Droga krajowa nr 45 (Polska)

Droga krajowa nr 45 (DK45) – droga krajowa klasy GP, klasy G^[2] oraz klasy Z^{[uwaga 1][3]} o łącznej długości 217 km prowadząca przez województwa: łódzkie, śląskie i opolskie. Posiada wspólny odcinek z drogą nr 42 pomiędzy Praszką a Kluczborkiem o długości ok. 20 km. Jej główną zaletą jest połączenie z granicą z Czechami w Chałupkach omijające GOP oraz ROW od strony zachodniej, jednak z możliwością przejazdu do tych dwóch aglomeracji.

Zobacz też: inne artykuły o drogach krajowych nr 45.

Początek drogi	Zabełków 78
Koniec drogi	Złoczew S8 E67
Długość	217 km
Województwa	śląskie, opolskie, łódzkie
Mapa
Zdjęcie
Droga 45 w Wieluniu (ul. Sieradzka)
Przebieg trasy Legenda w użyciu   projekt, budowa, konieczność modernizacji węzeł drogowy typu WA węzeł drogowy typu WB skrzyżowanie rondo przejście graniczne punkt poboru opłat (PPO) stacja poboru opłat (SPO) most / wiadukt / estakada prom rzeka – brak przeprawy przejazd kolejowo-drogowy tunel parking z bufetem stacja paliw restauracja hotel / motel lub inne miejsce noclegowe drogowy odcinek lotniskowy roboty budowlane zakaz ruchu 78  Rybnik, Gliwice, Chmielnik 78   Chałupki, Bohumín  (0) Zabełków 78 (6) Krzyżanowice 936 (16) Racibórz 917 (19) Racibórz 916 Stacja paliw (LOTOS) (21) Racibórz 416 Racibórz 935 Stacja paliw Szonowice (Bliska) (36) przejazd kolejowy przez linię 195 (43) 427 (51) Reńska Wieś 38 418 (54) rondo Większyce 40 przejazd kolejowy przez linię 137 (73) Krapkowice 416 (74) rondo Krapkowice 409 (81) węzeł Opole Południe (Dąbrówka Górna) A4E40 Dąbrówka Górna 428 (86) Zimnice Wielkie 429 415 Stacja paliw Opole (Orlen) (96) Opole, ul. Prószkowska 414 przejazd pod wiaduktem kolejowym linii 132 dworzec kolejowy Opole Zachodnie (w odległości 0,1 km) Opole, ul. Niemodlińska 435 Opole, ul. Wrocławska 414 (101) rondo Opole, ul. Partyzancka 4694 459 most nad Odrą (103) Opole, ul. Jana III Sobieskiego 454 Stacja paliw Opole (Orlen) Stacja paliw Krzanowice (BP) Opole 46 94 Stacja paliw Zawada (Orlen) most nad Małą Panwią przejazd kolejowy przez linię 301 Stacja paliw Jełowa (Bliska) (125) Jełowa 461 (133) rondo Bierdzany 463 (134) Bierdzany 494 przejazd kolejowy przez linię 175 przejazd kolejowy przez linię 143 Stacja paliw Kluczbork (LOTOS) (153) Kluczbork 11 42 rondo Gorzów Śląski 42 początek obwodnicy most Gorzów Śląski rondo Gorzów Śląski 42 ul. Byczyńska most nad Prosną rondo Praszka 42 ul. Warszawska most nad Wyderką, Praszka wiadukt ul. Rozterk rondo z ul. Wieluńską, Praszka koniec obwodnicy (proj) obwodnica południowo-zachodnia Wielunia 43 45 486 (proj) rondo ul. Opolska / ul. Polna Wieluń 43, ul. Piłsudskiego Stacja paliw Wieluń (Orlen) (194) Wieluń, ul. Traugutta, ul. Głowackiego 488 Stacja paliw Wieluń (Circle K) ul. Sieradzka / ul. Ciepłownicza dworzec kolejowy Wieluń Dąbrowa (w odległości 0,4 km) przejazd kolejowy przez linię nr 181 Stacja paliw Wieluń (Lotos) Raczyn, obwodnica północna Wielunia 74 most nad Pyszną w Raczynie Stacja paliw Gwizdałki (MOYA) (proj) obwodnica projektowanej kopalni odkrywkowej "Złoczew"[1] most nad Oleśnicą w Oleśnicy Złoczew S8E67 477 S8E67  Sieradz, Rzgów, Warszawa S8E67  Kępno, Oleśnica, Wrocław 477  Złoczew

Klasa drogi

Trasa posiada parametry^[3]:

• klasy GP na odcinkach:
  • Kędzierzyn-Koźle – Krapkowice – Opole – Bierdzany – początek obwodnicy Kluczborka
  • obwodnica Gorzowa Śląskiego i Praszki
• parametry klasy G na odcinkach:
  • Zabełków – Krzyżanowice – Racibórz – Kędzierzyn-Koźle
  • skrzyżowanie z DK11 – obwodnica Gorzowa Śląskiego i Praszki
  • koniec obwodnicy Gorzowa Śląskiego i Praszki – Wieluń – Złoczew (S8, węzeł „Złoczew”)^[2]
• oraz klasy Z na odcinku obwodnicy Kluczborka o wspólnym przebiegu z DK42.

Historia numeracji

Na przestrzeni lat arteria posiadała różne oznaczenia i kategorie:

Numer	Kategoria	Przebieg	Lata obowiązywania	Źródło	Uwagi
242	• droga państwowa: do 1985 • droga krajowa: od 1 X 1985[4]	Zabełków – Krzyżanowice – Racibórz – Większyce – Krapkowice – Opole	lata 70. – 1986	Mapa samochodowa Polski 1:1 000 000, wyd. jedenaste, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1972. Brak numerów stron w książce Mapa samochodowa Polski 1:1 000 000, wyd. trzecie, Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1975. Brak numerów stron w książce Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. V. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979. ISBN 83-7000-017-7. Brak numerów stron w książce Mapa samochodowa Polski 1:1 500 000, Załącznik do informatora samochodowo-motocyklowego – rocznik XXVII, Warszawa/Wrocław: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1983. Brak numerów stron w książce Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IX. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1985. Brak numerów stron w książce	dozwolony ruch ciężki – dopuszczalny nacisk na oś do 10 ton[5]
?		Opole – Bierdzany – Kluczbork	do 1986		brak danych o numeracji
?		Kluczbork – Gorzów Śląski – Praszka – Wieluń
?		Wieluń – Złoczew			po 1980 roku oznaczana na mapach i atlasach drogowych jako droga drugorzędna
918	droga krajowa	Zabełków – Krzyżanowice – Racibórz	14 II 1986 – 2000	Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) Polska: Atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0. Brak numerów stron w książce Polska: Mapa samochodowa 1:700 000, wyd. 1, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1996–1997, ISBN 83-904373-2-5. Brak numerów stron w książce Mapa samochodowa Polski 1:700 000, wyd. II zmienione i poprawione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1997–1998, ISBN 83-904373-3-3. Brak numerów stron w książce Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)	droga przystosowana do ruchu ciężkiego – dopuszczalny nacisk na oś do 10 ton
49		Pszczyna - Rybnik - Racibórz – Większyce – Krapkowice – Opole
45		Złoczew – Wieluń – Praszka – Kluczbork – Bierdzany – Opole – Jełowa – Bierdzany – Kluczbork – Praszka – Wieluń – Złoczew	od 14 II 1986	jak wyżej Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych, [w:] Rzeczpospolita [online], 4 lipca 2000. POLSKA Atlas drogowy 1:200 000. Mapy Ścienne Beata Piętka, 2000. Brak numerów stron w książce Mapa samochodowa Polski 1:700 000, wyd. XXVII, Dom Wydawniczy PWN, 2016, ISBN 978-83-7705-942-5. Brak numerów stron w książce	informacje dla ruchu ciężkiego

Dopuszczalny nacisk na oś

Od 13 marca 2021 roku na całej długości drogi dopuszczalny jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 tony^[6][7].

Do 13 marca 2021 r.

W latach 2012^[8] – 2021 droga krajowa nr 45 była objęta ograniczeniami dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi:^[9]

Znak	Dopuszczalny nacisk	Odcinek
	do 10 ton	Zabełków (78) – Krzyżanowice – Racibórz – Reńska Wieś (40) Większyce (40) – Krapkowice – Opole (94 – ul. Opolska) Opole (94 – ul. Oleska) – Bierdzany – Kluczbork – Praszka – Wieluń – Złoczew (8 – węzeł „Złoczew”)

Szczegóły przebiegu

Na odcinku Opole – Chałupki droga biegnie niemal równolegle do Odry. Wcześniej przecina m.in. drogę nr 74 i drogę nr 11, co gwarantuje miejscowościom leżącym na trasie drogi 45, połączenie z prawie całą siecią polskich dróg krajowych. Bezkolizyjnie przecina także autostradę A4 w węźle "Dąbrówka" nieopodal miejscowości Dąbrówka Górna. Droga 45 łączy drogę S8 z drogą nr 78. Biegnie przez rolnicze tereny Kotliny Raciborskiej, następnie doliną Odry, za Krapkowicami po zachodniej stronie zostawia Bory Niemodlińskie. Centrum Opola omija po drugiej stronie Odry, krzyżuje się na obwodnicy Opola z drogą nr 46 i 94), skręcając na niej w prawo, w kierunku wschodnim. Po paru kilometrach skręca na północ w kierunku Kluczborka, poprzez tereny Równiny Opolskiej. Po zachodniej stronie omija Bory Stobrawskie. W miejscowości Bierdzany, ponownie skręca na północ i częściowo przez las, północnym skrajem Równiny Opolskiej biegnie do Kluczborka, którego centrum omija biegnąc oddaną do użytku w 2020 roku obwodnicą. Za miastem przecina drogę nr 11, a następnie dociera do Gorzowa Śląskiego i do Praszki omijając centrum miast obwodnicą Praszki oddaną do użytku 25 kwietnia 2023^[10]. Za Praszką droga przebiega po wschodniej stronie Wyżyny Wieluńskiej. W Wieluniu krzyżuje się z drogą nr 74, a po około 20 km dociera do Złoczewa, gdzie na węźle w ciągu drogi ekspresowej S8 kończy swój bieg. Kilka kilometrów przed Złoczewem droga przebiega na złożu węgla brunatnego^[11], którego eksploatacja przez KWB Bełchatów jest wstępnie zakładana na lata 2023-2050^[12].

Droga krajowa 45

Wieluń: skrzyżowanie DK45 (ul Kopernika, za skrzyżowaniem Sieradzka) z ulicą Wojska Polskiego i Kaliską.

Fragment ulicy Sieradzkiej w Wieluniu

Wieluń: skrzyżowanie ulicy Sieradzkiej (DK45) z DK74 (ulice: B. Głowackiego i Traugutta)

Wieluń: skrzyżowanie ulicy Kopernika (DK45) i Piłsudskiego (DK43) z ulicą Śląską.

Fragment ulicy Sieradzkiej w Wieluniu

Fragment ulicy Sieradzkiej w Wieluniu

Most w ciągu DK45 nad rzeką Pyszną

Rondo ulic Kozielskiej, Głubczyckiej, Londzina, Mariańskiej i Mikołaja w Raciborzu – skrzyżowanie DK 45, DW 416 oraz DW 935

Ważniejsze miejscowości leżące na trasie 45

• Złoczew (S8)
• Wieluń (DK74, DK43) – obwodnica N-S (planowana)^[13]
• Praszka (DK42) – obwodnica^[10]
• Gorzów Śląski (DK42) – obwodnica^[10]
• Kluczbork (DK11, DK42) – obwodnica
• Opole (DK46, DK94) – częściowo obwodnica
• Dąbrówka Górna (A4)
• Krapkowice – obwodnica
• Poborszów – obwodnica^[14][15][16]
• Większyce (DK40)
• Reńska Wieś (DK38) – obwodnica
• Racibórz
• Zabełków (DK78)

Uwagi

1. Na wspólnym odcinku z drogą krajową nr 42 w ciągu obwodnicy Kluczborka

Przypisy

1. Pod Złoczewem może powstać nie tylko kopalnia, ale i elektrownia – Wieluń – NaszeMiasto.pl [online], wielun.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
2. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zarządzenie nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 października 2017 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl. [dostęp 2017-10-22]. (pol.).
3. Zarządzenie nr 8 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 17 kwietnia 2024 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych [PDF] [online], Dziennik Urzędowy Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad z 2024 r. [dostęp 2024-06-02].
4. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 1985 r. nr 14, poz. 60)
5. Zarządzenie Ministra Komunikacji z dnia 18 stycznia 1972 r. w sprawie dopuszczenia do ruchu na drogach publicznych niektórych ciężkich pojazdów. (M.P. z 1972 r. nr 10, poz. 75)
6. Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)

7. Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędo-
   wej do 11,5 t, z uwzględnieniem art. 41a ust. 1 oraz z wyjątkiem określonym w art. 41b ust. 1.

   2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:
   

   1) po określonej drodze publicznej lub jej odcinku,
   2) w strefie obejmującej co najmniej dwie drogi publiczne lub ich odcinki
   – zwanego dalej „zakazem”. (...)

   7. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:
   

   (...)
   3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.

   Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)
8. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 września 2012 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2012 r. poz. 1061)
9. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 21 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2017 r. poz. 878)
10. GDDKiA: DK45 obwodnica Praszki. [dostęp 2023-04-27]. (pol.).
11. http://www.igo.wroc.pl/foresight/plansze/11.jpg Górniczy-geologiczny model odkrywki "Złoczew"
12. Bełchatów spogląda na węgiel w Złoczewie – Dziennik Łódzki
13. DK45 obwodnica Wielunia [online] [dostęp 2023-04-27].
14. Błyskawiczna obwodnica w opolskiem :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad – Serwis informacyjny [online], www.gddkia.gov.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
15. Poborszów > Otwarcie obwodnicy 17 grudnia – nto.pl [online], www.nto.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
16. Potrzebna, ale kosztowna – nto.pl [online], www.nto.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).