patriarcha

patriarcha (język polski)

trzej patriarchowie (1.3)

patriarcha (1.4) Rosji

patriarcha (1.6)

wymowa:

IPA: [paˈtrʲjarxa], AS: [patrʹi ̯arχa], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	patriarcha	patriarchowie
dopełniacz	patriarchy	patriarchów
celownik	patriarsze	patriarchom
biernik	patriarchę	patriarchów
narzędnik	patriarchą	patriarchami
miejscownik	patriarsze	patriarchach
wołacz	patriarcho	patriarchowie

(1.1) hist. etn. mężczyzna stojący na czele rodu w społecznościach rodowych

(1.2) przen. sędziwy, czcigodny starzec^[1]

(1.3) bibl. tytuł legendarnych praojców ludzkości i Izraela^[1] – Abrahama, Izaaka, Jakuba i jego 12 synów^[2]

(1.4) rel. godność najwyższego duchownego dostojnika w Kościołach wschodnich^[1]

(1.5) rel. tytuł biskupów najważniejszych miast we wczesnym chrześcijaństwie^[1]

(1.6) rel. godność tytularna niektórych biskupów w Kościele katolickim^[1]

odmiana:

(1.1-6)

 

przykłady:

(1.6) Łaciński patriarcha Jerozolimy trzykrotnie gościł w Polsce.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) głowa rodu, głowa rodziny

(1.3) protoplasta, praojciec

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. patriarchat m, patriarchalizm m, patriarchalność ż

forma żeńska patriarchini ż

przym. patriarszy, patriarchalny, patriarchiczny

przysł. patriarchalnie

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. patriarcha < gr. πατριάρχης → praojciec < gr. πατριά + ἀρχός → rodowód, klan, rodzina, ojczyzna + władca, wódz, przywódca < gr. πατήρ → ojciec^[2]

uwagi:

zob. też patriarcha w Wikipedii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) patriarch; (1.2) patriarch; (1.3) patriarch; (1.4) patriarch; (1.5) patriarch; (1.6) patriarch
• arabski: (1.1) بطريرك
• białoruski: (1.1) патрыярх m; (1.2) патрыярх m; (1.4) патрыярх m; (1.5) патрыярх m; (1.6) патрыярх m
• chiński standardowy: (1.1) 家长 (jiāzhǎng)
• duński: (1.2) patriark w; (1.3) patriark w; (1.4) patriark w; (1.6) patriark w
• hiszpański: (1.1) patriarca m; (1.2) patriarca m; (1.3) patriarca m; (1.4) patriarca m; (1.5) patriarca m; (1.6) patriarca m
• jidysz: (1.3) אָבֿינו (owinu)
• kataloński: (1.1) patriarca m; (1.2) patriarca m; (1.3) patriarca m; (1.4) patriarca m; (1.5) patriarca m; (1.6) patriarca m
• niemiecki: (1.1) Patriarch m; (1.2) Patriarch m; (1.3) Patriarch m; (1.4) Patriarch m; (1.5) Patriarch m; (1.6) Patriarch m
• nowogrecki: (1.1) πατριάρχης m; (1.2) γενάρχης m, πατριάρχης m; (1.3) γενάρχης m; (1.4) πατριάρχης m
• ukraiński: (1.1) патріарх m; (1.2) патріарх m; (1.4) патріарх m; (1.5) патріарх m; (1.6) патріарх m
• włoski: (1.1) patriarca m; (1.2) patriarca m; (1.3) patriarca m; (1.4) patriarca m; (1.5) patriarca m; (1.6) patriarca m

źródła:

1.  Hasło „patriarcha” w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, De Agostini Polska.

patriarcha (język czeski)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	patriarcha	patriarchové
dopełniacz	patriarchy	patriarchů
celownik	patriarchovi	patriarchům
biernik	patriarchu	patriarchy
wołacz	patriarcho	patriarchové
miejscownik	patriarchovi	patriarších
narzędnik	patriarchou	patriarchy

(1.1) patriarcha

odmiana:

(1.1)

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. patriarcha < gr. πατριάρχης

uwagi:

źródła:

patriarcha (interlingua)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) patriarcha

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. patriarcha < gr. πατριάρχης

uwagi:

źródła:

patriarcha (język łaciński)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) patriarcha

(1.2) rel. patriarcha

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. patriarchatus m

przym. patriarchalis

związki frazeologiczne:

etymologia:

gr. πατριάρχης

uwagi:

źródła:

patriarcha (język słowacki)

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

(1.1) patriarcha – głowa rodu^[1]

(1.2) bibl. patriarcha^[1]

(1.3) przen. patriarcha – sędziwy, czcigodny starzec^[1]

(1.4) rel. patriarcha – godność najwyższego dostojnika w Kościołach wschodnich^[1]

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. patriarchát m, patriarchalizmus m, patriarchálnosť ż

przym. patriarchálny

przysł. patriarchálne

związki frazeologiczne:

etymologia:

łac. patriarcha < gr. πατριάρχης

uwagi:

źródła:

1. Krátky slovník slovenského jazyka, J. Kačala – M. Pisárčiková – M. Považaj (red.), Veda, Bratysława 2004, ISBN 80-224-0750-X.