Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Gwardia Szwajcarska
straż przyboczna papieża Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Gwardia Szwajcarska (łac. Cohors pedestris Helvetiorum a sacra custodia Pontificis, wł. Guardia Svizzera Pontificia) – piesza formacja wojskowa pełniąca rolę straży przybocznej papieża, formalnie istniejąca od XVI wieku.
Remove ads
Uważana za najmniejszą i najstarszą istniejącą armię świata – od roku 1506[1]. W swej historii funkcjonowała z przerwami (po raz pierwszy od 1527 do 1548 roku, kiedy reaktywował ją papież Paweł III). W 1798 rozwiązana wskutek okupacji wojsk francuskich (napoleońskich) i reaktywowana w 1801 przez papieża Piusa VII oraz ponownie rozwiązana w 1808 i w 1814 przywrócona przez tegoż papieża.
Remove ads
Historia
Pierwszą gwardię papieską zwerbowano w 1505 roku na polecenie papieża Juliusza II za pieniądze augsburskiego przedsiębiorcy i finansisty, Jakoba Fuggera[2].
22 stycznia 1506 roku 150 szwajcarskich najemników przybyło do Rzymu dla ochraniania papieży. W przypadku formowania gwardii złożonej ze Szwajcarów niebagatelną rolę odgrywała panująca wówczas na dworach europejskich moda na posiadanie takich oddziałów strażniczych. Szwajcarów powszechnie uważano za dzielnych, zdyscyplinowanych i wiernych żołnierzy.
Remove ads
Skład osobowy
Podsumowanie
Perspektywa
Obecnie papieskie wojsko liczy 135 żołnierzy[3]: oficerów, podoficerów, halabardników i dwóch doboszy. Jego komendant ma rangę pułkownika, jest tzw. „domownikiem papieskim” i posiada tytuł szlachcica Jego Świątobliwości.
Żołnierzami Gwardii Szwajcarskiej mogą być wyłącznie katoliccy obywatele Szwajcarii[4] (pochodzą głównie z kantonów katolickich Lucerna i Valais). W momencie zaprzysiężenia muszą być kawalerami o nieskalanej opinii, odbyć zasadniczą służbę wojskową w armii swego kraju, mieć od 19 do 30 lat i liczyć powyżej 174 cm wzrostu[5]. Zasadnicza służba w Gwardii Szwajcarskiej trwa dwa lata (z możliwością przedłużenia).
Oficerowie to[6]:
- pułkownik – dowódca Gwardii
- podpułkownik – szef sztabu
- kapelan (godnością porównywalny do stopnia podpułkownika)
- major
- 2 kapitanów
- 3 poruczników (komendanci 1, 2 i 3 plutonu) – stopień wprowadzony od 1 grudnia 2020[7].
Podoficerowie to[8]:
- starszy sierżant – pełniący funkcję chorążego
- 5 sierżantów – zastępcy komendantów plutonów
- 10 kaprali – dowódcy drużyn
- 10 wicekaprali – zastępcy dowódców drużyn
Szeregowi:
- 78 halabardników (w tym 2 doboszy)
Powyższe liczby odnoszą się do stanu sprzed zwiększenia liczebności ze 110 do 135 żołnierzy.
Wobec faktu, iż liczba gwardzistów przekracza 10% mieszkańców państwa, Jan Paweł II miał niegdyś nazwać Watykan najbardziej zmilitaryzowanym krajem świata[9].
Remove ads
Strój i uzbrojenie
Podsumowanie
Perspektywa
Gwardziści umundurowani są w barwne uniformy, podobne do tych, w jakich w roku 1506 przybyli do Rzymu ich pierwsi żołnierze. Są to barwy szlacheckiej rodziny Medyceuszy. Niezgodny z prawdą jest przekaz, że ich mundury zaprojektował Michał Anioł Buonarroti. Z upływem czasu stroje gwardzistów modyfikowano zgodnie z duchem poszczególnych epok. Obecne uniformy zostały zaprojektowane przez byłego komendanta Gwardii Szwajcarskiej w 1914 i swym wyglądem nawiązują do XVI-wiecznego pierwowzoru.
Codzienny mundur jest jednolicie błękitny i prostszy w kroju od paradnego.
Gwardziści używają następujących mundurów:
- błękitny mundur codzienny (dla oficerów – z naramiennikami)
- oficerski czarny mundur wyjściowy(naramienniki oficerów starszych złote z czarnym obszyciem)
- mundur zwykły galowy (barwy podano w tabelce poniżej)
- mundur wielkiej gali (z XVII-wieczną zbroją i morionem na mundurze galowym)
Podczas wojskowych spotkań integracyjnych (międzynarodowych lub szwajcarskich) gwardziści używają mundurów szwajcarskich z naszywką przynależności do Gwardii Papieskiej.
Gwardzista w typowym mundurze dziennym
Mundur gwardzisty z około 1850 r.
Dawny mundur i wyposażenie gwardzisty
Gwardziści w mundurach ćwiczebnych (1938)
Mundur noszony zwykle nocą
Krótki miecz gwardzisty (katzbalger)
Morion gwardzisty (Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu)
Elementy ubioru[10]
| Stopień | Pułkownik | Podpułkownik | Major | Kapitan | Porucznik |
| Naramienniki[11] noszone tylko z niebieskim strojem codziennym |
 |  |  |  |
|
| Oznaki stopnia na berecie |  |  |  |  |
|
| Hełm[a] |  |  | | |
[12] |
| Barwy munduru galowego | Czerwony | ||||
| Stopień | Starszy sierżant | Sierżant | Kapral | Wicekapral | Halabardzista/Gwardzista | Gwardzista w funkcji dobosza |
| Naramienniki | Brak | Brak | Brak | Brak | Brak | Brak |
| Oznaki stopnia na berecie |  |  |  |  | Brak | Brak |
| Hełm[a] | |  | | | |
 |
| Barwy munduru galowego | Czarny i czerwony | Niebieski, żółty i czerwony | Niebieski, żółty i czarny | |||
Broń i rynsztunek
| Stopień | Oficerowie | Sierżanci | Kapral | Wicekapral | Halabardzista |
| Broń drzewcowa | Nie używają | Nie używają |  |
 < |
 |
| Partyzana | Halabarda | ||||
| Miecz | Rapier | Krótki miecz (~1m) – katzbalger[13] | |||
| Inne | Laska | ||||
W skład pocztu sztandarowego poza starszym sierżantem z funkcją chorążego wchodzi też dwóch kaprali albo wicekaprali z flambergami.
Pełniąc funkcje ochrony gwardziści używają również następujących środków obronnych[14]:
- pistolet SIG P220
- karabin SIG SG 550 lub SG 552
- gaz łzawiący RSG-2000
- pistolet Glock 19
- pistolet maszynowy Heckler & Koch MP7
Remove ads
Zadania
Gwardia Szwajcarska – oprócz pełnienia funkcji reprezentacyjno-honorowych – od początku swego istnienia stanowi ochronę osobistą papieża i Pałacu Apostolskiego. Strzeże również granic Państwa Watykańskiego, a od niedawna jej członkowie (w strojach cywilnych) towarzyszą papieżowi w jego zagranicznych pielgrzymkach.
Podczas wakatu Stolicy Apostolskiej Gwardia podlega władzy kamerlinga i strzeże niezakłóconego przebiegu konklawe.
Remove ads
Święto Gwardii Szwajcarskiej
Zobacz też
Uwagi
- Używany jest również hełm czarny z piórami (zwłaszcza podczas liturgii i wydarzeń religijnych) oraz hełm bez piór.
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads