Εικοσαδικό σύστημα αρίθμησης

Το εικοσαδικό σύστημα αρίθμησης είναι θεσιακό σύστημα αρίθμησης το οποίο χρησιμοποιεί το 20 ως την αριθμητική βάση του.

Ψηφία

Για την παράσταση των αριθμών κάτω του δέκα χρησιμοποιούνται τα κανονικά ψηφία του δεκαδικού συστήματος (0 έως 9), ενώ από το δέκα έως το δεκαεννέα χρησιμοποιούνται τα γράμματα του λατινικού αλφάβητου από A έως J κατά την κοινή σύμβαση με άλλα συστήματα τα οποία διαθέτουν αριθμητική βάση μεγαλύτερη του 10.

Γλώσσες

Thumb — Το αριθμητικό σύστημα του πολιτισμού των Μάγια ήταν εικοσαδικό.

Η πιο γνωστή ιστορική χρήση του συστήματος έγινε από τους πολιτισμούς των Μάγια και των Αζτέκων στην νότια Αμερική. Οι Μάγια διέθεταν ειδικές ονομασίες για τις τιμές οι οποίες ήταν πολλαπλάσιες του 20, όπως π.χ. καλ = 20, μπακ = 20² = 400, πικ = 20³ = 8.000 κτλ, και χρησιμοποιούσαν το σύστημα αυτό στην γλώσσα τους και στο ημερολόγιο τους, ενώ το σύστημα έχει διατηρηθεί στην γλώσσα Ναουάτλ η οποία αποτελεί την εξέλιξη της αρχαίας γλώσσας των Μάγια. Παρομοίως οι Αζτέκοι διέθεταν τις δικές τους αντίστοιχες ονομασίες για τις ποσότητες οι οποίες ήταν πολλαπλάσιες του 20 όπως τσεμποαλλί (1 × 20), τσεντσόντλι (1 × 400), τσεντσικιμπίλι (1 × 8.000) κτλ.

Άλλες γλώσσες όπου γίνεται χρήση του εικοσαδικού συστήματος είναι η Ατόνγκ, στην επαρχία Μεγκαλάγια της βορειοανατολικής Ινδίας και τμήματα του δυτικού Μπανγκλαντές, και όπου η χρήση του εικοσαδικού συστήματος θεωρείται πεπαλαιωμένη.^[1] Επίσης στην Ινδία, υπάρχουν στοιχεία του εικοσαδικού συστήματος σε άλλες γλώσσες, όπως η Σαντάλι της γλωσσικής οικογένειας Μούντα όπου το πενήντα εκφράζεται με την φράση μπαρ ισί γκελ / δύο είκοσι δέκα,^[2] ενώ στην γλώσσα Ντιντέι της ίδιας οικογενείας οι σύνθετοι αριθμοί είναι δεκαδικοί έως το δεκαεννέα και δεκαδικοί-εικοσαδικοί (αριθμοί σε 2 τμήματα) έως το τριακόσια ενενήντα εννέα.^[3]

Στην Ευρώπη το εικοσαδικό σύστημα χρησιμοποιείται στην αλβανική γλώσσα, όπου π.χ. η λέξη για το 40 (ντυζέτ) σημαίνει 2 επί 20, ενώ η διάλεκτος Αρμπερές στην Ιταλία χρησιμοποιεί το τριζέτ ως 3 επί 20 για τον προσδιορισμό του 60. Οι Tσάμηδες στον ελλαδικό χώρο χρησιμοποιούσαν επίσης αντίστοιχες λέξεις για να προσδιορίσουν το 20 και τα πολλαπλάσια του. Επίσης στην Δανική^[4] αρίθμηση, όπου το 50 είναι halvtreds, σύντμηση του halvtredje-sinds-tyve, "μισή τρίτη εικοσάδα", με την έννοια του "δύο εικοσάδες συν μισή τρίτη (εικοσάδα) ή δυόμιση εικοσάδες". Για παράδειγμα, το 75 είναι femoghalvfjerds, "πέντε και μισή τέταρτη (εικοσάδα)" ή "πέντε και τρεισήμισυ (εικοσάδες)". Στην Γαλλική^[5] αρίθμηση επίσης, για τους αριθμούς μεταξύ 70-99 ισχύει το ίδιο εικοσαδικό σύστημα. Η βασκική γλώσσα χρησιμοποιεί επίσης το 20 για τον προσδιορισμό πολλαπλασίων του 20 αλλά και για ενδιάμεσες τιμές, όπως π.χ. το 75 το οποίο καλείται χιρογκεΐτα χαμαμπόστ / τρία επί [είκοσι] και δέκα πέντε. Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα είχε προταθεί η γενική αντικατάσταση του δεκαδικού συστήματος με το εικοσαδικό στις περιοχές των Βάσκων ώστε να συμβαδίζει η αρίθμηση με την γλώσσα,^[6] ενώ στον αντίποδα είχε προταθεί να αναδιαμορφωθεί η γλώσσα ώστε οι ονομασίες των αριθμών να γίνουν δεκαδικές,^[7] ωστόσο και οι 2 πρωτοβουλίες παραμερίστηκαν.^[8]

Remove ads

Αντιστοίχιση με δεκαδικό σύστημα

Σε κάποιες περιπτώσεις το γράμμα I παραλείπεται για τον αριθμό 18 έτσι ώστε να μην υπάρχει σύγχυση με τον αριθμό 1, έτσι χρησιμοποιείται το J₂₀ για 18 και το αμέσως επόμενο K₂₀ ως 19.

Περισσότερες πληροφορίες Δεκαδικό, Εικοσαδικό ...

Δεκαδικό	Εικοσαδικό
0₁₀	0₂₀
1₁₀	1₂₀
2₁₀	2₂₀
3₁₀	3₂₀
4₁₀	4₂₀
5₁₀	5₂₀
6₁₀	6₂₀
7₁₀	7₂₀
8₁₀	8₂₀
9₁₀	9₂₀
10₁₀	A₂₀
11₁₀	B₂₀
12₁₀	C₂₀
13₁₀	D₂₀
14₁₀	E₂₀
15₁₀	F₂₀
16₁₀	G₂₀
17₁₀	H₂₀
18₁₀	I₂₀	J₂₀
19₁₀	J₂₀	K₂₀

Κλείσιμο

Πίνακας πολλαπλασιασμού


1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	10
2	4	6	8	A	C	E	G	I	10	12	14	16	18	1A	1C	1E	1G	1I	20
3	6	9	C	F	I	11	14	17	1A	1D	1G	1J	22	25	28	2B	2E	2H	30
4	8	C	G	10	14	18	1C	1G	20	24	28	2C	2G	30	34	38	3C	3G	40
5	A	F	10	15	1A	1F	20	25	2A	2F	30	35	3A	3F	40	45	4A	4F	50
6	C	I	14	1A	1G	22	28	2E	30	36	3C	3I	44	4A	4G	52	58	5E	60
7	E	11	18	1F	22	29	2G	33	3A	3H	44	4B	4I	55	5C	5J	66	6D	70
8	G	14	1C	20	28	2G	34	3C	40	48	4G	54	5C	60	68	6G	74	7C	80
9	I	17	1G	25	2E	33	3C	41	4A	4J	58	5H	66	6F	74	7D	82	8B	90
A	10	1A	20	2A	30	3A	40	4A	50	5A	60	6A	70	7A	80	8A	90	9A	A0
B	12	1D	24	2F	36	3H	48	4J	5A	61	6C	73	7E	85	8G	97	9I	A9	B0
C	14	1G	28	30	3C	44	4G	58	60	6C	74	7G	88	90	9C	A4	AG	B8	C0
D	16	1J	2C	35	3I	4B	54	5H	6A	73	7G	89	92	9F	A8	B1	BE	C7	D0
E	18	22	2G	3A	44	4I	5C	66	70	7E	88	92	9G	AA	B4	BI	CC	D6	E0
F	1A	25	30	3F	4A	55	60	6F	7A	85	90	9F	AA	B5	C0	CF	DA	E5	F0
G	1C	28	34	40	4G	5C	68	74	80	8G	9C	A8	B4	C0	CG	DC	E8	F4	G0
H	1E	2B	38	45	52	5J	6G	7D	8A	97	A4	B1	BI	CF	DC	E9	F6	G3	H0
I	1G	2E	3C	4A	58	66	74	82	90	9I	AG	BE	CC	DA	E8	F6	G4	H2	I0
J	1I	2H	3G	4F	5E	6D	7C	8B	9A	A9	B8	C7	D6	E5	F4	G3	H2	I1	J0
10	20	30	40	50	60	70	80	90	A0	B0	C0	D0	E0	F0	G0	H0	I0	J0	100

Remove ads

Δεκαδική βάση Παράγοντες πρώτοι αριθμοί της βάσης:: 2, 5 Παράγοντες πρώτοι αριθμοί ενός κάτω από την βάση: 3 Παράγοντες πρώτοι αριθμοί ενός πάνω από την βάση: 11
Κλάσμα	Παράγοντες πρώτοι αριθμοί παρονομαστή	Θεσιακή αναπαράσταση	Θεσιακή αναπαράσταση	Παράγοντες πρώτοι αριθμοί παρονομαστή	Κλάσμα
1/2	2	0,5	0,A	2	1/2
1/3	3	0,3333,,, = 0,3	0,6D6D,,, = 0,6D	3	1/3
1/4	2	0,25	0,5	2	1/4
1/5	5	0,2	0,4	5	1/5
1/6	2, 3	0,16	0,36D	2, 3	1/6
1/7	7	0,142857	0,2H	7	1/7
1/8	2	0,125	0,2A	2	1/8
1/9	3	0,1	0,248HFB	3	1/9
1/10	2, 5	0,1	0,2	2, 5	1/A
1/11	11	0,09	0,1G759	B	1/B
1/12	2, 3	0,083	0,1D6	2, 3	1/C
1/13	13	0,076923	0,1AF7DGI94C63	D	1/D
1/14	2, 7	0,0714285	0,18B	2, 7	1/E
1/15	3, 5	0,06	0,16D	3, 5	1/F
1/16	2	0,0625	0,15	2	1/G
1/17	17	0,0588235294117647	0,13ABF5HCIG984E27	H	1/H
1/18	2, 3	0,05	0,1248HFB	2, 3	1/I
1/19	19	0,052631578947368421	0,1	J	1/J
1/20	2, 5	0,05	0,1	2, 5	1/10

Περισσότερες πληροφορίες (η χρυσή τομή =

...

Αλγεβρικοί άρρητοι αριθμοί	Δεκαδικό σύστημα	Εικοσαδικο συστημα
√2 (το μήκος της διαγωνίου τετραγώνου 1x1)	1,41421356237309,,,	1,85DE37JGF09H6,,,
√3 (το μήκος της διαγωνίου του κύβου, ή το διπλάσιο του ύψους ενός ισόπλευρου τριγώνου)	1,73205080756887,,,	1,ECG82BDDF5617,,,
√5 (το μήκος της διαγωνίου σε ορθογώνιο 1×2)	2,2360679774997,,,	2,4E8AHAB3JHGIB,,,
φ (η χρυσή τομή = $\scriptstyle {\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}$ )	1,6180339887498,,,	1,C7458F5BJII95,,,
Υπερβατικοί άρρητοι αριθμοί	Δεκαδικό σύστημα	Εικοσαδικο συστημα
π (αναλογία της περιφέρειας προς την διάμετρο)	3,14159265358979,,,	3,2GCEG9GBHJ9D2,,,
e (η βάση του φυσικού λογάριθμου)	2,7182818284590452,,,	2,E7651H08B0C95,,,
γ (η διαφορά μεταξύ της αρμονικής σειράς και του φυσικού λογάριθμου)	0,5772156649015328606,,,	0,BAHEA2B19BDIBI,,,

Κλείσιμο

Remove ads

[1]
van Breugel, Seino. A grammar of Atong. Leiden, Boston: Brill. Chapter 11
[2]
Gvozdanović, Jadranka. Numeral Types and Changes Worldwide (1999), p.223.
[3]
Chatterjee, Suhas. 1963. On Didei nouns, pronouns, numerals, and demonstratives. Chicago: mimeo., 1963. (cf. Munda Bibliography Αρχειοθετήθηκε 2020-10-22 στο Wayback Machine. at the University of Hawaii Department of Linguistics)
[4]
«Appendix:Danish numerals» (στα αγγλικά). Wiktionary, the free dictionary. 2023-08-13. https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Appendix:Danish_numerals&oldid=75624598.
[5]
«Appendix:French numbers» (στα αγγλικά). Wiktionary, the free dictionary. 2023-04-30. https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Appendix:French_numbers&oldid=72876240.
[6]
Artículos publicados en la 1.ª época de "Euzkadi" : revista de Ciencias, Bellas Artes y Letras de Bilbao por Arana-Goiri´taŕ Sabin: 1901, Artículos publicados en la 1 época de "Euskadi" : revista de Ciencias, Bellas Artes y Letras de Bilbao por Arana-Goiri´ttarr Sabin : 1901, Sabino Arana, 1908, Bilbao, Eléxpuru Hermanos. 102–112 Αρχειοθετήθηκε 2011-10-03 στο Wayback Machine.
[7]
Artículos ..., Sabino Arana, 112–118 Αρχειοθετήθηκε 2011-10-03 στο Wayback Machine.
[8]
Efemérides Vascas y Reforma d ela Numeración Euzkérica, Sabino Arana, Biblioteca de la Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao, 1969. Euskal-Erria, 1880 - 1881.

Remove ads

Karl Menninger: Number words and number symbols: a cultural history of numbers; translated by Paul Broneer from the revised German edition. Cambridge, Mass.: M.I.T. Press, 1969 (also available in paperback: New York: Dover, 1992
Levi Leonard Conant: The Number Concept: Its Origin and Development; New York, New York: MacMillon & Co, 1931. Project Gutenberg

[1] [1]
van Breugel, Seino. A grammar of Atong. Leiden, Boston: Brill. Chapter 11

[2] [2]
Gvozdanović, Jadranka. Numeral Types and Changes Worldwide (1999), p.223.

[3] [3]
Chatterjee, Suhas. 1963. On Didei nouns, pronouns, numerals, and demonstratives. Chicago: mimeo., 1963. (cf. Munda Bibliography Αρχειοθετήθηκε 2020-10-22 στο Wayback Machine. at the University of Hawaii Department of Linguistics)

[4] [4]
«Appendix:Danish numerals» (στα αγγλικά). Wiktionary, the free dictionary. 2023-08-13. https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Appendix:Danish_numerals&oldid=75624598.

[5] [5]
«Appendix:French numbers» (στα αγγλικά). Wiktionary, the free dictionary. 2023-04-30. https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Appendix:French_numbers&oldid=72876240.

[AranaVigesimal-6] [6]
Artículos publicados en la 1.ª época de "Euzkadi" : revista de Ciencias, Bellas Artes y Letras de Bilbao por Arana-Goiri´taŕ Sabin: 1901, Artículos publicados en la 1 época de "Euskadi" : revista de Ciencias, Bellas Artes y Letras de Bilbao por Arana-Goiri´ttarr Sabin : 1901, Sabino Arana, 1908, Bilbao, Eléxpuru Hermanos. 102–112 Αρχειοθετήθηκε 2011-10-03 στο Wayback Machine.

[AranaDecimal-7] [7]
Artículos ..., Sabino Arana, 112–118 Αρχειοθετήθηκε 2011-10-03 στο Wayback Machine.

[Arana-8] [8]
Efemérides Vascas y Reforma d ela Numeración Euzkérica, Sabino Arana, Biblioteca de la Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao, 1969. Euskal-Erria, 1880 - 1881.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Εικοσαδικό σύστημα αρίθμησης

Ψηφία

Γλώσσες

Αντιστοίχιση με δεκαδικό σύστημα

Πίνακας πολλαπλασιασμού

Wikiwand in your browser!

Εικοσαδικό σύστημα αρίθμησης

Ψηφία

Γλώσσες

Αντιστοίχιση με δεκαδικό σύστημα

Πίνακας πολλαπλασιασμού

Wikiwand in your browser!

Περιγραφή

Πίνακες τιμών

Κλάσματα

Άρρητοι αριθμοί

Παραπομπές

Σχετική βιβλιογραφία

1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	10
2	4	6	8	A	C	E	G	I	10	12	14	16	18	1A	1C	1E	1G	1I	20
3	6	9	C	F	I	11	14	17	1A	1D	1G	1J	22	25	28	2B	2E	2H	30
4	8	C	G	10	14	18	1C	1G	20	24	28	2C	2G	30	34	38	3C	3G	40
5	A	F	10	15	1A	1F	20	25	2A	2F	30	35	3A	3F	40	45	4A	4F	50
6	C	I	14	1A	1G	22	28	2E	30	36	3C	3I	44	4A	4G	52	58	5E	60
7	E	11	18	1F	22	29	2G	33	3A	3H	44	4B	4I	55	5C	5J	66	6D	70
8	G	14	1C	20	28	2G	34	3C	40	48	4G	54	5C	60	68	6G	74	7C	80
9	I	17	1G	25	2E	33	3C	41	4A	4J	58	5H	66	6F	74	7D	82	8B	90
A	10	1A	20	2A	30	3A	40	4A	50	5A	60	6A	70	7A	80	8A	90	9A	A0
B	12	1D	24	2F	36	3H	48	4J	5A	61	6C	73	7E	85	8G	97	9I	A9	B0
C	14	1G	28	30	3C	44	4G	58	60	6C	74	7G	88	90	9C	A4	AG	B8	C0
D	16	1J	2C	35	3I	4B	54	5H	6A	73	7G	89	92	9F	A8	B1	BE	C7	D0
E	18	22	2G	3A	44	4I	5C	66	70	7E	88	92	9G	AA	B4	BI	CC	D6	E0
F	1A	25	30	3F	4A	55	60	6F	7A	85	90	9F	AA	B5	C0	CF	DA	E5	F0
G	1C	28	34	40	4G	5C	68	74	80	8G	9C	A8	B4	C0	CG	DC	E8	F4	G0
H	1E	2B	38	45	52	5J	6G	7D	8A	97	A4	B1	BI	CF	DC	E9	F6	G3	H0
I	1G	2E	3C	4A	58	66	74	82	90	9I	AG	BE	CC	DA	E8	F6	G4	H2	I0
J	1I	2H	3G	4F	5E	6D	7C	8B	9A	A9	B8	C7	D6	E5	F4	G3	H2	I1	J0
10	20	30	40	50	60	70	80	90	A0	B0	C0	D0	E0	F0	G0	H0	I0	J0	100

1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	10
2	4	6	8	A	C	E	G	I	10	12	14	16	18	1A	1C	1E	1G	1I	20
3	6	9	C	F	I	11	14	17	1A	1D	1G	1J	22	25	28	2B	2E	2H	30
4	8	C	G	10	14	18	1C	1G	20	24	28	2C	2G	30	34	38	3C	3G	40
5	A	F	10	15	1A	1F	20	25	2A	2F	30	35	3A	3F	40	45	4A	4F	50
6	C	I	14	1A	1G	22	28	2E	30	36	3C	3I	44	4A	4G	52	58	5E	60
7	E	11	18	1F	22	29	2G	33	3A	3H	44	4B	4I	55	5C	5J	66	6D	70
8	G	14	1C	20	28	2G	34	3C	40	48	4G	54	5C	60	68	6G	74	7C	80
9	I	17	1G	25	2E	33	3C	41	4A	4J	58	5H	66	6F	74	7D	82	8B	90
A	10	1A	20	2A	30	3A	40	4A	50	5A	60	6A	70	7A	80	8A	90	9A	A0
B	12	1D	24	2F	36	3H	48	4J	5A	61	6C	73	7E	85	8G	97	9I	A9	B0
C	14	1G	28	30	3C	44	4G	58	60	6C	74	7G	88	90	9C	A4	AG	B8	C0
D	16	1J	2C	35	3I	4B	54	5H	6A	73	7G	89	92	9F	A8	B1	BE	C7	D0
E	18	22	2G	3A	44	4I	5C	66	70	7E	88	92	9G	AA	B4	BI	CC	D6	E0
F	1A	25	30	3F	4A	55	60	6F	7A	85	90	9F	AA	B5	C0	CF	DA	E5	F0
G	1C	28	34	40	4G	5C	68	74	80	8G	9C	A8	B4	C0	CG	DC	E8	F4	G0
H	1E	2B	38	45	52	5J	6G	7D	8A	97	A4	B1	BI	CF	DC	E9	F6	G3	H0
I	1G	2E	3C	4A	58	66	74	82	90	9I	AG	BE	CC	DA	E8	F6	G4	H2	I0
J	1I	2H	3G	4F	5E	6D	7C	8B	9A	A9	B8	C7	D6	E5	F4	G3	H2	I1	J0
10	20	30	40	50	60	70	80	90	A0	B0	C0	D0	E0	F0	G0	H0	I0	J0	100

1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	10
2	4	6	8	A	C	E	G	I	10	12	14	16	18	1A	1C	1E	1G	1I	20
3	6	9	C	F	I	11	14	17	1A	1D	1G	1J	22	25	28	2B	2E	2H	30
4	8	C	G	10	14	18	1C	1G	20	24	28	2C	2G	30	34	38	3C	3G	40
5	A	F	10	15	1A	1F	20	25	2A	2F	30	35	3A	3F	40	45	4A	4F	50
6	C	I	14	1A	1G	22	28	2E	30	36	3C	3I	44	4A	4G	52	58	5E	60
7	E	11	18	1F	22	29	2G	33	3A	3H	44	4B	4I	55	5C	5J	66	6D	70
8	G	14	1C	20	28	2G	34	3C	40	48	4G	54	5C	60	68	6G	74	7C	80
9	I	17	1G	25	2E	33	3C	41	4A	4J	58	5H	66	6F	74	7D	82	8B	90
A	10	1A	20	2A	30	3A	40	4A	50	5A	60	6A	70	7A	80	8A	90	9A	A0
B	12	1D	24	2F	36	3H	48	4J	5A	61	6C	73	7E	85	8G	97	9I	A9	B0
C	14	1G	28	30	3C	44	4G	58	60	6C	74	7G	88	90	9C	A4	AG	B8	C0
D	16	1J	2C	35	3I	4B	54	5H	6A	73	7G	89	92	9F	A8	B1	BE	C7	D0
E	18	22	2G	3A	44	4I	5C	66	70	7E	88	92	9G	AA	B4	BI	CC	D6	E0
F	1A	25	30	3F	4A	55	60	6F	7A	85	90	9F	AA	B5	C0	CF	DA	E5	F0
G	1C	28	34	40	4G	5C	68	74	80	8G	9C	A8	B4	C0	CG	DC	E8	F4	G0
H	1E	2B	38	45	52	5J	6G	7D	8A	97	A4	B1	BI	CF	DC	E9	F6	G3	H0
I	1G	2E	3C	4A	58	66	74	82	90	9I	AG	BE	CC	DA	E8	F6	G4	H2	I0
J	1I	2H	3G	4F	5E	6D	7C	8B	9A	A9	B8	C7	D6	E5	F4	G3	H2	I1	J0
10	20	30	40	50	60	70	80	90	A0	B0	C0	D0	E0	F0	G0	H0	I0	J0	100