Mistrz Mowy Polskiej

Mistrz Mowy Polskiej – program społeczny, którego celem jest popularyzacja języka polskiego i uhonorowanie nagrodami osób – które, według powszechnie uznanych kanonów, zasługują na miano Mistrzów Mowy Polskiej^[1]. Uroczystość jest obecna w mediach dzięki transmisjom Telewizji Polskiej i Polskiego Radia, które przez objęcie patronatem kolejnych edycji promują i relacjonują imprezę.

Program stworzono w grudniu 2000 roku. Jego inicjatorem był Magazyn Konsumenta „Solidna Firma”, twórcą koncepcji zaś Bogdan Chojna, jego wydawca. Pierwsza gala wręczenia nagród odbyła się 30 maja 2001 roku w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego. Kolejne odbywały się na scenie Teatru Polskiego w Warszawie. W jury konkursu zasiadali jak dotąd tacy wybitni eksperci, w tym językoznawcy, jak Jerzy Bralczyk, Bolesław Faron, Andrzej Markowski, Jan Mazur, Jan Miodek, Walery Pisarek, Jerzy Podracki, Halina Zgółkowa^[1]. Spośród nominowanych wybierani są 2-4 zwycięzcy, którzy otrzymują tytuł Mistrza Mowy Polskiej. W dziesięcioletniej historii programu przyznawano również nagrody specjalne, takie jak Wawrzyn Mowy Polskiej, Mistrzyni Rozmowy Polskiej, Mistrzyni Mowna, Mistrz Wymowy Polskiej. Oprócz nagród przyznawanych przez grono specjalistów wręczane są również nagrody Vox Populi, będące plebiscytem, w którym głosują czytelnicy, internauci i widzowie telewizyjni.

Wśród patronów programu Mistrz Mowy Polskiej znajdują się m.in. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałek Województwa Mazowieckiego, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydent Bydgoszczy, a wśród sponsorów Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych.

Laureaci

Rok	Tytuł Mistrza Mowy Polskiej	Tytuł Mistrza Mowy Polskiej Vox Populi	Wawrzyn Mowy Polskiej	Inne nagrody
2001	Stefania Grodzieńska Gustaw Holoubek Jeremi Przybora Bohdan Tomaszewski	Barbara Wachowicz		Krystyna Czubówna – Mistrz Wymowy Polskiej
2002	Krystyna Głowniak Tadeusz Sznuk Ryszard Tadeusiewicz	Tadeusz Zwiefka	Wiktor Zin	Jolanta Fajkowska – Mistrzyni Rozmowy Polskiej
2003	Grażyna Torbicka Jan Nowak-Jeziorański Krzysztof Zanussi	Józef Oleksy Jan Rokita	Janusz Tazbir	Hanka Bielicka – Mistrz Mowny
2004	Anna Dymna Wojciech Mann Wojciech Młynarski	Jan Englert Lucjan Kydryński		Małgorzata Tułowiecka – Mistrzyni Rozmowy o Mowie
2005	Magda Umer Maciej Stuhr Andrzej Turski
2006	Bogusław Kaczyński Krzysztof Kolberger	Marta Kielczyk Zbigniew Krajewski
2007	Barbara Krafftówna Anna Seniuk Andrzej Matul	Leszek Długosz	Irena Kwiatkowska
2008	Grażyna Barszczewska Tomasz Sianecki Stefan Stuligrosz	Kuba Strzyczkowski	Władysław Bartoszewski
2009	Urszula Guźlecka Iwona Schymalla Ignacy Gogolewski	Krzysztof Jakubiec	Danuta Michałowska
2010	Artur Andrus Jerzy Trela Stanisław Tym	Beata Tadla	Ryszard Kaczorowski (pośmiertnie)
2011	Katarzyna Kolenda-Zaleska Olga Krzyżanowska Andrzej Poniedzielski	Adrian Wiśniowski	abp Tadeusz Gocłowski	Teatr Polskiego Radia – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej IV Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2012	Wanda Chotomska Olgierd Łukaszewicz Piotr Majewski Krzysztof Pietraszkiewicz	Dariusz Bereski	Jan Ptaszyn Wróblewski	Cała Polska czyta dzieciom – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Teatr Parabuch – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2013	Grażyna Lutosławska Arkadiusz Jawień Tomasz Zimoch	Andrzej Byrt	Anna Polony	Lech Ludorowski – Złoty Laur Akademii Mistrzów Mowy Polskiej Centrum Kultury Polskiej na Litwie im. Stanisława Moniuszki – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Jedynka Dzieciom – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2014	Zofia Kucówna Edward Marszałek Szymon Sędrowski Walery Tankiewicz	Leszek Mikos	Danuta Szaflarska	Kazimierz Nowosielski – Złoty Laur Akademii Mistrzów Mowy Polskiej Reakcja Językowa Polskiego Radia – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Henryka Sienkiewicza w Płońsku – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi Jarosławskie Potyczki Ortograficzne – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2015	Janusz Kukuła Grzegorz Miecugow Magdalena Zawadzka	Piotr Hankus	Paweł Sztompke[2]	Zespół Szkół Leśnych w Lesku – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Szkoła Podstawowa nr 29 im. Jana Kochanowskiego w Łodzi – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi Dariusz Domański – Złoty Laur Akademii Mistrzów Mowy Polskiej
2016	Przemysław Babiarz Henryk Błażejczyk ks. Adam Boniecki	Jadwiga Barańska	Irena Santor	Zespół „Gawęda” – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Gimnazjum nr 58 i VIII Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława IV w Warszawie – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi Franciszek Ziejka – Złoty Laur Akademii Mistrzów Mowy Polskiej
2017	Piotr Jacoń Jarosław Gugała Kinga Baranowska Krzysztof Gosztyła	Joanna Kołaczkowska	Joanna Kulmowa	Zespół Szkół nr 1 im. Adama Mickiewicza w Lublińcu – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Paulina Mikuła – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi Katarzyna Stoparczyk – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi Łucja Brzozowska – Złoty Laur Akademii Mistrzów Mowy Polskiej
2018	Halina Frąckowiak Grzegorz Kajdanowicz Grzegorz Markowski Mikołaj Pietraszak-Dmowski	Katarzyna Stoparczyk	Franciszek Pieczka
2019[3]	Jacek Cygan Katarzyna Pakosińska Andrzej Seweryn Marta Szewczyk	Tomasz Organek	Jan Kobuszewski	Redakcja Programu II Polskiego Radia – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej
2020[4]	Teresa Budzisz-Krzyżanowska Jerzy Sosnowski Tomasz Raczek Henryk Talar	Aleksandra Buszta-Bąk Jarosław Szymczyk
2021[5]	Jerzy Kisielewski Agnieszka Kunikowska Edward Rzepka	Kama Kępczyńska-Kaleta	Marek Gaszyński	Centrum Edukacji i Kultury „Szklany Dom” w Ciekotach – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Mateusz Adamczyk – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2022[6]	Stanisław Brejdygant Grzegorz Damięcki Maria Szabłowska	Radosław Kotarski		Kampania Społeczno-Edukacyjna „Ojczysty – dodaj do ulubionych” – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Polski Teatr Ludowy we Lwowie – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Vox Populi
2023[7]	Karolina Lewicka Łukasz Połomski Anna Wacławik	Mateusz Adamczyk	Janusz Gajos
2024[8]	Piotr Polk Jakub Porada Henryk Sawka	Katarzyna Kasia	Krzysztof Jasiński	Festiwal „Stolica Języka Polskiego” w Szczebrzeszynie – Kuźnia Mistrzów Mowy Polskiej Program „Dajcie nam głos! Kasia Stoparczyk i Dzieci” – Kuźnia Mistrza Mowy Polskiej Vox Populi

Zobacz też

• Dyktando Ogólnopolskie

Zobacz też kategorię: Laureaci Mistrza Mowy Polskiej.

Przypisy

1. O programie na stronie Mistrza Mowy Polskiej, dostęp 2010-04-30.
2. Złote Mikrofony: najlepsi radiowcy wyróżnieni najważniejszą nagrodą. [w:] PolskieRadio.pl [on-line]. Polskie Radio S.A, 11 grudnia 2015. [dostęp 2015-12-11].
3. Finał 19 Edycji Plebiscytu. mistrzmowy.pl.
4. Mistrzowie wybrani. mistrzmowy.pl.
5. Mistrz Mowy Polskiej 2021 [online], Mistrz Mowy Polskiej [dostęp 2022-01-21] (pol.).
6. Tytuły Mistrza Mowy Polskiej wręczone! [online], Mistrz Mowy Polskiej, 4 października 2022 [dostęp 2022-10-04] (pol.).
7. Gala Finałowa w Nowym Sączu [online], Mistrz Mowy Polskiej, 9 października 2023 [dostęp 2024-03-11] (pol.).
8. Telewizja PolskaT.P. S.A Telewizja PolskaT.P., Poznaliśmy Mistrzów Mowy Polskiej [online], kielce.tvp.pl [dostęp 2024-09-14] (pol.).

Linki zewnętrzne

• oficjalny serwis programu Mistrz Mowy Polskiej