kula
Z Wikisłownika, wolnego słownika
.jpg)
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) geom. abstrakcyjna bryła utworzona z wszystkich punktów, których odległość od pewnego ustalonego punktu jest nie większa od pewnej ustalonej liczby; zob. też kula w Wikipedii
- (1.2) każdy przedmiot o kształcie zbliżonym do kuli (1.1)
- (1.3) wojsk. pocisk z broni palnej
- (1.4) med. rodzaj laski do wysokości pachy ułatwiająca chodzenie inwalidzie; zob. też kula (rehabilitacja) w Wikipedii
- (1.5) sport. sprzęt lekkoatletyczny używany w konkurencji pchnięcia kulą
- (1.6) fiz. astr. ciało niebieskie w kształcie zbliżonym do kuli (1.1)
- (1.7) gw. lwow. noga
- (1.8) etn. rytuał polegający na okrężnej wymianie przedmiotów o znaczeniu symboliczno-obrzędowym; zob. też kula (rytuał) w Wikipedii
- (1.9) jeźdz. łęk u siodła
- (1.10) pot. anat. zazwyczaj lm jądro mężczyzny
czasownik, forma fleksyjna
| przypadek | liczba pojedyncza | liczba mnoga |
|---|---|---|
| mianownik | kula | kule |
| dopełniacz | kuli | kuli / kul[1] |
| celownik | kuli | kulom |
| biernik | kulę | kule |
| narzędnik | kulą | kulami |
| miejscownik | kuli | kulach |
| wołacz | kulo | kule |
- (2.1) 2. os. ter. od: kulać
- odmiana:
- (1.1-8)
- przykłady:
- (1.1) Kula jest uogólnieniem koła na trzy wymiary.
- (1.2) W kręgle gra się kulami.
- (1.3) Sierżant dostał kulą w nogę.
- (1.10) Mirek zarobił piłką w kule.
- składnia:
- kolokacje:
- półkula, kulomiot
- (1.2) kula bilardowa / do kręgli / … • kula ognia • magiczna / kryształowa kula
- (1.3) kule świszczą nad głową • dostać kulę
- (1.4) chodzić o kulach
- (1.5) pchnięcie kulą • miotać kulą
- (1.6) kula ziemska
- synonimy:
- (1.2) piłka, bila
- (1.3) pocisk, nabój
- (1.4) laska
- (1.10) jądro, pot. jajo
- antonimy:
- hiperonimy:
- (1.1) elipsoida, bryła obrotowa
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- (1.1) sfera
- wyrazy pokrewne:
- (1.1-3,5)
- rzecz.
- czas. kulać, pokulać
- przym. kulisty
- (1.4,6)
- rzecz. kulas m
- czas. kuleć, kulawić, okulawić
- przym. kulawy
- związki frazeologiczne:
- kula u nogi • trafić kulą w płot • niech mnie kule biją
- etymologia:
- (1.2) st.czes. kúle
- (1.3) od (1.2) gdyż kiedyś używano pocisków kulistych
- (1.4) ze średn. niem. kūle → pałka
- (1.5) od (1.2)
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (1.7) zobacz listę tłumaczeń w haśle: noga
- angielski: (1.1) ball; (1.2) ball; (1.3) shot; (1.4) crutch; (1.5) shot; (1.6) sphere
- arabski: (1.1) كرة
- baskijski: (1.1) bola; (1.3) bala; (1.4) makulu
- białoruski: (1.1) шар m; (1.2) шар m; (1.3) куля ż
- bułgarski: (1.1) кълбо n; (1.2) кълбо n; (1.3) куршум m (kula pistoletu, karabinu), гюле n (kula armatna); (1.4) патерица ż; (1.5) гюле n
- chiński standardowy: (1.1) 球 (qiú); (1.2) 球 (qiú)
- chorwacki: (1.1) kugla ż; (1.2) kugla ż
- dolnołużycki: (1.1) kula ż; (1.2) kula ż
- duński: (1.1) kugle w; (1.2) kugle w; (1.3) kugle w; (1.4) stok w
- esperanto: (1.1) kuglo, globo; (1.2) kuglo, globo; (1.4) lambastono
- francuski: (1.1) sphère ż; (1.2) boule ż, bille ż; (1.3) balle ż; (1.4) béquille ż; (1.5) poids m; (1.6) sphère ż
- górnołużycki: (1.1) kula ż; (1.2) kula ż
- grenlandzki: (1.3) aqerloq
- hawajski: (1.1) pōpō; (1.2) pōpō
- hindi: (1.1) गोला
- hiszpański: (1.1) esfera ż; (1.2) bola ż; (1.3) bala ż; (1.4) muleta ż; (1.5) peso m
- islandzki: (1.1) kúla ż; (1.2) kúla ż; (1.3) kúla ż
- jidysz: (1.1) קויל ż (kojl); (1.2) קויל ż (kojl); (1.3) קויל ż (kojl); (1.4) קוליע ż (kulje)
- kataloński: (1.1) esfera ż; (1.2) bola ż
- litewski: (1.1) kamuolys m; (1.2) kamuolys m
- łotewski: (1.1) lode ż; (1.2) lode ż; (1.3) lode ż
- niderlandzki: (1.1) bol m
- niemiecki: (1.1) Kugel ż; (1.2) Kugel ż; (1.3) Kugel ż; (1.4) Krücke ż
- nowogrecki: (1.1) σφαίρα ż; (1.2) σφαίρα ż; (1.3) σφαίρα ż; (1.4) δεκανίκι n; (1.5) σφαίρα ż; (1.6) σφαίρα ż
- pali: (1.1) guḷa n
- rosyjski: (1.1) шар; (1.2) шар; (1.3) пуля; (1.4) костыль
- sanskryt: (1.1) गोला m ż
- slovio: (1.1) kula (кула); (1.2) kula (кула)
- szwedzki: (1.1) klot n; (1.3) kula w; (1.5) kula w
- ukraiński: (1.1) куля ż; (1.2) куля ż; (1.3) куля ż; (1.4) милиця ż; (1.5) куля ż; (1.6) куля ż
- węgierski: (1.2) golyó; (1.5) súlygolyó
- wilamowski: (1.1) ku̇lla n, kauł ż, kaojł ż; (1.2) ku̇lla n, kauł ż, kaojł ż; (1.3) ku̇lla n, kauł ż, kaojł ż; (1.4) kaujłn ż, krykia
- włoski: (1.1) sfera ż; (1.2) sfera ż; (1.3) palla ż, pallottola ż; (1.4) stampella ż, gruccia ż; (1.5) peso m; (1.6) sfera ż, globo m
- źródła:
Hasło „kula” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
