Kawaleryjskie kursy Legionów Polskich

Kawaleryjskie kursy Legionów Polskich – szkoła podoficerska i oficerska kawalerii Legionów Polskich.

Organizacja kursów, ich przebieg i wyniki

W trzeciej dekadzie listopada Legiony Polskie zostały przetransportowane z rejonu przyfrontowego na obszar Królestwa Polskiego. Dyslokacja oddziałów legionowych była następstwem aktu 5 listopada, podpisanego przez przedstawicieli dwóch zaborców. W ramach wspomnianej dyslokacji 1 Pułk Ułanów Legionów Polskich stanął w Ostrołęce^[1].

W lutym 1917 roku, w związku z planami organizacji Wojska Polskiego w oparciu o kadry Legionów Polskich, przestąpiono do szkolenia stanów osobowych pułku. 5 lutego w Ostrołęce rozpoczął się kawaleryjski kurs oficerski, nazywany również niższym kawaleryjskim kursem oficerskim lub kursem kawaleryjskiej szkoły oficerskiej. Na stanowisko komendanta kursu oficerskiego wyznaczony został rotmistrz Janusz Głuchowski^[2]. Następnego dnia rozpoczął się kawaleryjski kurs podoficerski pod komendą podporucznika Stefana Kuleszy^[3]. Obaj komendanci byli doświadczonymi oficerami frontowymi, którzy swoją służbę rozpoczęli w patrolu konnym Beliny.

5 lutego na kurs oficerski stawiło się 97 słuchaczy, a w czasie jego trwania przybyło kolejnych 11 uczestników. Egzamin końcowy w dniu 31 marca zdało 89 słuchaczy. Kolejnych 15 uczestników „uznano za niezdolnych”, a 4 nie przystąpiło do egzaminu^[4].

3 lutego na kurs podoficerski stawiło się 34 podoficerów oraz 108 ułanów i starszych ułanów. W czasie trwania tego kursu ubyło do szpitala 9 podoficerów i 13 ułanów. Usunięto z kursu jednego podoficera i 15 ułanów, natomiast przyjęto na kurs jednego podoficera i 28 ułanów. Stan słuchaczy w dniu 1 kwietnia wynosił: 23 podoficerów oraz 110 ułanów i starszych ułanów, a także 65 koni^[5]. Egzaminy na tym kursie zostały przeprowadzone w dniach 28 marca – 4 kwietnia 1917 roku. Egzamin zdało 107 podoficerów i ułanów, „odstąpiło od egzaminu” czterech, „nie zdawało” dwóch, „nie zdało” dwudziestu^[3]. Dwudziestu absolwentów kursu zdało egzamin z wynikiem bardzo dobrym, pięćdziesięciu jeden z wynikiem dobrym i trzydziestu sześciu z wynikiem dostatecznym^[6].

W czasie kursu oficerskiego przeprowadzono jednodniowe ćwiczenie taktyczne, połączone z kursem podoficerskim, a ponadto 26 godzin praktycznych ćwiczeń pieszych i 28 godzin ćwiczeń konnych^[7], natomiast w trakcie kursu podoficerskiego przeprowadzono dwa ćwiczenia polowe oraz 55 godzin ćwiczeń pieszych i 32 godziny ćwiczeń konnych^[5].

Absolwenci kursu oficerskiego otrzymali „świadectwa ukończenia 6 tygodniowego kursu kawaleryjskiego”. Świadectwa były podpisane przez komendanta pułku, komendanta kursu oraz członków komisji egzaminacyjnej. Świadectwa były numerowane. Świadectwo wydane ułanowi Stefanowi Ustupskiemu miało numer „87”.

Wykładowcami na obu kursach byli oficerowie 1 Pułku Ułanów:

Nazwa przedmiotu	Na kursie oficerskim	Na kursie podoficerskim
taktyka	rtm. Janusz Głuchowski	ppor. Zygmunt Piasecki
służba łączności
artyleria	por. Jerzy Pytlewski
fortyfikacja		chor. Ludwik Kmicic-Skrzyński
gazy	chor. Ludwik Kmicic-Skrzyński
topografia (terenoznawstwo)	por. Antoni Jabłoński
hippologia (nauka o koniu)	ppor. lek. wet. Kazimierz Zagrodzki
higiena	por. lek. dr Ksawery Maszadro
historia wojen	por. Tadeusz Śmigielski	ppor. Stanisław Stetkiewicz
pionierstwo (szkoła pionierów i telefonistów)
nauka o broni, organizacja armii, stylistyka wojskowa		ppor. Romuald Niementowski
stylistyka wojskowa	Edward Kleszczyński
regulamin garnizonowy (służba wewnętrzna)	Edward Kleszczyński
organizacja armii	ppor. Jan Andrzej Feliks Mieszkowski
regulamin musztry	por. Stanisław Grzmot-Skotnicki

20 lipca 1917 roku absolwenci obu kursów, którzy byli poddanymi Królestwa Polskiego i odmówili złożenia przysięgi, zostali skierowani do obozu internowania w Szczypiornie.

Osobny artykuł: Kryzys przysięgowy.

Równolegle z kursami kawaleryjskim zorganizowano i przeprowadzono dwa kursy administracyjne: oficerski i podoficerski. Komendantem kursów był chor. Marian Węgrzynowski. 11 lutego rozpoczął się kurs podoficerski, w którym uczestniczyli także wszyscy słuchacze kursu oficerskiego. 19 lutego egzaminy złożyło 9 słuchaczy kursu podoficerskiego. Słuchacze kursu oficerskiego kontynuowali naukę do 31 marca. Tego dnia egzamin złożyło z wynikiem pomyślnym 26 podoficerów i ułanów. Komendant kursów w raporcie złożonym 1 kwietnia stwierdził, że wszyscy słuchacze „po odbyciu odpowiedniej praktyki będą w stanie z chwilą wprowadzenia administracji niemieckiej objąć funkcje oficerów kasowych”^[8].

Absolwenci kawaleryjskiego kursu oficerskiego

Absolwenci kawaleryjskiego kursu oficerskiego
Lp.	stopień	imię i nazwisko oraz pseudonim	Informacje o późniejszym etapie służby wojskowej oraz dacie i miejscu śmierci
Ukończyli z wynikiem bardzo dobrym
11	wachmistrz sztabowy	Bohdan Stachlewski ps. „Dan”	pułkownik, dowódca 25 puł., odznaczony VM, KN, OOP5 i KWx2, † 1939
2	wachmistrz szef	Julian Filipowicz ps. „Pobóg”, „Róg”, „Kogan”	generał brygady, dowódca Wołyńskiej BK, odznaczony VM, KN, KWx2, † 14 VIII 1945 Otwock
3	wachmistrz szef	Bronisław Rakowski ps. „Kuc”	generał brygady, dowódca 2 Dywizji Pancernej, odznaczony VM, KN, OOP4, KWx4, † 28 XII 1950 Buenos Aires
4	wachmistrz	Stanisław Pietruski	kapitan pilot 308 dywizjonu myśliwskiego, odznaczony VM, KW, † 2 II 1971 Wrocław
5	wachmistrz	Józef Smoleński ps. „Kolec”	generał brygady, szef Oddział II SG, odznaczony VM, KN, OOP3, OOP4, KWx4, † 19 I 1978 Londyn
6	wachmistrz	Stefan Wendorff ps. „Konopka”	żołnierz 1. kompanii kadrowej, w 1934 r. kapitan rezerwy administracji[9], odznaczony VM, KN i KWx2, † 1 VIII 1969
7	wachmistrz	Hipolit Wyrzykowski	ur. 8 X 1891, w 1932 r. rotmistrz 2 puł., odznaczony KN i KW[10]
Ukończyli z wynikiem dobrym
8	wachmistrz sztabowy	Wojciech Bucior ps. „Kunigas”	major taborów, starosta powiatowy w Sanoku i Trembowli, odznaczony VM, KN, KWx2, ZKZ, † 1940 ULK
9	wachmistrz szef	Tadeusz Osiński ps. „Brzęk”	major, poseł na Sejm III i IV kadencji, odznaczony OOP2, VM, KNzM, OOP5, KWx4, † 10 IX 1983 Radom
10	wachmistrz	Janusz Albrecht ps. „Ozimiński”	pułkownik dyplomowany, dowódca 1 pszwol., szef sztabu KG ZWZ, odznaczony VM, KN, KWx2, † 6 IX 1941 Warszawa
11	wachmistrz	Stanisław Bujwid	ur. 8 VII 1895, syn Odo, w 1934 r. porucznik rezerwy inżynier 8 puł.[11],
12	wachmistrz	Henryk Dobranicki ps. „Kazimierz”[12]	ur. 1 VI 1892, † 11 I 1919 Bartatów jako ppor. 1 p. strz. lwowskich[13], pośm. mianowany por.[14] (ppor.[15]), KN (2 sierpnia 1931[16] i 4 listopada 1933[17]) i KW[18]
13	wachmistrz	Józef Grad-Soniński ps. „Zbigniew Sowiński”	pułkownik, w 1939 r. dowódca OZ Kawalerii „Wołkowysk”, odznaczony VM, KN, KW i ZKZ, † 20 I 1966 Wielka Brytania
14	wachmistrz	Jan Kapuściński	ur. 23 XI 1889 Wróblówka
15	wachmistrz	Emil Franciszek Mecnarowski	generał brygady doktor, prezydent Najwyższego Sądu Wojskowego, odznaczony OOP3, KN, KWx4, † 21 VII 1968 Warszawa
16	wachmistrz	Janusz Olszamowski ps. „Łaszczyc”	porucznik, adiutant J. Piłsudskiego, VM, KN, †23 V 1920 Żytomierz
17	wachmistrz	Michał Pohoski ps. „Stawicz”	† 16 VIII 1920 Turowola, jako podporucznik 7 puł.[19]
18	wachmistrz	Marian Skrzynecki	podpułkownik, dowódca 7 puł., odznaczony VM, KN, OOP5, KWx3, † 3 X 1939 Mościska
19	wachmistrz	Henryk Świderski ps. „Orlęcki”	† 27 IX 1920 Rohaczów, jako porucznik 1 pszwol.[20], kawaler VM, „świetny rębacz i doskonały oficer”[21]
20	wachmistrz	Wacław Święcki	ur. 22 XII 1898, w 1934 r. podporucznik rezerwy 2 puł., PKU Warszawa Miasto III[22]
21	kapral	Wacław Budzyński	w 1934 r. porucznik rezerwy[23], odznaczony VM, KN i KWx3, poseł na Sejm IV kadencji, † 1939
22	kapral	Jan Dąbrowski	odznaczony VM, jako podporucznik 7 puł.
23	kapral	Jerzy Gliński ps. „Eustachy”	żołnierz 2. plutonu 1. kompanii kadrowej, podpułkownik, odznaczony VM, KN, KWx2, ZKZ, † 4 XI 1940 Edynburg[24]
24	kapral	Tadeusz Jakubski	rotmistrz 7 puł., kawaler VM, † 16 VIII 1920 w bitwie pod Cycowem[25]
25	kapral	Ignacy Kowalczewski ps. „Sęp”	pułkownik, dowódca 5 psk, 17 puł. i 4 ppanc oraz Wlkp. BK, odznaczony VM4, VM5, KN, KWx4, † 19 XII 1976 Penley
26	kapral	Tomasz Kozłowski	w 1923 r. podporucznik rezerwy 11 puł., poseł na Sejm III i IV kadencji, odznaczony VM, KN, OOP4, KW, † 14 VII 1946 Mielno
27	kapral	Adam Jan Bolesław Michalewski[26]	w 1934 r. rotmistrz rezerwy 1 pszwol[27], w 1944 r. major, adiutant szefa Sztabu NW,
28	kapral	Stanisław Mittelstaedt ps. „Rawicz”	w 1932 r. major, rejonowy inspektor koni w Ciechanowie, odznaczony KN, KWx2 i SKZ[28]
29	kapral	Franciszek Stachowicz ps. „Franek”	podpułkownik dyplomowany, dowódca dppanc 10 BK, szef sztabu WBPM, odznaczony KN, KW, † 3 V 1941 Oflag VII A Murnau
30	kapral	Adam Korwin-Sokołowski	podpułkownik dyplomowany, szef Gabinetu MSWojsk., wojewoda nowogrodzki, odznaczony VM, KN, OOP4 i KWx4
31	kapral	Ksawery Józef Karol Zalewski	rotmistrz rezerwy 1 pszwol., odznaczony VM, KN, KWx4, tyt. I sekretarz PP w Teheranie, † 17 II 1939 Teheran
32	kapral	Włodzimierz Zieliński	major piechoty, konsul w Konsulacie Generalnym RP w Paryżu, odznaczony KN, KWx2, SKZ, † 1948 Paryż
33	starszy ułan	Władysław Dunin-Borkowski ps. „Dunin”	rotmistrz, kawaler VM, † 27 III 1922 Zakopane
34	starszy ułan	Stefan Eichler vel Ejchler	podpułkownik, odznaczony KN, KWx2 i SKZ, † 12 III 1980 Wrexham
35	starszy ułan	Tadeusz Jaroszewicz ps. „Morgan”	podpułkownik dyplomowany, attaché wojskowy w Helsingforsie, odznaczony VM, KNzM, KWx4, † 28 VIII 1934 Warszawa
36	starszy ułan	Marian Euzebiusz Kiedrzyński ps. „Mar”	ur. 16 XII 1889, odznaczony KW, porucznik rezerwy, PKU Białystok, oficer PP[29]
37	starszy ułan	Iwo Moraczewski ps. „Iwo”, „Cholewa”	ur. 1 III 1890, doktor, w 1934 porucznik rezerwy, PKU Lida, OKO Nr III[29]
38	starszy ułan	Wacław Przybysz ps. „Porzecki”	podporucznik 1 pszwol., kawaler VM, † 28 I 1919 Krystynopol[30]
39	starszy ułan	Józef Radziwiłłowicz-Szostak	pułkownik dyplomowany, dowódca 13 puł., szef Operacji KG AK, odznaczony VM4, VM5, KN, KWx6, † 11 II 1984 Łódź
40	starszy ułan	Zygmunt Sokołowski ps. „Korwin”	podporucznik 1 pszwol., kawaler VM, † 10 XII 1918 Dołhobyczów[31]
41	starszy ułan	Stefan Szyller	podporucznik 1 pszwol., kawaler VM, † 4 VII 1919 Horodyszcze[32]
42	starszy ułan	Edward Wilczyński ps. „Waganiec”	tytularny podpułkownik[33], w 1928 r. kwatermistrz 7 puł., odznaczony VM, KWx2[34], starosta powiatowy w Kole, † 1937
43	starszy ułan	Józef Staszel	ur. 26 II 1895, w 1934 r. podporucznik pospolitego ruszenia, PKU Nowy Targ[35]
Z wynikiem dostatecznym
44	wachmistrz szef	Tadeusz Kurnatowski ps. „Opolec”	podpułkownik, dowódca 17 puł., 18 puł. i OZ Kawalerii „Stanisławów”, odznaczony VM, KN i KW, † 28 IX 1939 Berehowo
45	wachmistrz	Adam Borkowski	ur. 1 XII 1889 Kielce, wachmistrz 11 puł.
46	wachmistrz	Wacław Haczyński	w 1934 r. rotmistrz pospolitego ruszenia[36], major?, poseł na Sejm IV kadencji, odznaczony VM, KN i KWx4, † 1940 Katyń
47	wachmistrz	Józef Koczwara ps. „Strzelec”, „Zbigniew”	pułkownik, dowódca 2 ppanc i 2 puł., odznaczony VM, KN, OOP4, KWx4, † 6 V 1978 Tarnów
48	wachmistrz	Stanisław Królicki	pułkownik, dowódca 1 psk i 7 psk, odznaczony VM4, VM5, KN, KWx5, † 28 IX 1939 Modlin
49	wachmistrz	Józef Pętkowski ps. „Wiesław”	podpułkownik dyplomowany, dowódca 19 puł., odznaczony VM, KN, OOP5, KWx2, ZKZ, † 1940
50	wachmistrz	Eugeniusz Piecek „Chwalibóg”	podpułkownik, odznaczony VM, KN, SKZ, † 19 IX 1940 Palmiry
51	wachmistrz	Zygmunt Przepałkowski ps. „Młot”	rotmistrz, żołnierz 1. kompanii kadrowej, starosta powiatowy m.in. w Przasnyszu, odznaczony KN, KWx4 i ZKZ, † 1940 Katyń
52	wachmistrz	Franciszek Rajpold ps. „Skołuba”	? Franciszek Ksawery Rajpold, w 1934 r. podporucznik rezerwy 1 pszwol., PKU Piotrków[37]
53	wachmistrz	Adolf Rudnicki ps. „Cedro”	major, odznaczony VM i KWx3[38]
54	wachmistrz	Edmund Tarnasiewicz ps. „Heldut”	pułkownik, żołnierz 1. kompanii kadrowej, dowódca 16 puł., odznaczony VM, KN, OOP3, KWx4, † 2 IV 1952 Londyn
55	wachmistrz	Leon Trojanowski	major, kwatermistrz 5 puł., odznaczony VM, KN, KWx4, † 26 I 1934 Warszawa
56	wachmistrz	Jan Feliks Zarzycki ps. „Nowina”	major, dowódca szwadronu zapasowego 24 puł., odznaczony VM, KWx3 i SKZ, † 9 IV 1931 Kraśnik
57	wachmistrz	Konrad Zembrzuski ps. „Bury”, „Doliwa”	pułkownik, żołnierz 1. kompanii kadrowej, dowódca 15 puł., odznaczony VM, KN, KWx4, † 1940 Katyń, pośm. gen. bryg.
58	wachmistrz	Franciszek Żarnowski	podpułkownik, RIK Kielce[39], w 1934 r. w ewidencji PKU Kielce[40], odznaczony VM, KN, KWx4, † 22 VII 1938
59	kapral	Eugeniusz Dąmbski	major, RIK Ciechanów, odznaczony KN, KW, SKZ, mąż Poli Negri, † 21 XI 1971 Warszawa
60	kapral	Ludwik Horodyski	rotmistrz, odznaczony VM, KN, † 1940 ULK
61	kapral	Franciszek Gabriel Kietliński „Odrowąż”	r. 1896
62	kapral	Stanisław Klepacz	pułkownik, dowódca 11 puł., komendant Obwodu Śródmieście AK, odznaczony VM, KN, KWx5, † 24 IX 1958 Nowy Jork
63	kapral	Julian Kelm ps. „Koperczyński”	rotmistrz, żołnierz 1. kompanii kadrowej, dowódca szwadronu w 3 pszwol., odznaczony KN i KWx3, † 21 I 1923 Warszawa
64	kapral	Kazimierz Kosiarski	pułkownik, dowódca 18 puł. i 5 psk, odznaczony VM4, VM5, KN, KWx5, † 20 XII 1974 Cerkwica
65	kapral	Ludomir Kosiński	ur. 19 II 1885 Suchedniów, porucznik rezerwy, w 1934 r. w ewidencji PKU Kielce[41], kawaler VM
66	kapral	Stanisław Kreczunowicz	ur. 8 V 1894, porucznik pospolitego ruszenia, w 1934 r. w ewidencji PKU Wilejka[42], kawaler VM
67	kapral	Adam Królikiewicz	major, olimpijczyk, szef ekwitacji Centrum Wyszkolenia Kawalerii, odznaczony VM, KN, KW, † 4 V 1966 Konstancin
68	kapral	Karol Mrozowski	ur. 27 X 1888 Cieśle, służył w 2. szwadronie, 20 VII 1917 skierowany do Szczypiorna
69	kapral	Karol Nachtlicht ps. „Światełko”	ur. 10 VIII 1893, † 1941 Warszawa, w 1934 r. porucznik rezerwy 11 puł.[43], odznaczony VM
70	kapral	Kazimierz Peszkowski	major, odznaczony VM, KN, KWx2
71	kapral	Józef Plackowski ps. „Ruszczyc”	podpułkownik, zastępca dowódcy 10 puł., odznaczony KN, KW, jeniec Oflagu VII A Murnau
72	kapral	Tadeusz Pytlewski ps. „Prawdzic”	brat Jerzego, w 1924 r. rotmistrz rezerwy 25 puł., odznaczony VM, KWx2[44]
73	kapral	Wojciech Siemaszko	† 12 X 1920 Korosteń, jako podporucznik 2 puł., kawaler VM[45]
74	starszy ułan	Aleksander Bieliński ps. „Szeliga”, „Onio”	† 16 VIII 1920 Turowola, jako rotmistrz 7 puł., kawaler VM[46]
75	starszy ułan	Wacław Calewski	major, zastępca dowódcy OZ Kaw. „Łuków”, odznaczony VM, KN, KWx4, † 1940 Charków
76	starszy ułan	Eugeniusz Chrościcki	rotmistrz rezerwy, w 1934 r. porucznik rezerwy 25 puł., PKU Łuków, odznaczony VM, KN i KW, † 1940 Charków
77	starszy ułan	Juliusz Dudziński[47]	mjr kaw. rez., dowódca ochotniczego oddziału obrony Lublina, odznaczony VM i KN, † 17 IX 1939 Lublin[48]
78	starszy ułan	Stanisław Gawroński ps. „Jerzy Rymsza”	ur. 21 I 1895, w 1934 r. porucznik rezerwy 21 puł., PKU Radom[49]
79	starszy ułan	Juliusz Kamler	† 7 I 1919 Sulimów, jako podporucznik 1 pszwol., kawaler VM[50]
80	starszy ułan	Jan Majewicz ps. „Piętka”	ur. 23 V 1894
81	starszy ułan	Kazimierz Maks vel Max ps. „Krukowski”	podpułkownik dyplomowany, szef sztabu GO „Czersk”, odznaczony VM, KN i KWx4, † 21 III 1945 Oflag VII A Murnau
82	starszy ułan	Mariusz Link	ur. 20 VIII 1895, w 1934 r. porucznik rezerwy łączności 6 baon telegraf., PKU Kamionka Strumiłowa[51]
83	starszy ułan	Zygmunt Platonoff ps. „Plater”	podpułkownik dyplomowany, zastępca dowódcy 3 pszwol., odznaczony KN, OOP5, KWx4 i SKZ, † 1940 Katyń
84	starszy ułan	Kazimierz Antoni Maria Rojowski ps. „Kizic”	w 1934 r. porucznik rezerwy 7 puł.[52], † 3 IX 1944 Warszawa
85	starszy ułan	Wacław Strużyński	w 1934 r. rotmistrz rezerwy 11 puł.[53]
86	starszy ułan	Stefan Klemens Ustupski[54]	rotmistrz, 31 VIII 1934 przeniesiony w st. spocz., odznaczony KN, KWx2, SKZ, † 1986
87	ułan	Mirosław Olszewski	major rezerwy, zastępca dowódcy 7 OKR, starosta powiatowy w Słonimiu, odznaczony VM, † 20 II 1971 Kanada
88	ułan	Kazimierz Marian Wyszyński	porucznik rezerwy[55], radca poselstwa I kl., Poselstwo Polskie w Berlinie, odznaczony KN, OOP4, KW, † 3 I 1935 Berlin
89	starszy ułan	Józef Młodecki ps. „Sławisz”	ur. 21 X 1897, w 1923 r. rotmistrz 2 pszwol., w 1934 r. rotmistrz rezerwy 10 puł., odznaczony VM, KN, KW[56][57]

Absolwenci kawaleryjskiego kursu podoficerskiego

Absolwenci kawaleryjskiego kursu podoficerskiego

Lp.	stopień	imię i nazwisko oraz pseudonim	informacje o późniejszym etapie służby wojskowej oraz dacie i miejscu śmierci
Ukończyli z wynikiem bardzo dobrym
1	kapral	Kazimierz Busler	w 1939 roku podpułkownik, dowódca 10 Pułku Ułanów Litewskich, † 25 IV 1945 Murnau
2	starszy ułan	Jan Bednarczyk
3	starszy ułan	Marian Bobrowski	rotmistrz
4	starszy ułan	Lucjan Stanisław Lenczowski
5	starszy ułan	Henryk Jędrzejowski	w lutym 1933 roku wyjechał do ZSRR. Jego dalsze losy są nieznane. Prawdopodobnie padł ofiarą czystek stalinowskich
6	starszy ułan	Kazimierz Kwieciński
7	starszy ułan	Stanisław Roman Maniak ps. „Szelest”	w 1939 roku major, dowódca taborów 10 Brygady Kawalerii
8	starszy ułan	Czesław Ruciński	ur. 22 V 1891, w latach 1927–1944 wójt Zaporza, odznaczony KN
9	starszy ułan	Zdzisław Ruciński	rotmistrz i nadkomisarz SG, † 1940 Charków
10	starszy ułan	Leon Suchorzewski	major, poseł na Sejm RP IV kadencji 1935–1938
11	starszy ułan	Ludomir Zygmunt Szydłowski	ur. 2 II 1899 we Lwowie[58], w 1940 roku rotmistrz w 3 Oddziale Kadrowym Rozpoznawczym
12	ułan	Oskar Andrzej Berenson	major, kwatermistrz 12 Pułku Ułanów Podolskich, odznaczony KN, † 14 IX 1939 Wiązowna
13	ułan	Stefan Kolasiński	ur. 22 II 1895, w 1934 roku porucznik rezerwy 7 Pułku Ułanów Lubelskich[59]
14	ułan	Tadeusz Korniłowicz ps. „Bisygoń”	podpułkownik administracji, † 1940 Ukraińska Lista Katyńska
15	ułan	Józef Mularczyk	w 1939 roku podpułkownik, dowódca 2 Pułku Strzelców Konnych, † 26 IV 1968 Warszawa
16	ułan	Mieczysław Piekarski ps. „Piorun”
17	ułan	Józef Poznański	podpułkownik kawalerii (1957), †14 IV 1975 Santiago (Chile)
18	ułan	Stanisław Sarek	ur. 9 V 1897, porucznik rezerwy, w 1934 roku w ewidencji PKU Krzemieniec[36]
19	ułan	Witold Bronisław Sujkowski	podpułkownik dyplomowany, w 1939 roku szef sztabu 26 DP, † 15 X 1961 Penley
20	ułan	Mieczysław Twarowski ps. „Mieczysław Pilawa”	ur. 2 VIII 1894
Ukończyli kurs z wynikiem dobrym
21	kapral	Stefan Kasimir	rotmistrz, odznaczony KN, KWx2, SKZ, †27 I 1935
22	kapral	Józef Klimczak ps. „Bartek”	ur. 29 VII 1887
23	kapral	Eugeniusz Kopeć	23 IX 1895
24	kapral	Emil Kostkiewicz	† 26 VII 1920 Nowostawy, jako podporucznik 11 puł.[60]
25	kapral	Kazimierz Franciszek Merka	w 1932 r. rotmistrz 6 psk, odznaczony KN[61], w 1939 r. kapitan taborów, kierownik ref. w Dowództwie Taborów i Szefostwie Remontu
26	kapral	Jan Misiewicz ps. „Roch”	w 1914 roku w I plutonie 1. Kompanii Kadrowej, w 1939 roku podinspektor PP, komendant wojewódzki w Kielcach
27	kapral	Antoni Nycz	ur. 7 IX 1894
28	kapral	Jan Unger	ur. 15 X 1894
29	kapral	Adam Tadeusz Frydel	w 1932 r. kapitan saperów, odznaczony KN i KWx3[62]
30	starszy ułan	Marian Bełcikowski	major, w 1939 roku w Biurze Inspekcji GISZ, odznaczony KN, KWx2 i SKZ
31	starszy ułan	Bronisław Canti[uwaga 1]	KN (16 marca 1937)[64]
32	starszy ułan	Konstanty Edward Ciszowski	kawaler VM, odznaczony KN, KWx4, SKZ, porucznik 11 puł., major 6 baonu panc.
33	starszy ułan	Jerzy Dąbrowski	kawaler VM, † 14 VI 1920 Hulki jako podporucznik 7 puł.[65]
34	starszy ułan	Stanisław Hübsch	plutonowy 214 Pułku Ułanów, kawaler VM, † 15 XI 1920 Okienniki[66]
35	starszy ułan	Jan Janiszewski	ur. 16 I 1890
36	starszy ułan	Antoni Jankowski ps. „Czarnecki”	r. 1895
37	starszy ułan	Ludwik Konarski	podpułkownik piechoty, I zastępca dowódcy 24 Pułku Piechoty, odznaczony KN i KWx4
38	starszy ułan	Bohdan Kosiński ps. „Bohdan”	ur. 31 X 1894, w 1934 r. porucznik rezerwy 11 puł.[67], zginął w obozie koncentracyjnym
39	starszy ułan	Stanisław Lewiński
40	starszy ułan	Stanisław Lubecki	r. 1893
41	starszy ułan	Kazimierz Małynicz ps. „Dewajtis”	podporucznik 7 puł.,† 18 VIII 1920 Cyców[68], cm. w Trawnikach
42	starszy ułan	Józef Murasik ps. „Józef Skiba”	rotmistrz, w 1939 r. dowódca szw. zapas. 20 puł., dowódca pułku zapasowego, odznaczony KN i SKZx2
43	starszy ułan	Edmund Ostrowski ps. „Nałęcz”	r. 1896
44	starszy ułan	Hieronim Pacholski ps. „Żegota”	r. 1897
45	starszy ułan	Mikołaj Pajdowski	1891–1975[69]
46	starszy ułan	Leon Panczakiewicz	major, kier. ref. kaw. i tab. w Biurze Personalnym MSWojsk., odznaczony KN, KW, ZKZ i SKZ, † 1940 Charków
47	starszy ułan	Witold Rayski vel Rajski ps. „Pędziwiatr”	ur. 29 X 1891, w 1934 r. porucznik rezerwy, PKU Inowrocław[70]
48	starszy ułan	Zdzisław Antoni Rudnicki ps. „Znaniecki”	ur. 31 V 1897, w 1923 r. porucznik rezerwy 1 pszwol., w 1934 r. porucznik rezerwy 1 dżand.[71]
49	starszy ułan	Witold Szczawiński ps. „Prawdzic”	ur. 3 I 1898, w 1932 r. rotmistrz 8 psk, odznaczony KWx2[72]
50	starszy ułan	Alfred Tarnowski ps. „Chronowski”	ur. 12 XII 1891
51	starszy ułan	Stanisław Topolski ps. „Zbir”	r. 1897
52	starszy ułan	Emil Wierzbiański	w 1939 roku major artylerii, dowódca III/33 pal, †1940 Charków
53	ułan	Zygmunt Borkowski ps. „Zielony Brat”	ur. 19 III 1896, członek patrolu skautów 1. kompanii kadrowej, w 1934 r. porucznik rezerwy 13 puł., PKU Postawy[73]
54	ułan	Stanisław Bryniarski[74]
55	ułan	Wiktor Bystrzyński ps. „Skrzetuski”	ur. 6 X 1893 Warszawa, 2 pluton 1. kompanii kadrowej
56	ułan	Zygmunt Goldschlag ps. „Murzyn”	† 29 VII 1920 Suraż jako podporucznik 201 pp[75], pośmiertnie mianowany kapitanem i odznaczony VM i KN
57	ułan	Stefan IV Grabowski	ur. 9 IX 1896, w 1932 rotmistrz 4 psk, odznaczony KN, KW[76] i SKZ, kpt. tab., oficer taborowy 29 DP
58	ułan	Emil Gruszecki	podpułkownik dyplomowany, dowódca 5 Kresowego Pułku Artylerii Przeciwpancernej, †5/6 lipca 1944 w Loreto we Włoszech
59	ułan	Henryk Kaftański	w 1934 r. porucznik rezerwy 27 puł., rotmistrz, † 16 XI 1965 Rugby
60	ułan	Sławomir Kopczyński
61	ułan	Jan Kraus	ur. 2 VIII 1894
62	ułan	Włodzimierz Małuszyński[uwaga 2]	KN (pośmiertnie 16 marca 1937)[64]
63	ułan	Władysław Mączewski ps. „Dziewulski”	podpułkownik, dowódca 11 puł., odznaczony VM, KN, OOP5, KWx4, SKZ, † 20 II 1979
64	ułan	Stanisław Nadstawny	ur. 30 IV 1897, w 1934 r. porucznik rezerwy 21 puł., PKU Warszawa Miasto III[79]
65	ułan	Franciszek Stochła ps. „Albert”	ur. 2 X 1896
66	ułan	Zygmunt Trzebiński	ur. 27 X 1888
67	ułan	Antoni Wapiński	† 28 I 1919 Krystynopol jako podporucznik 1 pszwol.[80], kawaler VM
68	ułan	Leon Józef Wasiuta	ur. 26 III 1893, w 1934 r. porucznik rezerwy 22 puł., PKU Płońsk[81]
69	ułan	Bohdan Konstanty Wieczorkiewicz	major, I zastępca dowódcy 11 puł., kawaler VM, odznaczony KN, KWx3 i SKZ, † 1949 Wielka Brytania
70	ułan	Eustachy Włodzimierz Zadorecki ps. „Zadora”	w 1932 r. kapitan 24 pal, odznaczony KN i KW[82], † 27 IX 1944 Oflag VI B Dössel
71	ułan	Wacław Zatorski	major dyplomowany kawalerii, odznaczony KN, KWx2 i SKZ, † 4 XII 1970 Grójec
Ukończyli kurs z wynikiem dostatecznym
72	wachmistrz	Franciszek Bukowski ps. „Szkatuła”	† 19 IV 1919 Wilno, jako wachmistrz 1 pszwol[83].
73	wachmistrz	Szymon Kot	r. 1889
74	wachmistrz	Witold Józef Ślusarko ps. „Czarnota”	r. 1894
75	kapral	Stanisław Białowiejski ps. „Jastrzębiec”	członek patrolu skautów 1. kompanii kadrowej, major, † XII 1967 Tuscon
76	kapral	Władysław Bryniarski	r. 1895
77	kapral	Adolf Marian Czarnota	rotmistrz 4 psk, † 1940 Charków, kawaler VM, odznaczony KN, KWx2
78	kapral	Józef Drozd ps. „Milewski”	r. 1894
79	kapral	Leopold Konrad Peszkowski ps. „Lwowiak”	kawaler VM jako chorąży 11 puł., odznaczony KN i KWx2, podpułkownik, dowódca 4 psk AK, † 31 VII 1974
80	starszy ułan	Jan Czajkowski	ur. 16 VIII 1898
81	starszy ułan	Władysław Czerwiński	ur. 11 XII 1892
82	starszy ułan	Jan Habior	r. 1892
83	starszy ułan	Kazimierz Jaroszewicz ps. „Kazimierz Opoka”	ur. 13 V 1897
84	starszy ułan	Stanisław Kossowski ps. „Dołęga”	ur. 1 VII 1893, w 1932 r. rotmistrz, dowódca 3 Szwadronu Pionierów, KN i KWx2[84]
85	starszy ułan	Józef Marciński	1897–1918
86	starszy ułan	Eugeniusz Przeździecki	ur. 27 IX 1894 Serniki, od 7 III 1937 r. prezes Zarządu Oddziału Lubelskiego ZLP
87	starszy ułan	Wincenty Stroynowski	† 5 VI 1920 Szczołne jako podporucznik 11 puł.[85]
88	starszy ułan	Bolesław Strzałkowski
89	starszy ułan	Adam Świderski ps. „Huzarski”	ur. 23 IV 1897
90	starszy ułan	Franciszek Szałach ps. „Dąbek”	ur. 19 III 1892 Grabowa, w I Brygadzie Legionów od 10 IX 1914 do 15 VII 1917
91	starszy ułan	Ksawery Święcicki	w 1939 roku major, dowódca dyonu rozp. 10 Brygady Kawalerii
92	ułan	Kazimierz Jan Antoniewicz	ur. 7 III 1896, w 1932 r. rotmistrz 2 ppanc i 14 puł., odznaczony KN[86], † 21 V 1966 cm. Lipowy w Gliwicach
93	ułan	Marian Bednarski	wachmistrz 9 puł., kawaler VM, osadnik wojskowy w gm. Buhryń
94	ułan	Tadeusz Bayger	w Legionach Polskich od 4 VIII 1914 jako ochotnik oddziału konnego Śniadowskiego
95	ułan	Stanisław Bieniarz
96	ułan	Czesław Gruszka ps. „Czesław”	r. 1896
97	ułan	Marian Januszewski ps. „Bosak”	ur. 21 I 1898, zm. 28 VI 1925 Lublin, wachmistrz, odznaczony KW
98	ułan	Stefan Kit	r. 1895, do 7 I 1916 chory w szpitalu epidemiologicznym w Lublinie, 1 szwadron kawalerii
99	ułan	Zbigniew Mysyrowicz	kawaler VM jako podporucznik 5 psk,
100	ułan	Tadeusz Nowakowski	major, odznaczony KN, KW, SKZ, w 1939 r. komendant Kwatery Głównej Wileńskiej BK, † 1940 Charków
101	ułan	Bohdan Piotrowski	ur. 12 II 1896, w 1932 r. rotmistrz 6 psk, odznaczony KN[87], † 1951 Wielka Brytania
102	ułan	Wacław Pstruszyński	r. 1896, plutonowy 7 puł., kawaler VM
103	ułan	Bolesław Suwardt	23 I 1919 jako plutonowy III baonu kpt. Trapszo wyróżnił się w walkach pod Kostopolem, w trakcie których został trzykrotnie ranny[88]
104	ułan	Jan Tuszowski „Sęp”	r. 1890, kawaler VM, starszy wachmistrz 7 puł.
105	ułan	Edmund Tymiński
106	ułan	Jerzy Wróblewski	r. 1893, akademik
107	ułan	Władysław Zawadka	† 6 IX 1919 Bohdanów, jako wachmistrz 1 pszwol[89].

Uwagi

1. Bronisław Canti ur. 3 sierpnia 1895 we Lwowie, w rodzinie Henryka i Bronisławy z Liwerskich (ur. 1866). We wrześniu 1914 został wcielony do Oddziału Telefonicznego Oddziałów Strzeleckich. Po zwolnieniu z wojska razem z matką i starszą siostrą Anną (ur. 1886) mieszkał w Poznaniu. 15 grudnia 1939 razem z siostrą został osadzony w obozie przesiedleńczym w Poznaniu Głównym, w ramach akcji przesiedleńczej^[63]  (zobacz Wysiedlenia Polaków z Kraju Warty).
2. Włodzimierz Małuszyński ur. 29 grudnia 1894 we Lwowie. Handlowiec. Aders – Kasyno 30 Pułku Strzelców Kaniowskich w Warszawie-Cytadeli^[77]. W bazie „Żołnierze Niepodległości” nie figuruje Włodzimierz Małuszyński. Natomiast jako absolwent kursu w Ostrołęce wykazany został jego młodszy brat Adam Małuszyński^[77][78].

Przypisy

1. Wrzosek 1990 ↓, s. 266–267.
2. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 2, 4.
3. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 10.
4. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 2, 13.
5. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 5.
6. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 7-9.
7. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 4.
8. CAW ↓, sygn. I.120.1.125 s. 14-16.
9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 243.
10. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 629.
11. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 592.
12. Żołnierze Niepodległości : Dobranicki Henryk, ps. „Kazimierz”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-10-07].
13. Lista strat 1934 ↓, s. 144.
14. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 59 z 29 maja 1919, poz. 1866.
15. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 91 z 2 października 1919, poz. 3343.
16. M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 270, poz. 98 jako śp. Dobraniecki Henryk.
17. M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273, poz. 86 jako śp. Dobranicki Henryk.
18. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 692.
19. Lista strat 1934 ↓, s. 697.
20. Lista strat 1934 ↓, s. 895.
21. Karcz i Kryński 1931 ↓, s. 59, 75.
22. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 124, 587.
23. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 818.
24. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 22.
25. Lista strat 1934 ↓, s. 287.
26. Gnat-Wieteska 1992 ↓, s. 19, Adam Jan Bolesław Michalewski urodził się 17 listopada 1896 roku we Lwowie. Był dowódcą plutonu i zastępcą dowódcy Szwadronu Przybocznego Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. W 1942 roku pełnił służbę w Oddziale Sztabowym 1 Dywizji Pancernej (IPMS, sygn. R.9a, s. 33).
27. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 118, 585.
28. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 146, 528.
29. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 881.
30. Lista strat 1934 ↓, s. 715.
31. Lista strat 1934 ↓, s. 811.
32. Lista strat 1934 ↓, s. 880.
33. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 336, 992.
34. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 296, 342.
35. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 271, 933.
36. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 270, 868.
37. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 125, 585.
38. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 330, 343.
39. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 328, 339, RIK – rejonowy inspektor koni.
40. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 336, 1043.
41. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 919.
42. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 270, 887.
43. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 594.
44. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 580, 620.
45. Lista strat 1934 ↓, s. 781.
46. Lista strat 1934 ↓, s. 48.
47. CAW ↓, s. 13, jako Julian Dudziński.
48. Głowacki 1986 ↓, s. 95, 96, 398.
49. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 601.
50. Lista strat 1934 ↓, s. 332.
51. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 176, 700.
52. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 604.
53. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 118, 594.
54. Żołnierze Niepodległości: Ustupski Stefan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-03-18].
55. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 819.
56. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 597, 680.
57. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 118, 593.
58. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 609.
59. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 591.
60. Lista strat 1934 ↓, s. 396.
61. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 660.
62. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 252, 756.
63. Straty ↓.
64. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94.
65. Lista strat 1934 ↓, s. 137.
66. Lista strat 1934 ↓, s. 273.
67. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 594.
68. Lista strat 1934 ↓, s. 531.
69. Mikołaj Pajdowski. Mariusz Pelak. [dostęp 2017-11-10].
70. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 1001.
71. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 191, 721.
72. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 152, 662.
73. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 595.
74. Żołnierze Niepodległości: Bryniarski Stanisław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-03-18].
75. Lista strat 1934 ↓, s. 223.
76. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 152, 658.
77. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-03-18].
78. Żołnierze Niepodległości: Małuszyński Adam. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-03-18].
79. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 601.
80. Lista strat 1934 ↓, s. 943.
81. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 119, 602.
82. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 187, 692.
83. Lista strat 1934 ↓, s. 83.
84. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 150, 665.
85. Lista strat 1934 ↓, s. 838.
86. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 732.
87. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151, 660.
88. Gazeta Lwowska ↓, Nr 59 z 12 marca 1919 roku, s. 2. Rozkaz dzienny nr 3 pułkownika brygadiera i dowódcy Grupy Leona Berbeckiego. Bolesław Suwardt 23 stycznia 1919 roku pełniąc, w stopniu plutonowego, służbę w 2. kompanii III batalionu kapitana Tadeusza Trapszo Grupy Leona Berbeckiego, otrzymał rozkaz sforsowania mostu pod Krystynopolem, którego nieprzyjaciel bronił morderczym nieustannym ogniem karabinów maszynowych wdarł się bez chwili wahania na długi most i, trzykrotnie ranny, obrzucił nieprzyjacielską placówkę granatami ręcznymi szerząc popłoch i przyczyniając się znacznie do powodzenia akcji.
89. Lista strat 1934 ↓, s. 1027.

Bibliografia

• Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). [w:] sygn. I.120.1.125 [on-line]. Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2022-10-20].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
• Szarym żołnierzom cześć!. „Gazeta Lwowska”. Lwów.
• Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
• Zbigniew Gnat-Wieteska: Szwadrony Przyboczne i Szwadron Reprezentacyjny Wojska Polskiego w latach 1919–1948. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-01-6.
• Jan Karcz, Wacław Kryński: Zarys historii wojennej 1–go Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918-1920.
• Mieczysław Wrzosek: Polski czyn zbrojny podczas pierwszej wojny światowej 1914-1918. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1990. ISBN 83-214-0724-2.
• Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2021-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)].