Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paweł Chynowski (ur. 27 grudnia 1947 w Piotrkowie Trybunalskim) – polski filolog, teatrolog i baletolog, krytyk teatralny i baletowy, historyk baletu, librecista. Absolwent wydziału filologii polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1972) ze specjalizacją nauki o teatrze (magisterium o tematyce teatru baletowego u prof. Tadeusza Siverta[1]). W okresie studiów uczył się także tańca klasycznego i występował w uniwersyteckim zespole baletowym „Chorea” pod kierunkiem tancerza Marka Pawlickiego z Teatru Wielkiego w Warszawie, założyciel i pierwszy redaktor naczelny "Tańca" najstarszego w Polsce tytułu poświęconemu tej dziedzinie sztuki.
Data i miejsce urodzenia |
27 grudnia 1947 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
Teatrolog-baletolog |
Miejsce zamieszkania |
Warszawa |
Narodowość |
polska |
Edukacja |
Liceum Ogólnokształcące im. J. Słowackiego w Piotrkowie Tryb. |
Alma Mater |
Uniwersytet Warszawski |
Stanowisko |
Kierownik ds. programowo-organizacyjnych Polskiego Baletu Narodowego |
Pracodawca |
Teatr Wielki – Opera Narodowa |
Rodzice |
Piotr i Wanda z Kobylańskich |
Odznaczenia | |
Jeszcze jako student, w 1970 zadebiutował recenzjami baletowymi na łamach „Ruchu Muzycznego”[2], zachęcony do tego przez redaktora naczelnego, wybitnego krytyka muzycznego Ludwika Erhardta[3], który stał się jego mentorem w pierwszych latach pracy publicystycznej. Współpracował z tym dwutygodnikiem regularnie w latach 1971–1981. Prawie jednocześnie, znany dziennikarz muzyczny Zdzisław Sierpiński wprowadził go na łamy dziennika „Życie Warszawy”, z którym związał się na stałe w 1975 jako publicysta kulturalny i pracował tam do 1991, skupiając się głównie na tematyce baletowej i teatralnej, także pod kryptonimem (pch). Recenzował i popularyzował sztukę baletową oraz jej artystów, zamieszczał korespondencje z różnych krajów na temat zagranicznych osiągnięć baletowych, uprawiał publicystykę problemową, upominając się m.in. przez długie lata o autonomizację baletu w Polsce[4], całkowicie uzależnionego w PRL-u od interesów opery w teatrach muzycznych.
W 1974 założył i prowadził pierwszy w kraju magazyn baletowy „Taniec”, wydawany najpierw przez Polski Teatr Tańca pod dyrekcją Conrada Drzewieckiego w Poznaniu (1974-1986), a potem przez Teatr Wielki – Operę Narodową w Warszawie pod dyrekcją Sławomira Pietrasa (1992-1994). Skupił na jego łamach wszystkich ówczesnych publicystów baletowych, jak: Irena Turska, Janina Pudełek, Bożena Mamontowicz-Łojek, Jan Berski, Renata Popkowicz-Tajchert, Jadwiga Ignaczak czy Joanna Sibilska, a także krytyków muzycznych zainteresowanych tematyką baletu, jak: Małgorzata Komorowska, Wanda Obniska, Bogusław Kaczyński, Wacław Panek, Jacek Marczyński i inni.
Publikował liczne eseje w programach teatralnych oraz artykuły na łamach innych polskich czasopism („Le Théâtre en Pologne”, „Polska”, „Przekrój”, „Życie Codzienne”), a także w fachowych miesięcznikach zagranicznych, jak: „Dance Magazine ” (USA), „Ballett International” (RFN) i „Tanz und Gymnastik” (Szwajcaria). Pisał hasła baletowe do Encyklopedii muzycznej PWM, Polskiego Słownika Biograficznego i do amerykańskiej International Encyclopedia of Dance (Oxford University Press, New York 1998)[5]. Wiele uwagi w swojej pracy poświęcił historii baletu w Polsce, a zwłaszcza mało zbadanej i rozpowszechnionej naszej XVIII-wiecznej tradycji baletowej. Był inicjatorem, konsultantem i popularyzatorem wielu przedsięwzięć (nagród, festiwali, jubileuszy), obliczonych na podniesienie rangi baletu w Polsce, m.in. ogólnopolskich obchodów 200-lecia Polskiego Baletu w 1985 roku[6]. Członek Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Od 1983 związany z Teatrem Wielkim w Warszawie, początkowo – na zaproszenie dyrektora Roberta Satanowskiego – jako konsultant programowy do spraw obchodów 200-lecia Polskiego Baletu (1983-1985), potem dramaturg baletu (1985-1992). W latach 1992–2009, za kolejnych dyrekcji, był kierownikiem literackim Teatru Wielkiego – Opery Narodowej i redaktorem tamtejszych programów teatralnych. W 2009 został pełnomocnikiem dyrektora Waldemara Dąbrowskiego do spraw organizacji baletu, współdziałając w sprowadzeniu z Holandii wybitnego polskiego choreografa Krzysztofa Pastora i w tworzeniu pod jego dyrekcją Polskiego Baletu Narodowego, który tamtego roku uzyskał autonomię artystyczną w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Od 2011 kierownik do spraw programowo-organizacyjnych tego zespołu.
Jest librecistą baletów:[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.