sypać

sypać (język polski)

ktoś sypie (1.1) kawę

ten samochód już się sypie (2.2)

wymowa:

IPA: [ˈsɨpaʨ̑], AS: [sypać] ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. sypnąć)

(1.1) o sypkich substancjach przemieszczać

(1.2) pot. donosić

(1.3) pieniędzmi, podarunkami, pochwałami: dostarczać w dużych ilościach

(1.4) o okopach, wałach, itp. budować przez sypanie

(1.5) o śniegu: padać

(1.6) gw. (Warszawa) uciekać^[1]

czasownik zwrotny niedokonany sypać się (dk. sypnąć się)

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		sypać
czas teraźniejszy		sypię	sypiesz	sypie	sypiemy	sypiecie	sypią
czas przeszły	m	sypałem	sypałeś	sypał	sypaliśmy	sypaliście	sypali
	ż	sypałam	sypałaś	sypała	sypałyśmy	sypałyście	sypały
	n	sypałom	sypałoś	sypało
tryb rozkazujący		niech sypię	syp	niech sypie	sypmy	sypcie	niech sypią
pozostałe formy czas przyszły m będę sypał, będę sypać będziesz sypał, będziesz sypać będzie sypał, będzie sypać będziemy sypali, będziemy sypać będziecie sypali, będziecie sypać będą sypali, będą sypać ż będę sypała, będę sypać będziesz sypała, będziesz sypać będzie sypała, będzie sypać będziemy sypały, będziemy sypać będziecie sypały, będziecie sypać będą sypały, będą sypać n będę sypało, będę sypać będziesz sypało, będziesz sypać będzie sypało, będzie sypać czas zaprzeszły m sypałem był sypałeś był sypał był sypaliśmy byli sypaliście byli sypali byli ż sypałam była sypałaś była sypała była sypałyśmy były sypałyście były sypały były n sypałom było sypałoś było sypało było forma bezosobowa czasu przeszłego sypano tryb przypuszczający m sypałbym, byłbym sypał sypałbyś, byłbyś sypał sypałby, byłby sypał sypalibyśmy, bylibyśmy sypali sypalibyście, bylibyście sypali sypaliby, byliby sypali ż sypałabym, byłabym sypała sypałabyś, byłabyś sypała sypałaby, byłaby sypała sypałybyśmy, byłybyśmy sypały sypałybyście, byłybyście sypały sypałyby, byłyby sypały n sypałobym, byłobym sypało sypałobyś, byłobyś sypało sypałoby, byłoby sypało imiesłów przymiotnikowy czynny m sypiący, niesypiący ż sypiąca, niesypiąca sypiące, niesypiące n sypiące, niesypiące imiesłów przymiotnikowy bierny m sypany, niesypany sypani, niesypani ż sypana, niesypana sypane, niesypane n sypane, niesypane imiesłów przysłówkowy współczesny sypiąc, nie sypiąc rzeczownik odczasownikowy sypanie, niesypanie

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		sypać się
czas teraźniejszy		sypię się	sypiesz się	sypie się	sypiemy się	sypiecie się	sypią się
czas przeszły	m	sypałem się	sypałeś się	sypał się	sypaliśmy się	sypaliście się	sypali się
	ż	sypałam się	sypałaś się	sypała się	sypałyśmy się	sypałyście się	sypały się
	n	sypałom się	sypałoś się	sypało się
tryb rozkazujący		niech się sypię	syp się	niech się sypie	sypmy się	sypcie się	niech się sypią
pozostałe formy czas przyszły m będę się sypał, będę się sypać będziesz się sypał, będziesz się sypać będzie się sypał, będzie się sypać będziemy się sypali, będziemy się sypać będziecie się sypali, będziecie się sypać będą się sypali, będą się sypać ż będę się sypała, będę się sypać będziesz się sypała, będziesz się sypać będzie się sypała, będzie się sypać będziemy się sypały, będziemy się sypać będziecie się sypały, będziecie się sypać będą się sypały, będą się sypać n będę się sypało, będę się sypać będziesz się sypało, będziesz się sypać będzie się sypało, będzie się sypać czas zaprzeszły m sypałem się był sypałeś się był sypał się był sypaliśmy się byli sypaliście się byli sypali się byli ż sypałam się była sypałaś się była sypała się była sypałyśmy się były sypałyście się były sypały się były n sypałom się było sypałoś się było sypało się było forma bezosobowa czasu przeszłego sypano się tryb przypuszczający m sypałbym się, byłbym się sypał sypałbyś się, byłbyś się sypał sypałby się, byłby się sypał sypalibyśmy się, bylibyśmy się sypali sypalibyście się, bylibyście się sypali sypaliby się, byliby się sypali ż sypałabym się, byłabym się sypała sypałabyś się, byłabyś się sypała sypałaby się, byłaby się sypała sypałybyśmy się, byłybyśmy się sypały sypałybyście się, byłybyście się sypały sypałyby się, byłyby się sypały n sypałobym się, byłobym się sypało sypałobyś się, byłobyś się sypało sypałoby się, byłoby się sypało imiesłów przymiotnikowy czynny m sypiący się, niesypiący się ż sypiąca się, niesypiąca się sypiące się, niesypiące się n sypiące się, niesypiące się imiesłów przymiotnikowy bierny m sypany, niesypany sypani, niesypani ż sypana, niesypana sypane, niesypane n sypane, niesypane imiesłów przysłówkowy współczesny sypiąc się, nie sypiąc się rzeczownik odczasownikowy sypanie się, niesypanie się

(2.1) o sypkich substancjach przemieszczać się

(2.2) psuć się

(2.3) pot. donosić na siebie wzajemnie

(2.4) o iskrach, ciosach, oklaskach, itp.: występować w dużej ilości

odmiana:

(1.1-5) koniugacja IX

 

(2.1-4)

 

przykłady:

(1.1) Sypnij jeszcze trochę soli.

(1.2) Uważaj na Piotrka bo on lubi sypać.

(1.4) Mieszkańcy wsi pomagali sypać wały przeciwpowodziowe

(1.6) Ze strachu przed policajami Wicek sypał, aż się kurzyło.

(2.1) Sól sypie się na podłogę.

(2.2) Samochód mi się sypie.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) gw. (Śląsk Cieszyński) suć

(1.3) szafować

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. sypanie n, sypnięcie n, sypkość ż

czas. usypać, nasypać, wysypać, zsypać, posypywać, wsypywać, zasypywać

przym. sypki

związki frazeologiczne:

sypać groszem

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) pour; (1.2) inform on sb, bryt. grass on sb; (1.3) shower; (1.4) make; (1.5) sypie śnieg: it's snowing; (2.2) fall apart; (2.3) inform on each other
• esperanto: (1.1) ŝuti; (2.1) ŝutiĝi
• hiszpański: (1.1) verter, echar; (1.2) vender
• niemiecki: (1.1) streuen, schütten; (1.2) verraten, pot. verpfeifen; (1.4) aufschütten, aufwerfen; (2.2) zerfallen; (2.3) sich verraten
• ukraiński: (1.1) сипати; (2.1) сипатися
• włoski: (2.2) andare a rotoli

źródła:

1. Eugeniusz Jaczewski, Gwara miejska Warszawy, „Poradnik Językowy” nr 9/1938–1939, s. 177.