Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Unia Afrykańska
organizacja międzynarodowa o charakterze politycznym, wojskowym i gospodarczym, zrzeszająca wszystkie państwa afrykańskie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Unia Afrykańska (UA) – organizacja międzynarodowa o charakterze politycznym, wojskowym i gospodarczym, zrzeszająca 55 państw afrykańskich. Powołana w miejsce Organizacji Jedności Afrykańskiej 9 lipca 2002 na szczycie w Durbanie. Jej siedzibą jest Addis Abeba.
Remove ads
Historia
Powstanie UA wiąże się z dążeniami części afrykańskich przywódców do pogłębienia integracji celem głębszej realizacji idei panafrykanizmu. Podczas szczytu OJA w Algierze w dniach 12–14 lipca 1999 Mu’ammar al-Kaddafi oświadczył, że w jego opinii OJA wyczerpała swą przydatność i należy w jej miejsce powołać organizację zdolną zapewnić przyspieszenie integracji. Przypomniał też ideę budowy Stanów Zjednoczonych Afryki, jednak przez większość przywódców została ona uznana za zbyt daleko idącą. Zaakceptowano jednak potrzebę ustanowienia współpracy na nowych zasadach. 11 lipca 2000 roku w Lomé odbyło się posiedzenie Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów OJA, w czasie którego podpisano statut nowej organizacji. 26 maja 2001 roku Akt Ustanawiający Unię Afrykańską wszedł w życie. 4 lipca 2002 był ostatnim dniem funkcjonowania OJA – od 9 lipca jej zadania przejęła Unia Afrykańska[1].
Remove ads
Cele i zadania
Plan rozwoju Unii Afrykańskiej został zawarty w dokumencie Agenda 2063. Przewiduje on:
- promować zasady i instytucje demokratyczne (w odróżnieniu od OJA, nazywaną potocznie klubem dyktatorów);
- w większym stopniu chronić prawa człowieka na kontynencie afrykańskim;
- wprowadzić mechanizmy wywierania wzajemnego wpływu, mające zakończyć konflikty zbrojne, a w przyszłości im zapobiegać;
- stworzyć i podtrzymywać ogólnokontynentalny rynek zbytu (wzorem ogólnoświatowego trendu do formowania dużych bloków gospodarczych);
- ograniczyć wymianę handlową z byłymi potęgami kolonialnymi na rzecz wymiany wewnątrz kontynentu (wyjście z uzależnienia);
- walka z nędzą i korupcją;
- dalsza integracja polityczno-gospodarcza kontynentu
W państwach członkowskich trwają procesy legislacyjne w celu ustanowienia Afrykańskiego Banku Inwestycyjnego, panafrykańskiej giełdy papierów wartościowych, wspólnego banku centralnego i funduszu walutowego[2]. Planowane jest utworzenie jednolitego rynku usług cyfrowych[3]. Zwieńczeniem integracji kontynentu ma być utworzenie Armii Afrykańskiej[4].
Remove ads
Organy
- Zgromadzenie Unii
- Rada Wykonawcza
- Parlament Panafrykański
- Trybunał Sprawiedliwości
- Afrykański Trybunał Praw Człowieka i Ludów
- Komisja Unii Afrykańskiej
- Komitet Stałych Przedstawicieli
- Rada Ekonomiczna, Społeczna i Kulturalna
- Rada Pokoju i Bezpieczeństwa
- wyspecjalizowane komitety techniczne
- instytucje finansowe
Osiągnięcia
Podsumowanie
Perspektywa
Rozwój ekonomiczny
W 2018 roku kraje unii podpisały umowę o Afrykańskiej Kontynentalnej Strefie Wolnego Handlu. Umowa obowiązuje od stycznia 2021 roku. Następnym planowanym krokiem na drodze do wspólnego rynku jest utworzenie unii celnej.
Trwa łagodzenie reżimu wizowego. Część państw wprowadziła możliwość nabycia wizy już po przybyciu do kraju (np. Nigeria). Ruch bezwizowy na kontynencie ma być możliwy dla posiadaczy paszportu afrykańskiego[5].
Współpraca technologiczna
W 2025 powstała Afrykańska Agencja Kosmiczna[6] odpowiedzialną za koordynację programów kosmicznych państw członkowskich.
Polityka bezpieczeństwa
Afrykańskie siły stabilizacyjne (ang. African Standby Forces, ASF) zostały utworzone w 2011 roku. Jest to formacja złożona z kontyngentów wojskowych, policyjnych i cywilnych. Składa się z 5 stałych brygad wielonarodowych, liczących razem 15 tysięcy żołnierzy[7]. Brygada Ecowas stanowi jednocześnie siły pokojowe Wspólnoty Afryki Zachodniej. Artykuł 4 Aktu Założycielskiego UA pozwala na dokonanie interwencji w państwie unii, w przypadku popełnienia zbrodni wojennej, ludobójstwa lub zbrodni przeciwko ludzkości. ASF pełnią obecnie misje w Mali, Ugandzie, Sudanie Południowym i Republice Środkowoafrykańskiej.
22 państwa są powiązane sojuszem wojskowym[8]. Kraje członkowskie zobowiązały się, indywidualnie bądź zbiorowo, przeciwstawić agresji na państwo unii używając wszelkich dostępnych środków[4].
Ekologia
W 2007 organizacja zainicjowała powstanie Wielkiego Zielonego Muru, pasa zieleni odgraniczającego sawanny Sahelu od piasków Sahary[9].
Remove ads
Relacje z państwami trzecimi
Unia Afrykańska ma swoich przedstawicieli w Narodach Zjednoczonych[10], Światowej Organizacji Handlu, Unii Europejskiej, Stanach Zjednoczonych oraz w Lidze Państw Arabskich[11]. Należy do G20.[12] W szczytach unii zazwyczaj bierze udział prezydent Palestyny[13]. Instytucje Unii Europejskiej współpracują z ich odpowiednikami z Unii Afrykańskiej[14]. UE wspiera finansowo projekty zwiazane z osiągnięciem przez kontynent celów zawartych w Agendzie 2030 na rzecz celów zrównoważonego rozwoju. Trwają rozmowy w celu pogłębienia relacji handlowych z Mercosur[15]. UA ma zamiar dostać stałe miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ[16].
Remove ads
Przewodnictwo


Remove ads
Członkowie
Państwa członkowskie
Algieria
Angola
Benin
Botswana
Burkina Faso zawieszony od 31 stycznia 2022 z powodu zamachu stanu
Burundi
Czad
Demokratyczna Republika Konga
Dżibuti
Egipt
Erytrea
Eswatini
Etiopia
Gabon zawieszony od 1 września 2023 z powodu zamachu stanu
Gambia
Ghana
Gwinea zawieszony od Września 2021 z powodu zamachu stanu
Gwinea Bissau
Gwinea Równikowa
Kamerun
Kenia
Komory
Kongo
Lesotho
Liberia
Libia
Madagaskar
Malawi
Mali zawieszony od 1 Czerwca 2021 z powodu zamachu stanu
Maroko[22]
Mauretania
Mauritius
Mozambik
Namibia
Niger zawieszony od 22 sierpnia 2023 z powodu zamachu stanu
Nigeria
Południowa Afryka
Republika Środkowoafrykańska
Republika Zielonego Przylądka
Rwanda
Sahara Zachodnia
Senegal
Seszele
Sierra Leone
Somalia
Sudan zawieszony od 25 października 2021 z powodu zamachu stanu
Sudan Południowy
Tanzania
Togo
Tunezja
Uganda
Wybrzeże Kości Słoniowej
Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
Zambia
Zimbabwe
Remove ads
Kultura i symbole
- Flaga - przedstawia mapę Afryki otoczoną przez 55 gwiazd odpowiadającym 55 krajom unii[23]
- Godło - Afryka otoczona liśćmi palmowymi, występuje w dokumentach i paszporcie afrykańskim
- Hymn - "Zjednoczmy się wszyscy i świętujmy razem"
- Dewiza - "Zjednoczona i Silna Afryka"[24]
- Dzień Afryki - obchodzony 25 maja w rocznicę powstania Organizacji Jedności Afrykańskiej
- Dzień Integracji Afryki - przypada 7 lipca[25]
- Igrzyska afrykańskie - organizowane co 4 lata od 1965 roku[26]
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads