Maria Konopnicka

Maria Konopnicka (1883)

Maria Konopnicka (1842–1910) – polska poetka, nowelistka, działaczka feministyczna.

Mendel Gdański

• Ale jak na ten słup położone będą tylko pieniądze, a nie będzie ani honoru, ani sławności, ani mądrości, to po co ludzie będą na ten słup liźć? Jak pan dobrodziej myśli? Po pieniądze uni będą liźć i po nic więcej?
  • Źródło: Mendel Gdański w: Z jednego strumienia szesnaście nowel, wyd. E. Wende i Sp., Warszawa 1905, s. 215.

• On i to nawet wie może, ile wróbli gnieździ się w gzymsach starego browaru, który panuje nad uliczką wysokim, poczerniałym kominem – w gałęziach chorowitej, rosnącej przy nim topoli, która nie ma ani siły do życia, ani ochoty do śmierci…
  • Źródło: Mendel Gdański w: Z jednego strumienia szesnaście nowel, wyd. E. Wende i Sp., Warszawa 1905, s. 202.

Moi znajomi

• Jaka to była sieć zmarszczek! Życie, co przędło nitki tej sieci, musiało być długie, bardzo długie; musiało też nie spoczywać nigdy. Musiało ono rankiem przy ogarku do pracy się brać, a kończyć ją pół ślepo, o pianiu północnych kurów. Musiało na szare wrzeciono swoje wytargać z tej piersi wszystkie włókienka; musiało nić swoją rwać, plątać i znów rwać, i znów plątać, nie wygładzając węzłów, tylko śpiesząc, śpiesząc, śpiesząc…
  • Źródło: Banasiowa w: Moi znajomi, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1904, s. 269.

Inne

A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O Ó P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż

A

• A gdy serce twe przytłoczy
  myśl, że żyć nie warto,
  z łez ocieraj cudze oczy,
  chociaż twoich nie otarto

• A ja wam mówię, że Bóg też ma noce
  Bezsenne…
  • Źródło: Fragmenty w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 194.

• A jak poszedł król na wojnę,
  Grały jemu surmy zbrojne,
  Grały jemu surmy złote
  Na zwycięstwo, na ochotę…
  
  A jak poszedł Stach na boje,
  Zaszumiały jasne zdroje,
  Zaszumiało kłosów pole
  Na tęsknotę, na niedolę…
  …
  Szumią orły chorągwiane,
  Skrzypi kędyś krzyż wioskowy…
  Stach śmiertelną dostał ranę,
  Król na zamek wraca zdrowy…
  
  A jak wjeżdżał w jasne wrota,
  Wyszła przeciw zorza złota
  I zagrały wszystkie dzwony
  Na słoneczne świata strony.
  
  A jak chłopu dół kopali,
  Zaszumiały drzewa w dali.
  Dzwoniły mu przez dąbrowę
  Te dzwoneczki, te liliowe…
  • Źródło: A jak poszedł król…

• Ach, śpiesz się dziewczyno, nie splataj warkoczy,
  Do strugi, za wioskę bież strzałą;
  Nim ptaszka w niej skrzydła czarniawe umoczy,
  Ty w wodzie twarzyczkę myj białą.
  • Źródło: Jaskółka w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 41.

C

• Choćbyś poznał ziemię całą
  Milion gwiazd jeszcze zostało!
  Choćbyś gwiazdy znał na niebie,
  Jeszcze musisz znać… sam siebie.

• Cóż to jest pieśń? dźwięk słów pusty, jako wiatru szelest,
  Poezya najpiękniejsza jeszcze prawdą nie jest
  • Źródło: Wstęp (do zbioru poezyi)
  • Zobacz też: pieśń, poezja

• Czy to bajka, czy nie bajka,
  Myślcie sobie, jak tam chcecie,
  A ja przecież wam powiadam:
  Krasnoludki są na świecie.

D

• Duch mój, ptak boży, co go Pan w czas ranny,
  I w czas wiosenny wypuścił pod niebem,
  A z rąk mu daje przeczystych ros manny,
  I karmi chlebem.
  • Źródło: Duch mój, ptak boży… w: Poezye w nowym układzie, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1902, s. 183.

• Dym ten wszakże nie przybierał już teraz dawnych rozlicznych kształtów, tylko zawsze zamienił się w mglistą postać jej drogiego chłopca. Zrywała się wtedy ze stołka i wyciągała drżące, wyschłe ręce. Ale mglistą postać wiatr unosił i rozwiewał ją gdzieś w błękitach…
  • Źródło: Dym, wyd. Gebethner i Wolff, Warszawa 1909, s. 15.

E

• Ej, ty praco, twarda praco,
  Zmyślili cię, nie wiem, na co.

• Ej wy góry, sine góry,
  Zaklęte dokoła!
  Myśl orlemi leci pióry
  Na wasze przyczoła…
  • Źródło: W Jaworkach w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 19.
  • Zobacz też: góry

I

• I miasto, i wioska
  To jeden nasz świat!
  I wszędzie, dziecino,
  Twa siostra, twój brat.
  • Źródło: Nasz świat

J

• Jadą, jadą dzieci drogą…
  Siostrzyczka i brat
  I nadziwić się nie mogą,
  Jaki piękny świat!

• Jaskółeczka do nas wraca
  Z oddalonej drogi.
  Śpiewem wita wioskę miłą,
  Miłej chaty progi.
  • Źródło: Jaskółeczka

K

• Każde szczęście jest pragnieniem nieszczęścia.

L

Leci pliszka
Spod kamyszka:
– Jak się macie, dzieci!
Już przybyła
Wiosna miła,
Już słoneczko świeci!

• • Źródło: Powitanie wiosenki

N

• Na granicie Wawel – na piasku Warszawa
  • Źródło: Warszawa w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 44.
  • Zobacz też: Warszawa

• Nasza czarna jaskółeczka
  przyleciała do gniazdeczka
  przez daleki kraj!
  Bo w tym gniazdku się rodziła
  bo tu jest jej strzecha miła,
  bo tu jest jej raj!
  • Źródło: Nasza czarna jaskółeczka

• Nie będzie Polak, z ojczyzny wyjęty,
  Luzem rzucony pomiędzy narody,
  Ale zbuduje Dom własny i święty,
  Dom przypodoban do starej zagrody.
  Już założone serc są fundamenty,
  Węgielny kamień jedności i zgody
  Pod gmach ojczystej wiary, uczuć, mowy,
  Pod Nową Polskę i pod żywot nowy.
  • Źródło: Hymn nowej Polski w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom VIII, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 78.

• Nie kocham jeszcze, a już mi jest drogi;
  Nie kocham jeszcze, a już drżę i płonę
  I duszę pełną o niego mam trwogi
  I myśli moje już tam, w jego progi
  Lecą stęsknione…
  • Źródło: Preludium w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom V, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 3.

• Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
  Nie damy pogrześć mowy!
  Polski my naród, polski lud,
  Królewski szczep piastowy,
  Nie damy, by nas zniemczył wróg…
  – Tak nam dopomóż Bóg!
  • Źródło: Rota w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom VII, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 10.

O

• O większego trudno zucha
  Jak był Stefek Burczymucha.

P

• Piosenki, piosenki,
  Skąd wy się bierzecie?
  Czy tak wyrastacie
  Jako polne kwiecie?
  • Źródło: Skąd się biorą piosenki

• Proście wy Boga o takie mogiły,
  Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,
  Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły,
  I żar miłości.
  • Źródło: W zaduszny dzień w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 55.

• Pucu! pucu! chlastu! chlastu!
  Nie mam rączek jedenastu.
  Tylko mam dwie rączki małe,
  Lecz do prania doskonałe.

S

• Szanuj, drogie dziecię moje,
  W małym ziarnku – przyszłe plony,
  W małej kropli – przyszłe zdroje,
  W szelągu – miliony.
  W każdej myśli – zaród czynu,
  Życie – w chwilce co ucieka,
  A sam w sobie – szanuj, synu,
  Przyszłego człowieka!
  • Źródło: Wstań o dziecię w: Poezye w nowym układzie, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1902, s. 154, 155.

T

• Tatrzańskie stoki w ziołach toną
  I noszą odzież rozkwieconą,
  Na mchu stawiają stopy bose
  I traw oddechem piją rosę…
  • Źródło: Na szczytach w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 16.
  • Zobacz też: Tatry

• Toś ty mleko piła z miski? A psik, kiciu, idź na myszki!
  • Źródło: Wiersze i rymowanki polskie, klasyczne wiersze rymowanki piosenki dla dzieci, wyd. SBM, Warszawa 2012, s. 23.

• Tylko miłość jest siłą, co złagodzić może ból świata.

W

• Warszawo, Warszawo, ty czerwienny grodzie!
  Obrano cię niegdyś królową w narodzie.
  Nie obrano ciebie dla twojej urody,
  Jeno dla tej Wisły, dla tej Białej wody…
  Jeno dla tej starej mazowieckiej ziemi,
  Co cię kołysała szumami leśnemi…
  • Źródło: Warszawa w: Damnata. Poezye, wyd. Seyfarth i Czajkowski, Lwów 1900, s. 43.
  • Zobacz też: Warszawa

Z

• Za ostatnim poetą zamknęła się brama.
  • Źródło: Wstęp w: Poezye wydanie zupełne, krytyczne, tom I, wyd. Gebethner i Wolff, 1915, s. 1.

O Marii Konopnickiej

• Konopnicka nie żałowała swego czasu, by należeć do pierwszego grona osób, które przed laty podjęły zadania zrzeszania kobiet dla obrony ich własnej sprawy; że należała wówczas do spółdzielczej pracowni kobiecej, miewała tam pogadanki z pracownicami. Wreszcie, nawet w srebrzystych cieniach rozkwitłych akacji, oblanych księżycowym światłem, poetka miała cierpliwość omawiania arkuszowych kwestionariuszów olbrzymiej ankiety, w której zapał inicjatorek-nowicjuszek chciał objąć od razu wszystkie gałęzie pracy kobiecej, każdy kierunek ich myśli, a nawet i drgnienia serca.
  • Źródło: Paulina Kuczalska-Reinschmit, Powitanie Marii Konopnickiej w Kole Pracy Kobiet, „Nowa Gazeta” nr 103, 1906.

• „Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród” – to słowa, które w każdym z nas wzbudzają poczucie dumy i tożsamości narodowej. Wychowani na patriotycznej twórczości Marii Konopnickiej Polacy przyczynili się do odzyskania niepodległości, odbudowania i obrony Ojczyzny.
  • Opis: uchwała Sejmu RP, 24 września 2010.
  • Źródło: Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 września 2010 r. w sprawie uczczenia pamięci Marii Konopnickiej, sejm.gov.pl

• Rotą Konopnickiej zmartwychwstała Polska dzisiejsza. Należy się jej za to od Narodu pomnik.
  • Autor: Kazimierz Przerwa-Tetmajer
  • Opis: o Rocie (Marii Konopnickiej), w 1918.
  • Źródło: Mija 100 lat od powstania Roty, naukawpolsce.pl, 13 stycznia 2010.
  • Zobacz też: Polska, pomnik, naród, zmartwychwstanie

Zobacz w Wikiźródłach inne utwory Marii Konopnickiej