Το 10 είναι ο μικρότερος διψήφιος αριθμός στο δεκαδικό σύστημα αρίθμησης.
Το 10 είναι σύνθετος αριθμός, ο πέμπτος μετά τους 4, 6, 8 και 9, αφού οι φυσικοί διαιρέτες του είναι 1, 2 και 5, δηλαδή έχει και άλλους φυσικούς διαιρέτες, εκτός του 1 και του εαυτού του. Ο επόμενος σύνθετος αριθμός είναι το 12.
Το 10 είναι ο δεύτερος (τέταρτος συνολικά) διακριτός ημιπρώτος αριθμός, διότι αποτελεί γινόμενο δύο διαφορετικών πρώτων (2 · 5). Ο πρώτος διακριτός ημιπρώτος αριθμός είναι το 6. Ο προηγούμενος από το 10 (αν και μη διακριτός) ημιπρώτος αριθμός είναι το 9. Ο επόμενος ημιπρώτος αριθμός είναι το 14. Το 10 είναι ακόμη ο μικρότερος ημιπρώτος αριθμός που είναι ταυτόχρονα και άθροισμα διακριτών πρώτων αριθμών: 10 = 2 + 3 + 5. Μόνο άλλοι τρεις (3) μικροί (κάτω του 1.000) ημιπρώτοι με την τελευταία ιδιότητα (άθροισμα διακριτών πρώτων αριθμών) υπάρχουν: 39, 155 και 371.
Το 10 είναι ο τέταρτος κατά σειρά τρίγωνος αριθμός, αφού είναι T4 = 1 + 2 + 3 + 4 = 10. Ο προηγούμενος τρίγωνος αριθμός είναι το 6, ενώ ο επόμενος είναι το 15.
To 10 είναι ο τρίτος κατά σειρά τετράεδρος αριθμός, αφού . Ο επόμενος τετράεδρος αριθμός είναι το 20.
Γεωμετρία
Στη γεωμετρία, το δεκάγωνο, είναι πολύγωνο σχήμα. Στη στερεομετρία δεν υπάρχει κανονικό δεκάεδρο, αλλά υπάρχουν 32.300 τοπολογικώς διακριτά δεκάεδρα.[1][2] Τα δεκάεδρα με κανονικές έδρες είναι τα ακόλουθα:
Διάταξη κατά την σπείρα Ούλαμ. Πρώτοι αριθμοί με γαλανό χρωματισμό στο υπόβαθρο, πράσινο οι αριθμοί με 3 διαιρέτες, κόκκινο οι αριθμοί με μεγάλο σύνολο διαιρετών.
Το «δεκα-» (deca-, διεθνές σύμβολο da) αποτελεί πρόθεμα δεκαπλάσιας μονάδας μέτρησης. ΄Ενα χρησιμοποιούμενο παράδειγμα αποτελεί το δεκάριο (=1.000 m², decare) αποτελούσε μονάδα μέτρησης επιφάνειας στη Νορβηγία[3], σε περιοχές της Μέσης Ανατολής και στη Βουλγαρία[4] επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην Ελλάδα η ίδια μονάδα μέτρησης ονομάζεται στρέμμα.
Το «δεκατο-» (deci-, διεθνές σύμβολο d) αποτελεί πρόθεμα υποδεκαπλάσιας μονάδας μέτρησης. ΄Ενα χρησιμοποιούμενο παράδειγμα αποτελεί το δεκατόμετρο (dm).
Το αντίστοιχο κορεσμένο αλειφατικό μονοκαρβοξυλικό οξύ με δέκα (10) άτομα άνθρακα είναι το δεκανικό οξύ (ή δεκανοϊκό οξύ, C9H19COOH), που έχει επίσης την εμπειρική ονομασία «καπρικό οξύ», είναι ένα από τα λιπαρά οξέα και αποτελεί φυσικό συστατικό του ινδοκαρυδέλαιου και του φοινικοπυρηνέλαιου, ασυνήθιστο αλλά υπαρκτό σε ορισμένα άλλα σπορέλαια.[6] Έχει βρεθεί ακόμη στο γάλα και στο λίπος ορισμένων θηλαστικών.[7]
Το βουτάνιο (C4H10) είναι η απλούστερη οργανική ένωση με δέκα (10) άτομα υδρογόνου. Αποτελεί συστατικό του υγραερίου.
Οι δεκαμελείς δακτύλιοι είναι οι μεγαλύτεροι σε αριθμό ατόμων δακτύλιοι στους οποίους εφαρμόζεται το σύστημα κανόνων Χαντς-Βίντμαν (Hantzsch-Widman) για την ονοματολογία των ετεροκυκλικών ενώσεων. Η χαρακτηριστική συλλαβή για τους δακτυλίους αυτούς είναι «-εκ-», που διαμορφώνεται σε «-εκάνιο» για κορεσμένο δακτύλιο, σε «-εκίνιο» για πλήρως ακόρεστο μη αζωτούχο δακτύλιο και σε «-εκίνη» για πλήρως ακόρεστο αζωτούχο δακτύλιο. Για κορεσμένο αζωτούχο δακτύλιο χρησιμοποιείται ενίοτε η ανεπίσημη κατάληξη «-εκανίνη», αλλά τυπικά πρέπει να χρησιμοποιείται η κατάληξη «-εκίνη» μαζί με το πρόθεμα «περιυδρο-», που δηλώνει την παρουσία του μέγιστου δυνατού αριθμού ατόμων υδρογόνου στο δακτύλιο. Παραδείγματα: οξεκάνιο (C9H18O), οξεκίνιο (C9H10O), αζεκίνη (C9H9N) και περιυδροαζεκίνη (C9H11N).
Οι Δέκα εντολές, λεγόμενες και "Δεκάλογος", είναι κατάλογος δέκα ηθικών εντολών, οι οποίες, σύμφωνα με τη Βίβλο, υπαγορεύτηκαν στον Μωυσή από τον Θεό στο όρος Σινά και του δόθηκαν, (δύο φορές), χαραγμένες σε δύο πέτρινες πλάκες, όπου αφήνεται να εννοηθεί ότι ο ίδιος ο Θεός (και τις δύο φορές) λατόμησε και εγχάραξε.
Οι Δέκα Πληγές ή αλλιώς Πληγές της Αιγύπτου ήταν, σύμφωνα με τη Βιβλική αφήγηση, δέκα καταστροφικές συμφορές με τις οποίες έπληξε ο Θεός του Ισραήλ τον Φαραώ της Αιγύπτου και το λαό του, καθώς δεν επέτρεπε στον καταπιεσμένο λαό Ισραήλ να φύγει από την Αίγυπτο ώστε να λατρεύει ελεύθερα τον Θεό του.
Στον Πυθαγορισμό ο αριθμός 10 έπαιζε σημαντικό ρόλο και συμβολιζόταν με την τετρακτύς.
10 ήταν οι φυλές και οι στρατηγοί στην Αρχαία Αθήνα.
Χρησιμοποιήθηκε η ακραία ποινή του αποδεκατισμού στον ρωμαϊκό στρατό.
Η δεκάτη ήταν φόρος παλαιότερων κοινωνιών, όπου οι άμεσοι παραγωγοί ήταν υποχρεωμένοι να αποδίδουν το 1/10 της σοδειάς τους στους τοπικούς άρχοντες, στο ιερατείο ή στο κράτος.
Το 10 είναι ημιτελές μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση, με θέμα τα πρόσωπα που κατοικούν σε μια λαϊκή πολυκατοικία, η οποία βρίσκεται στον αριθμό 10 ενός μικρού δρόμου του Πειραιά.[10]
Το Δέκα ήταν ελληνική τηλεοπτική σειρά του 2007-2008, μεταφορά στη μικρή οθόνη του ομότιτλου έργου του Μ. Καραγάτση.
David J. Anneken, Sabine Both, Ralf Christoph, Georg Fieg, Udo Steinberner, Alfred Westfechtel "Fatty Acids" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2006, Wiley-VCH, Weinheim.
