wielki

wielki (język polski)

wielka (1.1) kula śniegowa

wymowa:

​^?/i, IPA: [ˈvʲjɛlʲci], AS: [vʹi ̯elʹḱi], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 

​^?/i

znaczenia:

przymiotnik jakościowy

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	wielki		wielka	wielkie	wielcy	wielkie
dopełniacz	wielkiego		wielkiej	wielkiego	wielkich
celownik	wielkiemu		wielkiej	wielkiemu	wielkim
biernik	wielkiego	wielki	wielką	wielkie	wielkich	wielkie
narzędnik	wielkim		wielką	wielkim	wielkimi
miejscownik	wielkim		wielkiej	wielkim	wielkich
wołacz	wielki		wielka	wielkie	wielcy	wielkie
stopień wyższy większy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik większy większa większe więksi większe dopełniacz większego większej większego większych celownik większemu większej większemu większym biernik większego większy większą większe większych większe narzędnik większym większą większym większymi miejscownik większym większej większym większych wołacz większy większa większe więksi większe
stopień najwyższy największy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik największy największa największe najwięksi największe dopełniacz największego największej największego największych celownik największemu największej największemu największym biernik największego największy największą największe największych największe narzędnik największym największą największym największymi miejscownik największym największej największym największych wołacz największy największa największe najwięksi największe

(1.1) o nadzwyczaj dużych rozmiarach

(1.2) o nadzwyczaj dużej skali lub natężeniu

(1.3) bardzo ważny, znaczący

(1.4) o człowieku: mocno wyróżniający się zdolnościami lub innymi cechami

odmiana:

(1.1-4)

 

przykłady:

(1.1) Zuzanna ukroiła sobie naprawdę wielki kawałek tortu.

(1.2) Program uprzemysłowienia Chin zaowocował wielkim głodem.

(1.3) Przekroczenie granicy stu tysięcy haseł było wielką chwilą dla pracujących nad Wikisłownikiem.

(1.4) Aleksander Wielki był wielkim strategiem.

składnia:

kolokacje:

(1.1) Wielka Niedźwiedzica • Wielki Pies • Wielka Brytania • Wielkoniemcy / wielkoniemiecki • Wielkopolska / wielkopolski • Wielkorosja / Wielkoruś / wielkorosyjski / wielkoruski • Wielki Mur • Wielkie Antyle • Wielkie Równiny • Pietrowice Wielkie • Wielkia Praga • wielka litera • wielki ekran • wielka płyta • wielki piec • Wielka Pardubicka

(1.2) Wielki Wybuch

(1.3) Wielki Post • Wielki Czwartek • Wielki Piątek • Wielki Tydzień

(1.4) wielki mistrz • hetman wielki • wielki książę • wielki wezyr

synonimy:

(1.1,2) duży, ogromny, gigantyczny

(1.3) ważny

(1.4) wybitny

antonimy:

(1.1) niewielki, mały

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. wielkość ż, wielość ż, powiększenie n, zwiększenie n

czas. powiększać ndk., powiększyć dk., zwiększać ndk., zwiększyć dk.

przym. wielgachny, niewielki

licz. wiele

tem. słow. wielko-, wielo-

przysł. wielo-, wielce, wiele

zaim. wiele

związki frazeologiczne:

od wielkiego dzwonu • wielki człowiek • wielki mały człowiek • wielkie bogactwo, wierna miłość, ciężka choroba i zranione sumienie nie mogą być zatajone • hetman wielki • hetman wielki koronny • czasu pogody boj się wielkiej wody (sic!) • wielkiemu panu kostka dobrze pada • mały robak wielkiego dębu tocząc na ostatek obali • nie bądź błaznem kiedy nie możesz być wielkim panem • wielkie ryby małe żrą • wielka tarapata dziurawa w deszcz chata (sic!) • bęben za gorą abo w lesie coś wielkiego, choć jak cebrzyk wielkość jego (sic!) • zrobić wielkie oczy

etymologia:

prasł. *velikъ^[1]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) great; (1.2) great; (1.3) great; (1.4) great
• arabski: (1.1) كبير, ضخم, عريض, جزيل
• awestyjski: (1.1) 𐬨𐬀𐬰
• azerski: (1.1) böyük
• baskijski: (1.1) handi; (1.2) handi; (1.3) handi; (1.4) handi
• białoruski: (1.1) вялікі
• czeski: (1.1) velký; (1.2) velký
• dolnołużycki: (1.1) wjeliki; (1.2) wjeliki; (1.3) wjeliki; (1.4) wjeliki
• duński: (1.1) stor; (1.2) stor; (1.3) stor; (1.4) stor
• esperanto: (1.1) granda
• francuski: (1.1) grand; (1.2) grand; (1.3) grand; (1.4) grand
• gudźarati: (1.1) ગુરુ (guru)
• hawajski: (1.1) nui
• ido: (1.1) granda
• inuktitut: (1.1) ᐊᖏᔪᖅ
• islandzki: (1.1) stór; (1.2) stór; (1.3) stór; (1.4) stór
• jaćwieski: (1.1) łełs
• jidysz: (1.1) גרויס (grojs); (1.2) גרויס (grojs); (1.3) גרויס (grojs); (1.4) גרויס (grojs)
• karaimski: (1.1) уллу
• kaszubski: (1.1) wiôldżi; (1.2) wiôldżi; (1.3) wiôldżi; (1.4) wiôldżi
• kazachski: (1.1) аюдай; (1.3) ұлы; (1.4) үздік
• łaciński: (1.1) magnus
• niderlandzki: (1.1) groot
• niemiecki: (1.1) groß; (1.2) groß; (1.3) groß; (1.4) groß
• nowogrecki: (1.1) μεγάλος
• ormiański: (1.1) ահագին
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) , większy: , największy:
• rosyjski: (1.1) большо́й; (1.2) большо́й; (1.3) большо́й, вели́кий; (1.4) большо́й, вели́кий
• rumuński: (1.1) mare
• sanskryt: (1.1) महत्
• słowacki: (1.2) ťažký; (1.4) ťažký
• staroegipski: (1.1) (ꜥꜣ)
• szwedzki: (1.1) stor, enorm, väldig, oerhörd; (1.2) stor, enorm, väldig, oerhörd; (1.3) stor, viktig, betydande, ansenlig, avsevärd; (1.4) stor, framstående, eminent
• turecki: (1.1) büyük
• tuvalu: (1.1) lasi
• ukraiński: (1.1) великий
• wilamowski: (1.1) grūs, grus; (1.2) grūs, grus; (1.3) grūs, grus; (1.4) grūs, grus
• włoski: (1.1) grande; (1.2) grande; (1.3) grande; (1.4) grande

źródła:

1.  Hasło „wielki” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.