olla
Z Wikisłownika, wolnego słownika
czasownik nieprzechodni
- (1.1) być
- (1.2) być, znajdować się, przebywać
- (1.3) mieć, posiadać
- (1.4) być, znajdować się
- (1.5) musieć, być zobowiązanym
- (1.6) zachowywać się
- (1.7) (olla vähällä) prawie/niemal coś zrobić
- (1.8) udawać, sprawiać wrażenie, pretendować
- (1.9) zamierzać coś za chwilę zrobić, już mieć zamiar coś zrobić
czasownik posiłkowy
- (2.1) …służący do tworzenia form perfektu i czasu zaprzeszłego
- odmiana:
- (1) olla (→ wzór odmiany)
- przykłady:
- (1.1) Minä olen puolalainen. → Jestem Polakiem/Polką.
- (1.1) Minä olen nälkäinen. → Jestem głodny.
- (1.2) Minä olen kotona. → Jestem w domu.
- (1.3) Minulla oli kissa. → Miałem kota.
- (1.3) Minulla ei ollut kissaa. → Nie miałem kota.
- (1.3) Minulla on/ei ole kultaa pankissa. → Mam złoto/Nie mam złota w banku.
- (1.3) Sinulla on minut. → Masz mnie.
- (1.4) Pöydällä on kissa. → Na stole jest kot.
- (1.4) Pöydällä ei ole kissaa. → Na stole nie ma kota.
- (1.4) Pöydällä on/ei ole kissoja. → Na stole są koty/nie ma kotów.
- (1.4) Pöydällä on/ei ole rahaa. → Na stole są pieniądze/nie ma pieniędzy.
- (1.5) Sinun on tehtävä se uudestaan! → Musisz zrobić to od nowa!
- (1.5) Se on tehtävä uudestaan. → To musi być zrobione od nowa.
- (1.6) Hän oli ikään kuin ei olisi huomannut mitään. → Zachowywał się tak, jak gdyby niczego nie zauważył.
- (1.7) Hän oli taittaa niskansa. → Prawie skręcił sobie kark.
- (1.8) Mikä tämä on olevinaan? → Co to ma być?
- (1.9) Hän oli tässä onnistumaisillaan. → Już prawie mu się to udało.
- (2.1) Olen jo syönyt tänään. → Już dzisiaj jadłem.
- (2.1) Aamiainen oli jo syöty. → Śniadanie zostało już zjedzone.
- składnia:
- (1.3) ade. (posiadający) + 3.os. + nom. lub part. lub akk. (posiadany)
- (1.4) gdzie? + 3.os. + nom. lub part.
- (1.5) gen. + 3.os. lp + imiesłów bierny czasu teraźn. (-tava/-tävä); w stronie biernej: nom. lub akk. + 3.os.lp + imiesłów bierny czasu teraźn. (-tava/-tävä)
- (1.6) wyłącznie ze spójnikiem (ikään) kuin (=jak gdyby), który wymaga trybu warunkowego
- (1.7) olla (vähällä) + bezok.
- (1.8) olla + ess. lm imiesłowu czynnego czasu teraźniejszego (-vina/-vinä) + przyrostek dzierżawczy
- (1.9) olla + piąty bezokolicznik + przyrostek dzierżawczy
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. olemus, olento, olio, olo, oltavat
- czas. oleilla, oleskella, olettaa, oleutua
- przym. oleellinen, olematon, olennainen, oleva
- związki frazeologiczne:
- olkoon menneeksi • olla kunnossa • on pakko • on parasta
- etymologia:
- ugrofiń. *wole-
- por. est. olema, węg. volt
- uwagi:
- Do składni (1.3): w zdaniach twierdzących rzeczowniki policzalne są w mianowniku, w zdaniach przeczących - w partytywie. Rzeczowniki niepoliczalne zawsze są w partytywie. Zaimki osobowe są w bierniku w zdaniach twierdzących i w partytywie w zdaniach przeczących.
- Do składni (1.4): w zdaniach twierdzących rzeczownik policzalny w liczbie pojedynczej przyjmuje formę mianownika, w zdaniach przeczących - partytywu; rzeczowniki policzalne w liczbie mnogiej oraz rzeczowniki niepoliczalne zawsze przyjmują formę partytywu.
- źródła:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) garnek, baniak, sagan
- (1.2) kulin. mięso duszone z warzywami
- (1.3) wir wodny
- (1.4) przen. pejor. głowa, baniak
- (1.5) slang. narkomanów łyżeczka do podgrzewania narkotyków (przeważnie heroiny)
- odmiana:
- (1) lm ollas
- przykłady:
- (1.1) Ahora pon la olla al fuego lento y espera que vuelva a hervir. → Teraz postaw garnek na małym ogniu i poczekaj, aż ponownie się zagotuje.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) olla a presión, olla exprés → szybkowar
- synonimy:
- (1.1) puchero, marmita, perol
- (1.2) cocido, guiso
- (1.3) remolino
- (1.4) cabeza, perola, tarro
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. ollero m
- związki frazeologiczne:
- (1.4) estar mal de la olla → mieć nierówno pod sufitem, być szajbniętym • irse de la olla → zwariować, ocipieć
- etymologia:
- łac. olla
- uwagi:
- źródła:
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) słoik, słój
- odmiana:
- przykłady:
- składnia:
- kolokacje:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- Hasło zostało zaimportowane automatycznie – wymaga uzupełnienia i weryfikacji. Kliknij na Edytuj, wypełnij puste pola i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy!
- źródła:
- wymowa:
- znaczenia:
czasownik
