From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang talaang ito ng mga pangunahing lansangan Kalakhang Maynila ay nagbubuod ng pangunahing mga lansangang bayan at sistemang pamilang (numbering system) na kasalukuyang ipinatutupad sa Kalakhang Maynila, Pilipinas. Ang sistema ng daang arteryal ng Kalakhang Maynila ay binubuo ng mga pambansang daan, ang mga daang palibot, at ang mga daang radyal, gayon din ang ibang mga pangunahing daan na nag-uugnay ng mga lungsod ng Maynila, Lungsod Quezon, Hilaga at Timog Caloocan, Valenzuela, Malabon, Navotas, Pasay, Parañaque, Las Piñas, Taguig, Muntinlupa, Marikina, Pasig, Mandaluyong, Makati, Pateros, at San Juan gayon din mga nakapaligid na lalawigan.[1][2]
Ang kauna-unahang sistemang pamilang ng mga ruta sa Pilipinas ay isinakatuparan noong 1930, sa ilalim ni dating Pangulong Manuel Quezon. Ang sistemang ito ay halos magkasingtulad ng sistemang pamilang ng mga lansangan sa Estados Unidos. Ang mga bahagi nito ay 70 mga daan na nakatandang Highway 1 - Highway 60. Ilan sa mga bahagi ng sistemang ito ay ang Highway 1 (o Bulebar Almirante Dewey), Highway 50 (o Calle Manila), at Highway 54 (o Avenida 19 de Junio).
Noong 1945, iprinisinta ng mga planner ng Lungsod Quezon na sina Louis Croft at Antonio Kayanan ang Metropolitan Thoroughfare Plan, na nagpapanukala ng paglalatag ng sampung (10) mga daang radyal (radial roads) at anim (6) na mga daang palibot (circumferential roads), nang sa gayon ay bubuo sa isang mala-sapot na sistemang daang arteryal.[3] Ang kasalukuyang ahensiya ng pamahalaan na nangangasiwa sa mga proyektong ito ay ang Kagawaran ng Pagawaing Bayan at Lansangan (DPWH).[1]
Ang kasalukuyang sistemang pamilang sa mga ruta sa Pilipinas ay ang sistema ng mga daang arteryal ng Kalakhang Maynila (Ingles: Metro Manila Arterial Road Network), na binubuo ng sampung (10) mga daang radyal at anim (6) na mga daang palibot. Ang mga daang radyal ay nagbibigay sa mga motorista ng mga rutang palabas ng Maynila, patungo sa mga karatig-lungsod nito (tulad ng Lungsod Quezon) at mga karatig-lalawigan. Naka-numero ang mga ito nang 1-10 sa pamamarang pakaliwang ikot o counterclockwise (mula sa bandang timog ng Ilog Pasig hanggang pahilaga).[4] Sa kabilang banda, ang mga daang palibot ay mga daanang lumilibot ng lungsod ng Maynila; tinumbukan lamang ng mga ito ang bawat isa sa mga daang radyal nang isang beses lamang. Dalawa sa mga ito ay nasa loob ng nasasakupan ng lungsod ng Maynila, habang ang apat na iba pa ay nasa mga karatig-lungsod nito. Hindi maaaring mag-tumbok ang mga daang radyal sa isa't-isa. Hindi rin maaaring magtumbok ng isang daang radyal ang isang daang palibot nang higit sa isang beses.
Ang pinakatimog na daang radyal ay Daang Radyal Blg. 1, habang ang pinakahilaga ay Daang Radyal Blg. 10. Samantala, ang pinaka-loob na daang palibot ay Daang Palibot Blg. 1, habang ang pinakalabas ay Daang Palibot Blg. 6. Lahat ng mga daang radyal ay nagsisimula sa Kilometro Sero (Km 0); iyan ay ang Jose Rizal Memorial Monument sa Liwasang Rizal.[5][6]
Pangalan | (Mga) Retrato | (Mga) dinadaanang lungsod | (Mga) bahagi | Haba | Paglalarawan | Mga sanggunian |
---|---|---|---|---|---|---|
Daang Radyal Blg. 1 R-1 |
Lungsod ng Maynila Pasay Las Piñas Bacoor, Kabite Kawit Rosario Tanza Naic | 41.5 kilometro (25.8 milya) | Kinokonektahan ng R-1 ang Maynila sa lalawigan ng Kabite. Nagsisumula ito bilang Daang Bonifacio mula sa Tulay ng Roxas sa ibabaw ng Ilog Pasig at magiging Bulebar Roxas pagkapasok ng paligid ng Liwasang Rizal. Tatahakin nito ang baybayin ng Look ng Maynila at mayamaya'y, paglampas ng Daang NAIA sa Parañaque, magiging Manila–Cavite Expressway (o CAVITEx). Bilang CAVITEx, tutuloy ang R-1 sa pagdaan sa baybayin at magiging Lansangang Anterio Soriano pagpasok ng Kawit. Tutoloy ito sa pagtahak ng dalampasigan ng Kabite hanggang matapos ito sa sangandaan ng Daang Juanito Remulla Sr. sa Naic. | [3] | ||
Daang Radyal Blg. 2 R-2 |
Maynila Pasay Parañaque Las Piñas Bacoor, Kabite Imus Dasmariñas Silang Tagaytay Talisay, Batangas |
|
64.2 kilometro (39.9 milya) | Kalinya ng R-2 ang R-1 na nasa kanluran nito, at tulad ng R-1, ay kinokonektahan nito ang Maynila sa Kabite. Nagsisimula ito bilang Abenida Taft sa Ermita, Maynila. Tatahakin nito ang patimog na ruta patungong Malate, Maynila at Pasay, at pagpasok ng Baranggay Baclaran, Parañaque, ay magiging Abenida Elpidio Quirino na isang pangunahing lansangan sa nabanggit na arrabal (suburb) ng Maynila. Magiging Abenida Diego Cera ang R-2 pagpasok ng Las Piñas at, paglampas ng Daang Alabang–Zapote, magiging Lansangang Aguinaldo. Ito ang pangunahing lansangan ng Kabite na nagtatapos sa Rotondang Tagaytay; tutuloy ang Lansangang Aguinaldo sa direksiyong patimog-kanluran patungong Nasugbu sa Batangas. Subalit, tutuloy ang R-2 paglampas ng rotonda sa direksiyong patimog at magiging Daang Tagaytay–Talisay, isang lansangang sigsag na tatapos sa Daang Talisay-Laurel sa Talisay, Batangas, sa harap ng Lawa ng Taal. Sumusunod ang Unang Linya ng LRT sa ruta ng R-2 mula Ermita, Maynila hanggang EDSA. | [7] | |
Daang Radyal Blg. 3 R-3 |
Maynila Makati Pasay Taguig Las Piñas San Pedro, Laguna Biñan Santa Rosa Cabuyao Calamba Santo Tomas, Batangas Tanauan Malvar Lipa Ibaan Lungsod ng Batangas | 96 kilometro (60 milya) | Ang buong R-3 ay isang mabilisang daanan (expressway), maliban na lamang sa bahagi ng South Luzon Expressway mula Abenida Quirino (ang dulo nito sa hilaga) hanggang C-5. Kapwa ipinapatakbo ng Skyway Operation and Management Corporation (SomCo) at Citra Metro Manila Tollways Corporation (CMMTC) ang South Luzon Expressway at Metro Manila Skyway, na isang nakaangat na mabilisang daanan sa ibabaw ng South Luzon Expressway mula Makati hanggang Muntinlupa. Bagaman nasa Liwasang Rizal ang Kilometro Sero ng mga daan, nagsisimula ang R-3 sa sangandaan nito sa Abenida Quirino. Tatahakin ng daang radyal ang deretsong ruta patimog, mula Paco, Maynila, hanggang Santo Tomas, Batangas, kung saan magiging Southern Tagalog Arterial Road (o STAR Tollway) ang R-3. Ang nasabing mabilisang daanan ay matatapos sa Pantalan ng Batangas sa Lungsod ng Batangas. | [8] | ||
Daang Radyal Blg. 4 R-4 |
Makati Pateros Pasig Taguig Taytay, Rizal |
|
23.5 kilometro (14.6 milya) | Ang R-4 mismo ay hindi pa kompleto sa ngayon. Nagsisimula ito bilang Kalye Linyang Pasig sa sangandaan ng Kalye Pedro Gil at magiging Abenida Kalayaan pagpasok ng Makati bago ito tatapos nang biglaan sa sangandaan ng Rockwell Drive sa harap ng subdibisyon ng Bel Air-3. Ang makatuwirang tagapagpatuloy ng R-4 ay mula sa sangandaan ng EDSA at Abenida Gil Puyat. Dadaan sa hilagang-silangang Makati at mayamaya'y magiging Abenida M. Concepcion pagpasok ng hangganang Pateros-Pasig. Pagdating sa pook-industryal ng Baranggay Kalawaan, Pasig, magiging Daang Elisco ang R-4. Subalit muling tatapos ang R-4 sa sangandaan ng Abenida Doktor Natividad sa Napindan, Taguig. Tutuloy muli ang R-4 bilang Highway 2000 sa silangan ng Manggahan Floodway sa Taytay, Rizal. Tatapos ang R-4 sa sangandaan ng Taytay Diversion Road (R-5) malapit sa kabayanan ng Taytay. Ang ipinapanukalang Pasig River Expressway ay minarkahang R-4. | [9] | |
Daang Radyal Blg. 5 R-5 |
Maynila Mandaluyong Pasig Cainta, Rizal Taytay Angono Binangonan Cardona Morong Baras Tanay Pililla Mabitac, Laguna Famy Pangil Pakil Paete Kalayaan Lumban Pagsanjan |
|
86.1 kilometro (53.5 milya) | Nagsisimula ang R-5 sa sangandaan ng Bulebar Magsaysay sa mga hilagang pampang ng Ilog Pasig, na kalinya ng R-4 na nasa mga katimugang pampang ng nabanggit na ilog. Papasok ang R-5 sa Mandaluyong at magiging mahalagang lansangan sa mga distritong komersyal at industryal sa nasabing lungsod at Pasig (tulad ng Ortigas). Di-kalaunan, magiging Manila East Road ang R-5, ang pangunahing koridor pantransportasyon sa mga lalawigan ng Rizal at Laguna. | [10] | |
Daang Radyal Blg. 6 R-6 |
Maynila San Juan Lungsod Quezon Marikina Pasig Antipolo, Rizal Tanay, Santa Maria, Laguna Infanta, Quezon | 121.6 kilometro (75.6 milya) | Nagsisimula ang R-6 sa sangandaan ng Abenida Recto at Kalye Mendiola sa Maynila. Ito'y magiging pinakamahalagang daan ng Santa Mesa at mayamaya'y papasok sa mga distrito ng New Manila at Cubao sa Lungsod Quezon (bilang Bulebar Aurora) paglampas ng Abenida Gregorio Araneta. Paglampas ng Abenida Katipunan (C-5) magiging Lansangang Marikina–Infanta ang R-6. Dadaan ang lansangan sa mga lungsod ng Marikina at Pasig bago ito pumasok sa lalawigan ng Rizal. Tatahakin nito ang nabanggit na lalawigan at matatapos sa isang dead end sa Infanta, Quezon kalaunan. Ang Ikalawang Linya ng LRT ay sumusunod sa ruta ng R-6 mula San Miguel, Maynila hanggang Calumpang, Marikina. | [11] | ||
Daang Radyal Blg. 7 R-7 |
Maynila Lungsod Quezon Hilagang Caloocan San Jose del Monte, Bulacan Norzagaray Angat Bustos San Rafael San Ildefonso San Miguel Gapan, Nueva Ecija San Leonardo Santa Rosa Cabanatuan |
|
53.6 kilometro (33.3 milya) | Nagsisimula ang R-7 mula sa Quiapo, Maynila. Tatahakin nito ang direktang ruta patungong Lungsod Quezon, hanggang sa Quezon Memorial Circle. Paglampas, magiging Abenida Commonwealth ang R-7, ang pinakamalawak na lansangan sa Pilipinas. Dadaanin nito ang nalalabing bahagi ng Lungsod Quezon hanggang sa matapos ito sa sangandaan ng Lansangang Quirino sa ligid ng distrito Lagro. Tutuloy ang R-7 pahilaga patungong San Jose del Monte at Norzagaray, Bulacan. Tatapos ang R-7 sa sangandaan ng Lansangang Heneral Alejo Santos sa kabayanan ng Norzagaray. Ang kasalukuyang itinatayo na North Luzon East Expressway (o R-7 Expressway) ay ang magpapatuloy ng R-7 sa darating na hinaharap. | [12][13] | |
Daang Radyal Blg. 8 R-8 |
Maynila Lungsod Quezon Caloocan Valenzuela Meycauayan, Bulacan Marilao Bocaue Balagtas Guiguinto Pulilan Apalit, Pampanga San Simon San Fernando Angeles Mabalacat Concepcion, Tarlac Lungsod ng Tarlac Victoria Gerona Ramos Anao San Manuel Rosales, Pangasinan Urdaneta Binalonan Pozorrubio Rosario, La Union |
|
210.0 kilometro (130.5 milya) | Nagsisimula ang R-8 mula sa Tulay ng Quezon sa Quiapo. Tatahakin nito ang direktang ruta pahilaga, at magiging North Luzon Expressway (NLEx) ito paglampas ng Balintawak Cloverleaf na sangandaan nito sa EDSA. Paglampas ng Labasan ng Santa Ines, magiging Subic–Clark–Tarlac Expressway (SCTEx) ang R-8. Tatahakin nito ang rutang pahilaga patungong Lungsod ng Tarlac, at magiging Tarlac–Pangasinan–La Union Expressway (TPLEx) paglampas nabanggit na lungsod. Tatapos ito sa Rosario, La Union. | [14][15] | |
Daang Radyal Blg. 9 R-9 |
Maynila Caloocan Valenzuela Meycauayan, Bulacan Marilao Bocaue Balagtas Guiguinto Malolos Calumpit Apalit, Pampanga San Fernando Angeles Mabalacat Bamban, Tarlac Capas Lungsod ng Tarlac Gerona Paniqui Moncada San Manuel Rosales, Pangasinan Villasis Urdaneta Binalonan Pozorrubio Sison Rosario, La Union Pugo | 228.0 kilometro (141.7 milya) | Nagsisimula ang R-9 sa Tulay ng MacArthur mula sa Abenida Padre Burgos. Susundan into ang tuwirang ruta pahilaga kalinya ng R-8. Magiging Lansangang MacArthur ang daang radyal pagdaan ng Monumento Roundabout sa Grace Park, Caloocan. Magtutuloy ito sa direksiyong pahilaga hanggang sa matapos ito sa sangandaan nito sa Lansangang Aspiras-Palispis sa Pugo, La Union. Sinusundan ng Unang Linya ng LRT ang ruta ng R-9 mula Maynila hanggang Grace Park, Caloocan. | [16] | ||
Daang Radyal Blg. 10 R-10 |
Maynila Malabon Navotas Obando, Bulacan Malolos Hagonoy Macabebe, Pampanga Lubao Bagac, Bataan Balanga |
|
105.0 kilometro (65.2 milya) | Sa ngayon, ang R-10 ay isang lansangang may haba na 9.7 kilometro (6.9 milya) at matatagpuan sa lungsod ng Maynila. Dati, mayroong ipinapanukalang proyekto na magpapatuloy ng R-10 patungong Bataan bilang Daang Pandalampasigan ng Maynila–Bataan. Matagal nang nawala ang proyekto, ngunit binuhay ito muli ng mga mataas na pinuno ng pamahalaan ng Gitnang Luzon sa pamumuno ng tagapangulo ng RDC at alkalde ng Lungsod ng San Fernando na si Oscar Rodriquez at Gobernador Hermogenes Ebdane, Jr. ng lalawigan ng Zambales. Inaprubahan ang CLIP para sa mga taong 2011 hanggang 2016 sa ikaanim na pagpupulong ng RDC sa Balanga kamakailan lamang. | [17] |
Pangalan | (Mga) Retrato | (Mga) dinadaanang lungsod | (Mga) bahagi | Haba | Paglalarawan | Mga sanggunian |
---|---|---|---|---|---|---|
Daang Palibot Blg. 1 C-1 |
Maynila |
|
5.9 kilometro (3.7 milya) | Ang Daang Palibot Blg. 1 o C-1 ay isang daang palibot na dumadaan sa loob ng Lungsod ng Maynila. Dumadaan ito sa mga distrito ng Tondo, Binondo, Quiapo, at Ermita. Nagsisimula ito sa Hilagang Pantalan ng Maynila bilang Abenida Recto at magiging Kalye Pedro Casal pagtawid ng Kalye Legarda (R-6). Pagtawid ng Ilog Pasig (bilang Tulay ng Ayala), ito'y magiging Bulebar Ayala na nagtatapos sa Abenida Taft at papasok sa Liwasang Rizal bilang Kalye Pananalapi. Ang nasabing kalye ay magtutumbok sa katimugang bahagi ng Abenida Padre Burgos na nagtatapos sa sangandaan nito sa Bulebar Roxas. | ||
Daang Palibot Blg. 2 C-2 |
Maynila |
|
10.0 kilometro (6.2 milya) | Nagsisimula ang C-2 sa Tondo, Maynila bilang Kalye Capulong mula sa Bulebar Mel Lopez (R-10), at magiging Kalye Tayuman pagdating nito ng Sampaloc, pagkatapos ay magiging Abenida Lacson pagtawid nito ng Kalye Alfonso Mendoza. Tatawid nito ang Ilog Pasig, tapos ay magiging Abenida Quirino na tatahakin ang mga distrito ng Paco at Malate bago maabot nito ang katimugang dulo nito sa Bulebar Roxas (R-1). | [18] | |
Daang Palibot Blg. 3 C-3 |
Navotas Caloocan Lungsod Quezon San Juan Mandaluyong Makati Pasay |
|
21.7 kilometro (13.5 milya) | Ang C-3 ay isang daang palibot na nasa labas ng mga hangganan ng Lungsod ng Maynila. Nagsisimula ito bilang C-3 Road sa Navotas at magiging 5th Avenue pagpasok ng Caloocan. Magiging Abenida Sarhento E. Rivera pagtawid ng Abenida Bonifacio sa Lungsod Quezon at magiging Abenida Gregorio Araneta paglampas ng Daang Kaingin. Biglang matatapos ang abenida (at ang C-3 mismo) pagkapasok ng San Juan. Tutuloy lamang ang C-3 sa Makati bilang Abenida South mula sa sangandaan ng Abenida J. P. Rizal. Ito'y magiging Abenida Ayala pagtawid ng Abenida Chino Roces. Lilihis ang ruta ng C-3 patungong Abenida Gil Puyat pagka-kurba ang Abenida Ayala sa direksyong timog-silangan patungo sa ligid ng Ayala Triangle na isang mahalagang pook-komersyo at industryal ng Makati. Ang ipinaplanong Metro Manila Skybridge ang magdudugtong sa nawawalang bahagi ng C-3—ang malaking puwang sa pagitan ng Abenida Gregorio Araneta at Abenida South. | [19] | |
Daang Palibot Blg. 4 C-4 |
Navotas Malabon Caloocan Lungsod Quezon San Juan Mandaluyong Makati Pasay | 28.1 kilometro (17.5 milya) | Nagsisimula ang C-4 bilang Daang C-4 sa mga lungsod ng Navotas at Malabon. Magiging Abenida Paterio Aquino ito pagpasok ng Caloocan, tapos magiging Daang Samson di-kalaunan. Pagkatawid ng Monumento Roundabout, ang C-4 ay magiging Abenida Epifanio de los Santos (o mas-kilala bilang EDSA), ang pinakamahalagang lansangan sa buong Kalakhang Maynila. Dahil hindi bababa sa 2.34 milyong sasakyan (kabilang na riyan ang halos 314,354 kotse) na dumadaan sa kabuuan ng lansangan araw-araw, pinakaabala at pinakamatrapiko rin ito sa lahat ng mga daan ng Kamaynilaan. Tatapos ang EDSA (at ang C-4) sa rotonda sa harap ng SM Mall of Asia sa Pasay. Sinusundan ng Ikatlong Linya ng MRT ang ruta ng C-4 mula Abenida North hanggang Abenida Taft. | [20][21] | ||
Daang Palibot Blg. 5 C-5 |
Navotas Malabon Valenzuela Lungsod Quezon Pasig Taguig Parañaque |
|
55.0 kilometro (34.2 milya) | Ang mga kontrobersiya ukol sa mabilisang daanan na MCTEP at mga ari-arian ni Senador Manny Villar tulad ng Camella ay nagdudulot sa pagiging maikli ng C-5, bagaman kompleto, at tanging 32.5 kilometro nito ay bukas sa mga motorista. Magsisimula ang C-5 sa Kalye Mariano Naval sa Navotas, subalit kasalukuyang nagsisimula ang daang palibot sa mga bahagi ng North Luzon Expressway (Mga Bahaging 9 at 8.1) na tumatawid sa pangunahing bahagi ng nasabing mabilisang daanan sa Valenzuela. Pagkatapos, ito'y magiging Abenida Mindanao at di-kalauna'y tatahakin ang mga ruta ng Abenida Kongresyonal at Abenida Luzon, at magiging Abenida Tandang Sora pagtawid ng Abenida Commonwealth. Ito'y magiging Abenida Katipunan pagdating sa ligid ng Pamantasan ng Pilipinas. Susundan naman ng C-5 ang ruta ng Abenida Bonny Serrano (sa pamamagitan ng isang underpass) na magiging Abenida Eulogio Rodriguez Jr. paglampas. Ito'y magiging Abenida Carlos Garcia pagkatawid ng Ilog Pasig. Tatapos ang C-5 sa South Luzon Expressway sa Taguig. Ang nagpapatuloy sa C-5 (ang Karugtong ng C-5) ay hindi nagbibigay ng daan sa mga motorista sa ngayon. Nagsisimula ito sa Merville, Parañaque, at nagtatapos ito sa Manila–Cavite Expressway sa Las Piñas. Ang karugtong sa hilaga, ang Bahaging 10 ng NLEx (mula Lansangang MacArthur, Valenzuela, hanggang Kalye Mariano Naval sa Navotas), ay kasalukuyang itinatayo. | [22] | |
Daang Palibot Blg. 6 C-6 |
Marilao, Bulacan Meycauayan San Jose del Monte Rodriguez, Rizal San Mateo Antipolo Taytay Pasig Taguig Muntinlupa San Pedro, Laguna Dasmariñas, Kabite Bacoor, Kabite Imus Kawit Noveleta |
|
59.5 kilometro (37.7 milya) | Ang Bulacan-Rizal-Manila-Cavite Regional Expressway (BRMC-REx) ay isang ipinaplanong mabilisang daanan na magiging daang palibot sa Kalakhang Maynila upang hindi na kailangang dumaan ng mga bus at iba pang mga sasakyang pantransportasyon sa mga lansangan sa Kalakhang Maynila, at sa gayon ay makakapagbawas pa ito ng mabigat na trapiko sa Kamaynilaan. Ang hilagang dulo ay ang Lansangang MacArthur sa Marilao at ang katimugang dulo nito ay sa Bacoor. Tutumbukin nito ang North Luzon Expressway sa hilaga at South Luzon Expressway sa timog pagdaan. Sa ngayon, ang tanging bahagi ng C-6 na nakumpleto ay ang Lansangan ng Lawa ng Laguna (Laguna Lake Highway) sa Taguig na dumadaan mula Tulay ng Napindan hanggang Kalye M.L. Quezon sa Bicutan. | [23] |
Ang mga numero ng daang radyal at daang palibot ay kasalukuyang pinapalitan ng bagong sistemang pamilang panlansangang bayan, na inilunsad ng Kagawaran ng Pagawaing Bayan at Lansangan (DPWH) noong 2014. Ang bagong sistema ay naguuri ng mga pambansang daan at lansangan sa national primary roads, national secondary roads, at national tertiary roads. Nakanumero ang mga daang national primary nang isa hanggang dalawang digit. Ang mga daang national secondary ay nakatakda ng mga tatlong-digit na numero, ang unang digit ay numero ng pangunahing pambansang daan ng rehiyon. Karamihan sa mga daang national secondary sa Kamaynilaan ay kumokonekta sa N1 (AH26) at nakanumero sa mga seryeng-100 na bilang.
Ang mga mabilisang daanan ay nakatakda ng mga numerong may unlaping "E", upang maiwasan ang pagkalito sa mga may-bilang na pambansang daan. Ang mga mabilisang daanan ay mga may takdang daan, na nakalimita sa mga daang pang-ibabaw (overpasses), daang pang-ilalim (underpasses) at palitan (interchanges) ang mga bagtasang trapiko. Ang mga nariyan nang mabilisang daanan ay kadalasang bumubuo sa bahagi ng sistemang daang radyal (pakitingnan ang talaan sa itaas).
Ito ay talaan ng mga pangunahin o kilalang daan at lansangan sa Kalakhang Maynila. Lahat ng mga ito ay nasa wikang Ingles, subalit nasa wikang Tagalog ang ugnay/kawing ng mga ito.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.