Loading AI tools
polski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzysztof Maria Globisz (ur. 16 stycznia 1957 w Siemianowicach Śląskich)[1] – polski aktor teatralny, filmowy, radiowy i telewizyjny, sporadycznie dubbingowy. Wykładowca krakowskiej PWST, w latach 2002–2005 dziekan Wydziału Aktorskiego, w latach 2005–2012 prorektor uczelni. Od 2006 roku Członek Rady Programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej. Profesor sztuk teatralnych (2005)[2].
Data i miejsce urodzenia |
16 stycznia 1957 |
---|---|
Zawód |
aktor, wykładowca na PWST |
Lata aktywności |
od 1980 |
Zespół artystyczny | |
Teatr Polski we Wrocławiu (1980–1981) Narodowy Stary Teatr w Krakowie (od 1981) | |
Odznaczenia | |
|
Urodzony w Siemianowicach Śląskich jako syn Augustyna, ekonomisty, i Józefy z domu Czarneckiej, urzędniczki[1]. Dorastał w Katowicach, w dzieciństwie każde wakacje spędzał u dziadków w Węgierskiej Górce. Jego ojciec pochodzi ze Śląska Opolskiego, rodzina ze strony matki pochodzi z Beskidów (ur. w Bielsku-Białej).
Po ukończeniu VII Liceum Ogólnokształcącego im. Harcerzy Obrońców Katowic w Katowicach-Ligocie, studiował na Wydziale Aktorskim krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego, którą ukończył w 1980 roku. Tytuł profesora sztuk teatralnych uzyskał 21 lutego 2005 roku[3].
Zadebiutował na scenie jako Karl Rossman w adaptacji teatralnej Franza Kafki Ameryka (1980) w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego w Teatrze Polskim we Wrocławiu, gdzie występował w latach 1980–1981.
W 1981 roku związał się na stałe z krakowskim Starym Teatrem, gdzie odnosił wielkie sukcesy sceniczne w takich m.in. rolach jak Mefistofeles w przedstawieniu Tadeusza Bradeckiego Wzorzec dowodów metafizycznych (nagroda na XXV wrocławskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych '86), tytułowa kreacja w spektaklu Petera Handkego Kaspar (nagroda na XXVIII Kaliskich Spotkaniach Teatralnych '88), Ismael i Tartagl w przedstawieniu Carla Gozziego Księżniczka Turandot (nagroda na XXXI Kaliskich Spotkaniach Teatralnych '91), Pijak w sztuce Witolda Gombrowicza Ślub (nagroda na XXIX wrocławskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych '91), Semenka w przedstawieniu Juliusza Słowackiego Sen srebrny Salomei (nagroda na XIX Opolskich Konfrontacjach Teatralnych '94), w spektaklu Grzebanie wg Witkacego (nagroda na II OKNWPSW '96 w Warszawie), tytułowa w przedstawieniu Henrika Ibsena Peer Gynt (nagroda na XXXVII Kaliskich Spotkaniach Teatralnych '97), Vincenti w komedii szekspirowskiej Miarka za miarkę (nagroda na III Ogólnopolski Konkurs na Inscenizację Dzieł Dramatycznych Szekspira '98 w Warszawie i nagroda na II OF Komedii TALIA'98 w Tarnowie), tytułową w przedstawieniu Bertolta Brechta Kariera Arturo Ui (Ludwik – nagroda krakowskiego środowiska teatralnego '2000), Sajetan Tempe w spektaklu Witkacego Trzeci akt wg Szewców (Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza '2002 przyznawana przez redakcję miesięcznika „Teatr” i nagroda na XXVIII Opolskich Konfrontacjach Teatralnych 2003), Superiusz w przedstawieniu Sławomira Mrożka Pieszo (III miejsce w plebiscycie publiczności na XLII Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych '2003) oraz Zaratustra III-Fritz w sztuce Nietzschego/Schleefa Zaratustra (nagroda na I ogólnopolskim konkursie na teatralną inscenizację dawnych dzieł literatury europejskiej 2006 w Warszawie).
Po raz pierwszy trafił na mały ekran w serialu kostiumowym Andrzeja Wajdy i Edwarda Kłosińskiego Z biegiem lat, z biegiem dni (1980). Zadebiutował na kinowym ekranie w filmie historycznym Wajdy Danton (1983) u boku Gérarda Depardieu. Przychylność krytyków zyskał rolą adwokata-idealisty Piotra Balickiego w dramacie Krzysztofa Kieślowskiego Krótki film o zabijaniu (1987) i telefilmie Dekalog V (1988). W obrazie Wszystko co najważniejsze... (1992) zagrał postać Aleksandra Wata, słynnego polskiego poety – futurysty, który w latach 30. należał do bohemy artystycznej sympatyzującej z komunizmem. W programie Sensacje XX wieku – Polska w ogniu, Katyń cz. 1 i cz.2 (2000) Bogusława Wołoszańskiego w reż. Wojciecha Pacyny, podczas rekonstrukcji wydarzeń historycznych Krzysztof Globisz wcielił się w postać radzieckiego komunisty, polityka, ministra spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesława Michajłowicza Mołotowa. Kreacja Bogdana Lewickiego, kapelmistrza orkiestry wojskowej w telewizyjnym filmie Roberta Glińskiego Długi weekend (2004) przyniosła mu nagrodę na XXIX Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za pierwszoplanową rolę męską. Za postać anioła Giordano w komedii Artura Więcka „Barona” Anioł w Krakowie (2002) zdobył statuetkę Jańcia Wodnika na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia” we Wrześni. Wystąpił także w filmach Jana Jakuba Kolskiego – Pornografia (2003) i Jasminum (2006).
Na małym ekranie grał wyraziste role drugoplanowe ojców głównych bohaterek serialu TVN Teraz albo nigdy! i kompozytor w serialu TVP2 Egzamin z życia oraz w roli współpracownika głównego bohatera w serialu TVN Odwróceni. Do jego wyrazistych ról serialowych należy ponadto rola Waldemara „Topora” Wiśniewskiego, przywódcy warszawskiej mafii w serialu TVP Oficer z 2004 roku oraz jego kontynuacji z 2006 roku – Oficerowie.
W 1996 roku został odznaczony jako Zasłużony Działacz Kultury, a w 2005 roku odebrał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2004 roku został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[4]. W 2005 roku został nominowany do nagrody Orzeł w kategorii Najlepsza drugoplanowa rola męska za film Zerwany (2003). W 2009 roku otrzymał Nagrodę Miasta Krakowa za wybitne dokonania aktorskie[5]. Był dwukrotnie nominowany do nagrody Złota Kaczka w kategorii Najlepszy aktor za film Nie ten człowiek (2010) oraz za film Uwikłanie (2011).
W lipcu 2014 roku aktor doznał udaru mózgu, który spowodował przerwę w pracy zawodowej[6]. Po wielomiesięcznym leczeniu, w grudniu 2015 roku pojawił się w krakowskim Teatrze STU na krótkim, symbolicznym występie[7] w „Hamlecie” jako król Klaudiusz. Z kolei od grudnia 2016 roku, pomimo skutków udaru, gra główną rolę w napisanym z myślą o nim spektaklu Mateusza Pakuły „Wieloryb The Globe”[8][9][10][11][12][13][14][15], wystawionym już w kilku teatrach w Polsce.
Pierwszy związek małżeński aktora zakończył się rozwodem[16]. Swoją obecną żonę Agnieszkę, absolwentkę Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, poznał w Piwnicy pod Baranami. Mają dwóch synów: Krzysztofa (ur. 1989) i Jana (ur. 1996)[17].
W RMF FM czytał kryminalno-polityczną powieść Klary Weritas pt. Łabędzi śpiew Gąsiora.
Jako jeden z trzech artystów, obok Anny Dymnej i Grzegorza Turnaua, nagrał zapowiedzi przystanków do krakowskich tramwajów. Zapowiedzi te odtwarzane były w tramwajach w 2009 roku.
W 2012 roku został ambasadorem kampanii „Prawdziwa przyjaźń jest za darmo”, której celem jest zwrócenie uwagi na problem bezdomnych zwierząt oraz popularyzacja adopcji schroniskowych.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.