psychiczny

psychiczny (język polski)

wymowa:

IPA: [psɨˈxʲit͡ʃnɨ], AS: [psyχʹičny], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) związany z psychiką i procesami w niej zachodzącymi

przymiotnik jakościowy

(2.1) pot. o człowieku: chory psychicznie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	psychiczny		psychiczna	psychiczne	psychiczni	psychiczne
dopełniacz	psychicznego		psychicznej	psychicznego	psychicznych
celownik	psychicznemu		psychicznej	psychicznemu	psychicznym
biernik	psychicznego	psychiczny	psychiczną	psychiczne	psychicznych	psychiczne
narzędnik	psychicznym		psychiczną	psychicznym	psychicznymi
miejscownik	psychicznym		psychicznej	psychicznym	psychicznych
wołacz	psychiczny		psychiczna	psychiczne	psychiczni	psychiczne
nie stopniuje się

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	psychiczny		psychiczna	psychiczne	psychiczni	psychiczne
dopełniacz	psychicznego		psychicznej	psychicznego	psychicznych
celownik	psychicznemu		psychicznej	psychicznemu	psychicznym
biernik	psychicznego	psychiczny	psychiczną	psychiczne	psychicznych	psychiczne
narzędnik	psychicznym		psychiczną	psychicznym	psychicznymi
miejscownik	psychicznym		psychicznej	psychicznym	psychicznych
wołacz	psychiczny		psychiczna	psychiczne	psychiczni	psychiczne
stopień wyższy bardziej psychiczny przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik bardziej psychiczny bardziej psychiczna bardziej psychiczne bardziej psychiczni bardziej psychiczne dopełniacz bardziej psychicznego bardziej psychicznej bardziej psychicznego bardziej psychicznych celownik bardziej psychicznemu bardziej psychicznej bardziej psychicznemu bardziej psychicznym biernik bardziej psychicznego bardziej psychiczny bardziej psychiczną bardziej psychiczne bardziej psychicznych bardziej psychiczne narzędnik bardziej psychicznym bardziej psychiczną bardziej psychicznym bardziej psychicznymi miejscownik bardziej psychicznym bardziej psychicznej bardziej psychicznym bardziej psychicznych wołacz bardziej psychiczny bardziej psychiczna bardziej psychiczne bardziej psychiczni bardziej psychiczne
stopień najwyższy najbardziej psychiczny przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najbardziej psychiczny najbardziej psychiczna najbardziej psychiczne najbardziej psychiczni najbardziej psychiczne dopełniacz najbardziej psychicznego najbardziej psychicznej najbardziej psychicznego najbardziej psychicznych celownik najbardziej psychicznemu najbardziej psychicznej najbardziej psychicznemu najbardziej psychicznym biernik najbardziej psychicznego najbardziej psychiczny najbardziej psychiczną najbardziej psychiczne najbardziej psychicznych najbardziej psychiczne narzędnik najbardziej psychicznym najbardziej psychiczną najbardziej psychicznym najbardziej psychicznymi miejscownik najbardziej psychicznym najbardziej psychicznej najbardziej psychicznym najbardziej psychicznych wołacz najbardziej psychiczny najbardziej psychiczna najbardziej psychiczne najbardziej psychiczni najbardziej psychiczne

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	psychiczny	psychiczni
dopełniacz	psychicznego	psychicznych
celownik	psychicznemu	psychicznym
biernik	psychicznego	psychicznych
narzędnik	psychicznym	psychicznymi
miejscownik	psychicznym	psychicznych
wołacz	psychiczny	psychiczni
depr. M. i W. lm: (te) psychiczne

(3.1) mężczyzna chory psychicznie

odmiana:

(1.1)

 

(2.1)

 

(3.1)

 

przykłady:

(1.1) Moja siostra ma trudne problemy psychiczne.

(1.1) Martwię się o twoje zdrowie psychiczne.

(2.1) Dlaczego nasypałeś mi mąki do kawy? Czy ty jesteś psychiczny?!

składnia:

kolokacje:

(1.1) kryzys / rozwój / stan psychiczny • higiena / konstrukcja psychiczna • zdrowie psychiczne • choroba psychiczna

synonimy:

(1.1) duchowy, mentalny; książk. spirytualny; przest. dziś książk. duszny

(2.1) pot. kopnięty, nienormalny, świrnięty, świrowaty, pieprznięty, pomylony, popaprany, porąbany, porypany, puknięty, rąbnięty, stuknięty, szajbnięty, szalony, szurnięty, trzepnięty, walnięty

(3.1) pot. czubek, czub, fioł, nienormalny, obłąkaniec, obłąkany, opętaniec, opętany, pomyleniec, pomylony, psychol, szajbus, szaleniec, szalony, świr, świrus, wariat, zajob

antonimy:

(1.1) fizyczny

hiperonimy:

(1.1) niematerialny

hiponimy:

(1.1) charakterologiczny, emocjonalny, introspekcyjny, moralny, osobowościowy, wolicjonalny^[1]

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. psychika ż, psychiczność ż, psychol m

forma żeńska psychiczna ż

przysł. psychicznie

związki frazeologiczne:

etymologia:

franc. psychique^[1]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) psychical, mental, psychic
• arabski: (1.1) نفسي ,نفس
• baskijski: (1.1) psikiko
• białoruski: (1.1) псіхічны
• białoruski (tarszkiewica): (1.1) псыхічны
• duński: (1.1) psykisk
• esperanto: (1.1) psika
• jidysz: (1.1) פּסיכיש (psichisz), גײַסטיק (gajstik)
• niemiecki: (1.1) psychisch: (2.1) psychisch krank; (3.1) Psycho m
• rosyjski: (1.1) психический; (2.1) душевнобольной; (3.1) душевнобольной m, сумасшедший m
• szwedzki: (1.1) psykisk
• ukraiński: (1.1) психічний
• włoski: (1.1) psicologico, mentale; (2.1) matto, pazzo

źródła:

1.  Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.