Anna Seniuk

Anna Seniuk-Małecka^[1] (ur. 17 listopada 1942 w Stanisławowie) – polska aktorka teatralna i filmowa, profesor sztuk teatralnych (1998), od 1998 profesor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie.

Anna Seniuk

Imię i nazwisko	Anna Seniuk-Małecka
Data i miejsce urodzenia	17 listopada 1942 Stanisławów
Zawód	aktorka, nauczyciel akademicki
Lata aktywności	od 1963
Zespół artystyczny
Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (1964–1969) Teatr Ateneum w Warszawie (1969–1977, 1991–2003) Teatr Powszechny w Warszawie (1977–1982) Teatr Polski w Warszawie (1982–1991) Teatr Narodowy w Warszawie (od 2003)
Odznaczenia

Anna Seniuk (2024)

Życiorys

Dzieciństwo spędziła w Krzeszowicach, Jawiszowicach^[2] i w Zatorze pod Oświęcimiem. Później mieszkała w Krakowie, gdzie uczęszczała do VII Liceum Ogólnokształcącego im. Zofii Nałkowskiej, mieszczącego się wówczas przy ulicy Michałowskiego, a następnie podjęła studia w szkole teatralnej, choć początkowo myślała o studiach z zakresu konserwacji zabytków bądź historii sztuki.

W 1964 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie i zadebiutowała na scenie rolą Irmy w Wariatce z Chaillot J. Giraudoux w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. W latach 1964–1970 była aktorką Starego Teatru w Krakowie. Następnie wchodziła w skład zespołów Teatru Ateneum (1970–1974, 1991–2003), Teatru Powszechnego w Warszawie (1977–1982) i Teatru Polskiego (1982–1991). Od roku 2003 występuje w Teatrze Narodowym w Warszawie^[3].

Występowała także w Teatrze Telewizji, w filmach i w licznych serialach. Niezapomnianą kreację aktorską Magdy Karwowskiej stworzyła w jednym z najpopularniejszych polskich seriali telewizyjnych: Czterdziestolatku i Czterdziestolatku 20 lat później w reżyserii Jerzego Gruzy. Współpracuje z Teatrem Polskiego Radia od lat 70. XX w. Do tej pory zagrała ponad 40 ról radiowych, wśród nich znalazły się także słuchowiska dla dzieci.

Otrzymała wiele nagród. W 1979 roku została nagrodzona Nagrodą Prezesa Rady Ministrów II stopnia za kreacje aktorskie. Laureatka Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza – przyznawanej przez redakcję miesięcznika „Teatr” – za sezon 1991/1992, za rolę Dulskiej w Moralności Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej w Teatrze TV i Nagrody im. Ireny Solskiej (2016)^[4].

Tytuł naukowy profesora uzyskała 22 lipca 1998 roku^[1].

Życie prywatne

Była żoną polskiego kompozytora Macieja Małeckiego (rozwód w 1994 roku), z którym ma dwójkę dzieci: syna Grzegorza (aktora) i córkę Magdalenę (muzyka).

Filmografia

• 1963: Weekendy – Magda
• 1963: Zacne grzechy – wiejska dziewczyna
• 1965: Głos ma prokurator – Zofia Trepa
• 1965: Niekochana – kelnerka w kawiarni w Sukiennicach
• 1966: Lenin w Polsce – dziewczyna
• 1968: Tabliczka marzenia – Eliza, żona Stefana
• 1968: Stawka większa niż życie – Elsa Schmidtke
• 1968: Lalka – prostytutka Magdalenka
• 1970: Romantyczni – służąca
• 1970: Przygoda Stasia – matka Stasia
• 1971: Zabijcie czarną owcę – matka Tymona
• 1971: Kardiogram – Teresa
• 1971: Niedziela Barabasza – Żona Barabasza
• 1973: Żółw – żona Rafała
• 1973: Czarne chmury – Magda Domaradzka
• 1974–1977: Czterdziestolatek – Magda Karwowska
• 1974: Ile jest życia – Daniela
• 1974: Godzina za godziną – przyjaciółka Tadeusza
• 1974: Krajobrazy Żeromskiego – lektorka (głos)
• 1974: Potop – Marynia Gasztowtówna-Pacunelka
• 1974: Gąszcz – Marta Chwalkówna
• 1975: Moja wojna, moja miłość – znajoma ojca Marka
• 1976: Motylem jestem, czyli romans 40-latka – Magda Karwowska
• 1978: Bilet powrotny – Antonina
• 1979: Panny z Wilka – Julcia
• 1979: Pełnia – bufetowa Zosia
• 1979: Ojciec królowej – Maria Kazimiera
• 1979: Kung-fu – Rowicka
• 1980: Ćma – Magda – kochanka Jana
• 1980: Tylko Kaśka – matka Kaśki
• 1981: Konopielka – Handzia
• 1983: Soból i panna – gospodyni Marcela
• 1983: Szaleństwa panny Ewy – Szymbartowa
• 1984: Tumor Witkacego – Anna Liptowska grająca rolę Rozhulantyny, żony Tumora Mózgowicza
• 1984: Szaleństwa panny Ewy – Szymbartowa
• 1990: Europa, Europa – działaczka hitlerowska
• 1992: Szwedzi w Warszawie – Hipolitowa, gospodyni Rafałowicza
• 1992: Gdy rozum śpi (Coupable d'innocence)
• 1993: Przypadek Pekosińskiego – koleżanka Danusia
• 1993: Czterdziestolatek 20 lat później – Magda Karwowska
• 1993–1994: Bank nie z tej ziemi – Magda „Maggie” Kropkowska
• 1993: Wow
• 1995: Awantura o Basię – doktorowa Budzisz
• 1995: Opowieść o Józefie Szwejku i jego najjaśniejszej epoce
• 1995: Opowieść o Józefie Szwejku i jego drodze na front – Palivcova
• 1996: Tajemnica Sagali – sąsiadka Zawilskich
• 1996: Awantura o Basię – doktorowa Amelia Budzisz (nie występuje w czołówce)
• 1997: Pokój 107 – mama Irka
• 1998: Gwiezdny pirat – pisarka Jadwiga Kurcewicz
• 1999: Przygody dobrego wojaka Szwejka – Palivcova
• 2000: Piotrek zgubił dziadka oko, a Jasiek chce dożyć spokojnej starości – Dzidzia
• 2001: Garderoba damska – Dorota
• 2005: Egzamin z życia – Jadwiga Kleiberg
• 2006: Dziki jeździec – starsza pielęgniarka
• 2007: Chłopiec na galopującym koniu – pielęgniarka Basia
• 2009: Laura – teściowa Zbyszka
• 2010: Na dobre i na złe – Jagoda Kwiecińska, babcia Bartka
• 2011: Wszyscy kochają Romana – Maryla
• 2011: Licencja na wychowanie – matka Romy i Julii
• 2012: Wszystkie kobiety Mateusza – Barbara Okońska
• 2012: Ja to mam szczęście! – Adela, matka Joanny
• 2013: Kanadyjskie sukienki – Zofia Michalska
• 2014: Brancz – Alicja Lemańska, matka Szymona
• 2015: Nie rób scen – Krystyna, babcia Olgi
• 2017: Syn Królowej Śniegu – Zofia
• 2018 – 2022: Leśniczówka – doktor Czesława Ździebłowska
• 2020: Mały zgon – Teresa, matka Ryszarda
• 2022: Niebezpieczni dżentelmeni – pani Leszczyńska
• 2023: Dom pod Dwoma Orłami – Janina Szablewska
• 2024: Nic na siłę – Halina Madej

Polski dubbing

• 1975: Pszczółka Maja
• 1976: Pogoda dla bogaczy
• 1991: Amerykańska opowieść. Fievel jedzie na Zachód – Kitty
• 1995: Jeszcze bardziej zgryźliwi tetrycy – Maria Ragetti
• 1996: Byli sobie odkrywcy
• 1998−1999: Podróże z Aleksandrem i Emilią – Emilia
• 2005: Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i stara szafa – pani Bóbr
• 2009: Dzwoneczek i zaginiony skarb – wróżka Duszka
• 2009: Dzieci Ireny Sendlerowej – matka Ireny
• 2011: Gnomeo i Julia – pani Bluebury

Publikacje książkowe

• Anna Seniuk czyta "Wichrowe wzgórza" Emily Brontë (książka z płytą MP3; Agora 2012, ISBN 978-83-11124-62-2; seria: "Mistrzowie słowa");
• Warszawa lata 70. (album fotografii; autorka słowa wstępnego; wybór fotografii Jan Łoziński; Wydawnictwo Bosz – Narodowe Archiwum Cyfrowe 2015, ISBN 978-83-7576-255-6);
• Nietypowa baba jestem czyli Anna Seniuk w rozmowie z córką Magdaleną Małecką-Wippich (Wydawnictwo Znak Literanova 2016, ISBN 978-83-240-3708-7)

Odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2011)^[5]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2002)^[6]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)
• Złoty Krzyż Zasługi (1977)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury (1989)
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2011)^[7]
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1989)^[8]
• Złota Odznaka Klubu Miłośników Teatru za zasługi w dziedzinie upowszechniania kultury (1968)

Nagrody

• 1977: Nagroda główna za rolę Karoliny David w Nocy Trybad Per Olova Enquista w reżyserii Ernsta Günthera z Teatru Powszechnego w Warszawie na Kaliskich Spotkaniach Teatralnych
• 1979: Laureatka Nagrody Prezesa Rady Ministrów II stopnia za kreacje aktorskie.
• 1988: Laureatka „Złotej Syrenki”.
• 1997: „Wielki Splendor” – nagroda Teatru Polskiego Radia^[9].
• 1999: Laureatka Telekamery 1999 dla najlepszej aktorki.
• 2000: Laureatka „Złotego Mikrofonu” za kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia oraz adaptację i reżyserię spektakli radiowych Balladyny Juliusza Słowackiego i Pchły Szachrajki Jana Brzechwy.
• 2004: „Tele Maska” dla najlepszej aktorki w Teatrze Telewizji Polskiej.
• 2004: Grand Prix i Nagroda publiczności dla przedstawienia dyplomowego Akademii Teatralnej w Warszawie Księżniczka na opak wywrócona Calderona na 15. Międzynarodowym Festiwalu Szkół Teatralnych „Istropolitana Project 2004” w Bratysławie.
• 2007: Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie teatru.
• 19 maja 2012: Wielka Nagroda Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2012” za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji (razem z Jerzym Stuhrem)^[10].
• 2016: Nagroda im. Ireny Solskiej
• 2023: Nagroda Magazynu VIP^[11]

Przypisy

1. Prof. Anna Seniuk-Małecka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-09-08].
2. Kocha Kraków. To tu usłyszała kiedyś: Ech, Seniuk to była bomba. dziennikpolski24.pl, 2014-04-18. [dostęp 2016-12-18].
3. Twarze – Anna Seniuk
4. k, Anna Seniuk z „Solską” [online], AICT Polska [dostęp 2017-03-08].
5. M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1082
6. M.P. z 2002 r. nr 57, poz. 777
7. Nagrody dla ludzi teatru. mkidn.gov.pl, 6 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 listopada 2013)]. (pol.).
8. Syrenki dla wybitnych Warszawiaków, "Słowo Powszechne", nr 110, 7 czerwca 1989, s. 7.
9. Wielki Splendor – nagrody Teatru Polskiego Radia wręczone. prsa.pl, 2008-12-01. [dostęp 2010-12-06].
10. Festiwal „Dwa Teatry” na antenach TVP. Telewizja Polska SA, 2012-05-14. [dostęp 2012-05-29].
11. MariuszM. Gryzewski MariuszM., Gala VIP po raz jedenasty połączyła ludzi sukcesu [online], Magazyn VIP, 24 października 2023 [dostęp 2024-12-01] (pol.).

Linki zewnętrzne

• Anna Seniuk w bazie filmpolski.pl
• Anna Seniuk, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09].
• Anna Seniuk w bazie IMDb (ang.)
• Anna Seniuk w bazie Filmweb
• Anna Seniuk na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000355633246
• VIAF: 102156514
• LCCN: no2003122713
• GND: 1061856194
• BnF: 13953128j
• NKC: mub2013781842
• BIBSYS: 8011903
• PLWABN: 9810644742005606
• NUKAT: n2005013919
• LIH: LNB:UdN;=Bd

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3973952
• ETP: 1181

Identyfikatory zewnętrzne:

• identyfikator osoby w serwisie „Nauka Polska”: 21532
• Ludzie Nauki: MsE416ceG5o
• FilmPolski.pl: 111171