Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bory Dolnośląskie dawniej Puszcza Dolna (niem. Niederschlesische Heide) – mezoregion fizycznogeograficzny (317.74) utworzony przez największy w Polsce zwarty kompleks leśny o powierzchni ok. 1650 km²[1]; jest częścią Niziny Śląsko-Łużyckiej oraz Krainy Śląskiej.
 | |
 Zasięg regionu w obrębie Polski | |
| Prowincja | |
|---|---|
| Podprowincja | |
| Makroregion | |
| Mezoregion |
Bory Dolnośląskie |
| Mikroregion(y) |
Równina Gozdnicka (317.741), |
Administracyjnie leżą na terenie dwóch województw – lubuskiego i dolnośląskiego.
Stanowią część Niziny Śląsko-Łużyckiej. Rozciągają się pomiędzy Pogórzem Izerskim i Pogórzem Kaczawskim na południu a morenowymi Wzniesieniami Żarskimi i Wzgórzami Dalkowskimi na północy. Na wschodzie sąsiadują z Wysoczyzną Lubińską, Równiną Legnicką i Równiną Chojnowską. Zachodnią granicę Borów stanowi Nysa Łużycka, za którą, w Niemczech, leżą Bory Mużakowskie (niem. Muskauer Heide).
Najwyższym wzniesieniem jest wzgórze Dębniak 238 m n.p.m. – na północ od linii kolejowej nr 282 Węgliniec – Zebrzydowa.
Na obszarze Borów Dolnośląskich wyróżnia się mikroregiony[2]:
Na obszarze Borów Dolnośląskich wyróżnia się kompleksy leśne:
Na terenie Borów Dolnośląskich znajdują się obszary pustynne:
Główne rzeki Borów Dolnośląskich (od zachodu):
Bory Dolnośląskie leżą na pograniczu krain historycznych: Łużyc i Dolnego Śląska. Naturalną ich granicą jest rzeka Kwisa. Według współczesnego podziału administracyjnego wchodzą w skład województw:
Większe miejscowości leżące w Borach Dolnośląskich (alfabetycznie):
Borami Dolnośląskimi z ramienia Lasów Państwowych zarządzają:
Na obszarze Borów działają:
Budowa geologiczna oraz rzeźba terenu są efektem zlodowacenia środkowopolskiego, które pozostawiło obszary sandrowe, na których występują głównie jałowe piaski bielicowe. Cechami charakterystycznymi regionu są; znaczna liczba śródleśnych stawów, torfowiska, bagna i wydmy śródlądowe. Pod osadami zlodowacenia środkowopolskiego zalegają gliny zlodowacenia południowopolskiego, a pod nimi z kolei utwory trzeciorzędowe – piaski i żwiry oraz iły z pokładami węgla brunatnego.
Na obszarze Borów występują złoża torfu, rudy darniowej i piasku szklarskiego; na obrzeżach regionu – także węgla brunatnego (największe w rejonie Bogatyni Turoszowa, także na południe od Żar oraz złoża perspektywiczne: Legnica–Prochowice–Ścinawa a także Gubin–Mosty–Brody).
Dominującym typem siedliskowym Borów Dolnośląskich jest bór świeży. Mniejszy udział mają bory mieszane, bory wilgotne i bory suche. Dąbrowy i buczyny zajmują jedynie najżyźniejsze fragmenty Borów, w których bory bagienne i olsy zachowały się na skromnej powierzchni.
Podstawowym i zdecydowanie dominującym gatunkiem w drzewostanie Borów Dolnośląskich jest sosna. Stale zwiększane są udziały świerka, a w wielu rewirach leśnych dokonuje się również reintrodukcji jodły pospolitej.
W lasach Borów Dolnośląskich gatunki liściaste, takie jak dąb bezszypułkowy, dąb szypułkowy, brzoza, buk, olcha czarna czy osika stanowią jedynie marginalną domieszkę. Spotyka się także gatunki drzew i krzewów pochodzenia obcego, głównie amerykańskiego: dąb czerwony, czeremcha późna i tawuła kutnerowata. Obszar ten znany jest z obfitości grzybów i jagód.
Niespotykane w skali kraju (poza obszarami leśnymi Pomorza Zachodniego) jest nagromadzenie gatunków roślin atlantyckich. Występują tu m.in.:
Miejscową florę reprezentują również rzadkie i chronione gatunki roślin, jak:
.jpg)
Miód wrzosowy z Borów Dolnośląskich jest polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne – uzyskał status Chronionego Oznaczenia Geograficznego[3].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Bory Dolnośląskie od dawna cieszą się uznaniem myśliwych w kraju i za granicą, ze względu na dużą liczebność jeleni, saren, dzików, lisów i zajęcy. Coraz częściej pojawiają się wilki.
Lasy te stanowią ponadto ostoję wydry, popielicy, gniewosza plamistego, żmii zygzakowatej, żółwia błotnego, ropuchy paskówki, bociana czarnego, dudka, lelka, puchacza, siniaka, sóweczki, włochatki a także kuraków leśnych – głuszca i cietrzewia.
Stawy śródleśne i mokradła są środowiskiem licznych gatunków ptaków wodno-błotnych, jak bąk, bekas, brzęczka, cyraneczka, gągoł, gęgawa, kropiatka, kulik wielki, łabędź krzykliwy, mewa śmieszka, podgorzałka, słonka, samotnik, tracz nurogęś, zielonka czy żuraw. Znaczące są również populacje miejscowych ptaków drapieżnych – bielika, błotniaka stawowego, jastrzębia, kani czarnej, kani rdzawej, kobuza, krogulca i trzmielojada.
W rzekach płynących przez Bory żyją pstrągi potokowe, trocie wędrowne, lipienie i głowacice. W Kwisie koło Osiecznicy i Kliczkowa miała swoje stanowisko skójka perłorodna – małż wytwarzający szlachetne perły. Na skutek reintrodukcji zwiększyła się populacja bobra.
Na terenie Borów, w okolicach wsi Krzyżowa, zlokalizowano węzeł dwóch polskich autostrad A4 i A18.
Ponadto przez Bory Dolnośląskie prowadzą drogi:
Przez Bory Dolnośląskie przebiega historyczna magistrala kolejowa: Wrocław – Malczyce – Legnica – Miłkowice – Rokitki – Wierzbowa Śląska – Żagań – Guben – Berlin (linia kolejowa nr 275), z odgałęzieniem: Miłkowice – Bolesławiec – Zgorzelec – Drezno.
_przeciwlotnicze_w_Szprotawie-Iławie.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
