Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Okolicznościowe monety 2 euro

lista w projekcie Wikimedia Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Okolicznościowe monety 2 euro
Remove ads
Remove ads

Okolicznościowe monety 2 euro – to specjalne monety euro bite i emitowane przez państwa członkowskie strefy euro od 2004 roku jako prawny środek płatniczy we wszystkich państwach będących członkami strefy euro. Monety różnią się jedynie narodowym awersem, natomiast rewers jest wspólny dla każdego kraju. Monety zazwyczaj upamiętniają wydarzenia historyczne lub zwracają uwagę na wydarzenia bieżące o szczególnym znaczeniu. Do końca 2023 roku wybito 513 wariantów okolicznościowych monet o nominale 2 euro. Finlandia, Luksemburg, San Marino, Watykan i Włochy są jedynymi krajami strefy euro które od 2004 roku corocznie emitują przynajmniej jedną monetę okolicznościową.

Liczba monet okolicznościowych jest ograniczona do dwóch rocznie dla każdego kraju (przed rokiem 2012 do jednej monety), nie wliczając w to wspólnej emisji europejskiej oraz do 5% całkowitej produkcji monet. Wprowadzono również ograniczenia dotyczące wzorów, aby zapewnić jednolitość.

Okolicznościowe monety 2 euro stały się przedmiotem do kolekcjonowania, ale różnią się od monet okolicznościowych o nominale innym niż 2 euro, które są oficjalnie określane jako „monety kolekcjonerskie” i zwykle są wykonane z metali szlachetnych[1]. Monety okolicznościowe są sprzedawane w danym kraju po rynkowej cenie przez emitenta. Wartość kolekcjonerska tych monet jest za to większa od jej nominału i kształtuje się zazwyczaj między 3 euro a 12 euro. Cena ta jest zależna m.in. od wielkości nakładu. Z tego względu w Andorze, San Marino i Watykanie, monety te sprzedawane są od 40 euro wzwyż, a ceny starszych monet przewyższają na rynku kolekcjonerskim nawet 100 euro, zaś monet z Monako powyżej 300 euro za sztukę.

Wizerunki narodowych awersów monet publikowane są w Dzienniku Unii Europejskiej.

Thumb
Mapa przedstawiająca liczbę wydanych okolicznościowych monet 2 euro przez każdy kraj należący do strefy euro

     37-40 wydanych monet

     33-36 wydanych monet

     29-32 wydanych monet

     25-28 wydanych monet

     21-24 wydanych monet

     17-20 wydanych monet

     13-16 wydanych monet

     9-12 wydanych monet

     5-8 wydanych monet

     1-4 wydanych monet

     0 wydanych monet

     nie jest w strefie euro

Remove ads

Regulacje i restrykcje

Podsumowanie
Perspektywa

Podstawą do wprowadzenia monet okolicznościowych była decyzja Rady Europejskiej, która zezwoliła na zmiany strony narodowej na obiegowych monetach euro z 1 stycznia 2004[2]. Jednakże wiele zaleceń i restrykcji nadal się stosuje.

Dwie restrykcje dotyczą wyglądu. Pierwsza mówi o tym, że nic nie może zostać zmienione na rewersie („stronie wspólnej”) monety, można zmieniać tylko awers („stronę narodową”) monety. Dodatkowo obiegowy narodowy awers jako taki nie powinien być zmieniany przez okres 15 lat od pierwszego wydania lub ostatniej zmiany (przykładem może być tu San Marino które dokonało zmiany wizerunku swoich obiegowych awersów w 2017 roku, po upływie 15 lat od pierwszej edycji). Wyjątkiem od powyższej reguły jest sytuacja, kiedy głowa państwa przedstawiona na niektórych monetach zmieni się wcześniej, wtedy zmiana awersu następuje w chwili objęcia urzędu przez nową głowę państwa (taką klauzulę wykorzystano między innymi w Monako i Watykanie, kiedy głowy państwa – odpowiednio Rainier III Grimaldi i Jan Paweł II zmarli w 2005 roku i narodowy awers został zmieniony w 2006, czy w Hiszpanii gdzie Król Jan Karol I abdykował z tronu i zastąpił go jego syn Filip VI, tym samym awers został zmieniony w 2014).

Kolejne regulacje określają częstotliwość i liczbę emitowanych monet okolicznościowych. Każdy kraj członkowski miał początkowo możliwość dokonać tylko jednej emisji monety okolicznościowej w przeciągu roku. Od lipca 2012 roku ma prawo wybić dwie takie monety (nie wliczając w ten limit wspólnej emisji wydawanej obowiązkowo przez wszystkie kraje ze strefy euro, nie wliczając Andory, Monako, San Marino i Watykanu które są stowarzyszone ze strefą euro). Monety okolicznościowe mogą być wybite tylko o nominale 2 euro. Całkowita liczba monet wyemitowanych do obiegu w ciągu roku nie powinna przekraczać poniższych limitów[3]:

  • 0,1% całkowitej liczby monet o nominale 2 euro wpuszczonych do obiegu dla wszystkich członków strefy euro. Ten limit może być wyjątkowo zwiększony do 2% jeżeli pamiątkowe monety dotyczą ważnego i godnego uwagi wydarzenia; w tym przypadku, członek strefy euro emitując większą liczbę monet powinien powstrzymać się z puszczaniem w obieg innych pamiątkowych monet w przeciągu kolejnych czterech lat;
  • 5,0% całkowitej liczby monet o nominale 2 euro wpuszczonych do obiegu dla członków kraju emitującego pamiątkowe monety o nominale 2 euro.

Inne decyzje[4] dodają dwie dodatkowe wytyczne dotyczących wyglądu monet. Kraj emitujący monety powinien być łatwo rozpoznawalny po awersie, można podać pełną nazwę lub łatwo rozpoznawalny skrót; oraz żadna nazwa ani nominał monety nie powinien się powtarzać na awersie („stronie narodowej”), jeżeli jest zamieszczony na rewersie („stronie wspólnej”).

Te restrykcje nie działają wstecz; tylko nowe wzory – narodowy awers dla regularnych emisji z państw, które dopiero co wstąpiły do strefy euro lub państw, które postanowiły zmienić jej wygląd oraz monety o nominale 2 euro emitowane począwszy od 2006 – im podlegają. Niemniej jednak spośród pięciu krajów (Austria, Belgia, Finlandia, Niemcy i Grecja), których wzory naruszały obowiązujące przepisy i które będą musiały zmienić ich wygląd, jedynie Finlandia (2007)[5] i Belgia (2008) dokonały zmian.

Kolejna decyzja ponownie zmieniła zasady:[6]

  • Dwanaście gwiazd Unii Europejskiej otaczających wzory monet musi otaczać wzór narodowy, w tym oznaczenia roku i nazwę kraju. Gwiazdy muszą wyglądać tak samo, jak są ustawione na fladze Unii Europejskiej. (Te zalecenia nie są obecnie realizowane przez monety luksemburskie i słoweńskie).
  • Wzór monet euro nie może zostać zmieniony, z wyjątkiem dwóch szczególnych okoliczności:
    • Jeśli projekt monety narusza zalecenia, może zostać zaktualizowany w celu dostosowania do nich. (Dotyczy to Austrii, Grecji, Luksemburga, Niemiec i Słowenii.)
    • Jeśli wzór monety przedstawia głowę państwa, może zostać zaktualizowany:
  1. co piętnaście lat, aby dostosować go do obecnego wyglądu głowy państwa;
  2. jeśli głowa państwa abdykuje lub umrze. Tymczasowe głowy państwa nie mogą być jednak wykorzystywane jako powód do zmiany projektu; zamiast tego będzie dozwolona emisja monety okolicznościowej o nominale 2 euro (ewentualnie drugiej monety okolicznościowej o nominale 2 euro).
  • Napis na krawędzi monet okolicznościowych musi być taki sam jak na zwykłych monetach.

Z tego powodu Belgia została zmuszona z powrotem do zmiany swojego projektu, tak aby pokazać oryginalny portret swojego monarchy, ponieważ aktualizacja z 2008 roku aby postępować zgodnie z zaleceniami, zaktualizowała również portret monarchy, co było nie zgodne z przyjętymi wcześniej zasadami. Monety belgijskie od 2009 roku przedstawiają oryginalny portret monarchy z 1999 roku, ale zachowują przy tym nowy wzór z 2008 roku dotyczący identyfikacji kraju i oznaczenia roku emisji. Przepisy te również zabraniają Watykanowi wydawania dalszych kompletów monet sede vacante, dopuszczając tylko jedynie monety okolicznościowe na takie okazje. Hiszpania zaktualizowała swój wzór w 2010 roku aby w pełni spełnić nowe kryteria, pozostawiając Austrię, Grecję, Luksemburg, Niemcy i Słowenię które nadal naruszają obecne regulacje[7].

W 2012 roku Rada Europejska ustanowiła nowe specyfikacje monet euro i wyznaczyła (w art. 1 g) termin aktualizacji awersów narodowych zwykłych monet w celu pełnej zgodności z obowiązującym rozporządzeniem: 20 czerwca 2012 r.[8] Również tegoż samego roku przyjęto nowe rozporządzenie UE w sprawie emisji monet euro, zwiększając dozwoloną liczbę krajowych monet okolicznościowych o nominale 2 euro rocznie do dwóch[9].

Rodzaje emisji

Na dzień dzisiejszy można wyróżnić 8 typów emisji. Są to: emisja krajowa, wspólna emisja strefy euro, wspólna emisja krajowa, tematyczna emisja krajowa, emisja krajowa o wspólnej tematyce europejskiej, jednoroczna emisja krajowa o wspólnej tematyce, wieloletnia emisja krajowa o wspólnej tematyce oraz wieloletnia krajowa emisja rocznicowa.

1. emisja krajowa – są to emisje poszczególnych krajów związane z ważnym wydarzeniem historycznym lub społecznym w danym kraju. Pierwszym krajem który wyemitował taką monetę była Grecja w 2004 roku z okazji Igrzysk Olimpijskich w Atenach.

2. emisja wspólna strefy euro – jest to emisja wszystkich krajów strefy euro (bez Andory, Monako, San Marino i Watykanu - które są stowarzyszone ze strefą euro i nie mają zezwolenia do bicia wspólnych emisji) które emitują monety o wspólnym wizerunku, różniące się jedynie narodowymi napisami. Obecnie mamy 5 takich emisji, a są to:

3. tematyczna seria krajowa – jest to krajowa seria monet powiązana ze sobą jednym tematem przewodnim i występująca na przestrzeni kilku lub kilkudziesięciu lat. Obecnie możemy wyróżnić następujące serie:

4. jednoroczna emisja krajowa o wspólnej tematyce i motywie – jest to emisja takiej samej monety związanej z ważnym wydarzeniem historycznym bądź społecznym wspólnym dla kilku krajów, a różniącej się jedynie narodowymi opisami poszczególnego kraju. Dotychczas mamy 3 takie emisje:

5. jednoroczna emisja krajowa o wspólnej tematyce ale innym motywie – jest to emisja krajowa jednej monety związana z wydarzeniem historycznym lub społecznym i wydana w tym samym roku przez kilka krajów strefy euro, jednakże różniąca się awersem w zależności od kraju emisji ale powiązana jedynie wspólnym tematem emisji.

6. wieloletnia emisja krajowa o wspólnej tematyce europejskiej – jest to emisja krajowa serii monet wydana przez jeden lub więcej krajów ze strefy euro związana wspólnym tematem europejskim na przestrzeni wielu lat. Możemy wyróżnić 4 emisje:

7. wieloletnia emisja krajowa o wspólnej tematyce ogólnej – jest to emisja krajowa jednej monety związana z wydarzeniem historycznym lub społecznym i wydana na przestrzeni wielu lat przez kilka krajów strefy euro, jednakże różniąca się krajowym awersem a jedynie powiązana wspólnie tym samym tematem przewodnim.

8. wieloletnia krajowa emisja rocznicowa – jest to emisja krajowa jednej monety upamiętniająca rocznicę tego samego wydarzenia historycznego lub społecznego i wydawana cyklicznie na przestrzeni wielu lat.

Tabela wydanych monet

Do 2022 roku dwadzieścia trzy kraje wyemitowały swoje okolicznościowe monety 2 euro. Są to Andora, Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Monako, Niemcy, Portugalia, San Marino, Słowacja, Słowenia, Watykan oraz Włochy. W 2023 roku do tego grona dołączyła jako dwudziesty czwarty kraj Chorwacja.

Więcej informacji Państwo, Ilość ...
Remove ads

Emisje

Podsumowanie
Perspektywa

rok 2004

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2005

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2006

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2007 – emisje: krajowa i wspólna strefy euro

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2008

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2009 – emisje: krajowa i wspólna strefy euro

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2010

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2011

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2012 – emisje: krajowa i wspólna strefy euro

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2013

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2014

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2015 – emisje: krajowa i wspólna strefy euro

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2016

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2017

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2018

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2019

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2020

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2021

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2022 - emisje: krajowa i wspólna strefy euro

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2023

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2024

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2025

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2026 – * planowane *

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2027 – * planowane *

Więcej informacji Awers, Państwo ...

rok 2028 – * planowane *

Więcej informacji Awers, Państwo ...
Remove ads

Tematyczne serie krajowe

Podsumowanie
Perspektywa

Krajowa seria monet powiązana ze sobą jednym tematem przewodnim i występująca na przestrzeni kilku lub kilkudziesięciu lat.

Więcej informacji Chorwacja ...
Więcej informacji seria: "Chorwackie miasta", Rok ...
Więcej informacji Estonia ...
Więcej informacji seria: "Narodowe symbole Estonii", Rok ...
Więcej informacji Francja ...
Więcej informacji seria: "Igrzyska Olimpijskie - Paryż 2024", Rok ...
Więcej informacji Hiszpania ...
Więcej informacji seria: "Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Hiszpanii", Rok ...
Więcej informacji Litwa ...
Więcej informacji seria: "Regiony etnograficzne Litwy", Rok ...
Więcej informacji Łotwa ...
Więcej informacji seria: "Krainy historyczne Łotwy", Rok ...
Więcej informacji Malta ...
Więcej informacji seria: "Maltańska historia konstytucyjna", Rok ...
Więcej informacji seria: "Od dzieci w solidarności", Rok ...
Więcej informacji seria: "Megalityczne świątynie Malty", Rok ...
Więcej informacji seria: "Rodzime gatunki Malty", Rok ...
Więcej informacji seria: "Maltańskie miasta z murami miejskimi", Rok ...
Więcej informacji Niemcy ...
Więcej informacji seria: "Kraje związkowe Niemiec" - edycja I, Rok ...
Więcej informacji seria: "Kraje związkowe Niemiec" - edycja II, Rok ...
Remove ads

Jednoroczne emisje krajowe o wspólnej tematyce

Podsumowanie
Perspektywa

Jednoroczne emisje krajowe o wspólnej tematyce i motywie

Emisja takiej samej monety związanej z ważnym wydarzeniem historycznym bądź społecznym wspólnym dla kilku krajów, a różniącej się jedynie narodowymi opisami poszczególnego kraju przy zachowaniu jednakowego motywu na monecie.

Więcej informacji 50. rocznica podpisania Traktatu Elizejskiego, 100. rocznica powstania niepodległych państw bałtyckich ...

Jednoroczne emisje krajowe o wspólnej tematyce ale innym motywie

Emisja krajowa jednej monety związana z wydarzeniem historycznym lub społecznym i wydana w tym samym roku przez kilka krajów strefy euro, jednakże różniąca się awersem w zależności od kraju emisji a jedynie powiązana wspólnym tematem emisji.

Więcej informacji 60. rocznica uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, 200. rocznica urodzin Luisa Brailla ...
Remove ads

Wieloletnie emisje krajowe o wspólnej tematyce

Podsumowanie
Perspektywa

Wieloletnie emisje krajowe o wspólnej tematyce europejskiej

Emisja krajowa serii monet wydana przez jeden lub więcej krajów ze strefy euro związana wspólnym tematem europejskim na przestrzeni wielu lat. Każda z monet ma inny awers.

Więcej informacji emisja: "Prezydencja Rady Unii Europejskiej", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Europejska Stolica Kultury", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Rocznica wstąpienia do Unii Europejskiej", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Wprowadzenia waluty Euro do obiegu", Rok ...

Wieloletnie emisje krajowe o wspólnej tematyce ogólnej

Emisja krajowa jednej monety związana z wydarzeniem historycznym lub społecznym i wydana na przestrzeni wielu lat przez kilka krajów strefy euro, jednakże różniąca się krajowym awersem i jedynie powiązana tym samym tematem przewodnim z pozostałymi monetami.

Więcej informacji emisja: "Bank centralny", Rok ...
Więcej informacji emisja: "COVID-19", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Czerwony Krzyż", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Hymn państwowy", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Igrzyska olimpijskie", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Konstytucja", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Niepodległość", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Organizacja Narodów Zjednoczonych", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Parlament", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Policja i specjalne jednostki policyjne", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Powszechna deklaracja praw człowieka", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Prawa wyborcze", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Solidarność Europejska z Ukrainą", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Światowy Dzień Młodzieży", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Uniwersytety", Rok ...
Więcej informacji emisja: "upadek Muru Berlińskiego", Rok ...
Więcej informacji emisja: "Wojskowe Siły zbrojne", Rok ...
Więcej informacji emisja: "500. rocznica opłynięcia świata", Rok ...

Wieloletnie krajowe emisje rocznicowe

Emisja krajowa jednej monety upamiętniająca rocznicę tego samego wydarzenia historycznego lub społecznego i wydawana cyklicznie na przestrzeni wielu lat.

Więcej informacji Belgijsko-Luksemburska Unia Ekonomiczna, Niepodległość Finlandii ...
Remove ads

Zobacz też

Przypisy

Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads