Lwóweckie Lato Agatowe

Lwóweckie Lato Agatowe (skrót: LLA, ang. Lwowek Agate Summer, Crystal Days^[1]; niem. Achatsommer^[2], Mineralientage^[3][4], Kristall-Tage^[5], Kristalltage^[6]) – największa impreza mineralogiczna w Polsce^[7] odbywająca się we Lwówku Śląskim potocznie zwanym Agatową Stolicą Polski. Lwóweckie Lato Agatowe obecnie trwa 3 dni i odbywa się corocznie od 1998 roku w każdy drugi, pełny weekend lipca w Lwówku Śląskim nazywanym polską stolicą minerałów^[8]. Impreza jest jedną z wpisanych w strategię rozwoju i promocji Dolnego Śląska^[9]. Motywem przewodnim imprezy są agaty, a jedną z głównych atrakcji Lwóweckiego Lata Agatowego jest międzynarodowa giełda minerałów, wyrobów z nich i skamieniałości, na której miasto organizuje co roku wystawy tematyczne związane z minerałami^[10] Lwóweckie Lato Agatowe poprzedza sejmik geologiczny, na który wstęp jest bezpłatny, odbywający się w listopadzie^[11]. Organizacją LLA zajmuje się gmina i miasto Lwówek Śląski i Lwówecki Ośrodek Kultury^[12].

Widok na giełdę minerałów odbywającą się wokół ratusza w trakcie LLA

Lwóweckie Lato Agatowe

Święto poszukiwaczy skarbów Ziemi

Logo LLA
Pełna nazwa	Lwóweckie Lato Agatowe
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Lwówek Śląski
Adres	plac Wolności
Aktywność	od 1998
Odbywa się	co roku w każdy (pełny) drugi weekend lipca
Czas trwania	3 dni
Organizator	Gmina i Miasto Lwówek Śląski, Lwówecki Ośrodek Kultury
Założyciel	Gmina i Miasto Lwówek Śląski
Motyw przewodni	agaty, minerały, kamienie szlachetne, skamieniałości
Gatunek muzyczny	pop, rock, disco polo
Patroni medialni	TVP3 Wrocław, TV Dami, Telewizja Łużyce, Polskie Radio Program I, Muzyczne Radio, Nowiny Jeleniogórskie, Lwowek24.pl
Sponsorzy	ART Płakowice, Nowy Ląd, KGHM Polska Miedź, PGE
Położenie na mapie Lwówka Śląskiego Lwóweckie Lato Agatowe
Położenie na mapie Polski Lwóweckie Lato Agatowe
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Lwóweckie Lato Agatowe
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego Lwóweckie Lato Agatowe
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski Lwóweckie Lato Agatowe
51°06′38,9″N 15°35′10,3″E
Strona internetowa

Historia

Stoiska na giełdzie minerałów na LLA. Na pierwszym planie Ametysty.

Parada poszukiwaczy skarbów jest nieodłącznym elementem każdego Lata Agatowego

Nazwę imprezie nadano w związku z występowaniem w rejonie Lwówka (Płóczki Górne) agatów o dużych walorach kolekcjonerskich^[13]. Przed Lwóweckim Latem Agatowym, w mieście, od 16 lat odbywał się Festiwal Teatrów Ulicznych^[14]. Pierwsze Lwóweckie Lato Agatowe odbyło się w 1998 r. i jego głównym elementem były wydarzenia kulturalne, zwłaszcza plenerowe spektakle teatralne^[15]. Zorganizowano też niewielką giełdę minerałów z trzema sprzedającymi^[15]. Od IV Lata Agatowego impreza nastawiła się na specjalizację w tematyce mineralogiczno-geologicznej, a giełda minerałów stała się jej podstawowym elementem^[16]. Zaczęto organizować sympozja lub warsztaty geologiczne i liczne wystawy tematyczne związane z geologią^[17][18]. W ramach giełdy działają też stanowiska z prezentacjami cięcia i szlifowania kamieni ozdobnych oraz chata walońska z rekonstrukcją wyrobiska agatowego^[19]. Oprócz imprez związanych z geologią w ramach Lata odbywają się także koncerty na dwóch estradach, jarmark różnych produktów niegeologicznych^[19] i imprezy sportowe^[20].

Organizatorem LLA jest Gmina i Miasto Lwówek Śląski^[10]. Według danych organizatorów z 2013 r. w ramach giełdy działa 60 stanowisk oferujących tylko minerały oraz skamieniałości^[21]. Ogólna liczba stanowisk oscyluje między 100 a 500, nie licząc stoisk jarmarku^[21][22]. Liczba osób uczestniczących co roku w LLA wg różnych danych może wynosić od 5 do 20 tysięcy^[22], choć organizatorzy nie wykluczają nawet 50 tys. osób z kraju i zagranicy^[23].

Według danych organizatorów z 2013 r. od kilku lat patronem medialnym LLA są: TVP3 Wrocław, Polskie Radio Program I, Nowiny Jeleniogórskie^[21]. LLA było wielokrotnie opisywane w prasie krajowej, ale także zagranicznej^[24].

Duchowym patronem LLA jest Rotmistrz Wielkopolsko–Śląskiego Bractwa Siedmiu Gwiazd^[25]. Św. Wawrzyniec to patron poszukiwaczy skarbów oraz patron Lwóweckiego Lata Agatowego^[25]. XX Lwóweckie Lato Agatowe było połączone z obchodami 800-lecia miasta Lwówek Śląski^[26].

Atrakcje

Główne

• Hejnał lwówecki obwieszczający otwarcie LLA,
• Parada poszukiwaczy skarbów uroczyście otwierająca LLA,
• Parada Motocykli,
• Ponad 350 stoisk^[27], w tym ponad 80 prezentujących wyłącznie minerały i skamieniałości^[28] (giełda minerałów),
• Bezpłatna wycena minerałów i kamieni szlachetnych,
• Giełda rękodzieła i rękodzieła artystycznego,
• Jarmark osobliwości, produktów regionalnych,
• Wystawa główna w ratuszu prezentująca temat przewodni trwającego lata agatowego,
• Mniejsze wystawy tematyczne minerałów w ratuszu,
• Prelekcje i wykłady,
• Sesja popularnonaukowa w ratuszu,
• Warsztaty geologiczne,
• Prezentacje prywatnych kolekcji minerałów,
• Wystawa konkursowa prywatnych kolekcji minerałów,
• Koncerty i występy artystyczne,
• Prezentacja Agatusa – monety okolicznościowej LLA,
• Wejście do Baszty Bramy Bolesławieckiej i Baszty Bramy Lubańskiej (zwanej Walońską^[29]),
• Wesołe miasteczko (lunapark),
• Wystawy fotografii w sieni ratusza.

Aktywności

• Agatowe marsze na Szwajcarię lwówecką trasą Nordic Walking^[30],
• Bieg Szlakiem Agatowym,
• Chata Walońska, Agatowa Wioska^[25] – Pokazy i nauka cięcia i szlifowania agatów,
• Międzynarodowy turniej gry w boule,
• Pokazy płukania złota,
• Pokazy polerowania bursztynu,
• Poszukiwanie agatów na Polach Agatowych w Płóczkach Górnych,
• Strefa geo-zabawy dla dzieci,
• Zwiedzanie lwóweckiej Placówki Historyczno-Muzealnej w ratuszu,
• Zwiedzanie lwóweckiego Muzeum Browarnictwa Dolnośląskiego.

Konkursy

• Agatowy Turniej Miast Partnerskich,
• Konkursy dla dzieci,
• Mała scena z programem artystycznym dla najmłodszych,
• Turniej o tytuł Mocarza LLA,
• Zawody strzeleckie o Agat LLA^[31],
• Zawody wędkarskie o „Agat Lwówecki”.

Gastronomia

• Część gastronomiczna LLA,
• Ogródki piwne z piwami z Browaru Lwówek i innymi,
• Stoiska z wyrobami regionalnymi.

Inne atrakcje

• Lokalne publikacje i książki nt. regionu i minerałów dostępne w punkcie informacji turystycznej,
• Prezentacje klubów sportowych,
• Strefa roślin dla domu i ogrodu,
• Pokaz laserów na zakończenie LLA (dawniej fajerwerków)^[32][33].

Minerały z pobliskich Płóczek Górnych

Ciemny agat z Płóczek Górnych

Fantazyjny, wielokolorowy agat

Prasiolit w geodzie

Koncerty

Fioletowy agat z Płóczek Górnych

Koncerty na Lwóweckim Lecie Agatowym
Rok	Lato Agatowe	Piątek	Sobota	Niedziela
2001	IV Lwóweckie Lato Agatowe	Eleni, Formacja Nieżywych Schabuff, Zbigniew Wodecki[34]
2002[35]	V Lwóweckie Lato Agatowe	12 lipca – Czerwone Gitary	13 lipca – Czerwony Tulipan	14 lipca – Rudi Schuberth
2003[36]	VI Lwóweckie Lato Agatowe	11 lipca – Stachursky	12 lipca – Skaldowie	13 lipca – Raz, Dwa, Trzy
2004[31]	VII Lwóweckie Lato Agatowe	16 lipca – Kombii	17 lipca – Za Kratą, Obstawa Prezydenta, Brathanki	18 lipca – Trubadurzy
2005[37][38]	VIII Lwóweckie Lato Agatowe	15 lipca – Papa Blues, Za Kratą, LLA Valon, Maryla Rodowicz	16 lipca – Sławek Wierzcholski i Nocna Zmiana Bluesa, In-Grid	17 lipca – Czarno-Czarni, Buenos Amigos
2006[39]	IX Lwóweckie Lato Agatowe	14 lipca – Golec uOrkiestra	15 lipca – Mr. Zoob, Dżem	16 lipca – Rico Sanchez and The Gipsy Kings
2007[40]	X Lwóweckie Lato Agatowe	13 lipca – Perfect	14 lipca – Kate Ryan	15 lipca – Bad Boys Blue, Babylon
2008[41]	XI Lwóweckie Lato Agatowe	11 lipca – De Mono	12 lipca – Grupa Operacyjna, Boney M, Wędrowne Gitary	13 lipca – Łzy
2009[42]	XII Lwóweckie Lato Agatowe	17 lipca – T.Love	18 lipca – Big Fat Mama, Kult	19 lipca – Zbigniew Wodecki
2010[43]	XIII Lwóweckie Lato Agatowe	16 lipca – Myslovitz	17 lipca – Kasia Kowalska	18 lipca – Hey
2011[44]	XIV Lwóweckie Lato Agatowe	15 lipca – Ira	16 lipca – Sumptuastic, Afromental	17 lipca – Boys
2012[45]	XV Lwóweckie Lato Agatowe	13 lipca – Wilki	14 lipca – Volver, Skaner	15 lipca – Blue Cafe
2013[46]	XVI Lwóweckie Lato Agatowe	12 lipca – Enej	13 lipca – Patrycja Markowska	14 lipca – Feel
2014[47]	XVII Lwóweckie Lato Agatowe	11 lipca – Dżem	12 lipca – Video	13 lipca – Sylwia Grzeszczak
2015[48]	XVIII Lwóweckie Lato Agatowe	17 lipca – Rafał Brzozowski	18 lipca – Weekend	19 lipca – Ania Wyszkoni
2016[49]	XIX Lwóweckie Lato Agatowe	15 lipca – Agineszka Chylińska	16 lipca – AfterParty, Norbi	17 lipca – Poparzeni Kawą Trzy
2017[50]	XX Lwóweckie Lato Agatowe	14 lipca – Czerwone Gitary, Enej	15 lipca – Playboys, Piękni i Młodzi	16 lipca – Sumptuastic, Piersi
2018[51]	XXI Lwóweckie Lato Agatowe	13 lipca – Kamil Bednarek	14 lipca – Czadoman, Camasutra	15 lipca – Maciej Maleńczuk
2019[52]	XXII Lwóweckie Lato Agatowe	12 lipca – Natalia Nykiel	13 lipca – Cleo	14 lipca – Natalia Szroeder
2020	z powodu epidemii odwołane[53][54][55][56][57]
2021	z powodu epidemii odwołane[58][59][60]
2022[61][62]	XXIII Lwóweckie Lato Agatowe	15 lipca – Video (zespół muzyczny)	16 lipca – Classic	17 lipca – Dawid Kwiatkowski
2023[63]	XXIV Lwóweckie Lato Agatowe	14 lipca – Smolasty	15 lipca – Weź nie pytaj, Kordian	16 lipca – Michał Szpak
2024[64]	XXV Lwóweckie Lato Agatowe	12 lipca – Cleo	13 lipca – covery Boney M., ABBA oraz Roxette	14 lipca – Daj to głośniej
2025[65]	XXVI Lwóweckie Lato Agatowe	11 lipca – Louis Villain	12 lipca – Varius Manx i Kasia Stankiewicz[66]	13 lipca – Skolim[67][68]

Wystawy

Co roku podczas Lwóweckiego Lata Agatowego organizowane są w sieni ratusza różnorodne wystawy tematyczne związane z geologią przedstawiające zbiory ciekawych minerałów z Polski i świata.

Wystawy na Lwóweckim Lecie Agatowym
Rok	Lato Agatowe	Wystawa	Ilustracja
2002	V Lwóweckie Lato Agatowe	Metody rozpoznawania skał i minerałów[69]	Widok na ratusz w Lwówku Śląskim, gdzie w czasie LLA mieszczą się wystawy i widok na rynek wokół ratusza, na którym odbywa się giełda minerałów
2003	VI Lwóweckie Lato Agatowe	Madagaskar – ginący świat (wystawa mineralogiczno-przyrodnicza[36])	Turmalin z Madagaskaru
2005	VIII Lwóweckie Lato Agatowe	Polskie dinozaury (Wystawa paleontologiczna[70])	Szkielet silezaura
2006	IX Lwóweckie Lato Agatowe	Kamienie z kosmosu[71]	Meteoryt żelazny
2007	X Lwóweckie Lato Agatowe	Diamenty, szmaragdy, rubiny - kamienie szlachetne[40]	Szmaragdy
2008	XI Lwóweckie Lato Agatowe	Skamieniała flora[41]	Skamieniały liść wiązu
2009	XII Lwóweckie Lato Agatowe	Metale zaklęte w kryształach[72]	Kwarc i piryt na apatycie
2010	XIII Lwóweckie Lato Agatowe	Agaty z Płóczek Górnych, Historia z głębi ziemi[73]	Agat z podlwóweckich Płóczek Górnych
2011	XIV Lwóweckie Lato Agatowe	Oblicza kwarcu, Podróże z geologią[44]	Kwarc z fantomami
2012	XV Lwóweckie Lato Agatowe	Bursztyn – złoto północy, Czeskie granaty, Piętnaście lat agatowych[45]	Bursztyn
2013	XVI Lwóweckie Lato Agatowe	Kolorowy świat minerałów miedzi, Ameryka Południowa[46]	Samorodek miedzi
2014	XVII Lwóweckie Lato Agatowe	Minerały Polski, Podkrakowskie Agaty[74]	Chryzopraz
2015	XVIII Lwóweckie Lato Agatowe	Minerały Maroka[75]	Agat z Maroka
2016	XIX Lwóweckie Lato Agatowe	Barwy minerałów[76]	Minerały fluorescencyjne
2017	XX Lwóweckie Lato Agatowe	Muzeum mineralogiczne Uniwersytetu Wrocławskiego dawniej i dziś, XX lat Lwóweckiego Lata Agatowego, Wystawa prywatnych kolekcji mineralogicznych[77]	Amazonit ze zbiorów Muzeum Mineralogicznego UWr
2018	XXI Lwóweckie Lato Agatowe	Kamienie szlachetne w biżuterii[33]	Szmaragdowa broszka
2019	XXII Lwóweckie Lato Agatowe	Korundowe Skarby[78]	Oszlifowany rubin
2020	Z powodu epidemii odwołane[53][54][55][56][57]
2021	Z powodu epidemii odwołane[59][60]
2022	XXIII Lwóweckie Lato Agatowe	Minerały Dolnego Śląska Rudy metali z całego świata Bogactwo przyrodnicze i geologiczne Ziemi Lwóweckiej[28]	Srebro rodzime (zbiory Muzeum Mineralogicznego UWr)
2023	XXIV Lwóweckie Lato Agatowe[79]	Zatrzymane w Czasie Skamieniałości i Bursztyny Krzemionkowe skarby Dolnego Śląska Bogactwo przyrodnicze i geologiczne Ziemi Lwóweckiej	Zbiory skamieniałości
2024	XXV Lwóweckie Lato Agatowe[80]	Z Agatem Przez Kontynenty Gdzie się chowa miedź Bogactwo przyrodnicze i geologiczne Ziemi Lwóweckiej	Agat z Brazylii

Agatusy

Agatus (1 Ag) to okrągła okolicznościowa moneta bita co roku przez Mennicę Walońską o wartości 1 Agatusa. Począwszy od 2009 roku Mennica Walońska bije te monety z okazji największej w Polsce giełdy mineralogicznej – Lwóweckiego Lata Agatowego. Agatusy na awersie przedstawiają historię, miejsca i ludzi związanych z Lwówkiem Śląskim. Rewers zdobi zaś zazwyczaj symbol Lwóweckiego Lata Agatowego. Agatusy mogą służyć jako środek płatniczy tylko i wyłącznie podczas Lwóweckiego Lata Agatowego jako żeton zastępczy. Agatusy bite są z mosiądzu jasnego bądź z mosiądzu oksydowanego. Obecnie nakład monety wynosi 1600 sztuk (800 z mosiądzu jasnego i 800 z mosiądzu oksydowanego). Do każdej monety dołączony jest certyfikat autentyczności. Agatusy można nabyć na stoisku Mennicy Walońskiej na terenie giełdy minerałów podczas każdego Lwóweckiego Lata Agatowego^[81].

Agatusy na Lwóweckim Lecie Agatowym
Rok	Lato Agatowe	Ilość (w szt.)		Średnica (w mm)	Awers		Rewers
		złote	obsydiowane		Napis	Obrazek	Napis	Obrazek
2009[82]	XII Lwóweckie Lato Agatowe	6000[83]	brak	28	„Iustus quasi leo” – „Sprawiedliwy jak lew” (sentencja po łacinie z północnej ściany lwóweckiego ratusza)	Płaskorzeźba przedstawiająca lwa z północnej ściany lwóweckiego ratusza	„Sigillum universitatis civium Leopolis”	Powojenny herb Lwówka Śląskiego przedstawiony w formie pieczęci
2010[82]	XIII Lwóweckie Lato Agatowe	2500[84]	500[85]	28	„Misericordia domini plena est terra” (cytat z Psalmu 32: „Miłosierdzia Pańskiego pełna jest ziemia”)	Ratusz w Lwówku Śląskim od północnego wschodu	„XIII Lato Agatowe Lwówek Śląski”	Współczesny Herb Lwówka Śląskiego
2011[82]	XIV Lwóweckie Lato Agatowe	770[86]	770[87]	28	„770 rocznica bitwy pod Legnicą”	scena rodzajowa z bitwy pod Legnicą z 1241 roku	„XIV Lato Agatowe Lwówek Śląski”	Lew trzymający kwarc (kwarc – motyw przewodni XIV LLA)
2012[88]	XV Lwóweckie Lato Agatowe	500[89]	500[90]	28	„Agatowa Kamieniczka XV wiek”	Dawny dom burmistrza z XV wieku	„XV Lwóweckie Lato Agatowe”	Logo LLA wpisane w kwadrat
2013[91]	XVI Lwóweckie Lato Agatowe	710[92]	710[93]	32	„Wielki Mistrz Sudeckiego Bractwa Walońskiego Juliusz Naumowicz”	Wizerunek Juliusza Naumowicza	„Sudetea Walonia terra mingraris”	Logo LLA i sześć sześcioramiennych gwiazd
2014[94]	XVII Lwóweckie Lato Agatowe	600[95]	400[96]	32	„700-lecie statutu sukienników lwóweckich 1314-2014”	Wizerunek sukienników lwóweckich z Fontanny Sukienników na lwóweckim rynku	„Minerały Polski”	Logo LLA i sześć sześcioramiennych gwiazd
2015[97]	XVIII Lwóweckie Lato Agatowe	500[98]	500[99]	28	„Wieża Bramy Bolesławieckiej XIII wiek”	Wieża Bramy Bolesławieckiej	„Minerały Maroka” (motyw przewodni XVIII LLA)	Flaga Maroka, Logo LLA
2016[100]	XIX Lwóweckie Lato Agatowe	500[101]	500[102]	28	„Basteja i Wieża Bramy Lubańskiej XIII wiek”	Basteja znajdująca się przy al. Wojska Polskiego i Wieża Bramy Lubańskiej	„Barwy Minerałów”	Logo LLA na tle trójkątów
2017[103]	XX Lwóweckie Lato Agatowe	800[104]	800[105]	28	„800 lat Lwówka Śląskiego 1217-2017”	Wizerunek Henryka I Brodatego i nadanego przez niego dokumentu lokacyjnego miasta Lwówek Śląski	„Najlepsze minerały z polskich zbiorów” (motyw przewodni XX LLA), „XX Lecie Lata Agatowego”	Logo LLA
2018[106]	XXI Lwóweckie Lato Agatowe	500[107]	500[106]	28	„Wielka czwórka w świecie biżuterii – saphirus, carbunculus, smaragdus, adamas”	Korona z nazwami czterech minerałów	„Wojna Trzydziestoletnia 1618-1648”	Pęknięty herb Lwówka Śląskiego i złamany krzyż – nawiązanie do reformacji i tragicznych dla miasta wydarzeń związanych z wojną trzydziestoletnią
2019[108]	XXII Lwóweckie Lato Agatowe	500[109]	b.d.	28	„Nadanie prawa warzenia piwa 1209-2019”	Lwówecki mnich mieszający w kadzi z piwem	„Korundowe Skarby”	Korund w szlifie brylantowym
2020	Z powodu epidemii odwołane[53][54][55][56][57]
2021	Z powodu epidemii odwołane[59][60]

Wyróżnienia

Wyróżnienia dla Lwóweckiego Lata Agatowego
Rok	Instytucja/organizacja przyznająca	Wyróżnienie
2004	Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej	Najlepszy produkt roku[21]
2006	X edycja Dolnośląskiego Klucza Sukcesu	Najlepsza instytucja kultury lub inicjatywa kulturalna 2005[110] (wyróżnienie nadano w 2006 r.)
2008	Certyfikat Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej	Najciekawsza atrakcja turystyczna Dolnego Śląska w 2007 roku w kategorii Produkt Turystyki Miejskiej lub Kulturowej[21]
2015	Wydawnictwo XPO Press (Stany Zjednoczone)	Lwóweckie Lato Agatowe uznane za topową imprezę mineralogiczną w Europie[111][112]

Zobacz też

• Agaty z Płóczek Górnych
• Browar Lwówek
• Pola Agatowe