Loading AI tools
grecki kompozytor, pianista i dyrygent Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dimitri Mitropoulos (gr. Δημήτρης Μητρόπουλος; ur. 18 lutego?/1 marca 1896 w Atenach, zm. 2 listopada 1960 w Mediolanie)[1][2] – grecki kompozytor, dyrygent i pianista; w 1946 naturalizowany w USA[3].
Data i miejsce urodzenia |
1 marca 1896 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
2 listopada 1960 |
Przyczyna śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Powiązania | |
W latach 1910–1920 studiował w konserwatorium w Atenach grę na fortepianie u Ludwiga Wassenhovena (dyplom ze złotym medalem w 1919) oraz teorię muzyki i kompozycję u Armanda Marsicka[1][2]. W 1920 wyjechał do Brukseli na dalsze studia kompozytorskie u Paula Gilsona[1][2] i organowe u Alphonse’a Desmeta[2], ale zaledwie rok później przeniósł się do Berlina, gdzie przez trzy sezony (1921–1924) był zatrudniony w Staatsoper Unter den Linden jako korepetytor[1][2] i asystent Ericha Kleibera[2]. Równocześnie studiował kompozycję u Ferruccio Busoniego[1][2].
W 1924 wrócił do Grecji i w latach 1927–1937 był pierwszym dyrygentem orkiestry ateńskiego konserwatorium, a w latach 1930–1937 prowadził tam także klasę kompozycji i analizy muzycznej[1][2]. W tym czasie kilkakrotnie występował jako pianista, wykonując utwory solowe i kameralne[2], a także w podwójnej roli pianisty-dyrygenta w III Koncercie fortepianowym Prokofiewa, wywołując tym sensację w Berlinie (w 1930) i w Paryżu (w 1932)[1][2]. W następnych latach zdobył międzynarodowe uznanie, dyrygując gościnnie wieloma orkiestrami w Europie[2] oraz w USA (po tym, jak Siergiej Kusewicki zaprosił go w 1936 do dyrygowania Bostońską Orkiestrą Symfoniczną)[1][2].
Od 1937 do 1949 był dyrektorem muzycznym Minneapolis Symphony Orchestra (obecnie Minnesota Orchestra)[1][2]. W latach 40. dał setki koncertów w całych Stanach Zjednoczonych, dyrygując nie tylko orkiestrą z Minneapolis, ale także NBC Symphony Orchestra, Filharmonią Nowojorską, Orkiestrą Filadelfijską, Los Angeles Philharmonic i innymi[2]. W sezonie 1949/1950 wraz z Leopoldem Stokowskim pełnił funkcję dyrektora muzycznego Filharmonii Nowojorskiej, a od 1950 do 1957 już samodzielnie[1][2].
W ostatnich latach życia (1954–1960) zajmował się głównie muzyką sceniczną[1], dyrygując przedstawieniami operowymi w nowojorskiej Metropolitan Opera, a także we Florencji, Mediolanie, Salzburgu i Wiedniu[1][2]. Był również zapraszany do prowadzenia wielu koncertów symfonicznych w prestiżowych salach koncertowych Europy[2]. Zmarł na atak serca podczas próby III Symfonii Gustava Mahlera w mediolańskiej La Scali[1][2].
Jako wykonawca Mitropoulos poświęcił się głównie popieraniu muzyki współczesnej, zwłaszcza tzw. nowej muzyki. Wprowadził do amerykańskiego życia koncertowego dzieła Albana Berga, Arnold Schönberga, Paula Hindemitha, Ernsta Křeneka, Heitora Villi-Lobosa, Samuela Barbera i innych[1][2]. Był też stałym orędownikiem i znakomitym interpretatorem muzyki Mahlera, na długo przed tzw. „Renesansem Mahlera” w latach 60.[2]; W 1940 został uhonorowany medalem American Mahler Society[1].
Wspomagany niezwykłą pamięcią dyrygował bez partytury ogromną liczbę utworów z bogatego repertuaru klasycznego i romantycznego oraz prawykonań światowych lub amerykańskich[2]. Jego sugestywne interpretacje charakteryzowały się dbałością o przejrzystość konstrukcji i cyzelowaniem detali[1].
Jego utwory można podzielić na dwa okresy kompozytorskie: do 1920 i do 1930. We wczesnych pracach początkowo dominował styl romantyczny, pochodzenia francuskiego lub niemieckiego (Tafi, 1915), potem wyraźny stał się idiom impresjonistyczny (opera Sœur Béatrice, 1920). Po zetknięciu się w Berlinie z muzyką Schönberga, Igora Strawinskiego i Béli Bartóka, Mitropoulos był pierwszym greckim kompozytorem, który w swoich dojrzałych dziełach z lat 1924–1928 posługiwał się nowoczesnymi technikami i stylami, takimi jak atonalność (Passacaglia, Intermezzo e Fuga, 1924), dodekafonia (Ostinata in tre parti, 1927), nowy folkloryzm (Tessares kythiraïkoi choroi, 1926) i neoklasycyzm (Concerto grosso, 1928). Nowatorska była również jego późna muzyka incydentalna do dramatu antycznego (Electra, 1936; Hippolytus, 1937)[2].
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.