wina

wina (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈvʲĩna], AS: [vʹĩna], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) czyn niezgodny z normami postępowania

(1.2) odpowiedzialność za czyn niezgodny z normami postępowania

(1.3) daw. grzywna, kara pieniężna^[1]

(1.4) muz. instrument szarpany z rodziny lutni pochodzący z południowych Indii

(1.5) muz. daw. rodzaj harfy o pięciu strunach

rzeczownik, forma fleksyjna

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	wina	winy
dopełniacz	winy	win
celownik	winie	winom
biernik	winę	winy
narzędnik	winą	winami
miejscownik	winie	winach
wołacz	wino	winy

(2.1) D. lp, M., B. i W. lm od: wino

odmiana:

(1.1-5)

 

przykłady:

(1.1) Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina.

(1.2) To nie moja wina, że lodówka nie działa.

(1.2) Do winy ich dodaj winę, / niech nie dostąpią u Ciebie usprawiedliwienia^[2].

składnia:

kolokacje:

(1.1) poczucie winy

synonimy:

(1.1) przewinienie, wykroczenie, występek, grzech

(1.4) vina, veena

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1-3)

rzecz. winowajca mos, winowajczyni ż, obwinienie n, obwinianie n, przewinienie n, przewina ż, zawinienie n, winienie n, niewinność ż

czas. zawinić dk., winić ndk., obwiniać ndk., obwinić dk., zawinić dk.

przym. winny, niewinny

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-3) prasł. *vina → czyn naruszający uznane normy postępowania, wykroczenie, przewinienie, błąd, grzech, to, co powoduje złe, naganne skutki, przyczyna, powód złego^[3]

(1.4) sanskr. वीणा (vīṇā)

uwagi:

tłumaczenia:

• albański: (1.1) faj m
• angielski: (1.1) guilt, fault; (1.4) veena
• arabski: (1.1) ذنب ż, سيئة m
• azerski: (1.1) təqsir, suç
• baskijski: (1.1) hoben, kulpa
• białoruski: (1.1) віна ż; (1.2) віна ż
• bułgarski: (1.1) вина ż; (1.2) вина ż
• chiński standardowy: (1.1) 错 (cuò)
• chorwacki: (1.1) krivica ż
• duński: (1.1) skyld w
• esperanto: (1.1) kulpo; (1.2) kulpo
• francuski: (1.1) faute ż
• hindi: (1.1) अपराध
• hiszpański: (1.1) culpa ż
• jaćwieski: (1.1) cauta
• karaimski: (1.1) борч
• łaciński: (1.1) culpa ż
• niemiecki: (1.1) Schuld ż
• nowogrecki: (1.1) σφάλμα n, αμάρτημα n, φταίξιμο n
• rosyjski: (1.1) вина ż
• szwedzki: (1.1) fel n, skuld w
• tajski: (1.1) ความรู้สึกผิด, ตราบาป, บาปติดตัว
• ukraiński: (1.1) вина ż
• wilamowski: (1.1) siułd ż
• włoski: (1.1) colpa ż

źródła:

1.  Hasło „wina” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Księga Psalmów 69,28, Biblia Tysiąclecia Online, Poznań 2003 (tłum. Augustyn Jankowski, Lech Stachowiak).
3.  Hasło „wina” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.