19 April

19 April is die 109de dag van die jaar in die Gregoriaanse kalender (110de in skrikkeljare). Daar volg nog 256 dae.

<<	April 2024					>>
So	Ma	Di	Wo	Do	Vr	Sa
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30
Al die dae

Gebeure

• 65 – Na die Pisioniese sameswering teen die Romeinse keiser Nero oopgevlek word, pleeg Gaius Calpurnius Piso selfmoord. Vervolgens word die ander samesweerders soos Seneca, Marcus Annaeus Lucanus en Titus Petronius gedwing om selfmoord te pleeg.
• 69 – Vitellius word as keiser in Rome ontvang nadat hy in die eerste veldslag van Bedriacum gesiëvier het en Otho selfmoord gepleeg het.
• 1024 – Pous Johannes XIX volg sy broer Pous Benedictus VIII op.
• 1042 – Die Bisantynse heerser Michael V probeer om sy stiefmoeder Zoe in ´n klooster te verban. Dit lei tot ´n volksopstand ingevolge waarvan hy gedwing word om te abdikeer.
• 1213 – Pous Innocentius III roep ondersteuners op tot die vyfde kruistog.
• 1479 – Giuliano della Rovere (later Pous Julius II) word kardinaal-biskop van Sabina.
• 1529 – Tydens die Reichstag te Speyer protesteer ses vorste en 14 vrye stede namens die Protestantse minderheid teen die verbanning van Martin Luther en die Protestantse leer
• 1539 – Die Verdrag van Frankfurt onderteken.
• 1587 – Die Engelse Sir Francis Drake vernietig onverwags die Spaanse Armada wat in die hawe van Cadiz voor anker lê. Die stad word daarna twee dae lank deur die Engelse geplunder.
• 1621 – Pous Gregorius XV stel vier nuwe kardinale aan waaronder sy familielid Francesco Boncompagni.
• 1665 – Pous Alexander VII verklaar Franciscus van Sales salig.
• 1689 – Tydens 'n opera-opvoering in die Deense kasteel Amalienborg slaan die verhoog aan die brand. Die kasteel word in die brand vernietig en 171 mense sterf in die brand - ook die komponis Johan Lorentz.
• 1706 – Spaanse Opvolgingsoorlog: In die veldslag te Calcinato in Lombardië word n keiserlike mag deur Franse en Spaanse troepe verslaan.
• 1713 – Keiser Karl VI bepaal in sy Pragmatiese Bevel, dat ook vroulike lede van die Habsburg-familie mag erf as daar nie manlike nasate sou wees nie.
• 1770 – Kaptein James Cook sien vir die eerste keer Australië.
• 1770 – Marie Antoinette trou in Weense Augustynse kerk per procurationem met die Dauphin Louis-Auguste.
• 1773 – Pous Clemens XIV stel Francesco Carafa della Spina di Traetto, titulêr aartsbiskop van Patras en Francesco Saverio de Zelada, titulêr aartsbiskop van Petra in Palestina aan as kardinale.
• 1775 – Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog: Die Slag van Lexington en Concord - Britse Generaal Thomas Gage probeer om die wapens van Amerikaanse koloniste te konfiskeer. Die Britte word teruggedryf na Boston. Die Amerikaanse Rewolusionêre Oorlog begin.
• 1792 – Pous Pius VI publiseer Dum nos teen die Franse Nasionale Vergadering.
• 1809 – Vyfde Koalisie-oorlog: Die veldslag van Abensberg begin. Die Franse onder Napoleon Bonaparte verslaan die Oostenrykse troepe.
• 1809 – Vyfde Koalisie-oorlog: Die veldslag van Raszyn tussen Poolse en Oostenrykse troepe begin.
• 1847 – Pous Pius IX stel die Consulta di Stato aan.
• 1839 – Die Nederlande onder Willem I erken tydens die Verdrag van Londen die onafhanklikheid van België en België word tegelykertyd as koninkryk gevestig .
• 1875 – Tydens die stryd tussen Engeland en Portugal oor die eienaarskap oor Delagoabaai besluit die skeidsregter, die Franse president Patrice de Mac-Mahon, ten gunste van Portugal.
• 1902 – 'n Reuse aardbewing tref Guatemala, 7.5 op die Richterskaal, 2000 mense sterf.
• 1902 – Die pogrom van Chisinau begin.
• 1904 – Groot dele van Toronto, Kanada word deur 'n brand verwoes.
• 1909 – Jeanne d'Arc / Johanna van Arkels word salig verklaar.
• 1919 – Leslie Irvin van die Verenigde State maak die eerste suksesvolle valskermsprong en vrye val.
• 1927 – Mae West word veroordeel tot 10 dae gevangenisstraf vir haar rol in die vertoning Sex.
• 1933 – Franklin D. Roosevelt kondig aan dat die VSA wegbeweeg van die goudstandaard.
• 1934 – Shirley Temple se eerste rol in Stand Up and Cheer.
• 1937 – Tydens die Spaanse burgeroorlog stig generaal Francisco Franco die Falange Española Tradicionalista y de las JONS.
• 1938 – RCA-NBC begin gereelde televisie-uitsendings.
• 1941 – Bertolt Brecht se drama Mutter Courage und ihre Kinder word vir die eerste keer in Zurich opgevoer. Die stuk is gebaseer op die roman Trutz Simplex oder Lebensbeschreibung der Ertzbetrügerin und Landstörtzerin Courasche van Hans Jakob Christoffel von Grimmelshausen.
• 1943 – Die Switserse chemikus Albert Hofmann ontdek die hallusinogene effek van LSD.
• 1943 – Tweede Wêreldoorlog: Duitse troepe gaan die Warskou-ghetto binne om die oorblywende Jode op te ruim, wat die Warskou Ghetto Opstand begin.
• 1943 – Tweede Wêreldoorlog: Die Sowjetspionasiediens SMERSCH word gestig om drostery-gedagtes onder vlugtende Sowjetsoldate te vind en te vervolg.
• 1945 – Tweede Wêreldoorlog: Die Duitsers sit die Wieringermeerpolder onder water om die opmars van die Geallieerdes te vertraag.
• 1951 – Generaal Douglas MacArthur tree uit die militêre diens.
• 1956 – Prins Rainier III van Monaco trou met die Amerikaanse filmster Grace Kelly, wat voortaan prinses Gracia heet.
• 1961 – Die Bay of Pigs inval in Kuba deur Kubaanse vlugtelinge eindig in 'n mislukking.
• 1964 – Die Ford Mustang word aan die algemene publiek vertoon.
• 1966 – Die Amerikaanse chirurg Michael DeBakey maak 'n inplanting van 'n plastiek kunshart. Die pasiënt sterf enkele dae later.
• 1967 – Die Amerikaanse maanverkenner Surveyor 3 maak 'n sagte landing op die maan.
• 1971 – Die Sowjetunie lanseer die Saljoet 1, die eerste Russiese ruimtestasie.
• 1971 – Sierra Leone word 'n republiek.
• 1971 – Viëtnamoorlog: Viëtnamveterane teen die Oorlog begin 'n vyfdag-demonstrasie in Washington, D.C.
• 1971 – Charles Manson word tot lewenslange tronkstraf veroordeel vir die Sharon Tate moorde.
• 1987 – The Simpsons se eerste vertoning op televisie, op die Tracey Ullman Show, in die kort episode genaamd "Good Night".
• 1993 – Die 50-dae beleg van die Branch Davidian-sekte se kompleks buite Waco, Texas eindig met die dood van 81 mense in 'n brand.
• 1995 – 'n Bom in die Alfred P. Murrah federale gebou in Oklahoma City, Oklahoma veroorsaak die dood van 168 mense.
• 1999 – Die Duitse Parlement verhuis van Bonn terug na Berlyn.
• 2000 – 'n Air Philippines Boeing 737-200 val naby Davao-lughawe en 131 mense sterf.
• 2004 – André Kuipers word as derde Nederlandsgebore ruimtevaarder gelanseer. Sy bestemming is die Internasionale Ruimtestasie.
• 2005 – Die Duitser Joseph Ratzinger word gekies tot pous Benedictus XVI as opvolger van pous Johannes Paulus II.
• 2013 – In die Nederlandse stad Zutphen ontdek argeoloë 'n "quadrans". Dit dateer uit die begin van die veertiende eeu en is sodoende die oudste "horloge" (horlosie) wat in die Noorde van Europa gevind is.

Geboortes

• 1793 – Ferdinand I, keiser van Oostenryk († 1875).
• 1832 – José Echegaray, Spaanse dramaturg en politikus en Nobelprys-wenner († 1916).
• 1898 – Constance Talmadge, Amerikaanse aktrise († 1973).
• 1922 – Erich Hartmann, Duitse bobaasvlieënier tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1993).
• 1930 – Dick Sargent, Amerikaanse akteur († 1994).
• 1931 – Kobie Coetsee, Suid-Afrikaanse politikus en Kabinetsminister († 2000).
• 1933 – Jayne Mansfield, Amerikaanse aktrise († 1967).
• 1935 – Dudley Moore, Britse akteur, musikant, komediant en komponis († 2002).
• 1937 – Joseph Estrada, Filippynse president.
• 1945 – Dawn Lindberg, Suid-Afrikaanse vermaakpersoonlikheid ( 2020).
• 1946 – Tim Curry, Britse akteur en sanger.
• 1947 – Murray Perahia, Amerikaanse pianis en dirigent.
• 1968 – Ashley Judd, Amerikaanse aktrise.
• 1968 – Mswati III, koning van eSwatini.
• 1979 – Kate Hudson, Amerikaanse aktrise.
• 1981 – Hayden Christensen, Kanadese akteur.
• 1986 – Saša Milivojev, Serwiese skrywer, digter en joernalis.
• 1987 – Maria Sjarapova, Russiese tennisster.

Sterftes

• 1054 – Pous Leo IX, die 152ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1002).
• 1824 – Lord Byron, Britse outeur en digter (* 1788).
• 1882 – Charles Darwin, Britse bioloog en outeur (* 1809).
• 1906 – Pierre Curie, Franse natuurkundige, dokter en ontvanger van die Nobelprys 1903 (* 1859).
• 1964 – Maurice Maréchal, Franse klassieke tjellis (* 1892).
• 1967 – Konrad Adenauer, kanselier van Wes-Duitsland (* 1876).
• 1974 – Ayub Khan, President van Pakistan.
• 1989 – Daphne du Maurier, Britse skryfster (* 1907).
• 1992 – Frankie Howerd, Engelse komediant, akteur (* 1917).
• 1998 – Octavio Paz, Meksikaanse skrywer, diplomaat (* 1914).
• 2021 – Walter Mondale, 42ste Amerikaanse visepresident (* 1928).
• 2021 – Ian Wessels, Suid-Afrikaanse omroeper op RSG (* 1960).

Vakansies, vierings en waarnemingsdae

• Patriots' Day (Massachusetts)
• Verklaring van Onafhanklikheidsdag (Venezuela)
• Republiekdag (Sierra Leone)
• Sleutelblomdag (Engeland)
• Feesdag van Pous Leo IX in die Rooms-Katolieke Kerk.

Dae in die Geskiedenis

Wikimedia Commons bevat media in verband met 19 April.