łóżko

Podobna pisownia: lôžko • łóżkò

łóżko (język polski)

łóżko (1.1)

łóżko (1.3)

wymowa:

​^?/i, IPA: [ˈwuʃkɔ], AS: [u̯uško], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	łóżko	łóżka
dopełniacz	łóżka	łóżek
celownik	łóżku	łóżkom
biernik	łóżko	łóżka
narzędnik	łóżkiem	łóżkami
miejscownik	łóżku	łóżkach
wołacz	łóżko	łóżka

(1.1) mebel przeznaczony do spania; zob. też łóżko w Wikipedii

(1.2) daw. zdrobn. od: łoże

(1.3) przen. miejsce w szpitalu

(1.4) przen. seks

odmiana:

(1.1-3)

 

przykłady:

(1.1) Mój dziadek pali papierosy w łóżku przed snem.

(1.1) Pod jego łóżkiem było dużo brudu.

(1.3) Na onkologii zwolniło się łóżko, więc Staszek może iść na leczenie.

(1.4) Jemu chodziło tylko o łóżko.

składnia:

kolokacje:

(1.1) wygodne łóżko • skrzypiące łóżko • pościelić / posłać łóżko • spać w łóżku (rzad. na łóżku) • łóżko polowe • łóżko małżeńskie • łóżko piętrowe • łóżko wodne

(1.3) wolne łóżko • czekać na łóżko • nie doczekać łóżka • łóżko na OIOM-ie / na pediatrii / na wewnętrznym / na zakaźnym / na chirurgii / …

synonimy:

(1.1) łoże, gw. kojo

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) mebel

(1.3) miejsce

hiponimy:

(1.1) koja, tapczan, tapczanik, wersalka, leżanka, kozetka

holonimy:

(1.1) sypialnia

meronimy:

(1.1) materac

wyrazy pokrewne:

rzecz. łożysko n, łożnica n, położna n, nałożnik m, nałożnica ż

zdrobn. łóżeczko n

zgrub. łoże n

czas. położyć dk., łożyskować ndk.

przym. łóżkowy, łóżeczkowy, łożyskowy, położniczy

związki frazeologiczne:

być dobrym w łóżku • być przykutym do łóżka • iść do łóżka / pójść do łóżka • reg. pozn. robić łóżko • wskoczyć do łóżka

etymologia:

uwagi:

zob. też łóżko w Wikicytatach

tłumaczenia:

(1.2) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: łoże

• abenaki: (1.1) abon
• angielski: (1.1) bed
• arabski: (1.1) سرير, فراش, تخت, مضجع, مهاد
• aramejski: (1.1) ܥܪܣܐ m
• arumuński: (1.1) crivati
• azerski: (1.1) çarpayı
• baskijski: (1.1) ohe
• białoruski: (1.1) ложак m
• bułgarski: (1.1) легло n
• chiński standardowy: (1.1) 床 (chuáng)
• chorwacki: (1.1) krevet m
• czeski: (1.1) postel ż
• dolnołużycki: (1.1) póstola ż
• duński: (1.1) seng w
• esperanto: (1.1) lito
• farerski: (1.1) song ż
• fiński: (1.1) sänky
• francuski: (1.1) lit m
• górnołużycki: (1.1) łožo
• grenlandzki: (1.1) siniffik, nallavik
• hausa: (1.1) gado
• hawajski: (1.1) moe
• hebrajski: (1.1) מטה ż (mita)
• hiszpański: (1.1) cama ż
• inuktitut: (1.1) ᐃᒡᓕᑉ (igliq)
• islandzki: (1.1) rúm n
• japoński: (1.1) ベッド, 寝台
• jidysz: (1.1) בעט ż / n (bet)
• kaszubski: (1.1) łóżkò n, wërë lm
• kataloński: (1.1) llit m
• koreański: (1.1) 침대
• litewski: (1.1) lova ż
• luksemburski: (1.1) Bett n
• łaciński: (1.1) cubile n, lectus m
• łatgalski: (1.1) luova ż
• łotewski: (1.1) gulta ż
• macedoński: (1.1) кревет m
• maltański: (1.1) sodda ż
• niderlandzki: (1.1) bed n
• niemiecki: (1.1) Bett n
• norweski (bokmål): (1.1) seng m/ż
• nowogrecki: (1.1) κρεβάτι n
• osmański: (1.1) یتاق / یاتق / یاتاق (yatak), بستر (bister)
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  ,    
• portugalski: (1.1) cama m
• quenya: (1.1) caima
• rosyjski: (1.1) кровать ż, (постель ż); (1.3) койка ż
• rumuński: (1.1) pat n
• serbski: (1.1) кревет m, постеља ż
• slovio: (1.1) postel (постел)
• słowacki: (1.1) posteľ, lôžko n
• słoweński: (1.1) postelja ż
• szwedzki: (1.1) säng w, bädd w
• tok pisin: (1.1) bet
• turecki: (1.1) yatak
• ukraiński: (1.1) ліжко n
• wepski: (1.1) sija
• węgierski: (1.1) ágy
• wilamowski: (1.1) bett n, bet n
• włoski: (1.1) letto m
• wolof: (1.1) lal
• żmudzki: (1.1) luova ż

źródła: