obiekty się rozpadają, nie ma dofinansowań do klubów. Młodzież i dzieci nie mogą rozwijać skrzydeł. Również starsi sportowcy, seniorzy, przez tyle lat nie mogli liczyć na Warszawę. Wielu sportowców uciekało do innych miast, typu Szczecin, Gdańsk, Kraków, Poznań, bo tam sport jest dotowany i można się rozwijać, a w Warszawie nie.
- Autor: Zofia Noceti-Klepacka
- Opis: o sytuacji sportu i sportowców w Warszawie.
- Źródło: Zofia Klepacka do środowisk LGBT: zadarli nie z tą osobą, co trzeba, polskieradio24.pl, 4 marca 2019.
- W 1944 r. świat osłupiał i bezradnie rozłożył ręce. Warszawa walczy! Jej najlepsi synowie, chłopcy i dziewczęta, dzieci – wszyscy dają przykład niewiarygodnego bohaterstwa. 63 dni! Przecież o każdym dniu, o każdym warszawskim kamieniu, o każdym powstańcu można pisać książki, robić filmy i z dumą mówić światu o Polsce.
- Autor: Alina Czerniakowska
- Opis: o powstaniu w Warszawie
- Źródło: Poczucie dumy, niedziela.pl, 2 września 2013.
- W Lidicach po śmierci Heydricha rozstrzelano 198 mężczyzn. W Warszawie po śmierci Kutschery rozstrzelano 300 osób, jednak dwa tygodnie później Niemcy zaniechali masowych egzekucji publicznych.
- Autor: Norman Davies
- Opis: o represjach niemieckich w Warszawie po zamachu na Franza Kutscherę, „kata Warszawy” z SS.
- Źródło: Norman Davies, Powstanie ’44, Kraków 2008, s. 270.
- Zobacz też: zamach na Reinharda Heydricha, gestapo
- W moich snach wciąż Warszawa
Pełna ulic, placów, drzew
Rzadko słyszysz tu brawa
Częściej to drwiący śmiech.- Autor: Andrzej Mogielnicki, Stacja Warszawa – piosenka zespołu Lady Pank
- W Warszawie nadal wzdycha się do przedwojennej zabudowy, a beztrosko pozwala na rozbiórkę udanych budynków modernistycznych jak Supersam czy kino Moskwa.
- Autor: Małgorzata Szpakowska
- Źródło: Zofia Zaleska, Niepiękne dwudziestolecie, Dwutygodnik.com nr 93/2012.
- W żadnym z miast na świecie śnieg nie ma tak krańcowych humorów jak w Warszawie; nigdzie nie potrafi tak szybko i tak beznadziejnie zmienić się w brudne, dręczące błoto, ale też nigdzie nie pada z takim wdziękiem jak w tym mieście. Pada wtedy miękko i cicho, pokrywa świat cały puszystą bielą, mieniącą się w nocy granatowymi refleksami na dachach i skwerach, budzi tęsknoty za minionym dzieciństwem.
- Autor: Leopold Tyrmand, Zły
- Zobacz też: śnieg
- Walecznych tysiąc opuszcza Warszawę,
Przysięga klęcząc: naszym świadkiem Bóg!
Z bagnetem w ręku pójdziem w świętą sprawę,
Śmierć hasłem naszym, niechaj zadrży wróg.- Autor: Julius Mosen, Tysiąc walecznych
- Warszawa da się lubić,
Warszawa da się lubić,
tu szczęście można znaleźć,
tutaj serce można zgubić.- Autor: Bronisław Brok, Warszawa da się lubić
- Opis: piosenka do muzyki Jerzego Wasowskiego, napisana przed 1955.
- Warszawa dumna i wspaniała
Na mazowieckich piaskach stoi,
W promieniach słońca blaskiem pała,
Jak dzielny rycerz w złotej zbroi.
- Warszawa – od 1596 roku stolica królów polskich – to piękne miasto o wybitnie międzynarodowym zakresie, tryskające życiem, świadczące o zamiłowaniu do sztuki, imponujące wspaniałymi pałacami (Jan III, który zwycięstwem nad Turkami w roku 1683 uratował cywilizację Europy Zachodniej, miał pod Warszawą letnią rezydencję, Wilanów, mieszczący w sobie piękne działa sztuki, obrazy Rembrandta, Guido Reniego, Jordaensa i wielu innych). Oto Ogród Saski, założony przez Augusta II, zamek, Łazienki – dzieło Stanisława Poniatowskiego, kościół Świętego Krzyża, przy wejściu do którego wznosi się figura błogosławiącego Chrystusa z krzyżem, jakby chciał przypomnieć narodowi, że drogą krzyża dochodzi się do zmartwychwstania.
- Autor: Urszula Ledóchowska
- Źródło: Urszula Ledóchowska, Jeszcze Polska nie zginęła, dopóki kochamy!, wydawnictwo Święty Paweł, Częstochowa 2006, s. 14.
- Warszawa osiągnęła dno. Anarchia, rządy deweloperów, budowanie gmachów, które w żaden sposób nie łączą się z zabytkową architekturą otoczenia i mnóstwo innych nadużyć.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Źródło: Jarosław Kaczyński: Warszawa osiągnęła dno, onet.pl, 22 września 2018.
- Warszawa została zniszczona, spłonęła przeszłość i dusza Polski. Od człowieka, który przybył z Polski słyszałem: naród polski bez Warszawy już jest innym narodem, niż był, gdy Warszawa żyła. Jesteśmy po tej stracie narodowo, kulturalnie, duchowo ubożsi. Do Warszawy podczas okupacji spłynęły z całej Polski zabytki, pamiątki, amulety przeszłości, amulety narodu. Zginęły bezpowrotnie i tak jak nie można przywrócić życia człowiekowi, tak nie można wskrzesić tego, co z nim zginęło.
Warszawa została zniszczona bardziej niż Berlin, niż inne miasta niemieckie, tak jak klęska Polski w tej wojnie, w której Polacy walczyli w obozie zwycięzców, jest większa od klęski Niemiec.- Autor: Stanisław Cat-Mackiewicz, Lata nadziei, wyd. Universitas, Kraków 2012, s. 292.
- Warszawo, cudne kreślisz w dziejach naszych karty.
- Autor: Władysław Ludwik Anczyc, Wstęp do pieśni, w: Władysław Ludwik Anczyc: Życie i pisma, tom II, wyd. Gebethnera i sp., Kraków 1908, s. 78.
- Warszawo! twój dziś słyszę głos,
Gdy z szumem biegnie, rośnie wiew
Pośród huculskich wzgórz i drzew,
Dokąd mnie, niechcąc, zagnał los…- Autor: Jerzy Liebert, Piosenka do Warszawy w: Kołysanka jodłowa, wyd. J. Mortkowicz, Warszawa 1932, s. 33.
- Warszawo, Warszawo, ty czerwienny grodzie!
Obrano cię niegdyś królową w narodzie.
Nie obrano ciebie dla twojej urody,
Jeno dla tej Wisły, dla tej Białej Wody…
Jeno dla tej starej mazowieckiej ziemi,
Co cię kołysała szumami leśnemi…- Autor: Maria Konopnicka, Warszawa
- Warszawski wiatr na Starówce i Mariensztacie
Warszawski wiatr wy się w nim jak ja zakochacie
Jemu równego nie ma na Freta i Bema i jak
szeroka ziemia pędzi warszawski wiatr…- Autor: Konstanty Ildefons Gałczyński, Warszawski wiatr w: Dzikie wino, Iskry, Warszawa 1980, s. 65.
- Zobacz też: Mariensztat, Stare Miasto w Warszawie
- Warszawa była stolicą II wojny światowej.
- Autor: Kazimierz Brandys
- Warszawa z jej lotniskami, węzłem komunikacyjnym, przeprawami przez Wisłę i, co najważniejsze, z jej wielkim zasobem uświadomionej ludności stanowi nie tylko dużą siłę uderzeniową w powstaniu, ale też zaraz po uwolnieniu się od Niemców będzie największym i najwartościowszym źródłem, z którego można czerpać siły obficie i szybko. Poza tym gładkie opanowanie stolicy uważam za konieczne ze względu na to, że tu są nasze krajowe centra polityczne i wojskowe i jest zrozumiałe, że szybkie uwolnienie ich posiada ogromne znaczenie. Wreszcie mam konkretne dane, że Warszawa ze swoimi okolicami stanowi rejon, w którym może oczekiwać najszybszej pomocy naszego wojska emigracyjnego.
- Autor: Tadeusz Komorowski
- Opis: o znaczeniu Warszawy w czasie II wojny światowej i powstania warszawskiego.
- Źródło: Halik Kochański, Orzeł niezłomny. Polska i Polacy podczas II wojny światowej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2013, ISBN 9788375108125, s. 426.
- Właśnie wróciłem z Warszawy. Przez dwa tygodnie, w tym oblężonym mieście, fotografowałem walkę i agonię ludzi, których dotknął obłęd wojenny.
- Autor: Julien Bryan
- Opis: o oblężeniu Warszawy w 1939 przez Niemców.
- Źródło: „W oblężonym mieście fotografowałem agonię”. Unikatowy film ze zniszczonej Warszawy, tvp.info, 21 września 2019.
- Wolność, godność, honor – tego nic nie zastąpi.
Powstańcom chwała, Warszawa nie zapomni.- Autor: Wilku
- Źródło: utwór 63 dni chwały na albumie Droga grupy Hemp Gru
- Zobacz też: wolność, godność człowieka, honor
- WWA – urodziłem się w tym mieście.
Dzięki niektórym mówimy po polsku jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy.
Tu krwią nasączony jest każdy centymetr ziemi.- Autor: Wilku
- Źródło: utwór 63 dni chwały na albumie Droga grupy Hemp Gru
- Zobacz też: Mazurek Dąbrowskiego, Polska, krew
- Wybrałem się z Zosią w piękne, lipcowe popołudnie na spacer na most Poniatowskiego. Tam oczom naszym przedstawił się niebiański widok. Obraz, o jakim marzyliśmy od lat. Po jezdni ciągnął nieprzerwany sznur żołnierzy niemieckich, ale takich, jakich nigdy nie widzieliśmy. Obdarci, brudni, często bez broni i butów, pieszo, na rowerach i wozach, w nieładzie i rozsypce i często bez dowódców. A wśród nich ranni z obwiązanymi głowami i rękami na temblakach. O widoku niezapomniany! A tu w dodatku słońce lipcowe, jak gdyby chcąc tę nędzę lepiej wystawić na widok, wydobywało z mundurów każdą dziurą, każdą plamę z bandaża, każdą rdzę na karabinie. Trzymając się za ręce i z trudem hamując radość, sygnalizowaliśmy sobie uściskiem dłoni ciekawsze widoki. Takich jak my przechodniów było na moście więcej. Wędrowała tam cała Warszawa. Ludzie, udając, że rozkoszują się pięknym, lipcowym popołudniem i Wisłą połyskującą w potokach światła, w gruncie rzeczy paśli oczy widokiem pobitych Niemców. Wymienialiśmy z nimi ukradkiem rozradowane spojrzenia, a tłumy zdemoralizowanych Niemców płynęły bez końca, ścigane głuchym głosem armat dolatujących od Radzymina i Otwocka. Nie ulegało wątpliwości, że front zbliżał się do Warszawy. Już od dawna obserwowaliśmy wśród Niemców oznaki rozkładu i strachu.
- Autor: Stefan Korboński
- Opis: Warszawa przed wybuchem powstania warszawskiego, 1 sierpnia 1944.
- Źródło: W imieniu Rzeczypospolitej…, wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2009, s. 342–343.
- Z Belwederu na Zamek, tętnicą Warszawy,
Alejami, Nowym Światem, Krakowskiem Przedmieściem
Idzie kondukt żałobny, krepowy i krwawy
Drugi raz Pan Prezydent jest dzisiaj na mieście.- Autor: Julian Tuwim, Pogrzeb prezydenta Narutowicza
- Zobacz też: Krakowskie Przedmieście
- Za Warszawę, Warszawę, powstańcze zachcianki -
Specjalny odział śledczy: „przyłożyć do ścianki”.- Autor: Kazimierz Wierzyński
- Opis: wiersz Na rozwiązanie Armii Krajowej, 8 lutego 1945.
- Źródło: Ostatnie rozkazy „Niedźwiadka”, niezalezna.pl, 19 stycznia 2019.
- Zygmunt III Waza, przenosząc pod koniec XVI wieku stolicę ze światłego i inteligenckiego Krakowa do Warszawy, zmienił bieg naszej historii tylko dlatego, że chciał być bliżej do swoich, szwedzkich, interesów.
- Autor: Aleksander Krawczuk
- Źródło: Prof. Aleksander Krawczuk: W życiu robiłem, co do mężczyzny należy, gazetakrakowska.pl, 4 maja 2017.
- Zobacz też: Kraków, Zygmunt III Waza
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
