widać

widać (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈvʲidat͡ɕ], AS: [vʹidać], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

czasownik bezosobowy niedokonany

(1.1) jest widoczny, można zobaczyć

(1.2) widocznie, zapewne, pewnie

czasownik przechodni niedokonany

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		widać
czas teraźniejszy		widam	widasz	wida	widamy	widacie	widają
czas przeszły	m	widałem	widałeś	widał	widaliśmy	widaliście	widali
	ż	widałam	widałaś	widała	widałyśmy	widałyście	widały
	n	widałom	widałoś	widało
tryb rozkazujący		niech widam	widaj	niech wida	widajmy	widajcie	niech widają
pozostałe formy czas przyszły m będę widał, będę widać będziesz widał, będziesz widać będzie widał, będzie widać będziemy widali, będziemy widać będziecie widali, będziecie widać będą widali, będą widać ż będę widała, będę widać będziesz widała, będziesz widać będzie widała, będzie widać będziemy widały, będziemy widać będziecie widały, będziecie widać będą widały, będą widać n będę widało, będę widać będziesz widało, będziesz widać będzie widało, będzie widać czas zaprzeszły m widałem był widałeś był widał był widaliśmy byli widaliście byli widali byli ż widałam była widałaś była widała była widałyśmy były widałyście były widały były n widałom było widałoś było widało było forma bezosobowa czasu przeszłego widano tryb przypuszczający m widałbym, byłbym widał widałbyś, byłbyś widał widałby, byłby widał widalibyśmy, bylibyśmy widali widalibyście, bylibyście widali widaliby, byliby widali ż widałabym, byłabym widała widałabyś, byłabyś widała widałaby, byłaby widała widałybyśmy, byłybyśmy widały widałybyście, byłybyście widały widałyby, byłyby widały n widałobym, byłobym widało widałobyś, byłobyś widało widałoby, byłoby widało imiesłów przymiotnikowy czynny m widający, niewidający ż widająca, niewidająca widające, niewidające n widające, niewidające imiesłów przymiotnikowy bierny m widany, niewidany widani, niewidani ż widana, niewidana widane, niewidane n widane, niewidane imiesłów przysłówkowy współczesny widając, nie widając rzeczownik odczasownikowy widanie, niewidanie

(2.1) st.pol. (później gw.) widzieć^[1]

odmiana:

(1.1) nieodm.

(2.1) koniugacja I

 

przykłady:

(1.1) Na piasku widać też było ślady kopyt koni, które już tam wprzódy napoju szukały.^[2]

(1.2) Teraz widać takie czasy przyszły, że jaja kury uczą.^[3]

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.2) widocznie, zapewne, pewnie

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. widoczność ż

związki frazeologiczne:

widać jak na dłoni • widać gołym okiem • widać na pierwszy rzut oka • widać światełko w tunelu

etymologia:

uwagi:

(1.1) występuje tylko w bezokoliczniku i w formach nieosobowych

(1.2) występuje tylko w bezokoliczniku

tłumaczenia:

• angielski: (1.2) apparently
• chiński standardowy: (1.1) 见到 (jiàndào)
• duński: (1.2) vist, vistnok
• esperanto: (1.2) ŝajni
• jidysz: (1.1) זען זיך (zen zich), מע זעט (me zet); (1.2) קענטיק (kentik), אַ פּנים (a ponem)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) , nie widać:  ,    
• ukraiński: (1.1) ви́дно; (1.2) ви́дно, ма́бу́ть

źródła:

1.  Hasło „Widać” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VII: T-Y, Warszawa 1900–1927, s. 548.
2. J. I. Kraszewszki: Stara baśń.
3. E. Orzeszkowa: Nad Niemnem.