prawo

Podobna pisownia: prawo- • prawò

prawo (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈpravɔ], AS: [pravo] ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) praw. zbiór przepisów, zezwoleń, obowiązków, przywilejów oraz kar związanych z ich nieprzestrzeganiem; zob. też prawo w Wikipedii

(1.2) praw. przywilej, zezwolenie na coś; zob. też prawo podmiotowe w Wikipedii

(1.3) praw. przepis, norma prawna

(1.4) nauka o prawie (1.1)

(1.5) nauk. dobrze opisana i udowodniona teoria opisująca jakieś podstawowe zjawisko; zob. też prawa fizyki w Wikipedii

(1.6) w wyrażeniach przyimkowych: prawa strona

przysłówek

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	prawo
dopełniacz	prawa
celownik	prawu
biernik	prawo
narzędnik	prawem
miejscownik	prawie
wołacz	prawo

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	prawo	prawa
dopełniacz	prawa	praw
celownik	prawu	prawom
biernik	prawo	prawa
narzędnik	prawem	prawami
miejscownik	prawie	prawach
wołacz	prawo	prawa

(2.1) przest. uczciwie, honorowo

odmiana:

(1.1, 1.4, 1.6) blm,

 

(1.2-3, 1.5)

 

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Prawo podatkowe jest bardzo skomplikowane.

(1.2) Nie ma pan prawa zwracać się tak do mojej żony!

(1.4) Studiuję prawo.

(1.5) Przecież ty nie znasz podstawowych praw fizyki!

(1.6) Gdzie jest apteka? Za rogiem, w prawo.

(2.1) To jedno mam dobre, że nigdy nie kłamię. Zawsze staram się postępować prawo^[1].

składnia:

kolokacje:

(1.1) prawo administracyjne • prawo autorskie • prawo bliższości • prawo cywilne • prawo finansowe • prawo handlowe • prawo kanoniczne • prawa kardynalne • prawo karne • prawo karne skarbowe • prawo kosmiczne • prawo kościelne • prawo lokalowe • prawo lotnicze • prawo łowieckie • prawo magdeburskie • prawo materialne • prawo międzynarodowe publiczne • prawa norymberskie • prawo podatkowe • prawo pracy • prawo prasowe • prawo probiercze • prawo procesowe • prawo prywatne • prawo przedmiotowe • prawo rodzinne • prawo rzeczowe • prawo rzymskie • prawo skarbowe • prawo wojenne • prawo wyborcze • prawo zwyczajowe • przestrzegać prawa • łamać prawo • falandyzacja prawa • dogmatyka prawa • interpretacja prawa • kolizja prawa • martwa litera prawa • miasto na prawie niemieckim • miasto na prawie magdeburskim • normatywistyczna szkoła prawa • osadnictwo na prawie niemieckim • państwo prawa • przedmiot prawa • teoria państwa i prawa • wykładnia prawa

(1.2) prawo jazdy • prawo łaski • prawo miecza • prawo obywatelstwa • prawo pierwokupu • prawo stuły • bierne prawo wyborcze • czynne prawo wyborcze • prawa człowieka • prawa zwierząt • egzekucja praw • rzecznik praw obywatelskich • dać prawo • mieć prawo • utrata praw • wszelkie prawa zastrzeżone

(1.5) prawo Gaussa • prawo Joule'a • prawo Kirchhoffa • prawo Ohma • prawo ciążenia Newtona • prawo powszechnego ciążenia • prawo zachowania masy • prawo biogenetyczne • prawo wielkich liczb • prawo Mendla • prawo Keplera • prawo Moore'a

(1.6) na prawo • w prawo • z prawa • równaj w prawo

synonimy:

(1.1) kodeks

(1.3) ustawa

antonimy:

(1.1) bezprawie

(1.6) lewo

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. prawa ż, prawnik m, prawniczka ż, prawica ż, prawactwo n, prawak m, prawność ż, prawko n, prawniczek m

przym. prawny, prawniczy, prawowity, prawy

przysł. prawnie

przedr. prawo-

związki frazeologiczne:

litera prawa • na prawo i lewo • prawo dżungli • prawo niepisane • prawo pierwszej nocy • prawo pięści • powiedzenie prawo jest po to, aby je omijać

etymologia:

pol. prawy < prasł. *pravъ^[2]

uwagi:

tłumaczenia:

• afrykanerski: (1.2) reg
• angielski: (1.1) law; (1.2) right; (1.5) law; (1.6) right
• arabski: (1.1) حق; (1.2) قانون
• arumuński: (1.1) leadzi
• baskijski: (1.1) zuzenbide; (1.2) eskubide; (1.4) zuzenbide; (1.5) lege; (1.6) eskuin
• białoruski: (1.1) права n; (1.2) права n; (1.3) права n; (1.4) права n
• bułgarski: (1.1) право n; (1.2) право n; (1.3) закон m; (1.4) право n; (1.5) закон m; (1.6) дясно; (2.1) право, честно, откровено
• chorwacki: (1.1) pravo n; (1.2) pravo n; (1.6) desno
• dolnołużycki: (1.1) pšawo n; (1.2) pšawo n
• duński: (1.1) lov w; (1.2) lov w; (1.6) højre
• esperanto: (1.1) juro, leĝaro, leĝoj; (1.2) rajto; (1.3) leĝo; (1.5) leĝo; (1.6) dekstre, dekstro
• francuski: (1.1) droit m, loi ż; (1.2) droit m, permis m; (1.3) droit
• gudźarati: (1.2) અધિકાર m (adhikāra)
• hawajski: (1.6) ʻākau
• hindi: (1.1) सिद्धांत
• hiszpański: (1.1) ley; (1.2) derecho; (1.5) ley; (1.6) derecho
• islandzki: (1.1) lög n lm; (1.2) réttindi lm
• japoński: (1.1) 法律 (ほうりつ, hōritsu); (1.2) 権利 (けんり, kenri); (1.4) 法律学 (ほうりつがく, hōritsugaku); (1.6) 右 (みぎ, migi), 右側 (みぎがわ, migigawa)
• jidysz: (1.1) רעכט n (recht)
• kaszubski: (1.5) prawò n; (1.6) prawò n
• kataloński: (1.1) dret m; (1.3) dret m; (1.6) dret
• kazachski: (1.1) заң; (1.2) заң; (1.3) құқық; (1.4) құқық; (1.5) заң; (1.6) оң
• łaciński: (1.1) lex ż, ius n
• marathi: (1.2) अधिकार m
• mongolski: (1.1) хууль; (1.2) хууль; (1.3) хууль; (1.4) хууль; (1.5) хууль
• niderlandzki: (1.1) wet; (1.2) recht; (1.6) rechts
• niemiecki: (1.1) Recht n
• nowogrecki: (1.1) δίκαιο n
• ormiański: (1.1) օրենք
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-2) ; (1.6) w prawo:
• portugalski: (1.1) direito m; (1.2) direito m; (1.6) direito
• rosyjski: (1.1) право n, закон m; (1.2) право n; (1.6) право n
• rumuński: (1.1) lege ż
• sanskryt: (1.1) अधिकार
• staroperski: (1.1) 𐎭𐎠𐎫 n
• szwedzki: (1.1) juridik w, rätt w; (1.2) rätt w; (1.6) höger
• tajski: (1.1) กฎหมาย
• ukraiński: (1.1) право n, закон m; (1.2) право n; (1.6) право n
• urdu: (1.1) قانون
• węgierski: (1.1) jog
• wilamowski: (1.1) pravo n, rǡht, racht n, rȧht n
• włoski: (1.1) diritto m; (1.2) diritto m; (1.6) diritto m

źródła:

1. Józef Winkowski: Praktyczny podrecznik duszpasterstwa w szkole sredniej, 1927
2.  Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.