Stefan Starzyński

Stefan Starzyński

Stefan Starzyński (1893–1939) – polski polityk, ekonomista, publicysta, prezydent Warszawy.

• Chciałem, by Warszawa była wielka. Ja i moi współpracownicy kreśliliśmy plany wielkiej Warszawy przyszłości. I Warszawa jest wielka. Prędzej to nastąpiło, niż przypuszczaliśmy. I choć tam, gdzie miały być parki, dziś są barykady, choć płoną nasze biblioteki, choć palą się szpitale, Warszawa, broniąca honoru Polski, jest dziś u szczytu swej wielkości i sławy!
  • Opis: ostatnie przemówienie radiowe, 23 września 1939.
  • Źródło: Edward Henzel, Stefan Starzyński, niezłomny prezydent Warszawy, „Zwoje” nr 7 (11), wrzesień 1998

• Gdy będzie płonął Berlin, gdy kobiety i dzieci niemieckie ginąć będą, jak dziś giną nasze, byście wtedy zrozumieli, że jest na świecie sprawiedliwość boska.
  • Opis: przemówienie radiowe, wrzesień 1939.
  • Źródło: Edward Henzel, Stefan Starzyński, niezłomny prezydent Warszawy, „Zwoje” nr 7 (11), wrzesień 1998

• Nie jest dobrze. Ci ludzie nie mają należytego poczucia odpowiedzialności.
  • Opis: wypowiedź o zwierzchnikach z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 4 września 1939.
  • Źródło: Magdalena Stopa, Julian Kulski – prezydent okupowanej walczącej Warszawy, Editions Spotkania, Warszawa 2017, s. 67.
  • Zobacz też: sanacja

• Nie za lat pięćdziesiąt, nie za sto, lecz dziś Warszawa broniąca honoru Polski jest u szczytu swej wielkości i sławy.
  • Opis: ostatnie przemówienie radiowe, 23 września 1939.

• Potracili głowy, żadnych instrukcji nie otrzymałem, musimy działać we własnym zakresie i liczyć tylko na siebie.
  • Opis: wypowiedź o zwierzchnikach z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 2 września 1939.
  • Źródło: Magdalena Stopa, Julian Kulski – prezydent okupowanej walczącej Warszawy, Editions Spotkania, Warszawa 2017, s. 67.

O Stefanie Starzyńskim

• Nikt chyba nie zapomni jego głosu. (…) Zachrypnięty z wysiłku wlewał nadzieje w serca, które wątpiły, hartował wierzących, pocieszał pogrążonych w żałobie i żył wolą wytrwania. Miasto Starzyńskiego padło, ale się nie poddało.
  • Autor: Anna Jachnina
  • Opis: o prezydencie Warszawy w czasie obrony stolicy w 1939 podczas II wojny światowej.
  • Źródło: Zabić wojnę śmiechem. Opowieść o Annie Jachninie - autorce słów piosenki „Siekiera, motyka…”, pomorska.pl, 14 czerwca 2010.

• Pomyśl tylko, że są zwykli ludzie,
  Jak on, co zawsze wszystko chcą wypełnić dobrze.
  Cicho, pieśni! Bo bracia nasi w grobach leżą.
  Powrócisz, ach, powrócisz, gdy w bębny uderzą
  I wojsk naszych znów kroki posłyszysz miarowe!
  Na mury potrzaskane, na ulice wolne
  Jako liście wawrzynu rzucisz kwiaty polne
  I tych, co tam zostali, obejmiesz za głowę.
  • Autor: Jan Lechoń, Pieśń o Stefanie Starzyńskim

• Prezydent Starzyński odpowiadał nie tylko za los mieszkańców, ale wspierał wysiłki organizacyjne na rzecz obrony, przede wszystkim na polu zaopatrzenia i opieki nad żołnierzami. Był wreszcie duchem i głosem walczącej Warszawy i całej Polski, od rana 18 września dodatkowo najwyższym znaczeniem urzędnikiem państwowym pozostającym na posterunku.
  • Autor: dr Marek Piotr Deszczyński
  • Źródło: Dr M. Deszczyński: Decyzja o wszczęciu rozmów kapitulacyjnych Warszawy była całkowicie racjonalna, dzieje.pl, 1 października 2014.

• Stefan Starzyński przed aresztowaniem zalecił gromadzenie dokumentacji, jaka powinna być przechwytywana.
  • Autor: Jerzy Tomaszewski
  • Opis: o zaleceniu Stefana Starzyńskiego przechwytywania niemieckiej dokumentacji w czasie okupacji.
  • Źródło: Agnieszka Żurek, Tysiące zdjęć z powstania, 1 sierpnia 2011.