Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej

Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej – system połączeń kolejowych w północnej części województwa małopolskiego^[1] łączący centrum Krakowa z jego przedmieściami i ważniejszymi miastami województwa małopolskiego. Linie te są zaczątkiem sieci SKA, obejmującej cały węzeł kolejowy Krakowa.

Szybka Kolej Aglomeracyjna w Aglomeracji Krakowskiej

kolej aglomeracyjna
EN78 Kolei Małopolskich opuszczający stację w Tarnowie.
Państwo	Polska
Lokalizacja	województwo małopolskie
Operator	Koleje Małopolskie i Polregio
Liczba linii	3
Lata funkcjonowania	od 2014
Infrastruktura
Mapa z docelowym przebiegiem linii Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w docelowym układzie
Rozstaw szyn	1435 mm

Przewoźnikami obsługującym linie SKA są Koleje Małopolskie i Polregio.

Historia

Na początku 2007 roku pracownia International Managment Services ukończyła wstępne studium wykonalności Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej w Aglomeracji Krakowskiej, w ramach którego zaproponowano sieć składającą się z 7 linii^[2]. Pod koniec 2011 Zespół Doradców Gospodarczych „Tor” ukończył aktualizację studium, w którym liczbę linii ograniczono do 3^[1].

4 kwietnia 2011 roku PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały umowę z konsorcjum firm Eurovia Polska i Eurovia CS umowę na modernizację linii kolejowej nr 109 Kraków Bieżanów – Wieliczka Rynek połączonej z budową na niej nowego przystanku – Wieliczka Bogucice^[3].

18 października 2013 Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego podpisał z Pesą umowę na dostawę 10 elektrycznych zespołów trakcyjnych Acatus Plus do obsługi Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej^[4]. 26 września 2013 PKP Polskie Linie Kolejowe podpisały z włoskim przedsiębiorstwem Astaldi umowę na modernizację linii kolejowej nr 118 łączącej Kraków Główny z portem lotniczym Kraków-Balice^[5]. W ramach inwestycji powstały na tej linii 3 nowe przystanki oraz umożliwiono zwiększenie częstotliwości kursowania pociągów^[6].

14 grudnia 2014 uruchomiono pierwszą linię SKA – S1 Wieliczka Rynek-Kopalnia – Kraków Główny^[7]. Operatorem linii zostały Koleje Małopolskie, które obsługę połączeń do Wieliczki przejęły od Przewozów Regionalnych^[8]. 16 grudnia 2014 Zarząd Dróg Wojewódzkich w Krakowie podpisał z konsorcjum firm Unicard i AMG umowę na realizację projektu Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej^[9].

Przystanek Kraków Lotnisko

16 września 2015 PKP PLK podpisało z Budimexem umowę na budowę łącznicy Kraków Zabłocie – Kraków Bonarka^[10], która pozwoli ominąć stację Kraków Płaszów. Budowa ma potrwać 2 lata^[11]. Dzięki wybudowaniu łącznicy w przyszłości będzie możliwe uruchomienie połączenia SKA do Podborów Skawińskich (stacja w Borku Szlacheckim na zachód od Skawiny)^[1]. 23 września ze względu na budowę tej łącznicy pociągi linii S1 przestały zatrzymywać się na przystanku Kraków Zabłocie^[12]. 28 września 2015 linia S1 została wydłużona do przystanku Kraków Lotnisko przy porcie lotniczym Kraków-Balice^[13]. 1 grudnia uruchomiono pierwszą część systemu Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej. Część ta obejmuje aplikację mobilną umożliwiająca m.in. nabywania biletów na pociągi kursujące po liniach SKA oraz biletów na komunikację miejską w Krakowie i Tarnowie^[14]. 4 grudnia otwarto parking Park & Ride przy stacji Tarnów^[15], gdzie w przyszłości mają docierać pociągi SKA^[1]. 13 grudnia uruchomiona została druga linia SKA na trasie Kraków Główny – Sędziszów^[16]. 14 grudnia uruchomiono drugą część systemu Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej – kartę zbliżeniową, jej funkcję są takie same jak aplikacji mobilnej^[17].

27 stycznia 2016 PKP PLK podpisało z konsorcjum firm Vias y Construcciones, Dragados i Electren umowę na modernizację linii kolejowej nr 133 na odcinku Krzeszowice – Kraków Mydlniki^[18], a 16 listopada 2016 z Torpolem na odcinek Kraków Mydlniki – Kraków Towarowy^[19]. 11 grudnia, wraz z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy Koleje Małopolskie wspólnie z Przewozami Regionalnymi uruchomiły trzecią linię SKA: Kraków Główny – Tarnów (linia wcześniej obsługiwana była przez PR samodzielnie). Równocześnie obsługę linii Kraków – Sędziszów przejęły z powrotem Przewozy Regionalne^[20].

18 kwietnia 2017 PKP PLK podpisało z konsorcjum firm Strabag i Krakowskie Zakłady Automatyki umowę na modernizację linii nr 133 na odcinku Kraków Towarowy – Kraków Główny oraz linii nr 91 na odcinku Kraków Główny – Podłęże. W ramach modernizacji linii nr 91 zaplanowano m.in. dobudowę 2 przystanków (Kraków Grzegórzki i Kraków Złocień) i 2 dodatkowych torów^[21]. 26 czerwca PKP PLK podpisały umowę na remont linii nr 94 na odcinku Kraków Płaszów – Podbory Skawińskie wraz z budową 2 nowych przystanków: Kraków Opatkowice i Skawina Jagielnia^[22]. 10 lipca Urząd Miasta Kraków podpisał z Pracownią Planowania i Projektowania Systemów Transportu „Altrans” umowę na opracowanie analizy możliwości uruchomienia przewozów pasażerskich na dużej i małej linii obwodowej (odpowiednio: liniach nr 8, 91, 95 oraz linii nr 100) oraz linii kolejowej nr 947 (trasa do Łęgu)^[23]. 29 września Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego podpisał z firmą Krauth umowę na dostawę 133 biletomatów Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej celem instalacji w pociągach należących do województwa małopolskiego oraz na przystankach linii aglomeracyjnych^[24]. 2 października PKP PLK podpisało z konsorcjum Torpolu i Budimeksu umowę na modernizację linii kolejowej nr 133 na odcinku Trzebinia – Krzeszowice^[25]. 10 grudnia dzięki uruchomieniu łącznicy w Krakowie możliwe było wydłużenie linii SKA2 do Skawiny, jednocześnie obsługę całej linii SKA2 powierzono KMŁ wspólnie z PR^[26]. 10 grudnia 2023 linia SKA2 została wydłużona do Oświęcimia^[27]. 15 grudnia 2024 został otwarty przystanek Kraków Piastów na linii SKA2^[28].

Linie

EN99-004 Polregio w Tarnowie

Na dzień 25 grudnia 2023 funkcjonują 3 główne linie kolei aglomeracyjnej^[29]:

• SKA1 Kraków Lotnisko – Kraków Główny – Wieliczka Rynek-Kopalnia
• SKA2 Oświęcim – Skawina – Kraków Główny – Sędziszów
• SKA3 Oświęcim – Trzebinia – Kraków Główny – Tarnów

Linia SKA1

Km	Nazwa przystanku	Miejscowość	Dzielnica	Park & Ride	Przesiadki
0,0	Kraków Lotnisko	Balice	–	Nie	samoloty autobusy miejskie
1,9	Kraków Olszanica	Kraków	Zwierzyniec	Nie
3,7	Kraków Zakliki		Bronowice	Nie
4,4	Kraków Młynówka			Nie	autobusy miejskie
6,8	Kraków Bronowice			Nie	tramwaje autobusy miejskie
8,7	Kraków Łobzów		Krowodrza	Nie	autobusy miejskie
11,6	Kraków Główny		Stare Miasto	Nie	tramwaje autobusy miejskie autobusy dalekobieżne pociągi dalekobieżne pociągi regionalne
12,9	Kraków Grzegórzki		Grzegórzki	Nie	tramwaje autobusy miejskie
14,1	Kraków Zabłocie		Podgórze	Nie
16,0	Kraków Płaszów			Nie	tramwaje autobusy miejskie
18,0	Kraków Prokocim		Bieżanów-Prokocim	Nie	autobusy miejskie
20,3	Kraków Bieżanów			Nie	autobusy miejskie
21,5	Kraków Bieżanów Drożdżownia			Nie	autobusy miejskie
23,2	Wieliczka Bogucice	Wieliczka	Bogucice	Nie
24,7	Wieliczka Park		Zdrojowe	Tak
25,3	Wieliczka Rynek-Kopalnia		Śródmieście	Tak	autobusy miejskie
[30]				[31]	[32][33]

Linia SKA2^[34]

Km	Nazwa przystanku	Miejscowość	Park & Ride	Przesiadki
0,0	Sędziszów	Sędziszów	Nie
5,0	Klimontów	Klimontów	Nie
10,9	Kozłów	Kozłów	Nie
16,5	Tunel	Uniejów-Rędziny	Nie
21,0	Pstroszyce	Pstroszyce Pierwsze	Tak
26,1	Miechów	Miechów	Tak
29,5	Kamieńczyce	Kamieńczyce	Tak
32,7	Szczepanowice	Szczepanowice	Nie
36,1	Smroków	Smroków	Tak
39,3	Słomniki	Słomniki	Tak
41,0	Słomniki Miasto		Tak
44,6	Niedźwiedź	Niedźwiedź	Tak
47,7	Goszcza	Goszcza	Nie
50,3	Łuczyce	Łuczyce	Nie	autobusy miejskie
53,0	Baranówka	Baranówka	Nie
56,7	Zastów	Zastów	Nie	autobusy miejskie
60,7	Kraków Piastów	Kraków	Nie
62,0	Kraków Batowice		Nie	autobusy miejskie
68,2	Kraków Główny		Nie	tramwaje autobusy miejskie autobusy dalekobieżne pociągi dalekobieżne pociągi regionalne

Linia SKA3^[35]

Km	Nazwa przystanku	Miejscowość	Park & Ride	Przesiadki
0,0	Kraków Główny	Kraków	Nie	tramwaje autobusy miejskie autobusy dalekobieżne pociągi dalekobieżne pociągi regionalne
1,2	Kraków Grzegórzki		Nie
2,3	Kraków Zabłocie		Nie
4,1	Kraków Płaszów		Nie	tramwaje autobusy miejskie
6,1	Kraków Prokocim		Nie	autobusy miejskie
8,4	Kraków Bieżanów		Nie	autobusy miejskie
10,2	Kraków Złocień		Nie
11,3	Kokotów	Kokotów	Nie	autobusy miejskie
13,9	Węgrzce Wielkie	Węgrzce Wielkie	Nie	autobusy miejskie
18,4	Podłęże	Podłęże	Tak	autobusy miejskie
21,3	Staniątki	Staniątki	Nie
24,9	Szarów	Szarów	Nie
28,2	Kłaj	Kłaj	Tak
32,3	Stanisławice	Stanisławice	Nie
34,5	Cikowice	Cikowice	Nie
38,0	Bochnia	Bochnia	Nie
43,8	Rzezawa	Rzezawa	Nie
47,3	Jasień Brzeski	Jasień	Nie
51,0	Brzesko Okocim	Brzesko	Tak
56,0	Sterkowiec	Sterkowiec	Nie
60,2	Biadoliny	Biadoliny Szlacheckie	Nie
70,0	Bogumiłowice	Bogumiłowice	Nie
73,9	Tarnów Mościce	Tarnów	Nie
77,5	Tarnów		Tak	autobusy miejskie autobusy dalekobieżne
[30]			[36][37]	[32][33][38]

Krakowski Węzeł Kolejowy

Krakowski Węzeł Kolejowy ma promienisty układ z możliwością wyjazdu w 6 kierunkach: Kraków Lotnisko, Krzeszowice, Zastów, Podłęże, Wieliczka i Skawina. Poza tym istnieją dwie line obwodowe, które są wykorzystywane jedynie w ruchu towarowym^[1].