17 Pułk Piechoty (II RP)

17 Pułk Piechoty (17 pp) – oddział piechoty Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Ten artykuł dotyczy 17 Pułku Piechoty okresu II RP. Zobacz też: 17 Pułk Piechoty – inne pułki piechoty z numerem 17.

17 pułk piechoty

pułk piechoty Ziemi Rzeszowskiej

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1918
Rozformowanie	1939
Tradycje
Święto	4 listopada 6 września(1927–1934) 4 czerwca(1934–1939)
Nadanie sztandaru	1919 19 października 1924
Dowódcy
Pierwszy	mjr Stanisław Elgas
Ostatni	ppłk Beniamin Kotarba
Działania zbrojne
wojna polsko-ukraińska wojna polsko-bolszewicka kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja	garnizon Rzeszów (Okręg Korpusu Nr X)
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	5 DP (X 1920) 6 DP(1919–1921) 24 DP(1921–1939)

Jednostka sformowana została w listopadzie 1918 jako „pułk ziemi rzeszowskiej”. Z końcem grudnia została zreorganizowana i przemianowana na 17 pułk piechoty. Jej pododdziały walczyły na froncie polsko-ukraińskim w odsieczy Lwowa. Zimą 1919 pułk pełnił służbę na granicy polsko-czechosłowackiej, a z końcem roku odjechał na front wojny polsko-bolszewickiej.

W okresie międzywojennym stacjonował w Rzeszowie, a w kampanii wrześniowej walczył z Niemcami w składzie macierzystej 24 Dywizji Piechoty.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Równocześnie z rozbrajaniem wojsk austriackich w garnizonie rzeszowskim 1 listopada 1918 rozpoczęto formowanie pułku piechoty Ziemi Rzeszowskiej^[1]. Kadrę stanowili Polacy – oficerowie austriaccy z 89 pułku piechoty i 17 pułku strzelców^[2]. Z członków POW i ochotników sformowano I batalion^[3]. W połowie listopada liczył już 4 pełne kompanie strzeleckie. W skład batalionu wchodziła też 5 kompania „studencka” złożona z uczniów rzeszowskich szkół średnich. Rozpoczęto również formowanie II batalionu^[2]. Pod koniec listopada powrócił do garnizonu austriacki 40 pp, składający się z Polaków. Zasilił on kadry nowo powstającego pułku. Utworzono kompanię zapasową, rekrucką i sztabową. Przystąpiono do formowania III batalionu, a następnie batalionu wartowniczego^[2].

17 listopada 1918 kompanie 1 i 3 zostały wysłane na odsiecz Lwowa w składzie Grupy podpułkownika Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza^[4]. Później obie kompanie weszły w skład 5 pułku piechoty Legionów. W grudniu 1918 odjechał do Przemyśla na front ukraiński II batalion, który 13 grudnia, po ciężkich walkach zdobył fort Grochowce^[5].

Z końcem grudnia pułk zreorganizowano, tworząc dwa pułki: 1 i 2 pułk piechoty Ziemi Rzeszowskiej, które wkrótce przemianowano na 14 i 15 pułk piechoty. Ostatecznie numerację zmieniono na 17 i 18 pułk piechoty. W zreorganizowanym 17 pp sformowano dwie nowe kompanie oraz nowy II batalion pod dowództwem kpt. Józefa Mücka^[a]. Utworzono też batalion zapasowy do szkolenia uzupełnień. Składał się on z trzech kompanii rekruckich i trzech kompanii marszowych. W latach 1918–1920 dowodzili nim kolejno: kpt. Juliusz Schimack, mjr Józef Gellen, kpt. Erwin Pallas oraz mjr Kazimierz Zapalski^[6]. W grudniu 1919 batalion zapasowy pułku stacjonował w Rzeszowie^[7].

Osobny artykuł: Organizacja pułku piechoty Wojska Polskiego II RP.

Obsada personalna pułku w 1920[8]
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko
Dowódca	mjr Ignacy Oziewicz
	mjr Karol Roman Zagórski (od 9 X)
Adiutant	por./kpt. dr Zdzisław Engel
Lekarz	kpt. lek. Henryk Pechner
Kapelan	ks. Teofil Wdzięczny
Oficer kasowy	urz. wojsk. XI r. Jan Siewierski
Oficer łączności	ppor. Ferdynand Beck
Oficer broni i gazowy	por. Stanisław Wojtasiewicz
	ppor. Ludwik Szczygielski
Dowódca I batalionu	kpt. Jan Folta (ranny 5 IX)
	kpt Józef Muech
	por. Adam Moskała (X)
Adiutant	ppor. Antoni Baran (ranny 5 IX)
Oficer prowiantowy	por. Stanisław Małek
Oficer gospodarczy	ppor. Henryk Trędota
Lekarz	ppor. lek. Henryk Karlsbad
Dowódca 1 kompanii	por. Witold Zubkowski (ranny 5 IX)
	ppor. Władysław Omela
Dowódca 2 kompanii	por. Adam Moskała
Dowódca plutonu	ppor. Cezary Morat
Dowódca 3 kompanii	ppor. Bolesław Sawicki († 7 IX)
Dowódca 4 kompanii	por. Florian Gryl (do 6 IX)
Dowódca plutonu	ppor. Witold Łubkowski
Dowódca 1 kompanii km	por. Władysław Czyrko
Dowódca plutonu	ppor. Ludwik Szczygielski
Dowódca II batalionu	mjr Jan Pawłowski
	kpt. Henryk Więckowski
Adiutant	por. Adam Skoczek
Oficer prowiantowy	ppor. Mieczysław Kochanek
Oficer gospodarczy	ppor. Wawrzyniec Rołnicki
Lekarz	ppor. lek. Marceli Rożen
Dowódca 5 kompanii	ppor. Franciszek Ruszar (do 6IX)
Dowódca 6 kompanii	por. Władysław Dzióbek
Dowódca plutonu	ppor. Sebastian Gondek
Dowódca 7 kompanii	por. Władysław Kozub
Dowódca 8 kompanii	ppor. Stefan Milewski
Dowódca 2 kompanii km	ppor. Jan Kozęba
Dowódca III batalionu	kpt. Bolesław Pławiński
Adiutant	ppor. Marian Moricer
Oficer prowiantowy	por. Bolesław Osiniak
Oficer gospodarczy	ppor. Witold Starzyński
Lekarz	por. san. Feliks Kania
Dowódca 9 kompanii	por. Jan Przyboś
Dowódca plutonu	ppor. Zbigniew Kasiński
Dowódca 10 kompanii	por. Władysław Piwnica
Dowódca 11 kompanii	por. Adam Różański
Dowódca plutonu	ppor. Jerzy Brodzikowski
Dowódca plutonu	kpr. Edward Smolarz († 6 IX)
Dowódca plutonu	kpr. Jan Węcowski (ranny 5 i 7 IX)
Dowódca 12 kompanii	ppor. Franciszek Książek
Dowódca plutonu	ppor. Karol Skowroński
Dowódca 3 kompanii km	por. Józef Zwarycz
	ppor. Jan Tomaszewski
Dowódca plutonu	plut. Wojciech Wieszczek
Dowódca kompanii technicznej	por. Władysław Miłoś
Oficer pułku	kpt. Stanisław Wojtasiewicz

Pułk w walce o granice

Osobne artykuły: wojna polsko-ukraińska i wojna polsko-bolszewicka.

Działania na froncie ukraińskim

W styczniu 1919 na front przeciwukraiński wyjechał I batalion por. Kotowicza^[6]. Tam wszedł w skład grupy mjr. Władysława Bończy-Uzdowskiego. W nocy 22/23 stycznia batalion wziął udział w ataku na Włodzimierz Wołyński^[6]. Następnie przeszedł na zachodni brzeg Bugu i działał w składzie grupy kpt. Meraka. Do maja zajmował odcinek Rawa Ruska – Włodzimierz Wołyński. 2 kompania obsadziła rejon Żabcze – Kościaszyn, a 4 kompania Honiatyn. W maju wzmocnione wojska ukraińskie zaatakowały polskie pozycje. Doszło do zaciekłych walk. Utracono czasowo Oszczów i Honiatyn^[9]. Wsparcie frontu ukraińskiego oddziałami Błękitnej Armii spowodowało, że oddziały pułku odzyskały Honiatyn oraz zajęły Uhrynów i Waręż. W czerwcu 1919 jego 2 i 4 kompania wchodziły w skład Grupy generała Henryka Minkiewicza (Grupa operacyjna „Bug”)^[10]. Podjęta wówczas ogólna ofensywa wojsk polskich doprowadziła do pościgu za nieprzyjacielem, a I batalion w rejonie Brodów zetknął się z wojskami sowieckimi. W czerwcu batalion walczył w składzie grupy pułkownika Stanisława Pallego w okolicach Podzamcza i Perniatyna, a potem prowadził pościg na Radziwiłłów^[11].

Służba graniczna na Śląsku Cieszyńskim

Ogromne straty spowodowały wycofanie pułku z walk i przerzucenie go na Śląsk Cieszyński. Tu otrzymał zadanie nadzorować polsko-czeską linię demarkacyjną na odcinku Skrzeczoń – Zawada^[11]. II batalion dotarł na granicę w kwietniu, a w sierpniu przybyła tam reszta pułku. W Rzeszowie pozostał jedynie batalion zapasowy. Scalony pułk kwaterował w Skoczowie, a potem w Jabłonkowie. Jesienią 1919 pułk odszedł do Kęt, a następnie odjechał do Wilna^[11].

Działania na froncie litewsko-białoruskim

Na Litwie pułk rozlokowany został w podwileńskich miejscowościach. W tym czasie na froncie polsko-bolszewickim nastąpiła stabilizacja działań. Prowadzono jedynie walki o znaczeniu lokalnym. Na początku 1920 pułk przewieziony został do Łapicz. Tam wszedł w skład 6 Dywizji Piechoty. 6 kwietnia pułk przerzucony został nad Berezynę, a jego I i III batalion obsadziły tu odcinek obrony na linii Jakszyce – Berezyna (wł.)^[12]. Organizowano też wypady na wschodni brzeg rzeki^[13].

W myśl rozkazu Naczelnego Dowództwa z 1 kwietnia, nastąpiła reorganizacja struktur Wojska Polskiego. Zlikwidowano Front Litewsko-Białoruski, a na jego bazie utworzono trzy armie bezpośrednio podległe Naczelnemu Wodzowi. 1 Armia gen. Stefana Majewskiego była rozwinięta od Dźwiny po Borysów, 4 Armia gen. Stanisława Szeptyckiego – wzdłuż Berezyny po Polesie, a 7 Armia gen. Gustawa Zygadłowicza osłaniała od strony Litwy. Po stronie przeciwnej operowały wojska Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego^[14].

14 maja ruszyła pierwsza ofensywa Armii Czerwonej. W jej wyniku pas obrony polskiej 1 Armii został przełamany na północny wschód od Homla. 18 maja I batalion kpt. Więckowskiego został przydzielony do grupy pułkownika Stanisława Dziewulskiego i otrzymał zadanie obsadzenie odcinka Huta – Berezyna^[13]. Batalion z marszu odzyskał utraconą wcześniej Hutę i z miejsca odparł kontratak dwóch nieprzyjacielskich pułków. Jednak uderzenie oskrzydlające wykonane przez Sowietów 20 maja odrzuciło polski batalion do Bohuszewicz. Na rozkaz dowódcy grupy, batalion przeszedł do kontrataku, odbił Jakszyce i uderzył na Horodyszcze, a następnie na Osmołówkę, Michałowo, Pierawoz. Ostatecznie wyszedł na zachodni brzeg Berezyny^[15].

4 czerwca nieprzyjaciel przełamał obronę III batalionu na odcinku Berezyna – Niehonicze, zdobył Huty i folwark Niehonicze^[16]. Kontratakował II batalion i pułk odzyskał utracone pozycje nad Berezyną. W walkach tych bataliony poniosły znaczne straty^[15].

Pułk w działaniach odwrotowych

Na początku lipca na kierunku litewsko-białoruskim znajdowały się dwie armie (1. i 4.) oraz Grupa Poleska. Natomiast przeciwnik skoncentrował tu cztery armie Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego: (3., 4., 15. i 16.) oraz Grupę Mozyrską. Większość tych sił (3. 4. i 15 Armia) skierowana została przeciwko polskiej 1 Armii gen. por. Gustawa Zygadłowicza z zamiarem przerwania jej frontu od północy i zepchnięcia na błota poleskie. Rozpoczęta 4 lipca sowiecka kontrofensywa nad Autą i Berezyną doprowadziła do załamania Frontu Litewsko-Białoruskiego, a polskie oddziały rozpoczęły odwrót. Na odcinku 17 pułku piechoty główne uderzenie skierowane było na zajmującą pozycję między Berezyną a Świetlicą 3 kompanię strzelecką^[17]. Od 9 lipca pułk rozpoczął działania odwrotowe. Początkowo wycofał się na linię dawnych okopów niemieckich pod Baranowiczami, potem na linię rzeki Szczary, a następnie Bugu. Podczas odwrotu toczył ciężkie walki pod Słonimem, Zelwą, Wołkowyskiem, Świsłoczą, Małą Narewką, Mendzenimem i Mordami^[18].

Pułk w Bitwie Warszawskiej

6 sierpnia Naczelny Wódz, marszałek Józef Piłsudski podjął decyzję o przeprowadzeniu zwrotu zaczepnego znad Wieprza i stoczenia walnej bitwy na przedpolach Warszawy. W tym celu rozpoczęto koncentrację jednostek, które miały wejść w skład grupy uderzeniowej, a także przegrupowywano oddziały mające bronić samej Warszawy i osłaniać tę obronę od północy. Działający w składzie XII Brygady Piechoty 17 pułk, spod Siedlec wycofał się do Góry Kalwarii, przekroczył Wisłę i 12 sierpnia dotarł do Dęblina. Tu przeszedł do odwodu 4 Armii gen. Leonarda Skierskiego^[19]. Podczas kontrofensywy polskiej maszerował za lewym skrzydłem nacierających wojsk na Mińsk Mazowiecki, Ostrów i Ostrołękę^[18].

Pułk w ofensywie jesiennej

Zwycięstwa nad Wisłą, Wkrą i Wieprzem i prowadzone działania pościgowe doprowadziły 2. i 4. Armię nad granicę z Prusami Wschodnimi. Naczelne Dowództwo WP postanowiło zmienić dotychczasowy kierunek natarcia obu związków operacyjnych z północnego na wschodni. 27 sierpnia rozpoczęto przegrupowanie.

17 pułk piechoty odjechał na front południowy, wyładował się w Zadwórzu i wszedł w podporządkowanie dowódcy 5 Dywizji Piechoty^[20]. Przy wsparciu czołgów i artylerii walczył o Rusiłów, a następnie Firlejówkę. Skniłów i Bortków. 3 września pułk zmienił podporządkowanie i wszedł w skład 6 Dywizji Piechoty. W tym też dniu jego I batalionu walczył z powodzeniem na rubieży między Stronibabami a torem kolejowym Krasne – Brody. Sowieci ponowili natarcie 5 września. Po zaciętych walkach I batalion opuścił Stronibaby i wycofał się do Ostrowa.

Kolejne natarcie czerwonoarmistów na Krasne zmusiło pułk do wycofania się za Gołogórkę i obsadzenie pozycji między Bortkowem a Ostrowem^[21]. 6 września pułk atakował Krasne, Stronibaby i Mogiłki. III batalion zdobył stację Krasne i we współdziałaniu z I batalionem nacierał na Stronibaby. W tym czasie kawaleria Budionnego zdobyła Rusiłów i tym samym zaistniała groźba oskrzydlenia polskich batalionów. Dowódca pułku nakazał wycofać się w kierunku na Ostrów i Kutkorz. Po wejściu do walki odwodowego 20 pułku piechoty, atak kawalerii został powstrzymany, a pododdziały 17 pułku wznowiły natarcie zajmując ponownie Firlejówkę i Krasne. 7 września I i III batalion czasowo opanowały Stronibaby. Kontratak sowiecki zmusił je jednak do wycofania się w kierunku na Ostrów. 11 września pułk przeszedł do odwodu dywizji i odpoczywał^[22].

Od 16 września brał udział w ogólnej ofensywie polskiej 6 Armii, zajmując Stronibaby, Uciszków i Olszanicę^[23]. W kolejnych dniach, stanowiąc odwód 6 Dywizji Piechoty, maszerował na Złoczów i Sassów. Zakończył działania bojowe w Dubie pod Brodami^[24].

Bilans walk

W czasie walk poległo 3 oficerów oraz 124 podoficerów i szeregowych. Ponadto zaginęło 1361 żołnierzy, z których część została zamordowana w niewoli. Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari zostało odznaczonych 11 żołnierzy, a Krzyżem Walecznych 14 oficerów i 61 szeregowych. Zdobyto 6 armat, 50 karabinów maszynowych, 60 wozów i 200 koni. Wzięto do niewoli 1600 jeńców^[25].

Order Virtuti Militari

Kawalerowie Virtuti Militari
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari za wojnę 1918–1920[26]
sierż. Jan Duduś	por. Stanisław Ruśkiewicz	plut. Jan Wermiński
plut. Józef Krząstek	plut. Stanisław Sałek	kpr. Jan Węcowski
plut. Szczepan Michalik	kpr. Edward Smolarz	plut. Wojciech Wieszczek
sierż. Aleksander Pleśniak	por. Jan Tomaszewski

Okres międzywojenny

Zdjęcie pamiątkowe żołnierzy 17 pp z roku 1933

Święto Narodowe 3 Maja w Rzeszowie 1935 – d-ca 17 pp ppłk Stanisław Siuda pierwszy z lewej na trybunie honorowej

26 grudnia 1920 roku pułk powrócił do Rzeszowa^[27]. Rozlokowany został w poaustriackich koszarach im. Sobieskiego przy ul. Langiewicza, Kilińskiego przy Placu Kilińskiego i Lisa-Kuli przy ul. Lwowskiej. Przy ul. Lwowskiej znajdowała się rusznikarnia i magazyny mobilizacyjne. Warsztaty i pluton artylerii piechoty umieszczone były w koszarach Stary Browar przy ul. Reformackiej. W latach trzydziestych pluton artylerii przeniesiono do koszar Sobieskiego^[28].

Pułk dysponował dwoma placami ćwiczeń: Baranówka i Słocina. Strzelania z broni ręcznej wykonywano na strzelnicy garnizonowej, a z moździerzy, granatników i ckm na poligonie w Nowej Dębie^[28]. Po demobilizacji i zmianach organizacyjnych wszedł w skład 24 Dywizji Piechoty i podlegał DOK X w Przemyślu^[29]. Korpus oficerski w latach dwudziestych wywodził się z dawnej armii rosyjskiej, austriackiej i Legionów. Jednak w latach trzydziestych większość stanowili wychowankowie polskich szkół.

Osobny artykuł: Święta wojskowe w Polsce.

Początkowo święto pułkowe obchodzono 4 listopada, w rocznicę powstania pułku w 1918 roku^[30]. 19 maja 1927 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 6 września jako datę święta pułkowego^[b][c]. Od tej pory pułk obchodził swoje święto w rocznicę pięciodniowych, krwawych bojów pod Krasnem^[31]. 20 czerwca 1934 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zmienił datę święta pułkowego z dnia 6 września na dzień 4 czerwca^[32]. Od tej pory święto obchodzono w rocznicę boju pod Niegoniczami, stoczonego w 1920 roku^[33].

W wydanej w 1924 roku z okazji wręczenia sztandaru „Jednodniówce 17 pułku piechoty”, znajduje się wzmianka o patronie pułku: pułk 17 nosi imię Marcina Borelowskiego [...]^[34].

Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 17 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych^[35]. W pułku, tytułem eksperymentu, utworzono kompanię podchorążych rezerwy piechoty. W jej skład wchodziły trzy plutony strzeleckie i pluton karabinów maszynowych. Kompania pod względem organizacyjnym i wyszkolenia podlegała dowódcy dywizji, a pod względem administracyjnym dowódcy pułku^[36].

Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939[37][d]
Stanowisko	Stopień imię i nazwisko	Przydział we wrześniu 1939
Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne
dowódca pułku	ppłk dypl. Beniamin Piotr Kotarba	dowódca 17 pp
I zastępca dowódcy	ppłk Zygmunt Tadeusz Gromadzki	dowódca 165 pp
adiutant	kpt. Feliks Sobkowski	I adiutant pułku
starszy lekarz	kpt. dr Julian Sylwester Kurz
młodszy lekarz	vacat
II zastępca dowódcy	mjr Marcin Pasierb	dowódca III/17 pp
oficer mobilizacyjny	kpt. adm. (piech.) Józef Zwierzyński	dowódca OZ
zastępca oficera mobilizacyjnego	kpt. adm. (piech.) Stanisław Mozolewski
oficer administracyjno-materiałowy	kpt. adm. (piech.) Edmund Rumian	kwatermistrz 17 pp
oficer gospodarczy	por. int. Józef Marian Bartik[39]	kwatermistrz 165 pp
oficer żywnościowy	chor. Józef Tobiasiewicz
oficer taborowy[e]	por. Jan Musiał	dowódca 5/17 pp
kapelmistrz	por. adm. Franciszek Słomowicz
dowódca plutonu łączności	por. Piotr Tadeusz Zaratkiewicz	oficer łączności 17 pp
dowódca plutonu pionierów	por. Jan Baran
dowódca plutonu artylerii piechoty	por. art. Jan Jobe
dowódca plutonu ppanc.	por. Bronisław Jan Zając	dowódca kppanc 17 pp
dowódca oddziału zwiadu	ppor. Leon Michalski
I batalion
dowódca batalionu	mjr dypl. Edmund Różycki
dowódca 1 kompanii	kpt. Ludwik Stankiewicz	pozostał w OZ
dowódca plutonu	por. Kunibert Tomasz Szatkowski
dowódca plutonu	ppor. Edward Walerian Lis
dowódca 2 kompanii	kpt. Andrzej Racięski	dowódca batalionu wartowniczego
dowódca plutonu	ppor. Zygmunt Giegużyński
dowódca plutonu	ppor. Władysław Markowski
dowódca 3 kompanii	por. Franciszek Józef Lang
dowódca plutonu	ppor. Mieczysław Wałęga
dowódca 1 kompanii km	kpt. Wacław Niezabitowski
dowódca plutonu	por. Kaczorowski Zbigniew Michał	dowódca 1 kompanii km
II batalion
dowódca batalionu	mjr Stanisław Inglot
dowódca 4 kompanii	kpt. Artur Franciszek Sobczyński
dowódca plutonu	ppor. Zygmunt Franciszek Żychowski	dowódca 4/17 pp
dowódca plutonu	chor. Władysław Szewczyk
dowódca 5 kompanii	mjr Marian Feliks Tinz
dowódca plutonu	por. Tadeusz Janocha
dowódca plutonu	ppor. Roman Stanisław Matusik
dowódca 6 kompanii	por. Włodzimierz Andrzej Patoczka	dowódca 6/17 pp
dowódca plutonu	ppor. Feliks Bolesław Kaczmarek
dowódca 2 kompanii km	kpt. Tadeusz Drągowski	dowódca 2 km/17 pp
dowódca plutonu	ppor. Kazimierz Ludwik Malczewski
III batalion
dowódca batalionu	ppłk Teofil Herakliusz Kosiński
dowódca 7 kompanii	kpt. Andrzej Sośnierz
dowódca plutonu	ppor. Władysław Karmazyn
dowódca plutonu	chor. Mateusz Hyjek
dowódca 8 kompanii	kpt. Władysław Julian Kruczyński
dowódca plutonu	ppor. Tadeusz Jan Kuhn
dowódca 9 kompanii	kpt. Franciszek Blok
dowódca plutonu	por. Adam Wolak	dowódca 8/17 pp
dowódca plutonu	ppor. Zygmunt Ignacy Kaszyński
dowódca 3 kompanii km	kpt. Roman Józef Zdrochecki
dowódca plutonu	por. Emil Tyczyński
dowódca plutonu	ppor. Władysław Jerzy Wasiak	dowódca plutonu kolarzy
na kursie	kpt. adm. (piech.) Mieczysław Kurzeja
	por. Bolesław Władysław Götz
	por. Antoni Albin Smoczkiewicz
17 Obwód Przysposobienia Wojskowego [Rzeszów przy 17 pp]
kmdt obwodowy PW	mjr piech. Tadeusz Jan Ochęduszko[f]
kmdt powiatowy PW Rzeszów	por. kontr. piech. Marian Pobożniak[g]
kmdt powiatowy PW Łańcut	kpt. adm. (piech.) Stanisław Kwak[h]
kmdt powiatowy PW Kolbuszowa	ppor. kontr. piech. Czesław Wierzbicki

17 pp w kampanii wrześniowej

Osobny artykuł: Kampania wrześniowa.

Mobilizacja

17 pułk piechoty w ramach mobilizacji alarmowej w grupie „czerwonej” zmobilizował:

• 101 kompanię asystencyjną,
• 102 kompanię asystencyjną,
• 165 pułk piechoty bez III batalionu.

W ramach mobilizacji powszechnej w I rzucie mobilizacyjnym od 31 sierpnia 1939 roku zmobilizował:

• 17 pułk piechoty,
• 17 kolumnę taborową.

W II rzucie mobilizacji powszechnej utworzył swój batalion marszowy^[40].

Działania bojowe

3 września został załadowany na transporty kolejowe i 4 września przybył przetransportowany do Gromnika, III batalion wyładował się w Ciężkowicach^[41]. Pułk początkowo pozostał w odwodzie 24 Dywizji Piechoty. Od 6 września miał zorganizować obronę na odcinku: Wróblowice – Gromnik. W tym celu pozycje obronne zajęły I batalion Małe Góry − Moszczenica, II batalion Dąbkówka − Babia Góra, natomiast III batalion pozostał w odwodzie w lasach Lichwin.

Walki od Wisłoka do Sanu

Do pierwszej styczności z oddziałami niemieckiej 4 Dywizji Lekkiej doszło 6 września wieczorem około 18.00 pod Wróblowicami. Ogniem broni maszynowej rozbito niemiecką kolumnę zmotoryzowaną. Przeciwnik otworzył ogień artylerii na czołowe bataliony pułku. Wzmocniona 1 kompania strzelecka i artyleria pułkowa w Gromniku stoczyła nocną walkę z piechotą zmotoryzowaną i czołgami niszcząc jeden z nich. Około północy do sztabu pułku dotarł rozkaz wycofania się w kierunku Tuchowa i następnie za Wisłokę. Odwrót rozpoczął się w nocy i rano 7 września. Wieczorem nadszedł kolejny rozkaz: wycofać się za Wisłok, w rejon Frysztak-Wysoka Strzyżowska-Strzyżów. W trakcie marszu pułk walczył z oddziałami zmotoryzowanymi 4 D Lekkiej i poniósł duże straty. Szczególnie ucierpiał III batalion idący w straży tylnej pułku i 3 kompania strzelecka w Tuchowie. 8 września od godzin porannych pułk wycofywał się przez Wiśniową i Wolę Strzyżowska, a następnie rozpoczął marsz za San. Późnym wieczorem 9 września dotarł do Węglówki i ok. 24.00 doszedł w okolice Żyznowa i Barycza. W trakcie dalszego marszu, drogami zatłoczonymi oddziałami wojska i uciekinierami, oddziały pułku przemieszały się z oddziałami 11 Dywizji Piechoty. 10 września rano I batalion przekroczył bez przeszkód most pontonowy na Sanie. Dowódca 24 Dywizji Piechoty nakazał I batalionowi dotrzeć do Jawornika Ruskiego, gdzie od godzin wieczornych stanowić miał straż tylną 24 Dywizji Piechoty w marszu na Birczę. Pozostałe siły pułku maszerowały docierając rano do Lutczy, dalej do Domaradza i Golcowej. Batalion II/17 pp osiągnął 11 września przeprawę na Sanie w miejscowości Wara, Siedliska^[42]. O świcie 11 września reszta pułku dotarła do Lutczy i przeprawiła się przez San. Po południu II batalion pozostawił tabor i ruszył na Jawornik Ruski, zajmując obronę na okolicznych wzgórzach frontem do tej miejscowości. Stanowiska obronne zostały ostrzelane ogniem niemieckiej artylerii. W nocy 11/12 września II batalion z pozostałościami pułku, maszerując po bardzo złych drogach, dotarł o świcie 12 września do skraju wsi Borownica. Wieś zajęta była przez Niemców i ppłk Beniamin Kotarba zdecydował się na opanowanie miejscowości. Po krótkiej walce miejscowość została zdobyta, II batalion i pododdziały pułkowe zajęły stanowiska w Borowicy i w okolicy, odpierały kontrataki piechoty z niemieckiej 2 Dywizji Górskiej. Jednocześnie 8 kompania złożona z pozostałości III batalionu prowadziła rozpoznanie i wykonała natarcie w kierunku wschodnim. Po zatrzymaniu natarcia okazało się, że pułk został otoczony. Po całodziennym boju dowódca doszedł do wniosku, że przebicie się pułku w całości jest niemożliwe i zdecydował się na rozformowanie pododdziałów, podzielenie żołnierzy na małe grupy i przebijanie się na północ. W międzyczasie niemieckie oddziały górskie przystąpiły do szturmu pozycji obronnych 17 pułku piechoty. W trakcie prowadzonego kontrataku dowódca pułku ppłk Kotarba zginął w trakcie walki na bagnety^[43]. Obrona 17 pp załamała się, żołnierze rozproszyli się, częściowo zostali wzięci do niewoli, część przedarła się małymi grupkami i pułk przestał istnieć.

Od Birczy do Brzuchowic

Działania bojowe prowadził jeszcze I batalion^[44]. 12 września I batalion i część kompanii zwiadu wzięły udział w walkach 24 DP na wschód od Birczy. Batalion I/17 pp ostrzelany ogniem artyleryjskim w rejonie Łodzianki Górnej został podporządkowany dowódcy 1 pułku piechoty KOP „Karpaty”. Batalion mjr Weisbacha prowadził działania opóźniające poprzez wzg. 500, Łodziankę Dolną i Posadę Rybotycką. Zbierał też rozbitków, w tym części rozbitego wcześniej w Tuchowie III batalionu. Przeszedł następnie do Cisowej gdzie osłaniał odwrót zbiorczego pułku ppłk. Ziętkiewicza i stanowił tylną straż 24 Dywizji Piechoty. 13 września I/17 pp zajmował rejon miejscowości Olszany. Nazajutrz wycofał się do Przemyśla, po czym 15 września przeszedł do Mościsk, a następnie zajmował stanowiska obronne w Chorośnicy. W bitwach zgrupowania Frontu Południowego gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego głównie osłaniał tyły przebijających się dywizji 11 i 38 w rejonie Sądowej Wiszni i Janowa. Stanowił straż tylną swojej 24 DP walcząc na kolejnych pozycjach opóźniania. 17 września prowadził walki w lesie „Na Chmurowem” koło Mołoszkowic. Maszerując cały czas w straży tylnej dotarł 18 września do Kozic pod Lwowem. Wsparł tutaj natarcie 38 i 39 pułku piechoty na Rzęsną Ruską. Batalion zakończył działania wojenne w Brzuchowicach pod Lwowem 19 września. Pozostało z niego wówczas: 4 oficerów, 10 szeregowych, wóz taborowy i biedka z ckm^[44].

Jednostki mobilizowane w II rzucie mobilizacyjnym

Batalion marszowy 17 pp

Na terenie Rzeszowa w OZN 17 pp zmobilizowano batalion marszowy 17 pp pod dowództwem por. rez. Nowaka, według innych źródeł kpt. Ludwika Stankiewicza^[45][46], a z zasobów KRU Rzeszów 105 batalion wartowniczy kpt. Andrzeja Racięskiego. Oba bataliony w dniach 6-8 września obsadziły budowane umocnienia na przedmieściach Rzeszowa i wyloty szos z miasta. 8 września w godzinach popołudniowych batalion marszowy 17 pp podjął marsz przez Kańczugę do Przemyśla. 9 września został rozbity w rejonie Pruchnika przez Oddział Wydzielony 4 DLek^[47].

Oddział Zbierania Nadwyżek 17 pp

Oddział Zbierania Nadwyżek 17 pp liczył ponad 2000 żołnierzy jedynie częściowo umundurowanych i uzbrojonych, pod dowództwem kpt. Józefa Zwierzyńskiego. Dowódca OZN 17 pp 6 i 7 września oddział ten podzielił na dwie grupy i podjął pieszą ewakuację celem dołączenia do Ośrodka Zapasowego 24 DP w Przemyślu. I grupa pod dowództwem kpt. J. Zwierzyńskiego podjęła marsz przez Kańczugę, 6/7 września wychodząc z Rzeszowa. 9 września w Rokietnicy grupa została zaatakowana przez ten sam niemiecki OW 4 DLek., co batalion marszowy. Część z dowódcą dostała się do niewoli, część rozproszyła się, a pozostali dotarli do Przemyśla. Po uporządkowaniu grupa pomaszerowała do Sambora skąd zawróciła na Rudki-Sądową Wisznię, została rozbita 12 września koło Jaworowa. II grupa pod dowództwem kpt. Feliksa Boluka maszerowała przez Tyczyn, Dylągówkę i przez Babicę dotarła do OZ w Przemyślu. W następnych dniach maszerując przez Drohobycz, Stryj, Nadwórną, Delatyn, Jabłonów, Kosów Huculski dotarła do Kut i 19 września przekroczyła granicę rumuńską^[48].

Struktura organizacyjna i obsada personalna we wrześniu 1939[49][50]
Stanowisko	Stopień, imię i nazwisko	Dalsze losy
Dowództwo
dowódca pułku	ppłk piech. Beniamin Kotarba	poległ 12 września 1939
I adiutant	kpt. Feliks Sobkowski
II adiutant	por. rez. Janusz Wroczyński
oficer łączności	por. Piotr Zaratkiewicz	poległ 12 września 1939
kwatermistrz	kpt. adm. (piech.) Edward Rumian
oficer żywnościowy	kpt. Mieczysław Kurzeja
naczelny lekarz	kpt. lek. dr Julian Kurtz
dowódca kompanii gospodarczej	ppor Michał Dietrich
I batalion
dowódca I baonu	mjr Józef Weisbach	w niewoli niemieckiej
adiutant batalionu	ppor. rez. Jan Szeliga
dowódca plutonu łączności	plut. Walenty Kalandyk
lekarz batalionu	ppor. lek. rez. Henryk Węgłowski
dowódca 1 kompanii strzeleckiej	kpt. Kazimierz Rogoziński
dowódca I plutonu	por. Kunibert Szatkowski
dowódca II plutonu	ppor. rez. Pfeferberg
dowódca III plutonu	ppor. rez. Szybkowski
dowódca 2 kompanii strzeleckiej	ppor. Zygmunt Giegurzyński
dowódca I plutonu	ppor. rez. Jan Jerzy Lenda
dowódca II plutonu	sierż. Jan Putyło
dowódca III plutonu	sierż. Jan Mik
dowódca 3 kompanii strzeleckiej	por. rez. Bolesław Tadeusz Łaszewski
dowódca I plutonu	ppor. rez. Tadeusz Markowski
dowódca II plutonu	sierż. Wincenty Rejman
dowódca III plutonu	ppor. Błażkiewicz
dowódca 1 kompanii ckm	por. Zbigniew Michał Kaczorowski
dowódca I plutonu	ppor. rez. Aleksander Wiktor Siekierski
dowódca II plutonu	ppor. Kazimierz Obtułowicz
dowódca III plutonu	ppor. Bogusław Nowak
dowódca IV plutonu (taczanki)	ppor. rez. Józef Cebulak
dowódca plutonu moździerzy	ppor. Janicki (Janiszewski)
II batalion
dowódca II baonu	mjr Adam Szymański	w PSZ
dowódca 4 kompanii strzeleckiej	por. Zygmunt Żychowski
dowódca 5 kompanii strzeleckiej	por. Jan Musiał
dowódca 6 kompanii strzeleckiej	por. Włodzimierz Patoczka	więzień KL Auschwitz i Buchenwald (1941–1945)[51]
dowódca I plutonu	ppor. rez. Jerzy Tuziak
dowódca II plutonu	ppor. rez. Karp
dowódca III plutonu	ppor. rez. Leon Grendys
dowódca 2 kompanii ckm	kpt. Tadeusz Drągowski
III batalion
dowódca III baonu	mjr Marcin Pasierb
dowódca 7 kompanii strzeleckiej	kpt. Edward Pycz
dowódca 8 kompanii strzeleckiej	por. Adam Wolak
dowódca 9 kompanii strzeleckiej	por. rez. Marian Obuchowicz
dowódca I plutonu	ppor. rez. Stanisław Pałka
dowódca II plutonu	ppor. Zygmunt Kaszyński
dowódca 3 kompanii ckm	NN
dowódca IV plutonu (taczanki)	ppor. Edward Lis
dowódca plutonu moździerzy	ppor. Drapa
Pododdziały specjalne
dowódca kompanii zwiadowców	NN
dowódca plutonu kolarzy	ppor. Władysław Wasiak
dowódca plutonu konnego	wachm. Julian Leonowicz
dowódca kompanii ppanc.	por. Bronisław Zając
dowódca II plutonu	ppor. rez. Brazon
dowódca plutonu artylerii piechoty	por. art. Jan Jobe
dowódca plutonu pionierów	por. Jan Baran
dowódca plutonu łączności	st. sierż. Stanisław Szyba

Symbole pułkowe

Sztandary

Osobny artykuł: Polskie sztandary wojskowe.

Sztandar nieprzepisowy
Jesienią 1919 roku „Koło Panien” w Rzeszowie ufundowało 17 pułkowi piechoty sztandar^[52]. Pierwszy znak pułku po 1924 przechowywany był w Rzeszowie. We wrześniu 1939 roku wycofujący się żołnierze zakopali jego płat w ziemi. W lecie 1944 roku odkopano go i przekazano 17 pp ludowego Wojska Polskiego^[53]. Płat o wymiarach 90 × 127 cm, obszyty z trzech stron srebrną frędzlą, przymocowany do drzewca za pomocą wiązadeł. Drzewce z jasnego drewna. Przy drzewcu wstęga karmazynowa i wstęga biała związane w kokardę^[53]. Strona główna: pośrodku płata, na karmazynowym polu, haftowany srebrną nicią orzeł. Korona oraz dziób i szpony orła złote. Po obydwu stronach orła i pod nim napis haftowany srebrną nicią „17 PP W JEDNOŚCI SIŁA”^[53]. Strona odwrotna: Na białym polu aplikowany i malowany olejną farbą wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej. Poniżej napis haftowany złotą nicią: „POD TWOJĄ OBRONĘ”^[53].

Chorągiew 17 pp
W 1923 roku, z inicjatywy ówczesnego dowódcy pułku ppłk. Ignacego Oziewicza i starosty rzeszowskiego dr. Koncowicza, powołany został komitet ufundowania sztandaru 17 pp. W miejscowej „Ziemi Rzeszowskiej i Jarosławskiej” ukazał się apel do „Ziemiaństwa naszego powiatu, Duchowieństwa, Kupiectwa, Korporacji, Stowarzyszeń i poszczególnych obywateli” o ofiary na zakup sztandaru^[52].

27 września 1924 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził chorągiew 17 pułku piechoty^[54]. Chorągiew została wykonana w pracowni haftów p. Ślusarczykowej (później Baczkowskiej) w Rzeszowie, a głowica z orłem w firmie Kopaczyńskiego z Krakowa. Na wstędze umieszczono napis „17 pułkowi piechoty Ziemie: rzeszowska, mielecka, pilzneńska i ropczycka”^[55]. Fundatorem chorągwi było społeczeństwo powiatów: rzeszowskiego, mieleckiego, pilzneńskiego i ropczyckiego^[27].

Uroczystość poświęcenia sztandaru 19 października 1924

W niedzielę 19 października 1924 roku na boisku sportowym Resovii na Przybyszówce (obecnie dzielnica Rzeszowa) szef Sztabu Generalnego generał dywizji Stanisław Haller, w imieniu Prezydenta RP, wręczył chorągiew podpułkownikowi Ignacemu Oziewiczowi^[56]. Ceremonię poświęcenia i wręczenia chorągwi poprzedziła msza polowa odprawiona przez biskupa polowego Stanisława Galla, a zakończyła defilada pułku przed budynkiem Gimnazjum Nr I^[57][58]. O godz. 14.00 w salach kasyna garnizonowego odbył się bankiet, w którym wzięło udział około 230 osób. Tego samego dnia o godz. 21.00 w kasynie odbył się raut. W sobotę 25 października 1924 roku członkowie komitetu fundatorów chorągwi byli podejmowani przez dowódcę i oficerów 17 pp w kasynie pułkowym, w koszarach im. Sobieskiego^[59]. Obecnie sztandar znajduje się w Muzeum im. Generała Sikorskiego w Londynie^[60].

Opis chorągwi
Płat sztandaru o wymiarach 100x96 cm wykonany z podwójnego lyońskiego jedwabiu.

Na stronie prawej umieszczono centralnie amarantowy krzyż. W środku krzyża haftowany orzeł ze złotą koroną, szponami i dziobem. Między ramionami krzyża liczba 17 w złotym wieńcu laurowym.

Po stronie lewej, w środku amarantowego krzyża, napis HONOR I OJCZYZNA w wieńcu laurowym. Na ramionach krzyża napisy: na górnym: GONIATYN – OSZCZÓW 7-9 V 1919, na dolnym: SWISŁOCZ – /N/ BEREZ. 27 V 1920, na lewym: NIEGONICZE /N/ BEREZ. 4-5 VI 1920 na prawym: KRASNE – GOŁOGÓRY – STRONIBABY 2-7 IX 1920. W rogach, między ramionami krzyża, herby miast: Rzeszowa, Pilzna, Mielca i Ropczyc^[61].

Drzewce mahoniowe, zwieńczone srebrnym orłem na tarczy, na której umieszczono z obu stron liczbę 17. Szarfy biało-czerwone, obszyte złotymi frędzlami, z haftowanymi złotem napisami: 17 PUŁKOWI PIECHOTY ZIEMIA RZESZOWSKA, MIELECKA, PILZNEŃSKA I ROPCZYCKA^[61].

Odznaka pamiątkowa

Osobny artykuł: Odznaka pamiątkowa jednostki wojskowej.

6 września 1929 roku Minister Spraw Wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 17 pp^[62]. Odznaka o wymiarach 4lx41 mm ma kształt krzyża o ostro ściętych ramionach pokrytych białą emalią. Na ramionach krzyża wpisano numer i inicjały „17 PP” oraz rok powstania pułku „1918”. Środek krzyża wypełnia nałożony srebrny orzeł państwowy według wzoru z 1927 roku. Krzyż jest nałożony na ośmiokątną tarczę w barwach granatowej i żółtej. Od orła do rogów tarczy biegnie pięć płomieni. Odznaka dwuczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze, na rewersie próba srebra i imiennik grawera WG. Wykonawcami odznak byli: Wiktor Gontarczyk z Warszawy, Bronisław Grabski z Łodzi i Jan Knedler z Warszawy^[63].

Odznaka żołnierska bita była w tombaku i nie emaliowana. Po raz pierwszy odznaki wręczono w 1930 roku podczas obchodów Święta Narodowego Trzeciego Maja^[61].

Marsz pułkowy

Marsz pułkowy skomponował w latach 1926–1927 oficer oświatowy pułku kpt. Władysław Wisłocki, ojciec dyrygenta i kompozytora Stanisława Wisłockiego^[61].

Żołnierze pułku

Z tym tematem związana jest kategoria: oficerowie 17 Pułku Piechoty (II RP).

Dowódcy pułku[i][33][65]
Stopień imię i nazwisko	Okres pełnienia służby	Kolejne stanowisko
mjr Stanisław Elgas	2 – 14 XI 1918
por. Bronisław Wilusz	15 XI – 29 XII 1918
ppłk Maciej Puchalak	30 XII 1918 – 17 IX 1919
mjr Jerzy Trojanowski	18 – 20 IX 1919
ppłk Jan Januszewski	21 IX 1919 – 28 I 1920
mjr Jarosław Powroźnicki	29 I – 14 V 1920
ppłk Maciej Puchalak	15 V – 7 VII 1920
kpt. Józef Mück	8 – 9 VII 1920
ppłk Michał Micewicz	10 – 12 VII 1920
kpt. Józef Mück	13 VII – 19 VIII 1920
mjr Ignacy Oziewicz	20 VIII 1920
mjr Karol Zagórski	X?– XII ? 1920
ppłk piech. Ignacy Oziewicz	p.o. 1921 – X 1925	dowódca 76 pp[66]
ppłk piech. Emanuel Jakubiczka	X 1925[66] – 31 III 1927	praktyka w PKU Augustów[67]
ppłk / płk piech. Wojciech Piasecki	5 V 1927[29] – 14 II 1929	praktyka w PKU Łańcut
ppłk / płk piech. Rudolf Kaleński	14 II 1929[68] – 21 VI 1933	stan spoczynku[69]
ppłk / płk piech. Stanisław Siuda	28 VI 1933 – 10 III 1939	dyspozycja dowódcy OK X
ppłk dypl. piech. Beniamin Kotarba	10 III – †12 IX 1939)
Zastępcy dowódcy pułku[j]
mjr / ppłk piech. Paweł Kopp[k]	10 VII 1922[75] – 15 VII 1924	do PKU Rzeszów
ppłk piech. Antoni Własak	22 V 1925 – VII 1927	dowódca 4 psp[76]
mjr / ppłk piech. Jan Kotowicz	X 1927 – 31 III 1930	kierownik OUWFiPW DOK III
ppłk piech. Feliks Jędrychowski	31 III 1930 – 1 IV 1934	dowódca 22 pp
ppłk dypl. piech. Roman Saloni	od XI 1934[77]
ppłk piech. Zygmunt Gromadzki	do IX 1939	dowódca 165 pp
mjr piech. Marcin Pasierb (II zastępca)	1937 – VIII 1939	dowódca III/17 pp

Żołnierze 17 pułku piechoty – ofiary zbrodni katyńskiej

Osobne artykuły: zamordowani w Katyniu, w Charkowie, w Kalininie, zamordowani z Ukraińskiej Listy Katyńskiej (ULK) i z Białoruskiej Listy Katyńskiej (BLK).

Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej znajdują się między innymi w bazach udostępnionych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego^[78] oraz Muzeum Katyńskie^[79][l].

Nazwisko i imię	stopień	zawód	miejsce pracy przed mobilizacją	zamordowany
Krzysztofik Stanisław	ppor. rez.	nauczyciel		Katyń
Kuźniar Zygmunt	ppor. rez.	urzędnik	Urząd Skarbowy w Łańcucie	Katyń
Kwiatkowski Zbigniew	ppor. rez.	prawnik		Katyń
Rożkiewicz Józef	ppor. rez.	handlowiec		Katyń
Schab Kazimierz	ppor. rez.	prawnik		Katyń
Barański Tadeusz	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła powszechna	Charków
Kliś Stanisław	ppor. rez.	nauczyciel		Charków
Kruczyński Władysław[80]	kapitan	absolwent SNP		Charków
Mac Jan	ppor. rez.	nauczyciel	szkoła powszechna	Charków
Musiał Jan	por. rez.			Charków
Szczeklik Stanisław	ppor. rez.	prawnik		Charków
Tobiasiewicz Józef[81]	chorąży	żołnierz zawodowy	(e)oficer żywnościowy 17 pp	Charków
Kaczor Andrzej	ppor. rez.	prawnik	komisarz ziemski	ULK
Łukawski Bronisław	por. rez.	prawnik	prokurator Sądu Okr. w Bydgoszczy	ULK

Upamiętnienie

• Od 29 sierpnia 2008 roku tradycje 17 pułku piechoty dziedziczy 1 batalion piechoty zmotoryzowanej Ziemi Rzeszowskiej im. płk dypl. Beniamina Piotra Kotarby w Międzyrzeczu^[m].
• Tablica upamiętniająca żołnierzy 17 pułku piechoty na fasadzie kościoła św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie
• W Rzeszowie działa Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Siedemnasty”^[82]

• 
  Tablica na fasadzie kościoła św. Wojciecha i św. Stanisława w Rzeszowie

Uwagi

1. Nowy II/17 pp utworzono w miejsce batalionu kpt. Kawińskiego, który wszedł do 18 pułku piechoty^[6].
2. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 16 z 19 maja 1927 roku, poz. 174, tu podano „6 sierpnia”.
3. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 20 z 6 lipca 1927 roku, s. 292. Sprostowano błędnie podaną w Dz. Rozk. MSWojsk Nr 16 z 1927 roku datę święta pułkowego 17 pp „6 sierpnia” na „6 września”.
4. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939^[38].
5. Oficer taborowy był jednocześnie dowódcą kompanii gospodarczej.
6. mjr piech. Tadeusz Jan Ochęduszko pełnił jednocześnie funkcję dowódcy Rzeszowskiego Batalionu ON.
7. por. kontr. piech. Marian Pobożniak pełnił jednocześnie funkcję dowódcy 1 kompanii Rzeszów.
8. kpt. adm. (piech.) Stanisław Kwak pełnił jednocześnie funkcję dowódcy 2. kompanii Łańcut.
9. Dowódca pułku kierował osobiście szkoleniem oficerów i był odpowiedzialny za gotowość bojową, całokształt wyszkolenia, służbę gospodarczą i wewnętrzną pułku^[64].
10. 13 czerwca 1922 roku Minister Spraw Wojskowych zniósł dotychczasowe stanowisko referenta wyszkolenia pułku piechoty i ustanowił etatowe stanowisko zastępcy dowódcy pułku zaszeregowanego do stopnia podpułkownika, wyznaczanego przez Ministra Spraw Wojskowych. Zakres działania zastępcy dowódcy określał dowódca pułku, przed którym był on całkowicie odpowiedzialny^[70]. W 1938 roku zmieniona została nazwa stanowiska na „I zastępca dowódcy”. W organizacji wojennej pułku nie było stanowiska zastępcy dowódcy.
11. 15 lipca 1925 roku ppłk piech. Paweł Kopp został odkomenderowany z 17 pp do PKU Rzeszów na cztery miesiące^[71][72]. W listopadzie przedłużono mu przeniesienie służbowe do PKU Rzeszów, do 31 grudnia tego roku^[73], a następnie do 30 kwietnia 1926 roku^[74].
12. Jeśli nie zaznaczono inaczej, miejsce służby żołnierzy zawodowych przed mobilizacją podano za: Ryszard Rybka, Kamil Stepan; Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939.
13. Decyzja Nr 343/MON Ministra obrony Narodowej z dnia 16 lipca 2008 roku w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, nadania imienia i nazwy wyróżniającej 1 batalionowi piechoty zmotoryzowanej 17 Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej w: Dziennik Urzędowy MON Nr 15 z 14 sierpnia 2008 roku, poz. 193. Decyzja weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli w dniu 29 sierpnia 2008 roku.

Przypisy

1. Ciepielowski 1929 ↓, s. 3.
2. Majka 1992 ↓, s. 8.
3. Ciepielowski 1929 ↓, s. 5.
4. Ciepielowski 1929 ↓, s. 7.
5. Majka 1992 ↓, s. 8-9.
6. Majka 1992 ↓, s. 9.
7. Odziemkowski 2010 ↓, s. 226.
8. Tuliński 2020 ↓, s. 863.
9. Majka 1992 ↓, s. 9-10.
10. Odziemkowski 2010 ↓, s. 142.
11. Majka 1992 ↓, s. 10.
12. Ciepielowski 1929 ↓, s. 15.
13. Ciepielowski 1929 ↓, s. 16.
14. Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 41.
15. Majka 1992 ↓, s. 11.
16. Ciepielowski 1929 ↓, s. 17.
17. Ciepielowski 1929 ↓, s. 18.
18. Majka 1992 ↓, s. 11-12.
19. Ciepielowski 1929 ↓, s. 19.
20. Ciepielowski 1929 ↓, s. 20.
21. Majka 1992 ↓, s. 12.
22. Majka 1992 ↓, s. 12-13.
23. Ciepielowski 1929 ↓, s. 21.
24. Majka 1992 ↓, s. 13.
25. Ciepielowski 1929 ↓, s. 23-24.
26. Ciepielowski 1929 ↓, s. 24.
27. Ciepielowski 1929 ↓, s. 22.
28. Majka 1992 ↓, s. 14.
29. Almanach 1923 ↓, s. 50.
30. Majka 1992 ↓, s. 16.
31. Ciepielowski 1929 ↓, s. 23.
32. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 6 z 20 czerwca 1934 roku, poz. 99.
33. Prugar-Ketling (red.) 1992 ↓, metryka.
34. Majka 1992 ↓, s. 15.
35. Jagiełło 2007 ↓, s. 63-65.
36. Jagiełło 2007 ↓, s. 67.
37. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 567–568 i 672.
38. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
39. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 348, 567, jako Bartnik.
40. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 61-62.
41. Majka 1992 ↓, s. 22.
42. Majka 1992 ↓, s. 23-28.
43. Majka 1992 ↓, s. 32.
44. Majka 1992 ↓, s. 33.
45. Dymek i I/2020 ↓, s. 312.
46. Dymek i II/2020 ↓, s. 50.
47. Majka 1992 ↓, s. 34.
48. Majka 1992 ↓, s. 33-36.
49. Majka 1992 ↓, s. 43-44.
50. Dymek i II/2020 ↓, s. 48-50.
51. Włodzimierz Patoczka. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.4181 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-27].
52. Majka 1992 ↓, s. 47.
53. Bigoszewska i Wiewióra 1974 ↓, s. 90.
54. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 41 z 14 października 1924 roku, poz. 591.
55. Ziemia Rzeszowska i Jarosławska ↓, s. 41/2.
56. Poświęcenie sztandaru 17 p.p. w Rzeszowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 46, s. 3, 15 listopada 1924.
57. Ziemia Rzeszowska i Jarosławska ↓, s. nr 43/2.
58. Ziemia Rzeszowska i Jarosławska ↓, s. nr 44/2-3.
59. Ziemia Rzeszowska i Jarosławska ↓, s. nr 45/3,5.
60. Satora 1990 ↓, s. 54.
61. Majka 1992 ↓, s. 48.
62. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 29 z 6 września 1929 roku, poz. 285.
63. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 45.
64. Almanach 1923 ↓, s. 49.
65. Majka 1992 ↓, s. 21.
66. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 570.
67. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 marca 1927 roku, s. 97.
68. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929 roku, s. 79.
69. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 126.
70. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 24 z 13 czerwca 1922 roku, poz. 357.
71. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 1 maja 1925 roku, s. 237.
72. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 63 z 11 czerwca 1925 roku, s. 318.
73. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 116 z 3 listopada 1925 roku, s. 625.
74. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 6.
75. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 543.
76. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 220.
77. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 257.
78. Katyń – miejsca pamięci. [dostęp 2022-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)].
79. Muzeum Katyńskie – Księgi Cmentarne.
80. Księgi Cmentarne – wpis 5976.
81. Księgi Cmentarne – wpis 7723.
82. GRH „Siedemnasty”

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
• Wanda Bigoszewska, Henryk Wiewióra: Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 – 1974. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.
• Władysław Ciepielowski: Zarys historji wojennej 17-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
• Przemysław Dymek: 24. Dywizja Piechoty 1921–1939. Tom I Meritum. Poznań: Wydawnictwo PIU Geopertius, 2020. ISBN 978-83-951987-6-2.
• Przemysław Dymek: 24. Dywizja Piechoty 1921–1939. Tom II Annexis. Poznań: Wydawnictwo PIU Geopertius, 2020. ISBN 978-83-951987-7-9.
• Karol Firich, Stanisław Krzysik, Tadeusz Kutrzeba, Stanisław Müller, Józef Wiatr: Almanach oficerski na rok 1923/24. T. 2. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1923.
• Zdzisław Jagiełło: Piechota Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Bellona, 2007. ISBN 978-83-11-10206-4.
• Jerzy Majka: 17 Pułk Piechoty. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 1992, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 24. ISBN 83-85621-21-0.
• Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
• Bronisław Prugar-Ketling (red.): Księga chwały piechoty. Warszawa: Departament Piechoty MSWojsk, Warszawa 1937-1939. Reprint: Wydawnictwo Bellona, 1992.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny "W" i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Adiutor, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
• Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
• Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918–1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Pantera Books, 2007. ISBN 83-204-3299-5.
• Ziemia Rzeszowska i Jarosławska. Czasopismo Narodowe, nr 41 z 10 października 1924 r, nr 43 z 24 października 1924 r., nr 44 z 31 października 1924 r., nr 45 z 7 listopada 1924 roku.
• Arkadiusz Tuliński: 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. T. 1 i 2. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2020. ISBN 978-83-8229-062-2.