G20

G20 – grupa skupiająca 19 państw oraz Unię Europejską i Unię Afrykańską, której celem jest dyskusja nad wspólną polityką finansową. Członkowie spotykają się raz do roku, a ich reprezentantami są ministrowie finansów. Z zasady należą do niej państwa będące wysoko w rankingu nominalnego produktu krajowego brutto (bez uwzględnienia siły nabywczej, szarej strefy i pracy nieodpłatnej stanowiącej większość produkcji południa) na świecie, jednak reprezentację w G20 ma też kilka krajów niemieszczących się w rzeczywistej pierwszej dwudziestce większości rankingów gospodarczych, natomiast nie ma jej kilka krajów rzeczywiście się do niej zaliczających.

     kraje członkowskie grupy G20

     kraje reprezentowane przez Unię Europejską

     kraje reprezentowane przez Unię Afrykańską

     stali goście

Członkowie G20:  Arabia Saudyjska  Argentyna  Australia  Brazylia  Chiny  Francja  Indie  Indonezja  Japonia  Kanada  Korea Południowa  Meksyk  Niemcy  Południowa Afryka  Rosja  Stany Zjednoczone  Turcja Unia Afrykańska  Unia Europejska  Wielka Brytania  Włochy

Ze względu na swój niedemokratyczny charakter działalność grupy wzbudza wiele protestów, zwłaszcza ze strony alterglobalistów. Wielu z nich krytykuje również m.in. fakt, że chociaż Unia Europejska jest teoretycznie reprezentowana jako całość na każdym szczycie, to trzech jej członków o najwyższym nominalnym PKB, wysyła na nie swoje własne delegacje.

Struktura organizacyjna

G20 nie ma stałego sekretariatu. Przewodniczący, wyznaczany na roczną kadencję na zasadzie rotacji, powołuje każdorazowo tymczasowy sekretariat. Pracami G20 zarządza trójka złożona z obecnego, poprzedniego i następnego przewodniczącego.

Liderzy G20

Członek	Stanowisko przedstawiciela	Przedstawiciel	Minister finansów	Szef Banku Centralnego
Argentyna	prezydent	Javier Milei	Luis Caputo	Santiago Bausili
Australia	premier	Anthony Albanese	Josh Frydenberg	Philip Lowe
Brazylia	prezydent	Luiz Inácio Lula da Silva	Paulo Guedes	Roberto Campos Neto
Kanada	premier	Mark Carney	François-Philippe Champagne	Stephen Poloz
Chiny	przewodniczący Chińskiej Republiki Ludowej	Xi Jinping	Liu Kun	Yi Gang
Francja	prezydent	Emmanuel Macron	Bruno Le Maire	François Villeroy de Galhau
Niemcy	kanclerz	Friedrich Merz	Lars Klingbeil	Jens Weidmann
Indie	premier	Narendra Modi	Nirmala Sitharaman	Shaktikanta Das
Indonezja	prezydent	Prabowo Subianto	Sri Mulyani Indrawati	Perry Warjiyo
Włochy	premier	Giorgia Meloni	Daniele Franco	Ignazio Visco
Japonia	premier	Sanae Takaichi	Tarō Asō	Haruhiko Kuroda
Meksyk	prezydent	Claudia Sheinbaum	Arturo Herrera Gutiérrez	Alejandro Díaz de León
Rosja	prezydent	Władimir Putin	Anton Siłuanow	Elwira Nabiullina
Arabia Saudyjska	król	Salman ibn Abd al-Aziz Al Su’ud	Mohammed Al-Jadaan	Ahmad Abdulkarim Al-Khulaifi
Południowa Afryka	prezydent	Cyril Ramaphosa	Tito Titus Mboweni	Lesetja Kganyago
Korea Południowa	prezydent	Lee Jae-myung	Ko Yun-Cheol	Rhee Chang-yong
Turcja	prezydent	Recep Tayyip Erdoğan	Berat Albayrak	Murat Uysal
Wielka Brytania	premier	Keir Starmer	James Murray	Andrew Bailey
Stany Zjednoczone	prezydent	Donald Trump	Scott Bessent	Jerome Powell
Unia Europejska[1]	przewodniczący Rady Europejskiej	António Costa	Valdis Dombrovskis	Christine Lagarde
	przewodniczący Komisji Europejskiej	Ursula von der Leyen
Unia Afrykańska	przewodniczący	Muhammad wuld al-Ghazwani	Victor Harison

Szczyty G20

Szczyt grupy G20 w Waszyngtonie (2008)

• 1999: Berlin (Niemcy)
• 2000: Montreal (Kanada)
• 2001: Ottawa (Kanada)
• 2002: Delhi (Indie)
• 2003: Morelia (Meksyk)
• 2004: Berlin (Niemcy)
• 2005: Pekin (Chiny)
• 2006: Melbourne (Australia)
• 2007: Kapsztad (Republika Południowej Afryk)
• 2008: São Paulo (Brazylia)
• 2008: Waszyngton (Stany Zjednoczone)
• 2009: Londyn (Wielka Brytania)
• 2009: Pittsburgh (Stany Zjednoczone)
• 2010: Toronto (Kanada)
• 2010: Seul (Korea Południowa)
• 2011: Cannes (Francja)
• 2012: Los Cabos (Meksyk)
• 2013: Petersburg (Rosja^[2])
• 2014: Brisbane (Australia^[3])
• 2015: Antalya (Turcja^[4])
• 2016: Hangzhou (Chiny^[5])
• 2017: Hamburg (Niemcy^[6])
• 2018: Buenos Aires (Argentyna)
• 2019: Osaka (Japonia)
• 2020: Rijad (Arabia Saudyjska)
• 2021: Rzym (Włochy)
• 2022: Bali (Indonezja)
• 2023: Nowe Delhi (Indie)
• 2024: Rio de Janeiro (Brazylia)
• 2025: Johannesburg (Republika Południowej Afryki)
• 2026: Miami (Stany Zjednoczone)

Dane ekonomiczne członków

Członek	Wymiana handlowa mld USD (2014)	PKB nominalne mld USD (2017)	PKB (PSN) mld USD (2017)	PKB (nominalne) na mieszkańca USD (2015)	PKB (PSN) na mieszkańca USD (2015)	Wskaźnik rozwoju społecznego (2015)	Populacja (2014)	Powierzchnia (2017)	P5	G4	G7	BRICS	MIKTA	DAC	OECD	Brytyjska Wspólnota Narodów	N11	Mercosur	SAARC	klasyfikacja państwa według MFW
Argentyna	142,370	594,975	924,481	13,589	22,554	0.827	42,961,000	2,780,400	–	–	–	–	–	–	–	–	–		–	Rozwijające się
Australia	496,700	1343,608	1,246,480	50,962	47,389	0.939	23,599,000	7,692,024	–	–	–	–					–	–	–	Rozwinięte
Brazylia	484,600	2140,940	3,217,986	8,670	16,155	0.754	202,768,000	8,515,767	–		–		–	–	–	–	–		–	Rozwijające się
Kanada	947,200	1532,340	1,742,656	43,332	44,967	0.920	35,467,000	9,984,670	–	–		–	–				–	–	–	Rozwinięte
Chiny	4,201,000	12361,737	23,066,642	7,990	14,107	0.738	1,367,520,000	9,572,900		–	–		–	–	–	–	–	–	–	Rozwijające się
Francja	1,212,300	2570,023	2,833,151	37,675	41,181	0.897	63,951,000	640,679		–		–	–			–	–	–	–	Rozwinięte
Niemcy	2,866,600	3618,621	4,122,402	40,997	46,893	0.926	80,940,000	357,114	–			–	–			–	–	–	–	Rozwinięte
Indie	850,600	2457,748	9,585,371	1,617	6,162	0.624	1,259,695,000	3,287,263	–		–		–	–	–		–	–		Rozwijające się
Indonezja	346,100	1014,867	3,256,727	3,362	11,126	0.689	251,490,000	1,904,569	–	–	–	–		–	–	–		–	–	Rozwijające się
Włochy	948,600	1895,318	2,289,578	29,867	35,708	0.887	60,665,551	301,336	–	–		–	–			–	–	–	–	Rozwinięte
Japonia	1,522,400	5106,259	5,066,064	32,486	38,054	0.903	127,061,000	377,930	–			–	–			–	–	–	–	Rozwinięte
Korea Południowa	1,170,900	1521,000	2,029,861	27,195	36,511	0.901	50,437,000	100,210	–	–	–	–				–		–	–	Rozwinięte
Meksyk	813,500	1124,316	2,410,946	9,009	17,534	0.762	119,581,789	1,964,375	–	–	–	–		–		–		–	–	Rozwijające się
Rosja	844,200	1442,406	3,866,332	9,055	25,411	0.804	146,300,000	17,098,242		–	–		–	–	–	–	–	–	–	Rozwijające się
Arabia Saudyjska	521,600	689,004	1,803,419	20,813	53,624	0.847	30,624,000	2,149,690	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–	–	Rozwijające się
Południowa Afryka	200,100	288,199	758,123	5,695	13,165	0.666	53,699,000	1,221,037	–	–	–		–	–	–		–	–	–	Rozwijające się
Turcja	417,000	769,474	1,756,510	9,437	20,438	0.767	77,324,000	783,562	–	–	–	–		–		–		–	–	Rozwijające się
Wielka Brytania	1,189,400	2609,912	2,877,505	43,771	41,159	0.909	64,511,000	242,495		–		–	–				–	–	–	Rozwinięte
Stany Zjednoczone	3,944,000	19377,203	19,377,203	55,805	55,805	0.920	318,523,000	9,526,468		–		–	–			–	–	–	–	Rozwinięte
Unia Europejska	4,485,000	16970,024	20,745,303	31,918	37,852	0.876	505,570,700	4,422,773	–	–		–	–		–	–	–	–	–	—

Polskie aspiracje

Przed szczytem G20 w Londynie w roku 2009, w polskim rządzie pojawiały się głosy sugerujące, że Polska powinna starać się o zaproszenie do uczestnictwa w londyńskim szczycie. Jednym z argumentów był brak wśród członków G20 reprezentanta regionu Europy Środkowej i Wschodniej. Negatywnie komentowano także fakt, iż kilku europejskich przywódców mówi w imieniu wszystkich bez jakiegokolwiek upoważnienia, natomiast w kwestiach dotyczących kompetencji Unii Europejskiej reprezentować ją powinna Komisja Europejska^[7][8].

Także w roku 2010 w Polsce zgłaszane były postulaty, aby została ona przyjęta do G20^[9][10]. W 2010 roku podczas spotkania z korpusem dyplomatycznym prezydent Lech Kaczyński wyraził opinię, iż Polska zasługuje na miejsce wśród państw należących do G20: „Polska gospodarka jest, według naszych obliczeń, osiemnasta. Miejsce mojego kraju jest w G20. To jest postulat prosty. Raz: wynikający z rozmiarów polskiej gospodarki. Dwa: wynikający z tego, że Polska jest największym krajem pewnego regionu i największym krajem, który przeżył pewną historię. Tą historią jest historia transformacji”^[11].

W 2012 roku Tim Fergusson z „Forbes” napisał, że Polska powinna zastąpić w G20 Argentynę. W artykule tym dowodzi, że polska gospodarka jest na drodze do roli przewodniej w Europie, w wyniku czego Polska ma znacznie większą legitymację do członkostwa niż przeżywająca kolejny kryzys Argentyna^[12]. Podobne opinie były wyrażane również przez amerykańskie czasopismo „Foreign Policy”, gazetę „The Wall Street Journal”, a także przez Mamtę Murthi z Banku Światowego^[13][14][15].

W 2014 roku podczas XXIV Forum Ekonomicznego w Krynicy agencja doradcza Ernst & Young przedstawiła wyniki badań nad optymalnym składem G20. Po przebadaniu kilku tysięcy międzynarodowych powiązań handlowych, inwestycyjnych i instytucjonalnych, kierując się różnymi kryteriami doboru, wytypowano optymalnych członków, z Polską jako jednym z nich^[16].

18 i 19 marca 2017 ówczesny wicepremier Mateusz Morawiecki uczestniczył w spotkaniu ministrów finansów w Baden-Baden jako pierwszy polski przedstawiciel na tym szczycie w historii^[17][18]. Dwa tygodnie później, 6 i 7 kwietnia 2017 ówczesny sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji oraz pełnomocnik rządu ds. jednolitego rynku cyfrowego Krzysztof Szubert uczestniczył w spotkaniu ministrów cyfryzacji G20 w Düsseldorfie jako pierwszy polski przedstawiciel w tym gremium^[8] (oraz druga osoba w historii Polski).

W 2021 r. Polska podjęła starania do włączenia w prace G20 w trakcie przypadającej na 2022 r. prezydencji Indonezji^[19]. Polska została zaproszona jako gość prezydencji do udziału w pracach G20 Energy Transition Working Group^[20]. W dniach 30 września-1 października 2022 r. miało miejsce spotkanie ministrów właściwych ds. energii G20, w którym uczestniczyła Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska^[21]. Było to trzecie zaproszenie dla polskiego ministra na spotkanie ministerialne G20.

Podczas prezydencji Indonezji w G20 w 2022 r. przedstawiciele Polski uczestniczyli w pracach formatu Biznes20 (B20). W trakcie szczytu B20 w dniach 13-14 listopada 2022 r. na Bali ze strony Polski uczestniczyli m.in. Michał Kurtyka, były minister klimatu i środowiska (udział w panelu „Creating a Sustainable Resilient Economy Through Innovation”)^[22], Radosław Domagalski-Łabędzki, prezes RAFAKO S.A.^[23] (udział w panelu „Investing in green ventures for sustainable growth”)^[24] oraz Janusz Filipiak, prezes COMARCH S.A.^[25].

W trakcie przewodnictwa Republiki Indonezji w G20 w 2022 r. przedstawiciele Polski zostali również zaproszeni do udziału w pracach formatu Youth20 (pre-summit)^[26] oraz jako obserwator w szczycie formatu Religion20^[27].

W marcu 2022 r. podczas pobytu w USA minister rozwoju Piotr Nowak przedstawił propozycję, aby Polska zastąpiła Rosję jako członek G20^[28].

2 września 2025 minister spraw zagranicznych RP Radosław Sikorski poinformował po rozmowie z sekretarzem stanu USA Marco Rubio, że zwrócił się do władz Stanów Zjednoczonych – jako przyszłej prezydencji G20 w 2026 roku – o zaproszenie Polski do udziału w obradach grupy. Jako uzasadnienie wskazał przekroczenie przez Polskę progu gospodarki o wartości powyżej 1 bln USD^[29][30]. Informacja o sprawowaniu przez Stany Zjednoczone prezydencji G20 w 2026 roku została wcześniej potwierdzona przez rząd Australii^[31].

3 września 2025 roku, prezydent RP, Karol Nawrocki, poinformował opinię publiczną, że otrzymał zaproszenie od prezydenta Stanów Zjednoczonych, Donalda Trumpa, na szczyt Grupy G20, który odbędzie się w 2026 roku w Miami na Florydzie. Oświadczenie zostało złożone po spotkaniu obu prezydentów w Białym Domu. Według opinii szefa Biura Polityki Międzynarodowej Kancelarii Prezydenta RP, ministra Marcina Przydacza, zaproszenie prezydenta Nawrockiego na szczyt G20 oznacza rozpoczęcie procesu dołączania Polski do grupy państw G20^[32].