| Iaith |
Teulu |
Gwledydd lle siaredir yr iaith |
Nifer o siaradwyr |
Safle yn ôl nifer o siaradwyr iaith gyntaf |
| Tsieineeg | Sino-Tibetaidd |
Sywddogol yn Gweriniaeth Pobl Tsieina (Mandarin; Cantoneg yn gyd-swyddogol (de facto) yn Hong Cong a Macau), Taiwan (Gweriniaeth Tsieina) (Mandarin), a Singapôr (Mandarin).
Cymunedau sylweddol yn Awstralia, Brwnei, Cambodia, Canada, Y Deyrnas Unedig, Yr Eidal, Ffrainc (Polynesia Ffrengig, Réunion), Gwlad Tai, Indonesia, Jamaica, Maleisia, Mawrisiws, Mongolia, Myanmar, Nawrw, Y Philipinau, Seland Newydd, Swrinam, yr Unol Daleithiau (UDA), (Califfornia, Efrog Newydd, Gwam, Hawaii, Massachusetts, New Jersey, Washington), Feneswela, Fietnam |
850 miliwn (1999). Gan gynnwys:
Mandarin: 672 miliwn brodorol + 178 miliwn ail iaith = 850 miliwn (1999 WA, 2004 CIA)
Wu: 87 miliwn (2004 CIA)
Cantoneg: 54.8 miliwn
Min Nan: 46 miliwn (1984)
Jin: 45 miliwn (1984)
Xiang: 36 miliwn (1984)
Hakka: 30 miliwn (1984)
Gan: 21 miliwn (1984)
Min Bei: 10.3 miliwn (1984)
Min Dong: 9.1 miliwn (2000 WCD)
Hui: 3.2 miliwn
Pu-Xian: 2.6 miliwn (2000 WCD). | 1 |
| Hindi | Indo-Ewropeaidd, Indo-Iraneg, Indo-Ariaidd | Swyddogol yn Ffiji (Awadhi), India (Khariboli yn genedlaethol ac yn nhaleithiau Arunachal Pradesh, Ynysoedd Andaman a Nicobar, Chandigarh, Chhattisgarh, Delhi, Haryana, Himachal Pradesh, Jharkhand, Madhya Pradesh, Rajasthan, Uttar Pradesh, Uttaranchal; Maithili yn Bihar).
Cymunedau sylweddol yn Bahrein, Bangladesh, Barbados, Belîs, Bhwtan, Caledonia Newydd, Canada, De Affrica, Y Deyrnas Unedig, Emiradau Arabaidd Unedig, Grenada, Guadeloupe, Gaiana, Hong Cong, Indonesia, Jamaica, Cenia, Maldives, Martinique, Mawrisiws, Maleisia, Myanmar, Nepal, Qatar, Réunion, Sawdi Arabia, Seychelles, Singapôr, Sri Lanca, Swrinam, Trinidad a Tobago, UDA, Iemen | ca. 490 miliwn brodorol, 300 miliwn ail iaith, cyfanswm = 790 miliwn[1] . Gan gynnwys:
Khariboli (180 miliwn, 2004 CIA),
Bhojpuri (27 miliwn, 1997),
Maithili (25 miliwn, 1981),
Awadhi (21 miliwn, 1999),
Haryanvi (13 miliwn, 1992),
Marwari (13 miliwn, 2002),
Magahi (13 miliwn, 2002),
Chhattisgarhi (11 miliwn, 1997),
Kanauji (6 miliwn, 1977). | 2 |
| Saesneg | Indo-Ewropeaidd, Germanaidd | Swyddogol yn Antigwa a Barbiwda, Awstralia (gan gynnwys tiriogaethau allanol), Bahamas, Barbados, Belîs, Botswana, Brwnei, Camerŵn, Canada, De Affrica, Y Deyrnas Unedig (gan gynnwys tiriogaethau dibynnol), Dominica, Ffiji, Gambia, Ghana, Grenada, Gaiana, Gweriniaeth Pobl Tsieina (Hong Cong), Gwlad Swasi, India, Iwerddon, Jamaica, Cenia, Ciribati, Lesotho, Liberia, Malawi, Maldives, Malta, Ynysoedd Marshall, Mawrisiws, Micronesia, Namibia, Nawrw, Nigeria, Pacistan, Palaw, Papua Gini Newydd, Y Philipinau, Rwanda, Samoa, Sant Kitts-Nevis, Sant Lwsia, Sant Vincent a'r Grenadines, Seland Newydd, Seychelles, Sierra Leone, Singapôr, Ynysoedd Solomon, Tansanïa, Tonga, Trinidad a Tobago, Twfalw, Wganda, UDA (iaith genedlaethol anwsyddogol), Fanwatw, Sambia, Simbabwe.
Cymunedau sylweddol yn Andorra, Arwba, Bangladesh, Brwnei, Israel, Ffrainc (Saint-Pierre a Miquelon), Maleisia, Maldives, Sbaen, Somalia, Sri Lanca, Y Swistir. | 425 miliwn brodorol (2006), 1-1.5 biliwn ail iaith; | 3 |
| Sbaeneg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Swyddogol yn Ariannin, Bolifia, Colombia, Costa Rica, Ciwba, Gweriniaeth Dominica, Ecwador, El Salfador, Feneswela, Gini Gyhydeddol, Gwatemala, Hondwras, Mecsico, Nicaragwa, Panama, Paragwâi, Periw, Puerto Rico, Sbaen, Tsile ac Wrwgwái
Cymunedau sylweddol yn Andorra, Antilles yr Iseldiroedd, Arwba, Belîs, Gibraltar, Gorllewin Sahara, Israel, Y Philipinau, Y Swistir, UDA | 390 miliwn brodorol (2004 CIA), 70 miliwn ail iaith (Prifysgol Indiana 2003), cyfanswm = 460 miliwn | 4 |
| Arabeg | Affro-Asiataidd, Semitaidd | Mae Arabeg Safonol Modern yn swyddogol yn Yr Aifft, Algeria, Bahrein, Tsiad, Comores, Jibwti, Eritrea, Irac, Israel, Gwlad Iorddonen, Ciwait, Libanus, Libia, Mauritania, Moroco, Niger, Oman, Tiriogaethau Palestinaidd, Qatar, Sawdi Arabia, Somalia, Swdan, Syria, Tiwnisia, Emiradau Arabaidd Unedig, Gorllewin Sahara, Iemen.
Mae Hassaniya yn iaith genedlaethol ym Mali, Mauritania, Senegal.
Cymunedau sylweddol yn Brasil, Awstralia, Gwlad Belg, Gweriniaeth Canolbarth Affrica, Ffrainc, Iran, Yr Eidal, Sbaen, Gibraltar, Wsbecistan. | 272 miliwn brodorol (2006 Guinness), 24 miliwn ail iaith (2005 WA), cyfanswm = 296 miliwn. Gan gynnwys:
Arabeg yr Aifft: 46 miliwn brodorol.
Hassaniya: 2.8 miliwn brodorol.
Mae Arabeg Safonol Modern yn ail iaith yn unig. | 5 |
| Portiwgaleg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Swyddogol yn Angola, Brasil, Cabo Verde, Dwyrain Timor, Gini Bisaw, Macau, Mosambic, Portiwgal, São Tomé a Príncipe.
Cymunedau sylweddol yn Andorra, Antigua, Canada, Ffrainc, Yr Almaen, Gaiana, India (Daman a Goa), Jamaica, Japan, Lwcsembwrg, Namibia, Paragwâi, Saint Vincent a'r Grenadines, De Affrica, Sbaen, Swrinam, Y Swistir, Y Deyrnas Unedig, UDA (Connecticut, Florida, Massachusetts, New Jersey, Rhode Island), Wrwgwái, Feneswela. | 210 miliwn brodorol (2004 CIA), 20+ miliwn ail iaith, cyfanswm = 230 miliwn (dim yn cynnwys 4 miliwn Galiseg) | 6 |
| Bengaleg | Indo-Ewropeaidd, Indo-Iranaidd, Indo-Ariaidd | Swyddogol yn Bangladesh, India (Tripura, Gorllewin Bengal).
Cymunedau sylweddol ym Myanmar, Oman, Emiradau Arabaidd Unedig | 194 miliwn brodorol (2006 Guinness); cyfanswm = 215 miliwn (2005 WA). Gan gynnwys:
Chittagoneg: 14 miiwn(2004 CIA)
Sylheti: 10.3 miliwn (2004 CIA) | 7 |
| Rwsieg | Indo-Ewropeaidd, Slafaidd | Swyddogol yn Abkhazia (de jure rhan o Georgia), Belarws, Gagauzia (de jure rhan o Foldofa), Casachstan, Cirgistan, De Ossetia (de jure rhan o Georgia), Rwsia, Transnistria (de jure rhan o Foldofa), rhanbarthau o Wcrain.
Cymunedau sylweddol yn Armenia, Aserbaijan, Bwlgaria, Estonia, Georgia, Yr Almaen, Israel, Latfia, Lithwania, Moldofa, Mongolia, Serbia, Rwmania, Gwlad Pwyl, Tajicistan, Tyrcmenistan, Wcrain, UDA (Alaska ac Efrog Newydd), Wsbecistan | 145 miliwn brodorol (2004 CIA), 110 miliwn ail iath, cyfanswm = 255 miliwn (2000 WCD) | 8 |
| Japaneg | Japanaidd | Swyddogol yn Japan a Palaw (Ynys Angaur).
Cymunedau sylweddol yn Brasil, UDA (Hawaii yn arbennig), Palaw, Taiwan, Periw, Bolifia, Paragwâi, . | 130 miliwn brodorol (2004 CIA). | 9 |
| Ffrangeg | Indo-Ewropeaidd, Italaidd, Romáwns | Cenedlaehol neu swyddogol yn Algeria, Gwlad Belg (Walwnia a Brwsel), Benin, Bwrcina Ffaso, Bwrwndi, Camerŵn, Canada (yn genedlaethol ac yn New Brunswick a Québec, Gweriniaeth Canolbarth Affrica, Tsiad, Comores, Gweriniaeth y Congo, Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo, Arfordir Ifori, Jibwti, Gini Gyhydeddol, Ffrainc (gan gynnwys tiriogaethau), Gabon, Guinée, Haiti, India (ardaloedd Karaikal a Pondicherry), Yr Eidal (Aosta), Libanus, Lwcsembwrg, Madagasgar, Mali, Martinique, Moroco, Mawrisiws, Monaco, Niger, Rwanda, Senegal, Seychelles, Y Swistir (Bern, Fribourg, Genefa, Jura, Neuchâtel, Valais, Vaud), Togo, Tiwnisia, Guernsey, Jersey, Fanwatw. Cymunedau sylweddol yn Seland Newydd, UDA (Maine, New Hampshire, Louisiana a Vermont). | 120 miliwn brodorol (2005), 52 miliwn ail iaith, cyfanswm = 175 miliwn (2 Archifwyd 2007-06-10 yn y Peiriant Wayback) | 10 |
| Almaeneg | Indo-Ewropeaidd, Germanaidd | Swyddogol yn Awstria, Gwlad Belg, Yr Almaen, Yr Eidal (De Tirol), Liechtenstein, Lwcsembwrg, Namibia, Y Swistir (Aargau, Appenzell Ausserrhoden, Appenzell Innerrhoden, Basel-Landschaft, Basel-Stadt, Bern, Fribourg, Glarus, Graubünden, Luzern, Nidwalden, Obwalden, St. Gallen, Schaffhausen, Schwyz, Solothurn, Thurgau, Uri, Valais, Zug, Zürich).
Cymunedau sylweddol yn Ariannin, Awstralia, Belîs, Bolifia, Brasil, Canada, Casachstan, Cirgistan, Denmarc, Ffrainc, Gweriniaeth Tsiec, Gwlad Pwyl, Hwngari, Yr Iseldiroedd, Israel, Mecsico, Seland Newydd, Paragwâi, Rwmania, Rwsia, Tsile, Wcráin, UDA (Gogledd Dakota, De Dakota, Wisconsin). | 100 - 120 miliwn brodorol, 60 miliwn ail iaith yn yr Undeb Ewropeaidd ( Archifwyd 2007-01-28 yn y Peiriant Wayback) + 5 - 20 miliwn byd-eang, cyfanswm = 165 - 200 miliwn | 11 |
