jedynka

jedynka (język polski)

jedynka (1.1)

górne jedynki (1.3)

jedynka (1.5)

jedynka (1.6)

jedynka (1.7)

wymowa:

IPA: [jɛˈdɨ̃nka], AS: [i ̯edỹnka], zjawiska fonetyczne: nazal.• -nk-  ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	jedynka	jedynki
dopełniacz	jedynki	jedynek
celownik	jedynce	jedynkom
biernik	jedynkę	jedynki
narzędnik	jedynką	jedynkami
miejscownik	jedynce	jedynkach
wołacz	jedynko	jedynki

(1.1) nazwa cyfry 1 i liczby 1

(1.2) eduk. ocena niedostateczna (najniższa) w szkole

(1.3) pot. anat. ząb sieczny przyśrodkowy (mezjalny)

(1.4) mat. element neutralny różnych działań matematycznych

(1.5) pot. to, co ma numer jeden, np. autobus, trolejbus, tramwaj, pokój (w instytucji, w hotelu itp.), program radia, telewizji

(1.6) hotel. pokój przeznaczony dla jednej osoby, z jednym łóżkiem

(1.7) sport. łódka, kajak, sanki, bobslej przeznaczone dla jednego zawodnika

(1.8) slang. harc. eufem. siku, mocz

(1.9) środ. kolej. pierwsza klasa

odmiana:

(1.1-7)

 

przykłady:

(1.1) Dzisiejszy szczęśliwy numer to jedynka.

(1.2) Marek nie uczy się dobrze, ma dwie jedynki w dzienniczku.

(1.3) Dentysta wyrwał mi jedynkę.

(1.4) Macierz jednostkowa jest jedynką rachunku macierzy.

(1.5) Jedynka transmituje spotkania polskiej reprezentacji narodowej w piłce nożnej.

(1.5) Przejechaliśmy dwa przystanki jedynką, a potem szliśmy pieszo.

(1.5) Proszę kupić znaczek skarbowy i zgłosić się do jedynki.

(1.6) Zarezerwowałem w hotelu trzy jedynki i cztery dwójki.

(1.7) W wyścigu jedynek nasz reprezentant zajął trzecie miejsce.

(1.8) Druhu, muszę iść do lasu zrobić jedynkę!

składnia:

kolokacje:

(1.4) jedynka trygonometryczna • jedynka hiperboliczna • jedynka pierścienia

synonimy:

(1.2) niedostateczny, slang. uczn. pała, kołek, laczek, kapeć, kabaretka, kaczka, kampa, kanapa, kapuć, karabin, kationer, kita, klakson, klapa, klepa, klops, knur, kolba, kolos, kołek, kosa, kulfon^[1], faja, lufa

(1.6) pokój jednoosobowy

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. jedynak m, jedynaczek m, jedynaczka ż, jedność ż, jednakowość ż, pojedynka ż, jednostka ż, jednostkowość ż

zdrobn. jedyneczka ż

czas. jedynkować, ujednolicać, ujednolicić, zjednać

przym. jedynkowy, jedyny, jednaki, pojedynczy, jednostkowy

przysł. pojedynczo, jednako, jednostkowo

licz. jeden

partyk. jedynie

zaim. jeden

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.2) zobacz też: jedynka • dwójka • trójka • czwórka • piątka • szóstka

(1.4) w tym znaczeniu „jedynka” to co innego niż „jedność”

tłumaczenia:

• ajmara: (1.1) Maya
• angielski: (1.1) one; (1.2) F; (1.3) central incisor; (1.4) identity; (1.6) single room
• białoruski: (1.1) адзі́нка ż; (1.2) адзі́нка ż
• birmański: (1.1) တစ် (tiʿ)
• bułgarski: (1.1) едини́ца ż
• chorwacki: (1.1) jedìnica ż
• czeski: (1.1) jednička ż; (1.2) pětka, koule, nedostatečná, sardel
• duński: (1.1) ener w; (1.5) ener w
• esperanto: (1.1) unuo
• fiński: (1.1) ykkönen
• francuski: (1.1) un m; (1.6) chambre simple ż
• hiszpański: (1.2) uno m; (1.4) unidad ż
• kaszubski: (1.1) jedinka ż
• krymskotatarski: (1.1) bir
• litewski: (1.1) víenetas m; (1.5) pirmas m
• luksemburski: (1.1) Eent ż
• łotewski: (1.1) vieninieks m
• marszalski: (1.1) juon
• niemiecki: (1.1) Eins ż; (1.6) Einzelzimmer n
• nowogrecki: (1.1) μονάδα ż; (1.2) μονάδα ż; (1.4) μονάδα ż; (1.6) μονόκλινο n
• osmański: (1.1) بر (bir)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.2)
• północnolapoński: (1.1) ovtteš
• rosyjski: (1.1) едини́ца ż; (1.2) едини́ца ż; (1.6) одноместный номер m
• słowacki: (1.1) jednotka ż
• słoweński: (1.1) enica ż
• szkocki: (1.1) ane
• szwedzki: (1.1) etta w
• ukraiński: (1.1) одини́ця ż
• węgierski: (1.1) egyes
• włoski: (1.1) uno m

źródła:

1. Małgorzata Kasperczak, Monika Rzeszutek, Joanna Smól, Halina Zgółkowa, Nowy słownik gwary uczniowskiej, red. Halina Zgółkowa, Wydawnictwo EUROPA, Wrocław 2004, ISBN 83-88962-71-X.