widać

widać (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈvʲidat͡ɕ], AS: [vʹidać], zjawiska fonetyczne: zmięk. ^ⓘ

znaczenia:

czasownik bezosobowy niedokonany

(1.1) jest widoczny, można zobaczyć

(1.2) widocznie, zapewne, pewnie

czasownik przechodni niedokonany

(2.1) st.pol. (później gw.) widzieć^[1]

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		widać
czas teraźniejszy		widam	widasz	wida	widamy	widacie	widają
czas przeszły	m	widałem	widałeś	widał	widaliśmy	widaliście	widali
	ż	widałam	widałaś	widała	widałyśmy	widałyście	widały
	n	widałom	widałoś	widało
tryb rozkazujący		niech widam	widaj	niech wida	widajmy	widajcie	niech widają
pozostałe formy czas przyszły m będę widał, będę widać będziesz widał, będziesz widać będzie widał, będzie widać będziemy widali, będziemy widać będziecie widali, będziecie widać będą widali, będą widać ż będę widała, będę widać będziesz widała, będziesz widać będzie widała, będzie widać będziemy widały, będziemy widać będziecie widały, będziecie widać będą widały, będą widać n będę widało, będę widać będziesz widało, będziesz widać będzie widało, będzie widać czas zaprzeszły m widałem był widałeś był widał był widaliśmy byli widaliście byli widali byli ż widałam była widałaś była widała była widałyśmy były widałyście były widały były n widałom było widałoś było widało było forma bezosobowa czasu przeszłego widano tryb przypuszczający m widałbym, byłbym widał widałbyś, byłbyś widał widałby, byłby widał widalibyśmy, bylibyśmy widali widalibyście, bylibyście widali widaliby, byliby widali ż widałabym, byłabym widała widałabyś, byłabyś widała widałaby, byłaby widała widałybyśmy, byłybyśmy widały widałybyście, byłybyście widały widałyby, byłyby widały n widałobym, byłobym widało widałobyś, byłobyś widało widałoby, byłoby widało imiesłów przymiotnikowy czynny m widający, niewidający ż widająca, niewidająca widające, niewidające n widające, niewidające imiesłów przymiotnikowy bierny m widany, niewidany widani, niewidani ż widana, niewidana widane, niewidane n widane, niewidane imiesłów przysłówkowy współczesny widając, nie widając rzeczownik odczasownikowy widanie, niewidanie

odmiana:

(1.1) nieodm.

(2.1) koniugacja I

 

przykłady:

(1.1) Na piasku widać też było ślady kopyt koni, które już tam wprzódy napoju szukały.^[2]

(1.2) Teraz widać takie czasy przyszły, że jaja kury uczą.^[3]

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.2) widocznie, zapewne, pewnie

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. widoczność ż

związki frazeologiczne:

widać jak na dłoni • widać gołym okiem • widać na pierwszy rzut oka • widać światełko w tunelu

etymologia:

uwagi:

(1.1) występuje tylko w bezokoliczniku i w formach nieosobowych

(1.2) występuje tylko w bezokoliczniku

tłumaczenia:

• angielski: (1.2) apparently
• chiński standardowy: (1.1) 见到 (jiàndào)
• duński: (1.2) vist, vistnok
• esperanto: (1.2) ŝajni
• jidysz: (1.1) זען זיך (zen zich), מע זעט (me zet); (1.2) קענטיק (kentik), אַ פּנים (a ponem)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) , nie widać:  ,    
• ukraiński: (1.1) ви́дно; (1.2) ви́дно, ма́бу́ть

źródła:

1.  Hasło „Widać” w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VII: T-Y, Warszawa 1900–1927, s. 548.
2. J. I. Kraszewszki: Stara baśń.
3. E. Orzeszkowa: Nad Niemnem.