grzybek

grzybek (język polski)

grzybek (1.2)

grzybek (1.3)

grzybek (1.3)

grzybek (1.3)

stół bilardowy, bile i grzybki (1.3)

grzybek (1.5)

wymowa:

IPA: [ˈɡʒɨbɛk], AS: [gžybek] ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	grzybek	grzybki
dopełniacz	grzybka	grzybków
celownik	grzybkowi	grzybkom
biernik	grzybek / pot. grzybka[3]	grzybki
narzędnik	grzybkiem	grzybkami
miejscownik	grzybku	grzybkach
wołacz	grzybku	grzybki

(1.1) zdrobn. od: grzyb

(1.2) mały grzyb

(1.3) przedmiot, obiekt przypominający swoim kształtem owocnik grzyba

(1.4) techn. część składowa zaworu zamykająca i otwierająca przepływ^[1]

(1.5) kraw. przyrząd do cerowania

(1.6) fryz. krótka fryzura damska i (rzadziej) męska

(1.7) środ. żegl. wywrotka jachtu kilem lub mieczem do góry

(1.8) kulin. rodzaj omletu z dodatkiem mąki^[2]

odmiana:

(1.1-8)

 

przykłady:

(1.1) Lubię sosik z grzybkami.

(1.3) Rano widać z okien hotelu poruszające się szybko grzybki parasoli i nieruchome, zastygłe w dziwacznej pozie, odwrócone krzesełka ulicznej kawiarni^[4].

(1.4) …za duży luz zwiększa hałaśliwość pracy rozrządu i obciążenia dynamiczne części rozrządu, co prowadzi do przyspieszonego wybijania gniazda zaworu i spowodować może nawet urwanie grzybka^[5].

(1.5) Dziura w cerowanej pończosze wydała jej się beznadziejnie wielka, a grzybek kręcił się jak opętany, nie mogąc we wnętrzu tej pięty odpowiedniego miejsca znaleźć^[6].

(1.7) Wykonałem zbyt gwałtowny zwrot i w efekcie jacht zrobił grzybka.

składnia:

kolokacje:

(1.2) grzybki halucynogenne

(1.4) grzybek zaworu

(1.5) grzybek do cerowania

(1.6) fryzura na grzybka

(1.7) zrobić grzybka

synonimy:

(1.7) grzyb

antonimy:

hiperonimy:

(1.6) fryzura

(1.8) potrawa

hiponimy:

holonimy:

(1.4) zawór

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Grzyb mrz, grzyb m, grzybnia ż, grzybiarz mos, grzybiarka ż, grzybica ż, grzybowa ż

przym. grzybowy, grzybiczny, grzybski

przysł. grzybowo

związki frazeologiczne:

posłać na grzybki / wysłać na grzybki

etymologia:

(1.1-2) pol. grzyb + -ek

(1.4) od kształtu: trzonek zakończony talerzykiem

(1.5) drewniany przedmiot mający kształt kapelusza osadzonego na nóżce

(1.7) maszt na dole stanowi trzonek, natomiast przekrój kadłuba przypomina kapelusz

źródłosłów nazwiska Grzybek

uwagi:

tłumaczenia:

(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: grzyb

• angielski: (1.5) mushroom (hairstyle), mushroom cut, bowl cut, pot haircut, helmet haircut
• białoruski: (1.1) грыбок m; (1.2) грыбок m
• węgierski: (1.5) stoppolófa

źródła:

1.  Hasło „grzybek” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.
2.  Hasło „grzybek” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
3.  Porada „Chłopiec zerwał grzybek czy Chłopiec zerwał grzybka?” w: Poradnia językowa PWN.
4. Kobieta i Życie, nr 22, Warszawa, 1956 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
5. Motor, nr 31, Warszawa, 1974 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
6. Jutro niedziela, Zofia Żurakowska, 1928 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.