Eleni

Eleni (Helena) Tzoka (gr. Ελένη Τζόκα) z domu Milopoulou (gr. Μυλοπούλου) (ur. 27 kwietnia 1956 w Bielawie^[1][2]) – polska piosenkarka pochodzenia greckiego, autorka tekstów i kompozytorka^[3]. Wykonuje utwory w języku: polskim, greckim i angielskim^[4][5].

Zobacz też: Eleni (film).

Eleni

Ελένη

Eleni Tzoka (2024)
Imię i nazwisko	Eleni Tzoka
Pseudonim	Eleni
Data i miejsce urodzenia	27 kwietnia 1956 Bielawa
Instrumenty	gitara
Typ głosu	mezzosopran
Gatunki	pop, ballada
Zawód	piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka
Aktywność	od 1975
Wydawnictwo	Polskie Nagrania „Muza”, MTJ, dawniej: EMI, Hellenic
Powiązania	Krzysztof Krawczyk
Współpracownicy
Kostas Dzokas, Andrzej Ellmann, Aleksander Białous
Zespoły
Prometheus
Odznaczenia
Strona internetowa

Eleni - Oficjalny Kanał YouTube

Serwis	YouTube
Prowadzący	Eleni
Lata aktywności	od 2022
Liczba wyświetleń	7,7 mln[potrzebny przypis]
Język	polski
Strona internetowa

Życiorys

Rodzina i edukacja

Pochodzi z greckiej rodziny. Jej rodzice, Perykles i Despina Milopoulosowie^[2], wyemigrowali do Polski w latach 50., po wojnie domowej w Grecji^[6]. Była ich dziesiątym, najmłodszym dzieckiem^[2].

Dorastała w Bielawie, gdzie ukończyła szkołę podstawową (Szkoła Podstawowa nr 7^[2]), Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego i średnią szkołę muzyczną w klasie gitary.

Kariera muzyczna

Zadebiutowała w szkolnym zespole muzycznym Niezapominajki (w której skład weszły także: Lena Diamandi, Krystyna Pawełoszek, Anna Kowalska i Irena Pakulniewicz), później śpiewała w licealnym żeńskim tercecie wokalno-instrumentalnym Ballada (z Leną Diamandi i Krystyną Pawełoszek)^[2]. Po maturze zaczęła występować w studenckim zespole Hellen^[7] . Od 1975 działała w zespole Prometheus, a w 1980 rozpoczęła karierę solową.

Pierwszy album w formacie płyty winylowej Po słonecznej stronie życia nagrała z Prometheusem w 1977. Śpiewała piosenkę zawartą w czołówce polskiej wersji seriali: Bouli i Pinokio. W 1980 wydała debiutancki solowy album studyjny pt. Ty – jak niebo, ja – jak obłok^[2]. W 1985 w plebiscycie muzycznym tygodnika „Panorama” zajęła trzecie miejsce w kategoriach: piosenkarz roku (pop-and-disco) i przebój roku (pop-and-disco) za „Imienia Twego nie chcę znać”^[2].

1 marca 2004 odebrała Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych^[8].

1 lutego 2006^[9], z okazji 30-lecia pracy artystycznej, wydała książkę Nic miłości nie pokona (wyd. Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2006) będącą zapisem jej rozmowy z o. Robertem Mirosławem Łukaszukiem z biura prasowego klasztoru jasnogórskiego o jej życiu, miłości, cierpieniu i rozmowach z Bogiem.

Od 2018 prowadziła kanał YouTube, który do kwietnia 2021 zdobył ponad 13 tys. subskrybentów i ponad 1 mln wyświetleń^[10]. Został on jednak usunięty „z uwagi na zagrażające niebezpieczeństwo” wraz z ponad setką teledysków^[11]. 22 maja 2022 założyła drugi kanał na YouTube^[12].

Życie prywatne

Mieszka w Poznaniu. W 1976 wyszła za Fotiosa Tzokasa^[2]. Mieli córkę Afrodytę (ur. 26 sierpnia 1976), która 20 stycznia 1994 została zastrzelona przez 21-letniego Piotra Gruchota, byłego partnera, który nie mógł pogodzić się z ich rozstaniem^{[2][13][14][15][16]}.

Dyskografia

Albumy studyjne Po słonecznej stronie życia 1978 S’agapo – moja miłość 1979 Buzuki disco 1980 Ty – jak niebo, ja – jak obłok 1980 Lovers 1982 Grecja jeszcze raz 1983 Morze snu 1984 Muzyka twoje imię ma 1985 Eleni... 10 1986 Kolędy polskie śpiewa Eleni 1986 Miłość jak wino 1987 Wakacyjny flirt 1990 Sound from Greece 1990 W rytmie Zorby 1995 Nic miłości nie pokona 1995 – złota płyta[17] Kolędy polskie 1995[18] – platynowa płyta[19] Kolędy polskie część 2 1998 Moje Credo 1999 Coś z Odysa 2001 Miłości ślad 2013 Statek do Pireusu 2019

Kompilacje 24 Golden Greats 1991 Złote przeboje 1992 Złota kolekcja: Za wszystkie noce 1999 – złota płyta[17] Przystań pod gwiazdami 1992 The Best. Muzyka twoje imię ma 2004[20] Złota kolekcja: Za wszystkie noce / Miłość woła nas 2012[21] – złota płyta[22] 40 piosenek Eleni 2015[23] The Best. Muzyka twoje imię ma 2020[24] The Best. Na wielką miłość 2020 (+reedycja w 2021)[25]

Źródło: Eleni.com.pl^[4], Discogs^[26], Apple Music^[27]

Single

Rok	Tytuł[28]	Album
1977	„Po słonecznej stronie życia”	Po słonecznej stronie życia
1979	„Fitepsa elia” / „Den ksero”
	„O chorismos” / „Elpida kiani”	–
1980	„Buzuki – It’s My Love” / „Come Back Tomorrow”	Buzuki disco
	„To nie sztuka”	–
	„Jeszcze nie koniec gry” / „Ballado, hej!”
2001	„Coś z Odysa”	Coś z Odysa
	„Postaw na mnie a zatrzymam deszcz”
2004	„Nasze sms-y”	–
	„Świat jest taki jak my”
2013	„Aleksandria”[29]	Miłości ślad
2019	„Słońce”	Statek do Pireusu

Odznaczenia i wyróżnienia

Skwer Eleni w Bielawie

Ławka Eleni

Muzyczny Plac Zabaw Eleni

Mural imienia Eleni

Mural imienia Eleni

• Order Uśmiechu
• Czerwona Kokardka (1996)^[30]
• Nagroda św. Rity (22 maja 1999, przyznawana przez wspólnotę sióstr augustianek z Cascii kobietom, które w swym życiu – tak jak św. Rita – zrealizowały ewangeliczne przesłanie Chrystusa o przebaczeniu)^[31][32]
• Honorowe Obywatelstwo Miasta Bielawa (24 września 2008 r.)^[33]
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2017)^[34]

Upamiętnienia

Izba Czarnej Płyty poświęcona Eleni

• Coroczny Festiwal Piosenek Eleni odbywający się w Bielawie od 2018 roku (z przerwą w 2020)^[35][36]
• Skwer imienia Eleni w Bielawie, w tym^[37][38]:
  • Mural z postacią Eleni
  • Ławka z postacią piosenkarki
• Izba Czarnej Płyty w Pionkach^[39]