Ferm (pierwiastek)

Ferm (Fm, łac. fermium) – syntetyczny pierwiastek chemiczny, aktynowiec. Nazwa pochodzi od nazwiska włoskiego fizyka Enrica Fermiego.

Ferm

einstein ← ferm → mendelew
Er ↑ Fm ↓ Upn 100 Fm
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.	ferm, Fm, 100 (łac. fermium)
Grupa, okres, blok	–, 7, f
Stopień utlenienia	III
Właściwości metaliczne	aktynowiec
Masa atomowa	[257][1][a]
Temperatura topnienia	1527 °C[2]
Numer CAS	7440-72-4
PubChem	23998
Właściwości atomowe Konfiguracja elektronowa [Rn]5f127s2 Zapełnienie powłok 2, 8, 18, 32, 30, 8, 2 (wizualizacja powłok) Elektroujemność • w skali Paulinga • w skali Allreda 1,3 1,2
Najbardziej stabilne izotopy izotop wyst. o.p.r. s.r. e.r. MeV p.r. 252Fm {syn.} 25,39 h α 7,153 248Cf 253Fm {syn.} 3 dni w.e. 0,333 253Es 253Fm {syn.} 3 dni α 7,197 249Cf 255Fm {syn.} 20,07 h α 7,241 251Cf 257Fm {syn.} 100,5 dnia α 6,864 253Cf
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Wiarygodne źródła oznakowania tej substancji według kryteriów GHS są niedostępne.
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa)

Ferm został odkryty w 1953 roku przez zespół amerykańskich naukowców z ANL, LRL i LASL, pod przewodnictwem Seaborga. Pierwiastek wyodrębniono z próbek koralowca z atolu Eniwetok, na Oceanie Spokojnym, gdzie w 1952 dokonano wybuchu termojądrowym^[3]. Podczas wybuchu jądro ²³⁸U wychwytuje 17 neutronów, tworząc ²⁵⁵U, który po emisji 8 elektronów tworzy ²⁵⁵Fm.

Dotychczas wytworzono jedynie niewielkie ilości tego pierwiastka poprzez intensywne bombardowanie neutronami ciężkich jąder (uranu, plutonu).

Uwagi

1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 257,09611 u (257
   Fm). Zob. Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.