Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Arboretum Bramy Morawskiej – ogród botaniczny usytuowany we wschodniej części Raciborza obejmujący całym swoim zasięgiem las komunalny Obora.
arboretum | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Mezoregion | |
Data utworzenia |
2000 |
Powierzchnia |
164 ha |
Położenie na mapie Raciborza | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu raciborskiego | |
50°05′50″N 18°15′53″E |
Arboretum Bramy Morawskiej usytuowane jest we wschodniej części Raciborza, po prawej stronie rzeki Odry[1][2][3]. Ponadto kompleks leśny położony jest w południowo-zachodniej części Parku Krajobrazowego "Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich"[1][2][4]. Arboretum znajduje się w korytarzu ekologicznym, tzw. Pradolinie Górnej Odry o znaczeniu międzynarodowym[1].
Ogród botaniczny zajmuje powierzchnię 164 ha[1][2][3], którą można podzielić na dwa zasadnicze obszary[5]. Pierwszy o powierzchni około 35 ha, na którym znajduje się zagospodarowany i ogrodzony ogród właściwy, gdzie umieszczono kolekcje roślin i ośrodki dydaktyczne. Drugi obszar to część przyrodniczo-krajobrazowa z fragmentami naturalnej przyrody, która zajmuje pozostałą część powierzchni[5].
Sieć hydrograficzna arboretum to prawobrzeżne dopływy potoku Łęgoń[2], którego wody łączą się z Odrą w północno-zachodniej części gminy Nędza[1].
Pierwszymi właścicielami terenów, na których mieści się arboretum, byli Piastowie, a następnie cystersi, od XIII wieku zamieszkujący Rudy Raciborskie. Po 1810 roku książę raciborski August Wiktor Maria von Ratibor stał się właścicielem lasu. W 1928 roku teren ten przeszedł we władanie miasta Racibórz[4]. Ogród powstał w 2000 roku i swoim zasięgiem objął cały obszar lasu komunalnego Obora[1][2][3]. Arboretum Bramy Morawskiej jest członkiem Rady Ogrodów Botanicznych[5].
Arboretum jest interesującym przyrodniczo terenem z licznymi okazami starodrzewu, m.in. dębami o czterometrowym obwodzie. Znajdują się tu także jary, stawy i źródła[5].
Siedliska dominujące to: las mieszany zajmujący 127 ha (88% powierzchni), las świeży o powierzchni 14 ha (10%) oraz ols jesionowy – 3 ha (2%)[2]. Gatunkami dominującymi w lesie są sosna zwyczajna, która zajmuje 79 ha, świerk pospolity oraz dąb szypułkowy. Na obszarze arboretum znajduje się 5-hektarowy obszar, na którym rosną 160-letnie sosny i dęby, lipy i świerki oraz ponad 100-letnie lipy i graby. Na terenie ogrodu występują rośliny podlegające ochronie, m.in. ciemiężyca zielona, wawrzynek wilczełyko, zimowit jesienny, lilia złotogłów, storczyk męski[2].
W ogrodzie znajdują się również dwa zagospodarowane stawy: Żabi i Cienisty[4], w których żyją liczne gatunki roślin wodnych i przybrzeżnych[6]. Na wysepce stawu Cienistego rosną paprocie, azalie, tawułki, a na stromych obrzeżach zbiornika rośliny wodne. Łagodne brzegi stawu Żabiego sprzyjają roślinom siedlisk podmokłych, wokół stawu znajdują się rododendrony, a na wysepce funkie, irysy, tawułki[6].
Głównymi celami arboretum są: działalność dydaktyczna, naukowa, kulturalna, turystyczna i zdrowotna[2][7]. Na terenie ogrodu wyznaczona została jedna ścieżka zdrowotna oraz dwie ścieżki dydaktyczne: ekologiczna i dendrologiczna[2][7][8]. Kiedyś znajdowała się tu również mała skocznia narciarska.
Ścieżka dendrologiczna biegnie przez jary, strome wzniesienia, malownicze strumyki oraz podmokłe zarośla, prezentując drzewa i krzewy rodzimego i obcego pochodzenia. Przechadzając się ścieżką można zaobserwować takie gatunki drzew rodzimych jak: modrzew, sosna, świerk, dąb, grab, lipa, jesion, klon, buk, wierzba, brzoza i wiąz; krzewów rodzimych: czeremcha, kalina, leszczyna, dereń, trzmielina, bez czarny, tarnina i jeżyna; drzew obcego pochodzenia: klon srebrzysty, kasztanowiec krwisty, kasztanowiec biały, dąb czerwony i robinia akacjowa; krzewów obcego pochodzenia: tawułowiec kalinolistny i czeremcha amerykańska[6].
Oprócz tego arboretum organizuje sympozja, konferencje i zajęcia dydaktyczne przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych i średnich. Arboretum w Raciborzu ma również zaplecze naukowe. Jest nim Pracownia Zachowania Bioróżnorodności Górnego Śląska, która wyposażona jest w dwa mikroskopy elektronowe. Pierwszy pozwala na osiągnięcie powiększeń od 5 do 35 tys. razy, a drugi jest przeznaczony do obserwacji przygotowanych preparatów, przede wszystkim komórek[9].
W Arboretum oprócz części botanicznej znajduje się także mini-zoo, w którym zgromadzono ok. 100 zwierząt[2][5], a wstęp do niego jest bezpłatny. Oprócz tego na terenie lasu znajduje się wczesnośredniowieczne kurhanowe cmentarzysko ciałopalne. Na terenie arboretum wytyczone zostały ścieżki spacerowe[2]. Zimą można korzystać ze znajdującego się na terenie lasu toru saneczkowego i skoczni narciarskiej[8]. Przy ogrodzie mieści się także kąpielisko miejskie oraz miejsce kempingowe dla zwiedzających arboretum i miasto[5]. Przy wejściu do ogrodu wydzielono dla turystów bezpłatny parking[8], dostępna jest też znajdująca się na terenie ogrodu restauracja. Wzdłuż dolnej granicy arboretum wytyczona została trasa rowerowa[6]. Od 2008 do 2011 roku działał również park linowy[10][11].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.